S. ANASTAZJA
PUSTELNIK FDC
173
SPECJAŁY
SIOSTRY ANASTAZJI
Wydawnictwo WAM
Kraków 2005
10 PRZYDATNYCH RAD
1. W niektórych przepisach celowo
nie podano rodzaju tłuszczu - należy
użyć według własnych upodobań i moż
liwości.
2. Surówki należy przyrządzać na
krótko przed podaniem.
3. Naczynia, do których wkłada się
surówki powinny być nieuszkodzone.
4. Wartość odżywczą i smak surówek
podnosi odpowiedni dobór warzyw i ich
umiejętne przyprawienie - dobierać wa
rzywa zdrowe, świeże, młode.
5. Warzywa do gotowania należy za
lewać wrzącą, osoloną wodą w takiej ilo
ści, aby były zakryte i gotować pod przy
kryciem.
6. Warzywa zielone oraz zawierające
gorzkie, piekące składniki, jak kapusta
czy kalafior, po zagotowaniu - odkryć
i dalej gotować bez przykrycia.
7. Warzyw obranych i rozdrobnionych
nie należy moczyć w wodzie.
8. Rozpoznanie mięsa.
Mięso wołowe: mięso z młodych sztuk
ma barwę czerwoną, tkanka jest soczy
sta, tłuszcz, który przerasta część tuszy
odznacza się barwą kremoworóżową.
Mięso ze starych sztuk ma kolor ciem
noczerwony, tłuszcz żółtawy, przerośnię-
ty błonami.
Cielęcina ma kolor bladoróżowy, na jej
powierzchni nie ma tłuszczu, natomiast
tłuszcz wewnętrzny ma również odcień
bladoróżowy.
*
Mięso wieprzowe: mięso z młodych
sztuk ma kolor jasnoróżowy ze starych
jest ciemnoróżowe.
Mięso drobiu: z ptaków młodych jest
smaczne i delikatne. Drób stary ma
odstającą, zrogowacialą łuskę na nogach,
chropowatą skórę, a zakończenie most
ka twarde.
Ryba: świeża odznacza się swoistą wo
nią i przylegającą do skóry łuską; skrze-
la są jasnoczerwone, a mięso jest barwy
bladoróżowej.
9. Do sporządzania posiłków używa
się głównie mąki pszennej, łącząc ją
z mlekiem, śmietaną, żółtkami.
10. Przed użyciem jaj należy zwrócić
uwagę na ich wygląd. Skorupka świeże
go jajka jest gładka, o jednolitej barwie.
Rozbite jajko powinno mieć miły swo
isty zapach, nienaruszoną błonę na żółt
ku, zaś białko nie powinno się rozlewać.
Wszystkie przepisy opracowane zosta
ły na 5-6 osób.
20
W książce oznaczono przepisy według
stopnia trudności:
bardzo łatwe
łatwe
trudniejsze
PIEROGI
RACUCHY
I INNE POTRAWY
MĄCZNE
NADZIENIE
Wykonanie:
Ziemniaki ugotować i ugnieść, dodając bia
ły ser pokruszony (nie mielony), tak aby
były grudki. Dodać cebulę usmażoną na
złoty kolor, doprawić solą i pieprzem - ma
być pikantne. Ciasto rozwałkować na gru
bość ok. 2 mm, wykroić szklanką krążki,
nałożyć farsz, złożyć na pół i dobrze zlepić
brzegi pierogów. Pierogi wrzucać na wrzą
cą i osoloną wodę. Zamieszać i przykryć.
PIEROGI RUSKIE
Składniki:
1/2 kg mąki pszennej,
1 jajko,
1/2 płaskiej łyżeczki soli,
ok. 1 szklanki letniej wody.
CIASTO I
Wykonanie:
Mąkę przesiać na stolnicę, wbić jajko, do
dać sól i wodę. Zagnieść ciasto, dobrze
wyrobić - ma być wolne.
Składniki:
1/2 kg ziemniaków,
20-30 dag białego sera,
1 duża cebula,
tłuszcz,
sól,
pieprz.
22
Składniki:
1/2 kg mąki pszennej,
1 jajko,
1/2 płaskiej łyżeczki soli,
ok. 3/4 szklanki letniej wody,
1/4 szklanki mleka.
CIASTO II
Wykonanie:
Mąkę przesiać na stolnicę, zrobić w niej
dołek. Zaparzyć ciasto wlewając w dołek
zagotowane mleko. Mieszać widelcem. Da
lej dodać resztę składników i robić jak cia
sto I.
Gdy wypłyną na wierzch, odkryć i goto
wać ok. 3 min. na wolnym ogniu. Podawać
polane masłem lub masłem z przesmażo-
ną cebulą.
Składniki:
1 kg świeżej kapusty,
2-3 dag suszonych grzybów,
1 cebula,
tłuszcz,
sól,
pieprz.
PIEROGI
Z KAPUSTA I GRZYBAMI
NADZIENIE
Wykonanie:
Grzyby umyć i namoczyć, najlepiej dzień
wcześniej. Kapustę poszatkować i ugoto
wać, odlać wodę i potem jeszcze lekko od
cisnąć. Grzyby ugotować i zmielić w ma
szynce lub drobno pokroić. Cebulę pokro
ić, usmażyć na złoty kolor. Wszystko ra
zem połączyć i doprawić - kapusta powin
na być pikantna.
Przyrządzić ciasto jak na pierogi ru
skie.
PIEROGI Z OWOCAMI
Przyrządzić ciasto jak na pierogi ru
skie.
Wykonanie:
Na krążkach ciasta ułożyć owoce - mogą
być truskawki, jagody jeżyny obrane i po
krojone w ósemki jabłka, wiśnie, czereśnie,
śliwki (z owoców pestkowych wydrelować
pestki) - i zlepić pierogi. Po ugotowaniu
pierogi polać masłem, a osobno podać cu
kier do posypania lub bitą śmietanę.
Składniki:
Różne owoce.
PIEROGI Z SEREM
Przyrządzić ciasto jak na pierogi ru
skie.
NADZIENIE
Wykonanie:
Biały ser pokruszyć, dodać żółtka, cukier
waniliowy, wymieszać. Można posłodzić do
smaku.
Składniki:
1/2 kg białego sera,
1-2 żółtka,
1 cukier waniliowy.
25
PIEROGI
Z MIĘSEM I KAPUSTĄ
Przyrządzić ciasto jak na pierogi ru
skie.
Składniki:
20 dag mięsa,
1/2 kg świeżej kapusty,
1 nieduża cebula,
tłuszcz,
sól,
pieprz.
NADZIENIE
Wykonanie:
Kapustę poszatkować, ugotować i odcisnąć
wodę, następnie zmielić w maszynce o grub
szym sitku. Mięso - ugotowane lub upie
czone - zmielić na drobniejszym sitku, ce
bulę pokroić i usmażyć na tłuszczu. Wszyst
ko połączyć i doprawić do smaku.
PIEROGI
Z KAPUSTĄ I SEREM
Przyrządzić ciasto jak na pierogi ru
skie.
NADZIENIE
Wykonanie:
Kapustę poszatkować i ugotować, odcisnąć
wodę. Cebulę pokroić i usmażyć na złoty
kolor. Do kapusty dodać pokruszony ser,
tak aby były grudki, usmażoną cebulę, sól,
pieprz. Dobrze wymieszać i doprawić.
Składniki:
1 kg świeżej kapusty,
20-25 dag białego sera,
tłuszcz,
1 cebula,
sól,
pieprz.
26
SMAŻONE PIEROGI
Z GRZYBAMI
Przyrządzić ciasto według przepisu na
pierogi ruskie.
Składniki:
20 dag suszonych grzybów,
1 cebula,
1 łyżka bułki tartej,
l jajko, sól, pieprz,
1 łyżka masła,
ołej do smażenia.
NADZIENIE
Wykonanie:
Grzyby namoczyć na 20 min., odlać wodę,
nalać świeżej wody i gotować ok. 20 min.
Ugotowane grzyby odcedzić, zmielić w ma
szynce razem z cebulą. Dodać sól, pieprz,
bulkę tartą, jajko i dobrze wymieszać, wyło
żyć na roztopione masło i smażyć na wol
nym ogniu przez 30 min.
Przygotować ciasto, rozwałkować, wykrawać
kółka i robić pierogi. Pierogi wrzucać na roz
grzany olej (mają w nim pływać), smażyć
z obu stron. Można podawać na ciepło lub
na zimno.
W taki sam sposób można robić pierogi
z pieczarkami lub z grzybami i kapustą -
dodając do grzybów gotowana i zmielona
w maszynce o grubym sitku
stodką kapustę.
KLUSKI - PIEROGI LENIWE
Składniki:
1/2 kg białego sera,
10-15 dag ziemniaków,
2 jajka,
2 łyżki oliwy,
ok. 5-6 dag mąki ziemniacza
nej (zależy od wilgotności
sera).
Wykonanie:
Ziemniaki obrać, ugotować i przestudzone
zmielić w maszynce razem z serem. Dodać
jajka, oliwę, mąkę i wyrobić ciasto.
Uformować z ciasta wałek o średnicy 3 cm,
spłaszczyć, tępą stroną noża zrobić kratkę
i kroić w skośne kawałki o szerokości 2-3 cm.
Wrzucać na wrzącą osoloną wodę i gotować.
Podawać polane topionym masłem zmiesza
nym z bułką tartą lub z bitą śmietaną.
KNEDLE ZE ŚLIWKAMI I
Składniki:
ok. 1 kg ziemniaków,
1 szklanki mąki ziemniaczanej,
1 jajko,
sól (ok. 1/2 łyżeczki),
1-2 łyżki ołeju,
śliwki.
CIASTO ZIEMNIACZANE
Wykonanie:
Ziemniaki obrać i ugotować, przestudzić,
po czym zmielić w maszynce. Dodać mąkę,
jajko, sól, olej i wyrobić ciasto. Z ciasta ro
bić małe placuszki, kłaść na nich wydrążo
ne śliwki i zlepiać dokładnie brzegi, formu
jąc kulki. Knedle wrzucać na wrzącą osolo
ną wodę. Gdy się zagotują, gotować jesz
cze 2-3 min., sprawdzając, czy owoce są
miękkie. Podawać polane masłem, osobno
cukier do posypania lub bitą śmietanę.
28
KNEDLE ZE ŚLIWKAMI II
Wykonanie:
Mąkę przesiać, dodać jajko, sól, mleko
i zarobić wolne ciasto. Następnie robić kne
dle jak w poprzednim przepisie.
Składniki:
1/2 kg mąki,
1 jajko,
sól,
ok. 1 szklanki letniego mleka,
śliwki.
SZCZYPTA KLASYKI:
Sędzia, kiedy już gości jak trzeba ustawił,
Żegnając po łacinie, stół pobłogosławił;
Mężczyznom dano wódkę; za czym wszyscy siedłi
I chłodnik zabielany milcząc żwawo jedli.
Po chłodniku szły raki, kurczęta, szparagi,
W towarzystwie kielichów węgrzyna, malagi;
Jedzą, piją, a milczą wszyscy...
Adam Mickiewicz
Pan Tadeusz
29
KNEDLE ZIEMNIACZANE
Z MIĘSEM
Składniki:
1 kg ziemniaków,
ok. 20 dag mąki ziemniacza
nej (w zależności od wil
gotności ziemniaków),
1 jajko,
sól,
1-2 łyżki oliwy.
CIASTO ZIEMNIACZANE
Wykonanie:
Ziemniaki obrane ugotować, przestudzone
zmielić lub dobrze ubić, dodać mąkę ziem
niaczaną, jajko, sól, olej i wyrobić ciasto.
Składniki:
20-30 dag mięsa gotowane
go lub pieczonego,
1 cebula,
tłuszcz,
sól,
pieprz.
NADZIENIE
Wykonanie:
Cebulę pokroić i usmażyć na tłuszczu na
złoty kolor. Mięso zmielić razem z usma
żoną cebulą, dodać sól, pieprz i dobrze
wymieszać. Jeżeli mięso jest za suche, do
dać odrobinę rosołu. Z ciasta formować
małe placuszki nakładać farsz z mięsa, zle
piać, wyrabiać małe kulki i gotować. Poda
wać z surówkami albo z sosem pomidoro
wym lub grzybowym.
30
RACUCHY Z JABŁKAMI
Wykonanie:
Mleko wymieszać z żółtkami, solą, cukrem,
mąką oraz proszkiem do pieczenia lub sodą.
Z białek ubić pianę i lekko wmieszać do
ciasta, jabłka - najlepiej miękkie (np. an-
tonówki) - obrać, wydrążyć gniazda nasien
ne, pokroić w krążki grubości ok. 1/2 cm.
Krążki jabłek nabijać na widelec, zanurzać
w cieście i kłaść na rozgrzany tłuszcz, sma
żyć z obu stron. Podawać na gorąco, posy
pane cukrem pudrem.
Składniki:
1/2 l słodkiego mleka,
2 jajka,
1 łyżeczka proszku do piecze
nia lub sody oczyszczonej,
1 łyżka cukru kryształu,
1/2 płaskiej łyżeczki soli,
ok. 40 dag mąki pszennej,
tłuszcz do smażenia.
SZCZYPTA KLASYKI:
/ wnet zaczęli wchodzić parami lokaje
Roznoszący potrawy: barszcz królewskim zwany
I rosół staropolski sztucznie gotowany,
Do którego pan Wojski z dziwnymi sekrety
Wrzucił kilka perełek i sztukę monety,
Taki rosół krew czyści i pokrzepia zdrowie.
Adam Mickiewicz
Pan Tadeusz
31
RACUCHY
Z KWAŚNEGO MLEKA
Składniki:
1/2 l kwaśnego mleka,
35-40 dag mąki pszennej,
2 jajka,
1/2 łyżeczki sody oczyszczo
nej lub 1 łyżeczka prosz
ku do pieczenia,
szczypta soli,
tłuszcz do smażenia.
Wykonanie:
Mąkę przesiać. Mleko z jajkami, mąką,
sodą lub proszkiem do pieczenia i solą wy
bijać trzepaczką na gładką masę. Ciasto
powinno mieć konsystencję kwaśnej śmie
tany. Dalej postępować jak w przepisie na
racuchy z jabłkami.
JABŁKA
W CIEŚCIE BISZKOPTOWYM
Składniki:
3 jajka,
1/2 szklanki cukru kryształu,
1/2 szklanki mąki pszennej,
1/2 łyżeczki proszku do pie
czenia,
tłuszcz do smażenia.
Wykonanie:
Ubić sztywną pianę z białek. Dalej ubijać,
dodając stopniowo cukier i po jednym żółt
ku, na końcu dodać mąkę połączoną z prosz
kiem do pieczenia. Krążki jabłek zanurzać
w cieście, kłaść na rozgrzany tłuszcz i sma
żyć z obu stron.
32
RACUCHY DROŻDŻOWE
Wykonanie:
Mąkę przesiać. Drożdże z 1 łyżką cukru
i 2 łyżkami mąki rozmieszać w 1/2 szklan
ki mleka, zostawić na chwilę, żeby podro
sły. Potem wlać drożdże do mąki, dodać
jajka utarte z cukrem, resztę mleka, sól, roz
topiony tłuszcz i dobrze wyrobić w garnku
trzepaczką, aż ukażą się pęcherzyki - cia
sto powinno mieć konsystencję kwaśnej
śmietany. Zostawić na chwilę do podrośnię-
cia. Smażyć jak w przepisie na racuchy
z jabłkami.
Składniki:
25 dag mąki pszenne],
2 dag drożdży,
5 dag tłuszczu,
2 jajka,
5 dag cukru kryształu,
ok. 1/4 ł słodkiego młeka,
szczypta soli,
tłuszcz do smażenia.
SZCZYPTA KLASYKI:
Kij, kufelek, trąbka etc. nie tak były przykrym
naczyniem z przyczyny trunku, bo go niewiele za
bierały, jako bardziej z sposobu picia, który był
uprzykrzony; pijąc z kija albo trąbki, trzeba się
było dziwnie łamać i wyprężać w tył. Kufelek kto
chciał odjąć od ust, a nie wiedział sposobu przy
tkania rurki językiem, ażby się piwo przerwało, to
się oblał. Szklenicy zaś z obrączkami kto się pod
jął wypić, powinien był najprzód determinować
całej kompanii, po którą obrączkę jednym zawo
dem wypije; jeżeli nie dopił albo nadto wypił, to
mu zaraz dolano.
Ks. Jędrzej Kitowicz
Opis obyczajów za panowania Augusta III
33
PYSZNA LEGUMINA
(STAROWIEJSKA)
Składniki:
1/2 kg świeżych truskawek
lub poziomek,
1/2l słodkiej śmietanki 30%,
1 łyżka żelatyny,
cukier do smaku.
Wykonanie:
Śmietanę schłodzić i ubić na puszystą pia
nę, dodając cukru do smaku.
Truskawki lub poziomki utrzeć na miazgę
lub zmiksować.
Żelatynę namoczyć w 1/4 szklanki zimnej
wody i podgrzewając rozpuścić.
Do puszystej śmietanki dodać, mieszając,
utarte owoce. Następnie dodać żelatynę,
a gdy zacznie gęstnieć, wyłożyć do salater
ki i schładzać ok. 1 godz. Przed podaniem
przybrać świeżymi owocami i bitą, białą
śmietaną.
Podawać z pokrojonymi suchymi waflami.
SZCZYPTA KLASYKI:
A w domu gwar się czynił coraz większy, bo wciąż
wpadały kumy różne, to krewniaczki, to gospody
nie, i dawnym obyczajem znosiły kuty, to bochen
białego chleba, placek, soli, mąki, słoniny albo i srebr
nego rubla w papierku - wszystko to w podzięce za
prosiny weselne, żeby gospodyni zbytnio się nie szko-
dowala.
Władysław Reymont
Chłopi
34
POTRAWY
RÓŻNE
LECZO
Składniki:
1-2 średnie kabaczki,
1 czerwona papryka,
1 duża cebula,
20-30 dag wędliny,
1/2 kg pomidorów,
sól,
pieprz,
papryka w proszku.
Wykonanie:
Kabaczki obrać i pokroić w kostkę, z papry
ki wyjąć gniazda nasienne i pokroić na pla
sterki. Pomidory sparzyć, zdjąć skórkę, po
kroić w ćwiartki. Wędlinę i cebulę pokroić
w kostkę. Kabaczki, paprykę i pomidory
podlać wodą i dusić. Wędlinę podsmażyć
z cebulą, dodać do duszących się warzyw.
Podgotować razem do miękkości, dolewa
jąc wody według potrzeby. Doprawić do
smaku solą, pieprzem, papryką w proszku.
SZCZYPTA KLASYKI:
Semel - sicut mel.
Bis - si vis.
Ter - prohibet mater.
Quater - prohibet pater.
Quinque - relinaue!
Sex - prohibet lex.
Septem - scandalizas neptem.
Octo - non licet docto.
Novem -facit te bovem.
Decem - parat tibi necem.
Aforyzm
36
PARÓWKI PO WĘGIERSKU
Składniki:
1/2 kg parówek,
1/2 kg pieczarek,
2 cebule,
2-3 łyżki przecieru pomido
rowego,
2 łyżki mąki pszennej,
1/2 szklanki kwaśnej śmietany,
sól,
pieprz,
papryka w proszku,
zielona pietruszka,
olej.
Wykonanie:
Cebulę pokroić w kostkę, podsmażyć na
oleju. Pieczarki pokroić i usmażyć, połą
czyć z cebulą. Dodać parówki pokrojone
w półksiężyce, podlać rosołem tak, aby
wszystko było przykryte. Dodać przecier
pomidorowy, zagęścić mąką i śmietaną, na
końcu dodać przyprawy i pokrojoną zielo
ną pietruszkę. Podawać z ryżem ugotowa
nym na sypko lub ugotowanymi ziemnia
kami pokrojonymi w ćwiartki.
SZCZYPTA KLASYKI:
Raz - jak nektar smakuje.
Dwa - kto chce, niech próbuje.
Trzy - płacze matula.
Cztery - grozi tatula.
Pięć- daj spokój piątemu!
Sześć - wbrew prawu karnemu.
Siedem - dla wnuczki zgorszenie.
Osiem - mędrca pohańbienie.
Dziewięć- ryczysz jak wół.
Dziesięć - trza kopać dół.
Aforyzm
37
RISOTTO
Składniki:
20 dag gotowanej piersi
z kurczaka,
1/2 kg pieczarek,
2 ogórki kiszone,
2 papryki czerwone (świe
że lub konserwowe),
2 cebule,
20 dag wędliny,
1/2 szklanki śmietany,
2-3 łyżki mąki pszennej,
sól,
pieprz,
papiyka w proszku,
tłuszcz.
Wykonanie:
Pieczarki pokroić i usmażyć. Piersi z kurcza
ka, wędlinę, paprykę, cebulę pokroić w kost
kę i osobno podsmażyć. Wszystko złączyć
w jednym garnku, podlać rosołem, dodać
pokrojone ogórki, zagęścić śmietaną i mąką,
doprawić do smaku - powinno być ostre.
Podawać z ryżem ugotowanym na sypko.
SZCZYPTA KLASYKI:
W kociołkach bigos grzano; w słowach wydać
trudno
Bigosu smak przedziwny, kolor i woń cudną;
Słów tylko brzęk usłyszy i rymów porządek,
Ałe treści ich miejski nie pojmie żołądek.
Aby cenić litewskie pieśni i potrawy,
Trzeba mieć zdrowie, na wsi żyć, wracać
z obławy.
Przecież i bez tych przypraw potrawą nie łada
Jest bigos, bo się z jarzyn dobrych sztucznie
składa.
Bierze się doń siekana, kwaszona kapusta,
38
BIGOS Z PIECZAREK
Wykonanie:
Pieczarki pokroić i usmażyć z cebulą. Mię
so, wędlinę i paprykę pokroić w kostkę
i podsmażyć. Pieczarki połączyć z mięsem,
papryką i wędliną, dodać groszek, przecier,
podlać wodą i chwilę gotować na wolnym
ogniu (5-10 min.). Zagęścić odrobiną wody
z mąką. Powinno być gęste. Doprawić do
smaku.
Składniki:
1/2 kg pieczarek,
30 dag mięsa pieczonego (wie
przowina),
1 duża cebula,
20 dag wędliny,
1 puszka groszku zielonego,
1 czerwona papryka,
1-2 łyżki przecieru pomido
rowego,
2-3 łyżki mąki pszennej,
pieprz,
sól,
tłuszcz.
Która, wedle przysłowia, sama idzie w usta;
Zamknięta w kotle, łonem wilgotnym okrywa
Wyszukanego cząstki najlepsze mięsiwa;
I praży się, aż ogień wszystkie z niej wyciśnie
Soki żywne, aż z brzegów naczynia war pryśnie
I powietrze dokoła zionie aromatem.
Bigos już gotów. Strzelcy z trzykrotnym wiwatem,
Zbrojni łyżkami, biega i bodą naczynie,
Miedź grzmi, dym bucha, bigos jak kamfora ginie,
Zniknął, uleciał; tylko w czeluściach saganów
Wre para, jak w kraterze zagasłych wułkanów.
Adam Mickiewicz
Pan Tadeusz
39
BIGOS Z KAPUSTY KISZONEJ
Składniki:
1 kg kapusty kiszonej,
30 dag wędliny,
10 dag boczku wędzonego,
1 łyżka przecieru pomidoro
wego,
1 duża cebula,
pieprz,
sól,
tłuszcz,
2 ząbki czosnku.
Wykonanie:
Kapustę kiszoną ugotować i odlać wodę.
Wędlinę, boczek, cebulę pokroić w kostkę
i przesmażyć na tłuszczu. Dodać do kapu
sty, wymieszać, dodając przecier pomidoro
wy sól, pieprz oraz rozgnieciony lub drob
no pokrojony czosnek. Podlać niewielką ilo
ścią rosołu, doprawić, zapiec w piekarniku.
Zamiast przecieru pomidorowego można
dodać trochę czerwonego wina.
BIGOS Z KAPUSTY KISZONEJ
Z GRZYBAMI
Składniki:
1 kg kapusty kiszonej,
2-3 dag grzybów suszonych,
cebula,
pieprz,
sól,
2 ząbki czosnku,
masło.
Wykonanie:
Kapustę ugotować i odlać wodę. Grzyby
wcześniej namoczone (np.na noc), ugotować
i pokroić w paski. Cebulę pokroić w kostkę,
dodać masło, grzyby i razem przesmażyć.
Dodać do kapusty, wymieszać, dodając drob
no pokrojony czosnek, sól i pieprz.
40
MOUSSAKA
Sos
Wykonamie:
Wszystkie składniki wymieszać.
Składniki:
1 szklanka słodkiego mleka
(najlepiej 3,2%),
1/2 l jogurtu naturalnego,
2 surowe żółtka.
Składniki:
1 duża cukinia,
1 puszka pomidorów w ca
łości (0,4 ł),
70 dag mięsa miełonego wie
przowego,
2 średnie cebule,
3 ząbki czosnku,
mąka pszenna
olej,
sól,
pieprz,
zioła prowansałskie.
Wykonanie:
Cukinię umyć, nie obierać ze skóry pokroić
w plastry grubości ok. 5 mm, posolić i od
stawić na 30 min., aby odeszła woda. Na
stępnie oprószyć mąką pszenną, podsmażać
z obu stron na oleju, aż lekko się zrumieni.
Cebulę pokroić w kostkę, dodać przeciśnię-
ty przez maszynkę lub drobno pokrojony
czosnek i podsmażyć na oleju. Gdy cebula
lekko się zeszkli, dodać przyprawione solą
i pieprzem mięso i lekko podsmażyć, tak by
nie było surowe.
Ułożyć warstwami w naczyniu żaroodpor
nym: cukinia - mięso - pomidory z sokiem
- cukinia.
Całość zalać sosem, wierzch posypać pie
przem, ostrą sproszkowaną papryką i zio
łami prowansalskimi. Piec ok. 30-40 min.
w piekarniku o temp. 180°C.
Danie podawać z ryżem ugotowanym na
sypko.
41
S. ANASTAZJA PUSTELNIK FDC 173 SPECJAŁY SIOSTRY ANASTAZJI Wydawnictwo WAM Kraków 2005
10 PRZYDATNYCH RAD 1. W niektórych przepisach celowo nie podano rodzaju tłuszczu - należy użyć według własnych upodobań i moż liwości. 2. Surówki należy przyrządzać na krótko przed podaniem. 3. Naczynia, do których wkłada się surówki powinny być nieuszkodzone. 4. Wartość odżywczą i smak surówek podnosi odpowiedni dobór warzyw i ich umiejętne przyprawienie - dobierać wa rzywa zdrowe, świeże, młode. 5. Warzywa do gotowania należy za lewać wrzącą, osoloną wodą w takiej ilo ści, aby były zakryte i gotować pod przy kryciem. 6. Warzywa zielone oraz zawierające gorzkie, piekące składniki, jak kapusta czy kalafior, po zagotowaniu - odkryć i dalej gotować bez przykrycia. 7. Warzyw obranych i rozdrobnionych nie należy moczyć w wodzie.
8. Rozpoznanie mięsa. Mięso wołowe: mięso z młodych sztuk ma barwę czerwoną, tkanka jest soczy sta, tłuszcz, który przerasta część tuszy odznacza się barwą kremoworóżową. Mięso ze starych sztuk ma kolor ciem noczerwony, tłuszcz żółtawy, przerośnię- ty błonami. Cielęcina ma kolor bladoróżowy, na jej powierzchni nie ma tłuszczu, natomiast tłuszcz wewnętrzny ma również odcień bladoróżowy. * Mięso wieprzowe: mięso z młodych sztuk ma kolor jasnoróżowy ze starych jest ciemnoróżowe. Mięso drobiu: z ptaków młodych jest smaczne i delikatne. Drób stary ma odstającą, zrogowacialą łuskę na nogach, chropowatą skórę, a zakończenie most ka twarde. Ryba: świeża odznacza się swoistą wo nią i przylegającą do skóry łuską; skrze- la są jasnoczerwone, a mięso jest barwy bladoróżowej.
9. Do sporządzania posiłków używa się głównie mąki pszennej, łącząc ją z mlekiem, śmietaną, żółtkami. 10. Przed użyciem jaj należy zwrócić uwagę na ich wygląd. Skorupka świeże go jajka jest gładka, o jednolitej barwie. Rozbite jajko powinno mieć miły swo isty zapach, nienaruszoną błonę na żółt ku, zaś białko nie powinno się rozlewać. Wszystkie przepisy opracowane zosta ły na 5-6 osób. 20 W książce oznaczono przepisy według stopnia trudności: bardzo łatwe łatwe trudniejsze
PIEROGI RACUCHY I INNE POTRAWY MĄCZNE
NADZIENIE Wykonanie: Ziemniaki ugotować i ugnieść, dodając bia ły ser pokruszony (nie mielony), tak aby były grudki. Dodać cebulę usmażoną na złoty kolor, doprawić solą i pieprzem - ma być pikantne. Ciasto rozwałkować na gru bość ok. 2 mm, wykroić szklanką krążki, nałożyć farsz, złożyć na pół i dobrze zlepić brzegi pierogów. Pierogi wrzucać na wrzą cą i osoloną wodę. Zamieszać i przykryć. PIEROGI RUSKIE Składniki: 1/2 kg mąki pszennej, 1 jajko, 1/2 płaskiej łyżeczki soli, ok. 1 szklanki letniej wody. CIASTO I Wykonanie: Mąkę przesiać na stolnicę, wbić jajko, do dać sól i wodę. Zagnieść ciasto, dobrze wyrobić - ma być wolne. Składniki: 1/2 kg ziemniaków, 20-30 dag białego sera, 1 duża cebula, tłuszcz, sól, pieprz. 22 Składniki: 1/2 kg mąki pszennej, 1 jajko, 1/2 płaskiej łyżeczki soli, ok. 3/4 szklanki letniej wody, 1/4 szklanki mleka. CIASTO II Wykonanie: Mąkę przesiać na stolnicę, zrobić w niej dołek. Zaparzyć ciasto wlewając w dołek zagotowane mleko. Mieszać widelcem. Da lej dodać resztę składników i robić jak cia sto I.
Gdy wypłyną na wierzch, odkryć i goto wać ok. 3 min. na wolnym ogniu. Podawać polane masłem lub masłem z przesmażo- ną cebulą.
Składniki: 1 kg świeżej kapusty, 2-3 dag suszonych grzybów, 1 cebula, tłuszcz, sól, pieprz. PIEROGI Z KAPUSTA I GRZYBAMI NADZIENIE Wykonanie: Grzyby umyć i namoczyć, najlepiej dzień wcześniej. Kapustę poszatkować i ugoto wać, odlać wodę i potem jeszcze lekko od cisnąć. Grzyby ugotować i zmielić w ma szynce lub drobno pokroić. Cebulę pokro ić, usmażyć na złoty kolor. Wszystko ra zem połączyć i doprawić - kapusta powin na być pikantna. Przyrządzić ciasto jak na pierogi ru skie.
PIEROGI Z OWOCAMI Przyrządzić ciasto jak na pierogi ru skie. Wykonanie: Na krążkach ciasta ułożyć owoce - mogą być truskawki, jagody jeżyny obrane i po krojone w ósemki jabłka, wiśnie, czereśnie, śliwki (z owoców pestkowych wydrelować pestki) - i zlepić pierogi. Po ugotowaniu pierogi polać masłem, a osobno podać cu kier do posypania lub bitą śmietanę. Składniki: Różne owoce. PIEROGI Z SEREM Przyrządzić ciasto jak na pierogi ru skie. NADZIENIE Wykonanie: Biały ser pokruszyć, dodać żółtka, cukier waniliowy, wymieszać. Można posłodzić do smaku. Składniki: 1/2 kg białego sera, 1-2 żółtka, 1 cukier waniliowy. 25
PIEROGI Z MIĘSEM I KAPUSTĄ Przyrządzić ciasto jak na pierogi ru skie. Składniki: 20 dag mięsa, 1/2 kg świeżej kapusty, 1 nieduża cebula, tłuszcz, sól, pieprz. NADZIENIE Wykonanie: Kapustę poszatkować, ugotować i odcisnąć wodę, następnie zmielić w maszynce o grub szym sitku. Mięso - ugotowane lub upie czone - zmielić na drobniejszym sitku, ce bulę pokroić i usmażyć na tłuszczu. Wszyst ko połączyć i doprawić do smaku. PIEROGI Z KAPUSTĄ I SEREM Przyrządzić ciasto jak na pierogi ru skie. NADZIENIE Wykonanie: Kapustę poszatkować i ugotować, odcisnąć wodę. Cebulę pokroić i usmażyć na złoty kolor. Do kapusty dodać pokruszony ser, tak aby były grudki, usmażoną cebulę, sól, pieprz. Dobrze wymieszać i doprawić. Składniki: 1 kg świeżej kapusty, 20-25 dag białego sera, tłuszcz, 1 cebula, sól, pieprz. 26
SMAŻONE PIEROGI Z GRZYBAMI Przyrządzić ciasto według przepisu na pierogi ruskie. Składniki: 20 dag suszonych grzybów, 1 cebula, 1 łyżka bułki tartej, l jajko, sól, pieprz, 1 łyżka masła, ołej do smażenia. NADZIENIE Wykonanie: Grzyby namoczyć na 20 min., odlać wodę, nalać świeżej wody i gotować ok. 20 min. Ugotowane grzyby odcedzić, zmielić w ma szynce razem z cebulą. Dodać sól, pieprz, bulkę tartą, jajko i dobrze wymieszać, wyło żyć na roztopione masło i smażyć na wol nym ogniu przez 30 min. Przygotować ciasto, rozwałkować, wykrawać kółka i robić pierogi. Pierogi wrzucać na roz grzany olej (mają w nim pływać), smażyć z obu stron. Można podawać na ciepło lub na zimno. W taki sam sposób można robić pierogi z pieczarkami lub z grzybami i kapustą - dodając do grzybów gotowana i zmielona w maszynce o grubym sitku stodką kapustę.
KLUSKI - PIEROGI LENIWE Składniki: 1/2 kg białego sera, 10-15 dag ziemniaków, 2 jajka, 2 łyżki oliwy, ok. 5-6 dag mąki ziemniacza nej (zależy od wilgotności sera). Wykonanie: Ziemniaki obrać, ugotować i przestudzone zmielić w maszynce razem z serem. Dodać jajka, oliwę, mąkę i wyrobić ciasto. Uformować z ciasta wałek o średnicy 3 cm, spłaszczyć, tępą stroną noża zrobić kratkę i kroić w skośne kawałki o szerokości 2-3 cm. Wrzucać na wrzącą osoloną wodę i gotować. Podawać polane topionym masłem zmiesza nym z bułką tartą lub z bitą śmietaną. KNEDLE ZE ŚLIWKAMI I Składniki: ok. 1 kg ziemniaków, 1 szklanki mąki ziemniaczanej, 1 jajko, sól (ok. 1/2 łyżeczki), 1-2 łyżki ołeju, śliwki. CIASTO ZIEMNIACZANE Wykonanie: Ziemniaki obrać i ugotować, przestudzić, po czym zmielić w maszynce. Dodać mąkę, jajko, sól, olej i wyrobić ciasto. Z ciasta ro bić małe placuszki, kłaść na nich wydrążo ne śliwki i zlepiać dokładnie brzegi, formu jąc kulki. Knedle wrzucać na wrzącą osolo ną wodę. Gdy się zagotują, gotować jesz cze 2-3 min., sprawdzając, czy owoce są miękkie. Podawać polane masłem, osobno cukier do posypania lub bitą śmietanę. 28
KNEDLE ZE ŚLIWKAMI II Wykonanie: Mąkę przesiać, dodać jajko, sól, mleko i zarobić wolne ciasto. Następnie robić kne dle jak w poprzednim przepisie. Składniki: 1/2 kg mąki, 1 jajko, sól, ok. 1 szklanki letniego mleka, śliwki. SZCZYPTA KLASYKI: Sędzia, kiedy już gości jak trzeba ustawił, Żegnając po łacinie, stół pobłogosławił; Mężczyznom dano wódkę; za czym wszyscy siedłi I chłodnik zabielany milcząc żwawo jedli. Po chłodniku szły raki, kurczęta, szparagi, W towarzystwie kielichów węgrzyna, malagi; Jedzą, piją, a milczą wszyscy... Adam Mickiewicz Pan Tadeusz 29
KNEDLE ZIEMNIACZANE Z MIĘSEM Składniki: 1 kg ziemniaków, ok. 20 dag mąki ziemniacza nej (w zależności od wil gotności ziemniaków), 1 jajko, sól, 1-2 łyżki oliwy. CIASTO ZIEMNIACZANE Wykonanie: Ziemniaki obrane ugotować, przestudzone zmielić lub dobrze ubić, dodać mąkę ziem niaczaną, jajko, sól, olej i wyrobić ciasto. Składniki: 20-30 dag mięsa gotowane go lub pieczonego, 1 cebula, tłuszcz, sól, pieprz. NADZIENIE Wykonanie: Cebulę pokroić i usmażyć na tłuszczu na złoty kolor. Mięso zmielić razem z usma żoną cebulą, dodać sól, pieprz i dobrze wymieszać. Jeżeli mięso jest za suche, do dać odrobinę rosołu. Z ciasta formować małe placuszki nakładać farsz z mięsa, zle piać, wyrabiać małe kulki i gotować. Poda wać z surówkami albo z sosem pomidoro wym lub grzybowym. 30
RACUCHY Z JABŁKAMI Wykonanie: Mleko wymieszać z żółtkami, solą, cukrem, mąką oraz proszkiem do pieczenia lub sodą. Z białek ubić pianę i lekko wmieszać do ciasta, jabłka - najlepiej miękkie (np. an- tonówki) - obrać, wydrążyć gniazda nasien ne, pokroić w krążki grubości ok. 1/2 cm. Krążki jabłek nabijać na widelec, zanurzać w cieście i kłaść na rozgrzany tłuszcz, sma żyć z obu stron. Podawać na gorąco, posy pane cukrem pudrem. Składniki: 1/2 l słodkiego mleka, 2 jajka, 1 łyżeczka proszku do piecze nia lub sody oczyszczonej, 1 łyżka cukru kryształu, 1/2 płaskiej łyżeczki soli, ok. 40 dag mąki pszennej, tłuszcz do smażenia. SZCZYPTA KLASYKI: / wnet zaczęli wchodzić parami lokaje Roznoszący potrawy: barszcz królewskim zwany I rosół staropolski sztucznie gotowany, Do którego pan Wojski z dziwnymi sekrety Wrzucił kilka perełek i sztukę monety, Taki rosół krew czyści i pokrzepia zdrowie. Adam Mickiewicz Pan Tadeusz 31
RACUCHY Z KWAŚNEGO MLEKA Składniki: 1/2 l kwaśnego mleka, 35-40 dag mąki pszennej, 2 jajka, 1/2 łyżeczki sody oczyszczo nej lub 1 łyżeczka prosz ku do pieczenia, szczypta soli, tłuszcz do smażenia. Wykonanie: Mąkę przesiać. Mleko z jajkami, mąką, sodą lub proszkiem do pieczenia i solą wy bijać trzepaczką na gładką masę. Ciasto powinno mieć konsystencję kwaśnej śmie tany. Dalej postępować jak w przepisie na racuchy z jabłkami. JABŁKA W CIEŚCIE BISZKOPTOWYM Składniki: 3 jajka, 1/2 szklanki cukru kryształu, 1/2 szklanki mąki pszennej, 1/2 łyżeczki proszku do pie czenia, tłuszcz do smażenia. Wykonanie: Ubić sztywną pianę z białek. Dalej ubijać, dodając stopniowo cukier i po jednym żółt ku, na końcu dodać mąkę połączoną z prosz kiem do pieczenia. Krążki jabłek zanurzać w cieście, kłaść na rozgrzany tłuszcz i sma żyć z obu stron. 32
RACUCHY DROŻDŻOWE Wykonanie: Mąkę przesiać. Drożdże z 1 łyżką cukru i 2 łyżkami mąki rozmieszać w 1/2 szklan ki mleka, zostawić na chwilę, żeby podro sły. Potem wlać drożdże do mąki, dodać jajka utarte z cukrem, resztę mleka, sól, roz topiony tłuszcz i dobrze wyrobić w garnku trzepaczką, aż ukażą się pęcherzyki - cia sto powinno mieć konsystencję kwaśnej śmietany. Zostawić na chwilę do podrośnię- cia. Smażyć jak w przepisie na racuchy z jabłkami. Składniki: 25 dag mąki pszenne], 2 dag drożdży, 5 dag tłuszczu, 2 jajka, 5 dag cukru kryształu, ok. 1/4 ł słodkiego młeka, szczypta soli, tłuszcz do smażenia. SZCZYPTA KLASYKI: Kij, kufelek, trąbka etc. nie tak były przykrym naczyniem z przyczyny trunku, bo go niewiele za bierały, jako bardziej z sposobu picia, który był uprzykrzony; pijąc z kija albo trąbki, trzeba się było dziwnie łamać i wyprężać w tył. Kufelek kto chciał odjąć od ust, a nie wiedział sposobu przy tkania rurki językiem, ażby się piwo przerwało, to się oblał. Szklenicy zaś z obrączkami kto się pod jął wypić, powinien był najprzód determinować całej kompanii, po którą obrączkę jednym zawo dem wypije; jeżeli nie dopił albo nadto wypił, to mu zaraz dolano. Ks. Jędrzej Kitowicz Opis obyczajów za panowania Augusta III 33
PYSZNA LEGUMINA (STAROWIEJSKA) Składniki: 1/2 kg świeżych truskawek lub poziomek, 1/2l słodkiej śmietanki 30%, 1 łyżka żelatyny, cukier do smaku. Wykonanie: Śmietanę schłodzić i ubić na puszystą pia nę, dodając cukru do smaku. Truskawki lub poziomki utrzeć na miazgę lub zmiksować. Żelatynę namoczyć w 1/4 szklanki zimnej wody i podgrzewając rozpuścić. Do puszystej śmietanki dodać, mieszając, utarte owoce. Następnie dodać żelatynę, a gdy zacznie gęstnieć, wyłożyć do salater ki i schładzać ok. 1 godz. Przed podaniem przybrać świeżymi owocami i bitą, białą śmietaną. Podawać z pokrojonymi suchymi waflami. SZCZYPTA KLASYKI: A w domu gwar się czynił coraz większy, bo wciąż wpadały kumy różne, to krewniaczki, to gospody nie, i dawnym obyczajem znosiły kuty, to bochen białego chleba, placek, soli, mąki, słoniny albo i srebr nego rubla w papierku - wszystko to w podzięce za prosiny weselne, żeby gospodyni zbytnio się nie szko- dowala. Władysław Reymont Chłopi 34
POTRAWY RÓŻNE
LECZO Składniki: 1-2 średnie kabaczki, 1 czerwona papryka, 1 duża cebula, 20-30 dag wędliny, 1/2 kg pomidorów, sól, pieprz, papryka w proszku. Wykonanie: Kabaczki obrać i pokroić w kostkę, z papry ki wyjąć gniazda nasienne i pokroić na pla sterki. Pomidory sparzyć, zdjąć skórkę, po kroić w ćwiartki. Wędlinę i cebulę pokroić w kostkę. Kabaczki, paprykę i pomidory podlać wodą i dusić. Wędlinę podsmażyć z cebulą, dodać do duszących się warzyw. Podgotować razem do miękkości, dolewa jąc wody według potrzeby. Doprawić do smaku solą, pieprzem, papryką w proszku. SZCZYPTA KLASYKI: Semel - sicut mel. Bis - si vis. Ter - prohibet mater. Quater - prohibet pater. Quinque - relinaue! Sex - prohibet lex. Septem - scandalizas neptem. Octo - non licet docto. Novem -facit te bovem. Decem - parat tibi necem. Aforyzm 36
PARÓWKI PO WĘGIERSKU Składniki: 1/2 kg parówek, 1/2 kg pieczarek, 2 cebule, 2-3 łyżki przecieru pomido rowego, 2 łyżki mąki pszennej, 1/2 szklanki kwaśnej śmietany, sól, pieprz, papryka w proszku, zielona pietruszka, olej. Wykonanie: Cebulę pokroić w kostkę, podsmażyć na oleju. Pieczarki pokroić i usmażyć, połą czyć z cebulą. Dodać parówki pokrojone w półksiężyce, podlać rosołem tak, aby wszystko było przykryte. Dodać przecier pomidorowy, zagęścić mąką i śmietaną, na końcu dodać przyprawy i pokrojoną zielo ną pietruszkę. Podawać z ryżem ugotowa nym na sypko lub ugotowanymi ziemnia kami pokrojonymi w ćwiartki. SZCZYPTA KLASYKI: Raz - jak nektar smakuje. Dwa - kto chce, niech próbuje. Trzy - płacze matula. Cztery - grozi tatula. Pięć- daj spokój piątemu! Sześć - wbrew prawu karnemu. Siedem - dla wnuczki zgorszenie. Osiem - mędrca pohańbienie. Dziewięć- ryczysz jak wół. Dziesięć - trza kopać dół. Aforyzm 37
RISOTTO Składniki: 20 dag gotowanej piersi z kurczaka, 1/2 kg pieczarek, 2 ogórki kiszone, 2 papryki czerwone (świe że lub konserwowe), 2 cebule, 20 dag wędliny, 1/2 szklanki śmietany, 2-3 łyżki mąki pszennej, sól, pieprz, papiyka w proszku, tłuszcz. Wykonanie: Pieczarki pokroić i usmażyć. Piersi z kurcza ka, wędlinę, paprykę, cebulę pokroić w kost kę i osobno podsmażyć. Wszystko złączyć w jednym garnku, podlać rosołem, dodać pokrojone ogórki, zagęścić śmietaną i mąką, doprawić do smaku - powinno być ostre. Podawać z ryżem ugotowanym na sypko. SZCZYPTA KLASYKI: W kociołkach bigos grzano; w słowach wydać trudno Bigosu smak przedziwny, kolor i woń cudną; Słów tylko brzęk usłyszy i rymów porządek, Ałe treści ich miejski nie pojmie żołądek. Aby cenić litewskie pieśni i potrawy, Trzeba mieć zdrowie, na wsi żyć, wracać z obławy. Przecież i bez tych przypraw potrawą nie łada Jest bigos, bo się z jarzyn dobrych sztucznie składa. Bierze się doń siekana, kwaszona kapusta, 38
BIGOS Z PIECZAREK Wykonanie: Pieczarki pokroić i usmażyć z cebulą. Mię so, wędlinę i paprykę pokroić w kostkę i podsmażyć. Pieczarki połączyć z mięsem, papryką i wędliną, dodać groszek, przecier, podlać wodą i chwilę gotować na wolnym ogniu (5-10 min.). Zagęścić odrobiną wody z mąką. Powinno być gęste. Doprawić do smaku. Składniki: 1/2 kg pieczarek, 30 dag mięsa pieczonego (wie przowina), 1 duża cebula, 20 dag wędliny, 1 puszka groszku zielonego, 1 czerwona papryka, 1-2 łyżki przecieru pomido rowego, 2-3 łyżki mąki pszennej, pieprz, sól, tłuszcz. Która, wedle przysłowia, sama idzie w usta; Zamknięta w kotle, łonem wilgotnym okrywa Wyszukanego cząstki najlepsze mięsiwa; I praży się, aż ogień wszystkie z niej wyciśnie Soki żywne, aż z brzegów naczynia war pryśnie I powietrze dokoła zionie aromatem. Bigos już gotów. Strzelcy z trzykrotnym wiwatem, Zbrojni łyżkami, biega i bodą naczynie, Miedź grzmi, dym bucha, bigos jak kamfora ginie, Zniknął, uleciał; tylko w czeluściach saganów Wre para, jak w kraterze zagasłych wułkanów. Adam Mickiewicz Pan Tadeusz 39
BIGOS Z KAPUSTY KISZONEJ Składniki: 1 kg kapusty kiszonej, 30 dag wędliny, 10 dag boczku wędzonego, 1 łyżka przecieru pomidoro wego, 1 duża cebula, pieprz, sól, tłuszcz, 2 ząbki czosnku. Wykonanie: Kapustę kiszoną ugotować i odlać wodę. Wędlinę, boczek, cebulę pokroić w kostkę i przesmażyć na tłuszczu. Dodać do kapu sty, wymieszać, dodając przecier pomidoro wy sól, pieprz oraz rozgnieciony lub drob no pokrojony czosnek. Podlać niewielką ilo ścią rosołu, doprawić, zapiec w piekarniku. Zamiast przecieru pomidorowego można dodać trochę czerwonego wina. BIGOS Z KAPUSTY KISZONEJ Z GRZYBAMI Składniki: 1 kg kapusty kiszonej, 2-3 dag grzybów suszonych, cebula, pieprz, sól, 2 ząbki czosnku, masło. Wykonanie: Kapustę ugotować i odlać wodę. Grzyby wcześniej namoczone (np.na noc), ugotować i pokroić w paski. Cebulę pokroić w kostkę, dodać masło, grzyby i razem przesmażyć. Dodać do kapusty, wymieszać, dodając drob no pokrojony czosnek, sól i pieprz. 40
MOUSSAKA Sos Wykonamie: Wszystkie składniki wymieszać. Składniki: 1 szklanka słodkiego mleka (najlepiej 3,2%), 1/2 l jogurtu naturalnego, 2 surowe żółtka. Składniki: 1 duża cukinia, 1 puszka pomidorów w ca łości (0,4 ł), 70 dag mięsa miełonego wie przowego, 2 średnie cebule, 3 ząbki czosnku, mąka pszenna olej, sól, pieprz, zioła prowansałskie. Wykonanie: Cukinię umyć, nie obierać ze skóry pokroić w plastry grubości ok. 5 mm, posolić i od stawić na 30 min., aby odeszła woda. Na stępnie oprószyć mąką pszenną, podsmażać z obu stron na oleju, aż lekko się zrumieni. Cebulę pokroić w kostkę, dodać przeciśnię- ty przez maszynkę lub drobno pokrojony czosnek i podsmażyć na oleju. Gdy cebula lekko się zeszkli, dodać przyprawione solą i pieprzem mięso i lekko podsmażyć, tak by nie było surowe. Ułożyć warstwami w naczyniu żaroodpor nym: cukinia - mięso - pomidory z sokiem - cukinia. Całość zalać sosem, wierzch posypać pie przem, ostrą sproszkowaną papryką i zio łami prowansalskimi. Piec ok. 30-40 min. w piekarniku o temp. 180°C. Danie podawać z ryżem ugotowanym na sypko. 41