Blake Jennifer - Burza i blask.pdf

Burza i blask

Część pierwsza

Rozdział I Julia Marie Dupre zatrzymała się w drzwiach i spoj­ rzała za siebie. Światło kandelabra przymocowanego do ściany przy drzwiach uwydatniło jej postać, nadając jej wygląd pozłacanej Madonny. Wysoko upięte włosy, wi­ doczne przez mantylę z jasnej koronki, świeciły wypole­ rowanym blaskiem starych, złotych monet. Oczy pod kształtnymi łukami brwi przypominały ocieniony i ta­ jemniczy bursztyn, lśniąc niczym promienie słońca za­ puszczające się w głębinę leśnego źródła. Wyższa niż większość Kreolek, miała królewską posturę, co dosko­ nale harmonizowało z jej klasycznymi rysami. Mimo to nie było w niej nic zimnego ani surowego. Jej żywe oczy błyszczały gniewem lub radością, usta miała delikatne i zmysłowo wykrojone. W Nowym Orleanie nie brako­ wało ludzi, którzy twierdzili, iż z takiego związku jak między jej ojcem, Kreolem pochodzenia francuskiego, a matką, Amerykanką, nie może się urodzić nikt atrak­ cyjny, ale nie wyrażali nigdy swojej opinii w obecności Julii Dupre, nie dlatego, żeby się zdenerwowała, lecz z tej prostej przyczyny, iż jednym uśmiechem udowodni­ łaby, jak bardzo się mylą. Julia Dupre lekko skinęła głową. Wszystko układało się jak najlepiej. Na podeście w końcu długiego pokoju, powstałego z połączenia wielkiego i małego salonu, mu­ zycy grali z zapałem. Jej goście tańczyli do wtóru żwawe­ go kontredansa, panie w lekkich sukniach z perkalu w pastelowych barwach, panowie w ciemnych surdutach 6

i bryczesach do kolan. Wszędzie rozbrzmiewała muzyka, słychać było odgłosy poruszających się stóp, rozmowy. Przy kredensie na końcu sali lokaj w czarno-złotej libe­ rii serwował napitki ze srebrnych pucharów. Ci, którym wilgotne powietrze deszczowej wiosennej nocy zdawało się zbyt chłodne, mogli się ogrzać przy ogniu, rozpalo­ nym na kominku z kararyjskiego marmuru. Na krze­ słach pod ścianami siedziały jedynie starsze kobiety, któ­ re pełniły role przyzwoitek. Julia zadbała o to, aby żadna z młodych panien nie siedziała pod ścianą, gdy inne we­ soło bawiły się na parkiecie. Jeśli chodzi o nią samą, nikt by nawet nie zauważył, gdyby na chwilę wyszła. Jak większość domów w tej dzielnicy Nowego Orle­ anu, którą zaczęto nazywać Vieux Carre, dom Dupre zbudowany był z wewnętrznym dziedzińcem. Ze wzglę­ du na wilgoć i niebezpieczeństwo powodzi pomieszcze­ nia na parterze od ulicy wynajęto na sklepy i biura, a od strony podwórza przeznaczono na stajnie, kuchnie i pralnie. Pokoje rodzinne znajdowały się na pierwszym piętrze, gdzie szerokie krużganki osłaniały wysokie po­ koje od słońca, a dziedziniec pełnił rolę przewodu wen­ tylacyjnego, kierując do okien balkonowych każde poru­ szenie powietrza. Pomieszczenia na drugim piętrze, pod stropem, przeznaczono dla służby. Większość pokoi była przechodnia, ale niektóre miały oddzielne wejścia. Aby dostać się do biblioteki, należało wyjść na ciemny, zalany deszczem krużganek i nim dojść do krańca prawego skrzydła. Julia, unosząc suknię z białego surowego jedwabiu, przetykanego złotą nicią, szła pospiesznie w tamtą stro­ nę. Deszcz dudnił o dachówki, spływał po ścianach pod­ dasza i rozpryskiwał się na brukowanym dziedzińcu. Nocne powietrze było chłodniejsze, niż się spodziewała; zadrżała lekko, pochylając głowę, aby uniknąć zacinają­ cego deszczu. Powinna była kazać rozpalić na podwórzu 7

jedną lub dwie pochodnie, choć, z drugiej strony, nie chciała zwracać zbytniej uwagi na to, dokąd się udawała. Skręcała za róg przy schodach, gdy na jej drodze poja­ wiły się dwa cienie. Krzyknęła lekko i usiłowała przejść bokiem, ale pusta przestrzeń obok schodów znajdowała się bliżej, niż myślała. Zabrakło jej tchu, gdy poczuła, że zaraz spadnie w dół, ale w tej samej chwili ktoś złapał ją mocno. Stalowe ramię wycisnęło jej z płuc resztę powie­ trza, a twarde palce wbiły się w ramię. Gdy jej miękkie kobiece ciało dotknęło silnej męskiej piersi, trzymający ją mężczyzna krzyknął ze zdziwienia. Drugi mężczyzna zaśmiał się cicho. - Zdaje się, że złapał pan moją córkę, Julię. Nie jest dla pana zagrożeniem, w każdym razie nie w taki sposób, jak pan sobie wyobraża. Pan pozwoli, że go przedstawię. Julio, ma chere, to jest nasz gość, kapitan Rudyard Thorpe. Na pewno widziałaś jego statek, „Sea Jade", zacumowa­ ny na rzece. Gdy tylko Julia dotknęła stopami ziemi, wyrwała się z uścisku. Skóra tam, gdzie jej dotykał, paliła ją. Dziwnie zaniepokojona, przywołała na pomoc resztki godności. - Witam, kapitanie - powiedziała bardzo chłodnym tonem. - Muszę chyba podziękować panu za szybki re­ fleks i przytomność umysłu. - Nie ma za co. Działałem odruchowo. - Niemniej jestem panu wdzięczna. - Cała przyjemność po mojej stronie. Julia nigdy nie słyszała bardziej zdawkowych słów grzeczności. Mężczyzna mówił gładko, jak dżentelmen, niezłym francuskim, choć akcent zdradzał Anglika. W jego głosie brzmiała niecierpliwość. Julia wiedziała, iż czeka tylko na jej odejście, aby wraz z ojcem mogli przejść do interesów. Z wielką przyjemnością poczuła, iż ojciec bierze ją pod ramię i powoli prowadzi gdzieś ze sobą. 8

- Kapitan Thorpe właśnie przyjechał i idziemy spo­ tkać się z innymi - powiedział Charles Dupre. - Pój­ dziesz z nami? - Z przyjemnością - odrzekła sucho Julia, która od początku miała taki zamiar, i ojciec doskonale o tym wie­ dział. Dwa regały z książkami, stojące po obu stronach ko­ minka, pozwalały nazywać ten pokój biblioteką. Na pół­ kach stało kilka starych woluminów, oprawnych w skó­ rę, które butwiały powoli od wilgoci, Biblia i trochę ksią­ żek dla dzieci, należących kiedyś do Julii. Ponadto na półkach leżały stosy pożółkłych gazet i biuletynów rol­ niczych, które tylko szklane drzwi trzymały na miejscu, zakurzone figurki żołnierzy i polityków, astrolabium, rozpadająca się wypchana sowa i miska z miśnieńskiej porcelany pełna sznurka, wędkarskich muszek, połama­ nych spinek do włosów, zardzewiałych igieł i monet. Książki, które czytała Julia, znajdowały się w jej sypialni, ojciec bowiem zazdrośnie strzegł swego spokoju w biblio­ tece i rzadko tam kogoś wpuszczał, nawet do sprzątania. Z krzywym uśmieszkiem Julia spostrzegła warstwę kurzu na stojącym pośrodku stole, którego ojciec używał jako biurka. Karafka z brandy na honorowym miejscu zostawiła ślad na blacie, a sądząc po ilości śladów, była wielokrotnie unoszona i odstawiana po napełnieniu kie­ liszków czterech mężczyzn, zasiadających przy stole. Na widok Julii mężczyźni wstali. Jeden z nich, stary przyjaciel ojca, generał Montignac, podszedł i wziął ją za rękę, unosząc do ust. - Panna Julia, co za przyjemność, choć nie całkiem nieoczekiwana. Siwowłosy, o pooranej twarzy generał Montignac był weteranem armii napoleońskiej. Poświęcił stopę i jedno oko dla swego cesarza i teraz z czarną klapką na oku kuś­ tykał w specjalnym trzewiku, podpierając się laską. Był 9

niekwestionowanym przywódcą bonapartystów w No­ wym Orleanie, co sprawiało mu wielką radość. Swoje obowiązki traktował bardzo poważnie. - Bardzo pan uprzejmy - mruknęła Julia, spoglądając śmiało w jedno błyszczące, czarne oko. - Szkoda, że nie jestem o dwadzieścia lat młodszy - odparł z westchnieniem, kiwając głową. - Widzę, że po­ znała już pani kapitana Thorpe'a. Do tej pory Julia nie spojrzała nawet na mężczyznę, który stał u jej boku. Tak jak przypuszczała, był wysoki. Z jakiegoś powodu spodziewała się, że będzie w mundu­ rze, tymczasem miał na sobie doskonale skrojony strój wieczorowy, przylegający do szerokich ramion i umięś­ nionych nóg. Na ręce trzymał wilgotny płaszcz, a w dło­ ni kapelusz. Mimo że wyglądał jak dżentelmen, jego twarz odznaczała się brązową cerą, typową dla maryna­ rza, silnie kontrastującą z żywymi, błękitnymi oczyma. Miał krótko przycięte włosy, niedbale zaczesane do tyłu, o strukturze i kolorze futra pantery. Obrzucając go krótkim, ale uważnym spojrzeniem, Ju­ lia odkryła coś jeszcze. Uwaga kapitana Thorpe'a sku­ piona była na jej dekolcie, gdzie spod cienkiego jedwa­ biu prześwitywały kremowe okrągłości piersi. - Tak - powiedziała ostrzej, niż zamierzała. - Już się znamy. - A zatem, za przyzwoleniem pani ojca, przedstawię pani dwóch dżentelmenów, których zapewne pani nie zna. Pan Marcel de Gruys, wielbiciel cesarza, niedawno przybyły do naszego miasta, i pan Eugene Francois Ro- beaud, który też służył cesarzowi. Pana Fontane'a pani zna. - Proszę, niech panowie spoczną - powiedziała Julia, siadając na krześle, które podsunął jej ojciec. Uśmie­ chem i skinieniem głowy przywitała czwartego mężczy­ znę, starego znajomego ojca, z handlowymi kontaktami 10

w mieście. Pan Fontane, generał i ojciec przewodzili zwolennikom cesarza w Nowym Orleanie. Marcela de Gruysa często widywała w mieście w ciągu ostatnich paru tygodni. Udało mu się dostać do zamk­ niętego kręgu francuskojęzycznych Kreolów, gdzie zdo­ był popularność wśród pań z towarzystwa. Mówiono, że odziedziczył pieniądze, majątek rodzinny, choć nikt nic nie wiedział o jego rodzinie, co było źle widziane w No­ wym Orleanie, gdzie z pasją oddawano się badaniom ko­ ligacji rodzinnych. Elegancko ubrany, z oczyma przysło­ niętymi opadającymi powiekami i z wydatnymi wargami doświadczonego rozpustnika, skinął głową, obrzucając Julię wymownym spojrzeniem. Pan Robeaud był zupełnie inny. Skromny, niski, kor­ pulentny mężczyzna, z niepokojem w szarych oczach, który umknął wzrokiem przed spojrzeniem bursztyno­ wych oczu Julii. A jednak zwrócił na siebie jej uwagę atrakcyjnymi, symetrycznymi rysami twarzy i czymś jeszcze, czego nie potrafiła nazwać. - Napije się pan brandy, kapitanie? - Pan Dupre, ele­ gancki gospodarz o siwych włosach, wskazał gościowi krzesło. Nalał brandy do baloniastego kieliszka i podsu­ nął kapitanowi, a potem uzupełnił własny kielich. Generał Montignac postukał laską w podłogę. - Panowie, panno Dupre! Myślę, że wszyscy wiemy, dlaczego tu jesteśmy. Wśród nas nie ma nikogo, kto nie czekałby na ten dzień, nie marzył o nim, nie pokładał w nim nadziei. Od chwili nieuwagi pod Waterloo przez trzy długie lata czekaliśmy gotowi w każdej chwili po­ móc cesarzowi. Wreszcie nadszedł czas. Napoleon przed­ stawił swoje plany. Potrzebuje nas, aby je zrealizować. Wkrótce orzeł wyfrunie z klatki. W przyszłości będzie­ my mogli opowiadać naszym wnukom, że my, tu w No­ wym Orleanie, pomogliśmy wykuć klucz do klatki. Wy­ pijmy za lot orła! 11

Damy zazwyczaj piły tylko jeden lub dwa kieliszki wi­ na przy posiłku, ale Julia spełniła toast razem z mężczy­ znami. Miała gardło ściśnięte wzruszeniem wywołanym przemówieniem generała oraz głęboką sympatią dla człowieka, którego więziono na Wyspie Świętej Heleny. Uśmiechnęła się i wysoko uniosła głowę, dumna z tego, że uczestniczy w takim spotkaniu. Niechby ktoś spróbo­ wał ją powstrzymać! Kiedy ucichły echa toastu, generał kontynuował: - Jak niektórzy z państwa wiedzą, jestem w stałym, bezpośrednim kontakcie z cesarzem. List, przeszmuglo- wany w bagażu młodego oficera, którego statek zawinął do portu w Jamestown na Wyspie Świętej Heleny, trafił do mnie mniej więcej tydzień temu. - Jak on się miewa? - spytał pan Fontane, bankier w starszym wieku. - Jest w dobrym nastroju, podniecony nieustanną walką umysłową z tym angielskim psem, sir Hudsonem Lowe'em, który go pilnuje. Przepraszam pana, kapita­ nie, ale można nazwać psem jednego człowieka, nie ob­ rażając całego narodu, n'est-ce pas? Ale wracajmy do te­ matu. Komisarze, te kanalie z Anglii, Francji Bourbo- nów, Austrii i Rosji, zabawiają się drobnymi złośliwo­ ściami. Odmawiają przysługującego mu tytułu, nazywa­ jąc go generałem Napoleonem, a przecież jest to tytuł, z którym się rozstał dwadzieścia lat temu, po kampanii afrykańskiej. Cenzurują jego pocztę, tę, która przychodzi jawnie, jako kamuflaż dla tej, która przychodzi potajem­ nie. Szukają listów w przesyłkach z jedzeniem i winem, które posyłają mu przyjaciele i krewni, i wyrzucają z wy­ spy każdego, kto ich zdaniem darzy sympatią cesarza. Ale nasz cesarz jest niepokonany. Odpłaca im się tym, że dostaje tyle artykułów żywnościowych, ile ci marni an­ gielscy urzędnicy nigdy nie widzieli. Odmawia audiencji każdemu, kto tytułuje go niewłaściwie, i nie przyjmuje 12

komisarzy, chociaż spotyka się z każdym gościem na wy­ spie. - Nie wchodzą siłą do jego pokoi? - spytał pan Fon- tane, marszcząc brwi. - Nie śmią. Napoleon i jego świta są uzbrojeni. Przy­ sięgli własnym życiem bronić dworu w Longwood. Gdy­ by sir Hudson Lowe spowodował śmierć lub cielesne okaleczenie cesarza, musiałby się gęsto tłumaczyć przed całą Europą, a także przed własnym rządem. Opinia pu­ bliczna skłania się ku cesarzowi. Myśl, że człowiek jest na resztę życia osadzony na nagiej skale, jak Prometeusz, z ptakami, które dziobią mu ciało, nie bardzo odpowia­ da sumieniu świata. Ale na razie wystarczy tych opowie­ ści. Musimy podjąć ważne decyzje. Kapitan Thorpe odwrócił wzrok od generała i spojrzał ukradkiem na Julię. Kiedy jego wzrok padł na złotą pszczołę, napoleoński symbol władzy królewskiej, przy­ piętą do czarnej aksamitnej wstążki, którą miała na szyi, oczy mu pociemniały. Dostrzegłszy na sobie wzrok Julii, odwrócił oczy. Julia zacisnęła dłonie na poręczach krzesła. Brak zain­ teresowania ze strony mężczyzny był dla niej nowym do­ świadczeniem. Większość znanych jej dżentelmenów z przyjemnością spędzała czas w jej towarzystwie. Zda­ wała sobie sprawę, że ma przewagę nad innymi kobieta­ mi, ponieważ pobłażliwy ojciec pozwalał jej brać udział w naradach i spotkaniach ze swymi przyjaciółmi. Z dru­ giej strony wiedziała, iż jest akceptowana także dlatego, że ma coś do powiedzenia. Najbardziej irytowało ją to, że została osądzona wyłącznie na podstawie wyglądu. A już obrazą był fakt, że kapitan Thorpe nawet nie krył się ze swą opinią. Kiedy odwróciła się od kapitana, napotkała wpatrzony w siebie wzrok Marcela de Gruysa. Z uśmiechem, przy­ mykając oczy, wzniósł do góry kieliszek w hołdzie dla jej 13

urody. Jego gest nie był niczym nadzwyczajnym, lecz Ju­ lia potraktowała go obojętnie. Co jej się stało, że złościł ją zarówno przejaw adoracji, jak i jego brak? Jednooki generał przysunął się z krzesłem bliżej stołu i zniżył głos. - Cesarz, moi państwo, zamierza opuścić Wyspę Świę­ tej Heleny najpóźniej w sierpniu tego roku. Do paździer­ nika znajdzie się na Malcie, skąd wyruszy na podbój Eu­ ropy. - W sierpniu! - wykrzyknął Fontane, mrugając oczy­ ma. - To za niecałe pięć miesięcy. Jak zdołamy w tak krót­ kim czasie zorganizować ucieczkę, zdobyć statek, prze­ prowadzić nabór rekrutów i przygotować broń oraz inne, niezbędne rzeczy, gdy, w dodatku, więzienie cesarza jest tak daleko stąd? Niech pan będzie rozsądny, mon ami! - Wszystko jest zaplanowane. Szczegóły, o których mówimy, a także wiele innych, o jakich nawet nie macie pojęcia, zostały opracowane przez cesarza, mistrza logi­ styki. Po pierwsze statek, który rzeczywiście jest sprawą podstawową. Dlatego właśnie zaprosiliśmy tu kapitana Thorpe'a, który szczęśliwym trafem znalazł się teraz w naszym mieście. Ludzie? Broń? Nie będzie nam po­ trzebna wielka armia. Na razie cesarz nie zamierza nara­ żać życia swych wiernych popleczników w otwartym konflikcie zbrojnym. Jak zatem, spytacie, zamierza uciec? Czy chce ukryć się w pustej beczce po winie lub przebrać za zwykłego marynarza? Nie, po stokroć nie! Takie zachowanie byłoby poniżej godności człowieka, który rządził imperium, człowieka, który kupował i sprzedawał królestwa, rozdawał w prezencie korony. Bankier, niezbyt oszołomiony elokwencją generała, spoglądał na nich kwaśno. - Czy zatem ucieknie na skrzydłach? - Jesteś pesymistą, mój drogi Fontane - powiedział generał. - Po prostu odejdzie, naturellement, jak cesarz 14

i dżentelmen, pod nosem tych, którzy myślą, iż mają go w ręku. - I wynajmie sobie kajutę na statku należącym do Kompanii Wschodnioindyjskiej, czy tak? - Non, mais non! To bardziej skomplikowane, choć na­ dal cudownie proste. To genialny plan, naprawdę genial­ ny, a jego powodzenie w większości zależy, jak już mówi­ łem, od ludzi, którzy są z nami, od kapitana Thorpe'a, a także od pana Robeauda. - Jestem pewien, że plan jest cudowny, generale. Aby go faktycznie docenić, musimy się tylko dowiedzieć, na czym polega. Generał Montignac, rozkoszując się chwilą triumfu, uśmiechnął się i potrząsnął głową. - Co za niecierpliwość! Już mówię, o co chodzi. Kapitan Thorpe pochylił się nagle i odstawił na stół pusty kieliszek. - Chciałbym zapytać, generale, nim zaczniemy, czy wszyscy tu obecni dali panu gwarancję lojalności. Nasze zadanie jest niebezpieczne. Bylibyśmy głupcami, gdyby­ śmy od początku ryzykowali, że szczegóły operacji zosta­ ną celowo zdradzone lub beztrosko wygadane. Julia poczuła na sobie jego wzrok. Mówił do wszyst­ kich, ale ją głównie miał na myśli. Na ogół męskie roz­ mowy nie były określane mianem „beztroskich pogadu­ szek". - Jeśli pije pan do mnie, kapitanie - powiedziała sta­ nowczo - mogę pana zapewnić, że już od dłuższego cza­ su znam sekrety tej grupy i żaden jeszcze nie przedostał się na zewnątrz. Kapitan nie próbował się wymigiwać. - Nie chciałem pani obrazić - odparł, przechylając głowę. - W Anglii mężczyźni nigdy nie obarczają kobiet sprawami o znaczeniu politycznym lub takimi, które mogłyby stać się niebezpieczne. 15

- Pańska troska jest godna podziwu, kapitanie, ale muszę panu przypomnieć, że jesteśmy w Nowym Orle­ anie, a ja, jak sądzę, nie jestem pańską typową Angielką... - Właśnie, właśnie! - powiedział generał Montignac przy wtórze śmiechu pozostałych mężczyzn. Julia uśmiechnęła się lekko i kontynuowała: - Nie zamierzam brać czynnego udziału w tej wypra­ wie, ale może być pan pewien, że wszystko, o czym się tu mówi, nie wyjdzie poza te cztery ściany. - Nie można mieć absolutnie żadnych zastrzeżeń do panny Julii Dupre - poparł ją pan Fontane. - Napoleon nie ma bardziej oddanego poplecznika i przyjaciela. Po­ za tym Dupre lub któryś z nas i tak by jej wszystko opo­ wiedział, lepiej więc, aby została i poznała plan z pierw­ szej ręki. Kapitan rzucił okiem na rozbawione twarze z taką mi­ ną, jakby miał wątpliwości, czy powinien się wdawać w coś, co jest tak lekko traktowane. - A inni? - spytał krótko. - Oprócz panów Robeauda i de Gruysa znam pozosta­ łych od wielu lat - rzekł ojciec Julii, wykonując niecier­ pliwy gest białą dłonią. - Gdyby coś się nie udało, panu Robeaudowi grozi największe niebezpieczeństwo. To wystarczy. De Gruysa znam od paru miesięcy, zarówno osobiście, jak i z kontaktów handlowych. Zgodził się wy­ łożyć znaczną sumę na nasze przedsięwzięcie. Chyba nikt nie płaci za coś, co chciałby później storpedować. Byłoby to bezsensowne wyrzucanie pieniędzy. Wymuszona powściągliwość tonu, choć dość subtelna, nie uszła uwagi kapitana Thorpe'a. W tym kraju męż­ czyźni ginęli za lżejsze uchybienia wobec honoru. Kapi­ tan nie owijał słów w bawełnę i w tych warunkach męż­ czyźni zebrani w bibliotece mogli mu wiele wybaczyć, ale cmentarze w Nowym Orleanie pełne były ludzi, któ­ rzy zbyt bezpośrednio wyrażali swoje wątpliwości. 16

Julia przyglądała się Rudyardowi Thorpe'owi, który z zaciśniętymi wargami walczył sam ze sobą. Widać by­ ło, iż nie jest przyzwyczajony, by naginać się do woli in­ nych. Wyraźnie miał zwyczaj przewodzić i brać na siebie odpowiedzialność za tych, którzy mu podlegali. Nic by nie zaszkodziło, gdyby zdał sobie w końcu sprawę, że nie on tu rządzi ani że nie jest lepszy od innych. - Możemy zatem kontynuować - upewnił się generał Montignac. Po krótkiej chwili kapitan Thorpe niechęt­ nie skinął głową. - Instrukcje cesarza są tak proste, iż nie ma w nich miejsca na nieporozumienia i wątpliwości. Niektóre z nich już zostały wykonane. Jeśli jednak pań­ stwo pozwolą, przypomnę pewne ustalenia. My z Nowe­ go Orleanu zostaliśmy wybrani do skontaktowania się z panem Robeaudem i załatwienia mu transportu do Ang­ lii na amerykańskim statku. Z tym nie ma chyba kłopo­ tu, kapitanie Thorpe? - Nie, generale. Właścicielem „Sea Jade" był z począt­ ku mój ojciec, który jako Amerykanin nie życzył sobie, aby jego statek pływał pod angielską banderą. Z urodze­ nia jestem Brytyjczykiem i rodzina mojej matki nadal mieszka w Anglii, ale spełniłem życzenie ojca. - Bardzo dobrze. Nie mogłoby być lepiej. Kiedy pan Robeaud znajdzie się w Anglii, wsiądzie na statek Kom­ panii Wschodnioindyjskiej, zmierzający do Rio de Jane­ iro via Wyspa Świętej Heleny. Cesarz załatwił z genera­ łem baronem Gaspardem Gourgaudem, że ten uda się do Anglii, aby ułatwić podróż... - Gourgaud? - spytał pan Fontane. - Wydawało mi się, iż pokłócił się z Napoleonem i w trakcie awantury zażądał, aby mógł opuścić Wyspę Świętej Heleny. To nie­ pewny człowiek, ponoć potomek aktorów. - Właśnie, odpowiedni mężczyzna do wykonania zręcznego podstępu. Ta kłótnia została wszczęta żeby, zamydlić oczy komisarzom. Wszystkie te demaskacje, 17

szczegóły i rzekome tajemnice, które podaje Gourgaud, są takie głośne, aby ukryć ich prawdziwy cel. Wydaje mi się ponadto, że my tutaj, w Luizjanie, będziemy mogli bardziej pomóc Gourgaudowi, niż to początkowo zakła­ dano. Kapitanie Thorpe, niech pan łaskawie powie in­ nym to, co przekazał pan mnie, kiedy się spotkaliśmy kilka dni temu. - Oczywiście - odparł Anglik, prostując się na krze­ śle. - Najpoważniejszym problemem dla Gourgauda bę­ dzie to, żeby statek Kompanii Wschodnioindyjskiej po­ płynął na wyspę w odpowiednim terminie. Jest to pewna trudność, ponieważ, jak zapewne państwo wiedzą, wła­ ścicielem wyspy jest właśnie ta kompania. Oni wydzier­ żawili wyspę Koronie jako miejsce odosobnienia Napo­ leona. Tylko statki tej kompanii i angielskie statki linio­ we mogą wpływać do Jamestown na Wyspie Świętej He­ leny. Wydaje mi się, że będę mógł tu pomóc. Najstarszy brat mojej matki jest jednym z dyrektorów kompanii. Ponieważ nie ma własnych synów, od dawna propono­ wał mi, abym podjął pracę w jego firmie. Gdybym go przekonał, iż mam taki zamiar, mógłbym poznać rozkład statków w tej części świata albo nawet zapewnić rejs w odpowiedniej porze, jeśli byłoby to konieczne. - Tak, to się może bardzo przydać - powiedział Fon- tane, kiwając siwą głową. - Tak - potwierdził generał sucho. - Oczywiście kapi­ tan popłynie z Anglii do Rio de Janeiro na „Sea Jade" i tam będzie oczekiwał na cesarza. Gdy tylko Napoleon przybędzie do Rio i wejdzie na statek, kapitan popłynie na Maltę. Marcel de Gruys, który dotąd był jedynie biernym ob­ serwatorem, poruszył się na krześle. - Ciekaw jestem, czego za to wszystko oczekuje kapi­ tan Thorpe - powiedział wolno, obrzucając Anglika cy­ nicznym spojrzeniem czarnych oczu. 18

- Spodziewam się zapłaty - odparł Thorpe, odwraca­ jąc się twarzą do de Gruysa. Zapadła cisza. Mężczyźni przy stole spoglądali po so­ bie. - No i co? - spytał generał zawadiacko. - Czego się spodziewaliście? Nie każdy chce służyć cesarzowi z mi­ łości. - To prawda - powiedział nieszczęśliwym głosem Fontane. Jeden czy dwóch mężczyzn mruknęło coś pod nosem. - Być może - powiedziała rezolutnie Julia - ale czy to mądre zaufać człowiekowi, który jest tej samej narodo­ wości co odwieczni wrogowie Napoleona, a dziś jego strażnicy? - Ma rację - powiedział Fontane. - Oczywiście - dodał Marcel de Gruys, z aprobatą rzucając okiem na Julię. - Moim zdaniem powinniśmy poprosić kapitana Anglika o jakiś dowód jego lojalności dla sprawy, na której zamierza zarobić. Napięty mięsień pojawił się na policzku kapitana, a je­ go oczy pociemniały. - W interesach zawsze wystarczało moje słowo - stwierdził celowo rozwlekłym głosem. - Nie prosiłem o udział w tym przedsięwzięciu. Generał Montignac i pan Dupre podeszli do mnie w restauracji „Maspero", kiedy usłyszeli, że mówiłem o moim zamierzonym po­ wrocie do Anglii w krótkim czasie. Nic mnie to nie ob­ chodzi, czy Napoleon Bonaparte przeżyje resztę swych lat jako tyran Longwood, czy jako władca Europy. Nie muszę być posłuszny żadnemu człowiekowi i nikt nie jest moim bohaterem. Najważniejsze są dla mnie morze i mój statek. Nie mam nic więcej do dodania. Jeśli jed­ nak mają państwo wątpliwości, najprościej będzie wysłać w tę podróż jeszcze kogoś spośród państwa. - Doskonała propozycja - orzekł pan Dupre. 19

Marcel de Gruys skinął głową. Julia odwróciła wzrok od ojca i de Gruysa i zobaczyła wlepione w siebie oczy kapitana. W jego wzroku czaiła się złość, połączona z głęboką awersją do tłumaczenia się z własnych myśli i uczynków. Julia spodziewała się, że odczuje przyjemną satysfakcję. Oto miała swój rewanż za to, iż Rudyard Thorpe chciał ją wykluczyć z zebrania. Tymczasem nie czuła żadnej satysfakcji, tylko dziwne kłucie w żołądku. A także, mimo obecności ojca, dreszcz strachu. W chwilę później wściekłość kazała jej podnieść głowę i spojrzeć Anglikowi prosto w oczy. Jednakże w głębi duszy zrozumiała jak nigdy przedtem, że jako kobieta jest bardziej podatna na psychiczne upokorze­ nia. - Dobrze - powiedział generał, rozglądając się wo­ kół. - Jeśli wszyscy są zadowoleni, przechodzimy do dal­ szych szczegółów. Jest jeszcze parę spraw, dość ważnych, które musimy omówić. - Ja myślę - prychnął pan Fontane. - Tak się ładnie mówi o tym, że nie potrzebujemy broni i nikt nie będzie ryzykował życia, ale co się stanie, kiedy się okaże, że ce­ sarza nie ma już na wyspie? Natychmiast wyruszą za nim w pościg uzbrojone angielskie okręty wojenne. Statek z cesarzem zostanie wysadzony w powietrze, gdy tylko go zobaczą. Próba ucieczki będzie doskonałym pretek­ stem, aby pozbyć się Napoleona. - To, co pan mówi, jest prawdą - odparł kapitan Thorpe. - Dano mi jednak do zrozumienia, że z tym nie będzie kłopotu. - Nie będzie kłopotu?! - wykrzyknął Fontane, wpa­ trując się w kapitana, jakby był wariatem. - To prawda - potwierdził generał. - Nie mamy po­ wodu uważać, że nieobecność Napoleona wyjdzie na jaw, nim on sam zechce to ogłosić. A wtedy Anglicy będą musieli się bronić, a nie myśleć o złapaniu więźnia. 20

- Mówi pan za bardzo tajemniczo - powiedział Fon- tane, machając ręką. - Wcale nie - odparł generał z uśmiechem. - Nieobec­ ności cesarza nikt nie zauważy, bo pan Robeaud zajmie jego miejsce, jak to robił wiele razy. Fontane odwrócił się na krześle i spojrzał na niskiego, pulchnego mężczyznę, który siedział między nimi tak spokojnie. - Czy to prawda? - spytał bankier. Robeaud skinął głową. - Dlaczego pan to robi? - zainteresował się Marcel de Gruys podejrzliwie. - Dla pieniędzy, jak nasz kapitan? Robeaud zmarszczył brwi. - To trudne pytanie. Dla pieniędzy, tak, ale także z wielu innych powodów. Czy mogę to wyjaśnić? - Nie tylko pan może, ale nawet powinien. - De Gruys spojrzał na innych. - Merci - odparł Robeaud, ponownie skłaniając głowę w skromnym geście. - Urodziłem się w rodzinie chłop­ skiej w Baleicourt, małym miasteczku we Francji. Jako młody chłopak zostałem zabrany do wojska jako volti- geur, żołnierz lekkiej piechoty Trzeciego Regimentu. Wkrótce zwrócił na mnie uwagę oficer wywiadu, puł­ kownik de Rochalve, ze względu na moje podobieństwo do cesarza. Pewnego wieczoru wezwał mnie do swego biura i powiedział, że pojadę do Paryża ze specjalnym za­ daniem. Pan Fouche... - Minister policji - mruknął generał Montignac. - Tak jest. Minister policji musiał znaleźć człowieka, który mógłby odciążyć cesarza w wielu męczących obo­ wiązkach, kogoś, kto chodziłby na spotkania i bale, na inspekcje wojska, kto brałby udział w wielu uroczysto­ ściach organizowanych przez władze miasta. Cesarz miał tyle zajęć, że nie starczało mu czasu na rządzenie czy na planowanie swych kampanii. Nie chciał już tracić więcej 21

czasu, ale należało się liczyć z narodem i władzami cy­ wilnymi. Ja, proszę państwa, byłem uważany za najbar­ dziej podobnego do Napoleona, choć jestem trochę niż­ szy i młodszy. Wzrost można było poprawić specjalnymi butami z wkładkami, poza tym starałem się jak najczę­ ściej siedzieć. Jeśli zaś chodzi o wiek, to cesarz nie miał nic przeciwko temu, aby wydawać się młodszym, niż był w istocie. - Niesłychane - powiedział pan Fontane, wyrażając opinię zebranych. Generał Montignac i pan Dupre, któ­ rzy znali już tę historię, uśmiechnęli się do siebie. - Być może. - Robeaud wzruszył lekko ramionami. - W każdym razie otrzymałem błogosławieństwo cesarza. Od razu zabrano mnie do Wersalu i w ukryciu uczono, jak mam mówić, gestykulować, chodzić i ubierać się, aby przypominać Napoleona. Generał Gourgaud ze swym przygotowaniem teatralnym był szalenie pomocny. Na­ uczono mnie czytać i pisać, a potem ćwiczyłem pismo ce­ sarza, a zwłaszcza jego podpis. Wydaje mi się, że z powo­ dzeniem naśladowałem Napoleona. Przez cztery i pół ro­ ku zastępowałem cesarza w wielu żmudnych czynno­ ściach. Potem przyszła klęska i abdykacja. Dostałem pewną sumę pieniędzy i zrezygnowano z moich usług. Ale po bogactwach życia na dworze nie wyobrażałem so­ bie życia na wsi jako prosty chłop. Tymczasem moi ro­ dzice w Baleicourt zmarli, zostawiając moją jedyną sio­ strę samą na świecie. Postanowiliśmy we dwoje wyemi­ grować do nowego świata i nowego życia w Luizjanie. Nieźle nam się powodziło, choć pieniądze, które wcześ­ niej dostałem, się skończyły. A potem, cztery miesiące temu, zacząłem odczuwać bóle brzucha. Lekarz, do któ­ rego się udałem, powiedział mi, że mam przed sobą naj­ wyżej dwa, trzy lata życia. Moja siostra nigdy... To zna­ czy nie jest w żadnym kierunku uzdolniona ani dość in­ teligentna. Beze mnie skończyłaby w przytułku albo 22

musiałaby żebrać na ulicy. Zdesperowany, napisałem do cesarza. Po jakimś czasie marynarz z obcego statku przy­ wiózł mi odpowiedź. Jeśli zgodziłbym się pojechać na Wyspę Świętej Heleny i spędzić tam moje ostatnie dni w komforcie, Napoleon zapewniłby mojej siostrze rentę do końca jej życia. Co za radość, panowie! Mój cesarz mnie potrzebuje, znów się na coś przydam, a moja sio­ stra będzie miała zapewnioną opiekę. Jak mogłem od­ mówić? - W żadnym razie - przyznał generał Montignac, kła­ dąc rękę na ramieniu Robeauda. - To wielki zaszczyt, którego ci doprawdy zazdroszczę, mon ami. - Jest pan zbyt uprzejmy, generale - powiedział Ro- beaud. - Ale skończę moją opowieść. Kazano mi się zgłosić do generała Montignaca, tutaj w Nowym Orle­ anie. Zrobiłem to i teraz czekam na dalsze rozkazy. - Widzicie, jakie to piękne i proste rozwiązanie, przy­ jaciele? - spytał generał, rozkładając ręce. - Pan Ro- beaud pojedzie do Anglii jako kupiec, a może plantator, rozglądając się po świecie. Trasa jego podróży powrotnej będzie wiodła przez Wyspę Świętej Heleny i Rio de Janei­ ro. Kiedy zawinie do Jamestown, poprosi o audiencję u cesarza, może z kimś jeszcze. W Longwood zamieni się miejscami z Napoleonem i cesarz popłynie dalej do Ameryki Południowej. Stamtąd na Maltę i do Europy. Jeżeli Anglicy nie zauważą, że ich więzień uciekł, nikt nie podniesie alarmu, nie zorganizuje pościgu. Maskara­ da może trwać wiecznie albo do czasu, dopóki cesarz nie odzyska władzy. Ojciec Julii chrząknął. - Wielokrotnie mówiliśmy o tym, że w tej okrężnej podróży na Wyspę Świętej Heleny powinien wziąć udział ktoś trzeci, po pierwsze, aby odwrócić uwagę od pana Robeauda, i po drugie, aby - przepraszam, kapita­ nie - zapewnić powodzenie misji. Czuję w sobie wielką 23

chęć, żeby stać się częścią przedsięwzięcia, jak na pewno my wszyscy, a ponieważ posiadam środki na zaspokaja­ nie moich zachcianek, proponuję, abym razem z córką towarzyszył panu Robeaudowi. Julia spojrzała na ojca błyszczącymi oczyma. Jego pro­ pozycja wcale nie wynikała z nagłego impulsu. Rano oj­ ciec powiedział jej, że pojadą na tę wyprawę i że są ku te­ mu ważne powody. Sprytnie pokierował rozmową, aby to kapitan zaproponował dodatkowych pasażerów. Ojciec był niesłychanie mądrym człowiekiem, który wiele mógł osiągnąć pod przewodnictwem silnego i dynamicznego przywódcy. Julia odruchowo dotknęła złotej pszczoły na szyi. - Ja też uważam tę propozycję za szalenie interesują­ cą - odezwał się Marcel de Gruys, wykrzywiając usta w ironicznym uśmiechu. - Może oprócz Robeauda na „Sea Jade" zmieści się troje dodatkowych pasażerów. Kapitan Thorpe spojrzał z pogardą na de Gruysa. - Na pewno się zmieści, ale chciałbym państwu przy­ pomnieć, że nie jest to wycieczka dla przyjemności. Wie­ le rzeczy może się nie powieść. Istnienia Robeauda nie da się zachować w kompletnej tajemnicy. Jeśli ktoś roz­ pozna go w Anglii i powiadomi władze, wszyscy, którzy będą mu towarzyszyć, także zostaną pojmani. Albo, daj­ my na to, jakiś strażnik czy urzędnik w Longwood na­ bierze podejrzeń? Wtedy będą państwo mieli szczęście, jeśli skończy się na aresztowaniu. A jeżeli ktoś wykryje zamianę? Nie będzie problemu, jeśli to się zdarzy na po­ kładzie statku należącego do Kompanii Wschodnio­ indyjskiej, ale jeśli odkryją jego obecność na „Sea Jade", będziemy zmuszeni stale uciekać i być może nie będzie­ my mogli wpłynąć do portu przeznaczenia. - Wolałby pan więc wypłynąć w tę podróż bez towa­ rzystwa, kapitanie - powiedziała Julia, zaczepnie uno­ sząc w górę brodę. 24

- Z pewnością wolałbym nie mieć kobiety na pokła­ dzie - odparł kapitan twardym głosem. Julia otworzyła usta, aby mu odpowiedzieć, ale ojciec ją uprzedził. - Znamy pańskie stanowisko, kapitanie - rzekł gład­ ko. - Jestem pewien, iż jeśli zdecydujemy się popłynąć, zwolnimy pana z odpowiedzialności za nasze bezpie­ czeństwo. - Obawiam się, że to nie będzie możliwe - wyjaśnił kapitan. - Kiedy znajdą się państwo na moim statku, bę­ dę za państwa odpowiadał, niezależnie od państwa ży­ czeń w tym względzie. - Dobrze wiedzieć, że tak poważnie traktuje pan swo­ je obowiązki - powiedział pan Dupre, choć Julia zauwa­ żyła, że wcale nie był zadowolony. - Ja, na przykład, wcale nie palę się do takiej podró­ ży - odezwał się pan Fontane. - Nie widzę jednak powo­ du, dla którego obecność pana Dupre i jego córki albo pana de Gruysa miałaby jakoś wpłynąć na wynik przed­ sięwzięcia. Le bon Dieu wie, że koszty podróży są już dość wysokie. Można było pomyśleć, iż bankier mówił o kosztach moralnych i psychicznych, ale zebrani w bibliotece nie mieli złudzeń. Wszyscy wiedzieli, że Charles Dupre, dzięki zarobkom z produkcji cukru, najwięcej zainwe­ stował w wyprawę, a Marcel de Gruys plasował się tuż za nim. Kapitan spojrzał na nich, marszcząc brwi. Właściwie zrozumiał słowa bankiera. Nie miał już wątpliwości, kto trzymał finanse. Wprawdzie zazwyczaj nie kierował się sprawami finansowymi, ale teraz, po krótkim namyśle, skinął głową. - Bardzo dobrze. Proszę nie zapominać, że państwa ostrzegałem. Wypływamy do Anglii w ciągu najbliższego tygodnia. Jeśli kogoś nie będzie na pokładzie „Sea Jade", 25

kiedy wyciągniemy kotwicę, zostanie w Nowym Orle­ anie. Julia chciała zaprotestować. Do głowy jej nie przyszło, że wypłyną tak prędko. Musiała nie tylko przygotować ubrania i swoje rzeczy na wiele miesięcy spędzonych na morzu, lecz także pamiętać o klimacie tak różnym od połu­ dniowej Luizjany. Ponadto musiała się zająć także garde­ robą ojca, odwołać wszystkie spotkania do końca sezonu, zamknąć dom w mieście i upewnić się, że ich posiadłość w Beau Bocage nie ucierpi podczas ich nieobecności. Te­ go się nie da zrobić - pomyślała i już miała coś powie­ dzieć, gdy wzrok jej padł na ironiczny wyraz twarzy Thorpe'a. Zmusiła się do uśmiechu i przysięgła sobie w duchu, iż zdąży ze wszystkim. Generał Montignac wstał. - Za cesarza! - zawołał. - I za wszystkich, którzy po­ płyną, aby go uwolnić. Kiedy umilkł chór głosów, Julia wstała i podeszła do mężczyzn. - Proszę o wybaczenie, panowie - odezwała się - ale muszę wracać do gości, gotowi pomyśleć, że ich opuści­ łam. Mam nadzieję, że niedługo pójdą panowie za moim przykładem. - Z pewnością, ma chere - odparł ojciec. Generał i pan Fontane z uśmiechem skinęli głowami. De Gruys pod­ niósł w górę kieliszek. - Panowie, wznoszę toast za najpiękniejszą bonapar- tystkę w Nowym Orleanie! Julia roześmiała się i dygnęła lekko w podziękowaniu za komplement. Podziw i aprobata napełniły ją miłym ciepłem. Kiedy jednak wyszła i ruszyła w powrotną dro­ gę wzdłuż mokrego krużganka, towarzyszyło jej spojrze­ nie niebieskich oczu kapitana Rudyarda Thorpe'a. Być może był w nich podziw, ale brakowało ciepła i aprobaty.

Rozdział II Lektyka trzęsła się na błotnistej ulicy. Deszcz falami uderzał w okna, zasłaniając ulicznych sprzedawców i przechodniów, skulonych przed ulewą pod balkonami. Choć było jeszcze dość wcześnie, światła z kawiarni roz­ jaśniały chodniki, rzucając ciepłe promienie przemok­ niętym i zziębniętym nieszczęśnikom, którzy musieli przy tej okropnej pogodzie przebywać na ulicy. W lektyce Julia z zaciśniętymi wargami trzymała się jed­ ną ręką aksamitnego uchwytu, wyglądając przez zamglone okno. Ojciec powiedział, że spotkają się w domu, przy Royal Street, przed wyruszeniem na „Sea Jade". Wyszedł do kawiarni, aby pożegnać się z przyjaciółmi. Prawie trzy godziny Julia czekała na jego powrót, ale w końcu postano­ wiła sama wyruszyć do portu. Nie należało dawać kapita­ nowi Thorpe'owi pretekstu do wypłynięcia bez nich. Wprawdzie statek miał wypłynąć dopiero następnego dnia rano, ale Anglik, który nie chciał ich ze sobą zabrać, mógł skorzystać z okazji, aby nie wpuścić ich na statek. Charles Dupre nie należał do mężczyzn punktual­ nych. Czas, czy to własny, czy cudzy, nie miał dla niego wielkiego znaczenia. Z drugiej strony takie zachowanie nie bardzo było do niego podobne. Traktował córkę jak każdą inną kobietę, z pewną rewerencją i przesadną tro­ ską o spokój jej ducha. Musiało zajść coś nadzwyczajne­ go, co nie pozwoliło mu nawet na przekazanie wiadomo­ ści i wyjaśnienie spóźnienia. 27

Gdy Julia wyciągała szyję, rozglądając się wokół, tra­ garz z przodu poślizgnął się na zabłoconej ulicy. Lekty­ ka przechyliła się gwałtownie i Julia spadła z siedzenia, uderzając nosem o lustro. Z zupełnie niestosownymi dla kobiety słowami na ustach podniosła się i usiadła z po­ wrotem. Po ciężkiej pracy ostatnich paru dni, do której nie była przyzwyczajona, bolały ją wszystkie mięśnie. Oczy piekły ją z niewyspania i od dymu świec, przy któ­ rych pracowała do północy. Ostatnie dni były koszma­ rem. Choć jej palce zostały na zawsze, jak się poważnie obawiała, zabrudzone atramentem od pisania setek li­ stów i wysyłania ich po całym mieście, wcale nie była pewna, czy poradziła sobie ze wszystkimi zobowiązania­ mi. Kufry i pudła jechały za nią na wozie, ale nie miała pojęcia, co w nich się znajdowało. Jej wierna od pięt­ nastu lat służąca, Minna, dowiedziała się po siedmiu la­ tach małżeństwa z lokajem rodziny Dupre, że zostanie po raz pierwszy w życiu matką, i chodziła jak w transie, my­ śląc o maleńkich, białych kaftanikach, a nie o ubraniach swych państwa. Oczywiście fakt, że ciężarna kobieta nie mogła wyruszyć w wielomiesięczną podróż statkiem do­ okoła świata, oznaczał kolejne kłopoty. Zamiast jednak przyuczać młodą dziewczynę, która prawdopodobnie przez cały czas cierpiałaby na chorobę morską, a po przyjeździe do Anglii popadła w melancholię, Julia po­ stanowiła sobie radzić sama. W końcu często sama się czesała i ubierała. Najtrudniejsze było niewątpliwie pra­ nie i prasowanie, ale wiedziała, że jakoś się z tym upora. Kupiono i spakowano serwety, sztućce, pościel, arty­ kuły toaletowe, podróżne biureczko, karty do gry, wizy­ tówki i wiele innych rzeczy, ale Julia miała cały czas wra­ żenie, że zapomniała o czymś istotnym. Była mokra i zziębnięta, gdyż stała wcześniej na dziedzińcu, czekając na wezwaną lektykę. Gdyby ojciec wrócił, pojechaliby do portu powozem, ale musiała go dla niego zostawić. 28