Bugaj R. - Nauki tajemne w dawnej Polsce - mistrz Twardowski.pdf

i I '· „ '1 r /''l'f· tlrou·1 /Jnh Ł''tnnL\lat('f>rt't /•1r/..nP. ,~J l..ou·1 ""' r I. v 1rag1, I n1r1n· / >a11u 1,•ohr•to:c1 ff 'nlttrou 1. do\l onalrn1u ;: 'li.i nault. ta1r111nJ.ł1. u 11n,:a111 u d::1r1:no- towi '. \\' X IX \\. liad.1111.1 na tym polu z11.1komkit' 102\\inc;li f"-C 1 u· cjoniści E. T) l11r i J.1\. King, w XX \\ 1„is kontn1u "„h .J. G. l'raZ('f •, ,,kola Sll(j11logk:w.1 E. D.irkhrmrn K r I' c K. Bctl1, C. I.hi-Strauss i 11111i Z pol~kid1 ucwnHh ta 1110'' I tym zagadnicnirm S. C:i::1rnowski, li. ~1ahnow„k1, K '.\1 i>z,, L. R. Gan$ittit•t i F. \\', ZnaniC"r ki• Badania olij1;ły jt"Clnak l) lko 111rkto1r dz1.ih m gi, Ol'.lnt w tr ma~ę pierwotną or.1ująu1 opr.howan.i :\1t'\\I· k 1.110n 1• t Jest prnc monogr:ificr.nH·h o nug1i rt'nrs.111\0\\f'I J.:ik \\Udomo, moi 1

8 " I\ m ok °t"uc 11U,• 111·,.-1, I• , .· · _.. · •• c\\OJ IC'llC''i.i\11\, , ,JC. h\J;t ln \\j)lóJ\\cl7:H· OHlgt.ł \\ Śt l11rt.I~ 111 7.llJt 7.r1t11 I · . ' 1 '~o IMlJ\'f 1a, l1·cz Ir\\ n1.1g1.1 11atur;;1)11a rnag1a nar" t1/L1 ~ 1(u l"' ,, , r. · I • · ' - J , llA\\(\ I 7\\0 l'llllJC\ llll' l'Ołllll(l\\ółh !-1( "'l4rz?IC"' ~\\talr'n d 1 ·h1 '''· )«f"Z JH7c«łc• ''!>1.\slk.in1 J..ł.tCłi1 nact~k n.t az'Z1111C"nJf· I ''' 7.\sl.1111r rr.,ln1c i!ll11u•ją< ,.t h. 11·< z 11J...n ty< li stl przy. nxf\ ~ ocfd.11Ul"' ICh \\ s)użh~ C'7.ło\,j('~(1\\I, ('",·J 1n:\g• IL... llłloliJlrj l)(lkf)'\\3ł ~(' "l("t z o~oJnJ m rc-J("nl rrru"'·•rts<1\\ri filozol11 prz~ rtJ(ł~ ()n~\\'ikif" analol'!a J<".'I I\ h,o '".''-'>rl!.ł, g~,7 mrioch i środki, JaI.imi poslugiwah 51 ~ "'"!'°'"<'. In ly d1o1mrm1lm.- odmicnnl" od I), h, jakie- .iowwan<>'' <"tnp.il')cz.11\ m J>rz\ rokm stanmn kn l\'CZDl"oprnrowame hi>tori1 mani t~o okr.-su. Dc-finitJa m.ig1 lllC' )Cst prmt.i 1 jl'dnoznarzna. K01dacu w różm 'jX>- sób ujmują l<"n prolikm. Polsk1 ucwn} Ka21m1c-rz Dobrowolski okre•lił mall'~ nas1~pująco.••.\!agia - to systc-m prali) k, po.:i~c:.ijących wedle przrkonama ") konawn· olre~lont" skutki, opart' na '"erze '' fikc)jn~ :n.iązki nur;:dzy dwoma lańrurhami zjawilk. .Jako etap poznawczej m}śli alowirka magia stano"Jla prób~ w,·tlumacicnia otacza- jącl"j r7<'C'Z\'Wis1d<1 i oddziah "ania na nią"•. Zupelnie inacZt"J zddimo" .d magii,: 211akom1t) badacz u·go zagadnienia Robert \\'alttr. „.\fagia J<'SI J<'dnnu••śnic wirdzą i umicj~tnoślią plugiwania SJ~ wolą w t:iki Sf><""'" '" urudiomionc· nią nadnaluralne IO jc't nirpoJ~·t<· dl,1 nk„·ślonydi ludzi sily po"ndowaly sprawdzalne ma- lC'rialne zdarzc·nia" 6• \\ ~Z)~tkie ddinicjc· 111;1gii 11•iclaw:11w pr~o innych badal'Z) mieszcz4 si" w kr{'f,l'U I"•W\ZV\ di ~h·\)11yd1 ~finm ulowa.ii i pokrywają się albo 7. ujęcirm Dobmwolskirgo, al "' Wahna. Zda11km I c;, f'ro11rra magia i ,,·Jigia \\)'Slępowaly początkowo " postaaach odrtbnych i nic..,kat.on) eh Omawiają< t~ kwe.tię podał ">n "Jasną ddinicfr 1cligi1 - J<'>I to „tjtdm"'anic: i.lagama 1d1 , 1) zadowolema• \\'edlue; fta1.cra rdir;ia zakłada, tt ~na1 ira " "'1m lm·gu jC"łt w p<'wnrj nucrze ~io;tka i może h)ć Zr.'.1cniona oraz 7.t" moi.cm) przekonać pottzne JS!Ol) nią r~dząre, a·)) zmirnil\ iol. "~darzrn " l;ierunku sp•L)jająC'\m". Zgodnie z za- •adami magu pr7) jmujt' si<; na10m1.1s1, ze "procesy natul') są szty "1~c 1 mnm1< nnr " '"''m dziJlamu i n· hwgu ich '""' mogą znuc111ć llt>s ~ 'Cl • . . , 11 '") urrr41nu 7.J )(" 1 pr2\om1 l za miast --.eI • Ol\ \\10ll\ 1111 10 ' ,., t. · t~ • . k { 1' "l"l··d\.· li„1'J pn..rhlag,,„ •t', J~ ... te, ro'' t'h~ l\lt' pOZ\'\. 3 H I ,-, " I · '-iaw""''h km.cep< 1 n.a~• 1 r c.z 0"'-1<""' ~ t'IZ; ~""' zruc ') a I'. / "l"'koić '"l" potru'l\ """krac:<:ml"n\am'<· ""' C'P'lz"1er1~" pragmc-m . . . . . d I t · · 1· „ fi7.'•p nas skłonić do pr.<\Jr;:oa om~'S u, z,,, " at'rn1ag11 1 rt" 1g11 nt 1..... . •• ". ludzknśd magi" poja"1la sii;- pn<'d rllll,l'llll' mit~z~- mai;tą a reh!;l'\ 1 załoz\. powstanil' obydwu w <>dręhnyc h o~rl',arh ht~tnrycznych. ma::i_1 \\ pal~ lirir, a wie(' " pit·1 wsz>m c·1api1· rozwo1u kuhury ludzk1e:i. rrl11;1i za.\ dopiero " 1H·oliri1'. Sw1• prt'C\Z\jlll' "' wod) &mal oparł t:.l. badaniach .1rdwuligii pic•rwouu·j. Podkrdl.1 on, ze obrz~\ to\\al'Z\- sząn· cl'rl'moniom 1Ut1·mi,·z11y m odno~ząC) m ,ir; do \\1a~emrncz.ema znane ll\ly j11i w <'fKlll' palrnlitn-zntok1. a takie z· odcisk6'' okaleczom~!'. rąk 01.rzrdom takirn, prz1•i l..tóre prLcjśł musiał każch. towarzuz\ło \piewanir hy nrnów zawinaj<1< yrh towmicz:ne oąjaśnierua CZ\ irm o porz:11k11 i H>Z\H!JU Ś\\iat.t. :-t•mowilo IO p1en"z' -tc">ten fonnalnct;t' ")'ksZtdlrl'nia, p(llt'g.lj:1cr na ''IXlJcmu zt:'Spolu ściSle okrrllJnhh "·c· rz1·ń, odnosząC)• h st~ do Ś\\i,11.t i spow!x"' opanow'"arua go~' Z olrt-su pall'olitu pochodzą ró\\ntrz m.ilo\,;dla przechtawu14C'e "po- Jrd)·mzc postaciC" m~ż1 Z)Zn przr-br.mH·h za Z\\1en~ta 1 z.da}\c\rh st( odg'! \\at" jak.1ś donic>Sł.\ rolt" Chodzi tu prj\,dop pis)\\ .1110 '' IJdZ(' nad •iłami r..itun P•11101d·

/I} •o ri10\<1 ll<"m.11 1•1111 ' I · , t f,, r1ą lt: ZJ'4hlr1 llH' < t1\\1~1,, ie·'' u~.1d.,,-h pJłc.•- 11. ht} U\ ( h IUl\\ al\ Sł\ Oli(\ 1 nhr2'\'<ł\ ,1\\ ł,1,71 Zol \\ 2\\ •~\ll\1 'Z pe.lg• r f'l>:lnJ ~ J f 1 l"\\ UC'' j<'<łll.l l 7\\ \C :t:,1jr, j.1l Jlłl jU"Z\ kfatl Jle'.)\\-Jt•l.1111r trupo" r :t°' ''n~ą ocl11.1 naGad lijĄl •I l1 c\\, ''' iarłrz...1 f' :r.n,u 211,m t dZl..t1r n 1 agi1 l"rtt~„1,\1:t Sł(' to ro\\ n1rl: "r '' SZ\ltl1l h '', hU,if"jSZ\ 0zb:l\uom rh „dusz\ ". \\"sz\ ,tl.o h I~, '"z"tl.o Clll.lllOWJJO Jaki<'< „sil) •• I 13j<"mnl" fluid), \\SZ)Slko r~:izo,iawalo Z·,oli;i " ki'l)m Z\rn1zl.u. l) I ,,j('t' l.a7d' l.;imi<-ń, wod.1 phn:i.-.• " ric·c(', f>('Clząc<" \\ id1r\' i bur71", pl<'lną "ładz~ nad I) mi silami maj:i jl"d\111<" nid1< zni i "")brani alonkm• ie plemienia. <'Zltro\\ run, ktof'2\ 7.a pornorą ~p<'<:ialnyt h 1.al.l\t', ~,·,16w i cerl"monii po11 ah.1 pc>J..ir11"' :11' hi<"girn1 tajnnnydi mon·. sprawie.'. że staną sir om· l.017.)sltu· i prz\, h) 111<• clia ludzi. Wiara 1a stała si~ pods1;rn.1 111) słc-ni.1 111agi<711rgo 1 /.ll>dliła rnagir. „Obok t<'t"hnik n•alnych, J)()\\'lol.m.ił) - j;il.o sul>irl.r) \\Jl)' .lSJ><'kł d11.iłalnośc·i JHak1yn:- n<"j zwłaszcza produl.< \_i11<:1) - iłu:wn 0111· I<'Cll:i " rt.żmch rnd1.9;i.-h dział;ui 1 µotrub 5po1eczn)'d1 '" ;iz z" iąza11ycl1 / nimi 5Jlja"ih się clopi1•ro w okr~ic• nrolnu, lu<"d~ to d1j('ki 11stalaniu si(' 11 iel.:sugo ladu " sf<"rtt ohrz~6\\ i llliłgu - pr.t<·l.:sz1akah \ir <>li<" w H'Slt'lll rządzl'ni.i i rdigi(' "· Procrt t<"n 1101.usta".il " k id)111 z\\ 1::izl.:u z roz\\OJ<"m " Europie I li ,. , \\ iłllC:lzu u1gł•t1·i.u I plC"lll• llU',l 1, ł Sl\t li Cll!-i'.o\I 1/llh.1\\ llłłfł,l\\0\\\4-" 11.11<'1 t"'-l ,,J1.1al '''' R.tl._1u 1n.1 ri, \n >~t n w' 1n 7.r'1104114 Pie ''s a I nu-h 1 >J ; r' ''( '' d1u~łl n.i JUd\\IP fM".C:hl~llt n f\\.l UlttlOJ ta \l,igi.i honll"<•CfaJr li' na tq za.Cllllt. C'S( dul.ull\\lillla prze1 "ick ludu" " () ur;u w1rl t ltti ;~Likrr.rn1,1 luh 1111s7czr111a '""~·' prll'L okalr unii' I b zniai~- JC"go ,,izrrunlu, ,, llf/t•lt•n.•n1u, ~ro '" trn urn lKJSO w ,dznuncl., U< 1rrp1 ro,,.111rl czło"tck I Zr gd\ zguu<" "tur ntt. ...-.. 12,1, zgm.1< rl>\\lłl<'i 1111"1 <1lo111rl.: (. ł ()d f\ i\ Ir 1 pralt tr) z1u111r Il\ h cz.1ro\\lllkc>1n s1.1roz\ Ili\ d1 Iudu, Babilonu 1 E'«i J·lk 1d Cr<"• ja i R1\ 1111~ .• JK> dz1~ dz1C'n 51oso".11\(' S'.' ~i:rz pnt.. hi<"ghch i zlośhwHh ' CZ\ paznolt<1t rllo\\ il'ka. możt• z k.1żd1:i odkglo,.-i dowolni<" oddziah" ać 11:1 O!!Ohę k1ei11:i 11· wlosy 1·z~ pamukl'it• oh..i\'10". „Ohit• g.1ltzie m.11-:ii. homropa- tyn.1 nauka I1'1:.!2 r.J dl.1 >dsl<" idl"T\l\('Zm

J„> Jl rWt•lł1\iJ1 ł„li Alllłlli!l\1711\ (\\l,llt1l"'ill•1łf i '1fl\H\\Hlr' do prt7.i111n11 l"\1h L.11h1·~ l•Zh11~,., I ..1 -• \ t \ h~• IUt,l\'Jllllf' \\ oł.tr·ilr111\ ll}"!.lrn1 1w11ę1 1 JH. lt\l SJN.i.JJZ:llt\ J.1J. •pl.t\\11 łlt '''Hll1d.tłrt '' lt.1l;ilon11 11 \\ 1acfontu.\4: I ł) l11o1g11 h.tlnloll\ł._111 c Zt r f'lł'lll) fClc't\\ Ili<' z rlh~7c•1 nego1t"go 111rko111pl11111 odpi., !fl()rl'.Ąan111al:1 hb'ł !1.!h J•.n.<" ', 1u7r 1ho"~'\'„nv jr:lt 1tht"1ni1~ " M1.zc11m lln!1j,J.1111 '' l,u11d111ir 7. lr~gnwnt<'" ·,„11, pk 1d 7. odn.iła1on\ll1 •nn~ch 1rlte:lrl u1ntr111\ cJ<łl"urz,ć 1•rr.,ltl1:11111\' 11l11,1z drrnonologii 1 magii hab1lmhl1rj. • \\' Jlalllronir hl1$1\\ 1 haldrj1lkh "' •l{p11J<' bbg 111rl11t ,\nu, hbg z.11·1111 lid 1 ~>Óg ."~>1ł \lardul.., nai")'-'lY 111:1g bugó"• 7.01111 Zamkma: opr(ocz nich J><>Ja\\uh ,;(' mnr IK>-.t"•' • hog •lnl11 a '.'>amll.'l 1 d""J hogowir og111;i - (~ibil 1 '>u•l..11 11111011.1 tHh ""l - s1l1< h ługów hardzo CZt5tO r.irnjd1u-;.m) " fo11uul;id1 z.1kl('<' s1:1roży1- nc>śn ! t~dmo"i<"cr.a \\' drmonologii h.1h1loń•kl<'j s1•jl\k.1111) v1·11·g str:ruzh"1 \·d,tC<' pl.1g4 Cl1.1ld<'i. d/11111\' i f(-111~ D11d1y l<' "i•l('pują 11prdzi1·, \' 11id11„, IK'" w11111 i 11,1 1wn11 '\1<•11,La11ni1· 11 "a "all.a 111itd1~ nimi 1 l1ogu1111, mitel/) 1km i clol111·m J•rzy l1thirn JH~lll0\\,111iu CJl11C z.q,ł sir w ll'J \1,ilt•' 11ir,l.1111" ''"'• ~in:al 1x> in11<', po- 1~7JJIC'JSZ• i nin,1wochw 11\ I) nimi przywol)w;111ia hogó" i ,,111kanil' u mch opi<"l.i J>1Zcd dn11011.11111 .s~111k1; zal.li11:111ia ckmnn{m zn.iii nckomo, pndz1d!'111 na widc• l„1~t, l„1pl.111i hali1lo11•ry. :\irktfo11y 7 nid1 ipdmah Z\\")kl• f~111J.:dohi1111 liugów i hiI\ un11cv1 zauc pr/ł'd dom.1111i, lu~ leż \\C\\Tiąllz, pod JMKllogą; <1rnulr11 w pm1.11i tabhczl'k gli- m.111\ li czi l.amu1111\d1 miali "")nic na JlOW1<·1z.chni 1akl\'.ti.1 ma~" nir

, , clt•n„u1 14 h nu 1 ir &t ,u 1lt1 na Wt" 1 Jifl\ ,_,_ • 1 cz""" jor.tkl)k.id1 Ch.oldqct)kó" "~to W}ll(pow I "'"z g · • · • 01 idro(t i Szc 7.c~6htl U\\&1.gę- Z"-r.lf hCJ rlwn1t'L lla\j\\°\ 7~/f'] I d " 311;;. •I( '"'"' , , k1{>1 cgn W) prowadZitnO 11..1 mr Ll"J i:-i "nim kl. ;\I' 11,1gl<' wuug111~<1<' 1n•• do pal.ie u ~ro oz (mirrł wind" i opano„a111c kraiu pncl "'roga. nużą rol~-w ówc 7.C'Sll}m "ró,bi.irsl\\ll' spdmalo "''"' Znane jol / 1f1bl11 W} nicsicnir proroka T>amda przrz Irq kal' izw. mar.iowic-, cz1,;ścio„11 prte$h sptcm chaldejski, CzęŚ na przdomi<' \ ' li i \'I w.), który w ~tafO/)lllOści h)I powszcch uwa:lany za najwit;hze"lo m;1ga, st110'"' zi11ironil uprawiania \\'SZt'lk1cgo czarnol.:się;twa. Dopiero gdy poci woclzl\ C) rusa Il Stanzego " )38 p.n.e. Persowi" zdoh) li llaliilon, n•"l'IPilo rychłe pomieszanie ludow i kultur, a magowir mt·d}:i" y i kapłani babilońscy, tzw. Chald~ czycy, uzyskali duże poważanit· na dworze perskim••. 7)dZ1, kt6rr. otrzymali od C:} rusa :.l<'zwolc-ni<' na 1x>wrót do swe~ I.raju, "'ni~li z niewoli hahilońskit:J c·ah1 wi<'dt.t; o ma1,rii i rozpcm"Szechnili ją rn. in. " slvnnrj h i,..clz« Iknm ha i innych p1,mach pscudocpi~a­ ficznych. \\'ircll.a ta un:>.. ła z C1.as1•m do oi.:rnrn1wgo t:ijemn~ 5'Stc-m w tZ\\. kabaIr: 11, którn d ro"" oh~żn4, za pu~rednictwem Mauro\\ dotarła do I:umpy Kahała oc!t·g1,tla duż•\ rolę ,,śród 11111\Ch na .k tajemn) < h. Europa a·tknt;ła ' i<: lit'LIM•~rl'dnio z mat:ią chaldc-jSką dzięki wiJkom Grc~ó\\ '- Pcr~ami w \' "· p.n.e. llistO!')n i:recn 1 Z\msc\ u~ az.i.M / ;irntu,11 t; l·l twó1C i; \\'Szc•IkieJ magii. Pogląd ten Jt"St jror.ak mc:-lu,zm l{d~ z tzw. mai.:i;i perska pochoclz.!la z ~kdii Po pok nam J.1.am~w~ J.IC'r,k1r-go prz1•z 1\ lrl.s:111dra \\'ielkiC'!?O ma~a ,tafa się '' G('P( 1 ZJaw1.1kwm J>O\\~zcd111) m. \\' t' m cz~i-ie zal zęla "''"ierac znaczr\ W ~I t'l:i~ka, lt; ZilŚ \\) parla pÓ:Lllll"j mat?ia .izjat\eka, Ub· 1 Lf'hrń~ a mai.:ia ri.:ipska UZ\skala na1"1ększc- znaczenie w fam- f.\.\1>i'>~ ?~~ .

/(1 rur •'OfUt J'O po ''J>tlllll\\dłH~ fll1C'7 \rai Kl\\- t Z{'Śfi Jlis2panii i ku:th ( ""lrz(' 111r Jlli pr7''''oih ,oJ.ic- IC"\llli UIJt·n11u·i ''i<·rl1\· t:gitl4:l.tn. pr rd~ \\U\$tlizn 1t li lL,lfl)logię 1 ,1h ht>nU\' ,,,uli 1r SZ) hk<1 zespolił\ sic z. :hdo"•l.i l.1h.1l4 1 fll"l•'clo"''h s•~ cło lhs'" >anii, ,k.1d mzpr" Ut"(J1niJ) sir '' c.tłrj 1:1111)J>lf' 1111 • I f-:nnrn1w·r, .iu1or //t,łortr ma.gu„ ''''rrdz.i, 7.c- <'iil.lą c~\\11iu1r·(' grr.clą naf<"ż\ lr.tllo\\at jlllo "t.ij:i• ą mai;ic. 1al1eJ iadrn inni 1Mród 1S1ni<'jąc' przrdt("n1 i fl0tt~n1 uigc:i) rur. .7.adr111onstro\\ar~ 11 lJn>Ż)ID), ró"niet. (;r{'("\ \\l<"rz,li w '"ia1 duchó", widm i demonów, mi<"li swój luh nnarłich 1 j,101 r~odzinn­ nvch, ~"1 i\" meus1annic- z podobnych prakl\ I.; - cz<"l:O dm•ociem j"'t mkcc<) ''n<' po~~hiame si(' syslc-mów filozoficznych pow,1alych na trrcnach nmtc,zkalych przez Grckó". . . l\fów1ąc o 111.igii grrcki<"j z.iJmtcm) ,;\" jcch nit• mi,1crian11 1 W\· roczmam1 l\fistnia grctkic, <-Z\li kuh,· religijne dost~pne dla tyc-h, którz) prze.zli przr1 "''"J''nrniczcui<" (micJa<"J\" , 't•lllo\\ią trudn) proh- km dLt tilologbw i his1on kó\\' kultury, 1ym bardzi<:i że pisarze 'ta· roiytni poz<1>t.1wili o nich l>:irdzo ~kąpr informacjr. . , . l'1rzym1ue "e pogląd, ;,,. mistC"ria grrcki1· porhodztl) z Eg1pcu lub mialy ""Jl<°ilrw z rgipskimi źitidlo orirnialnc-. Jako ie h twórców wymic·niano hi"t"a: Ot)q>a, 11\CI\", Bachu,a, C:cr<'r~. jako zaś tych. którzy pr11·nidli jt• / Lgiptu do Gt<'tji, król6w i prJwodawców: Zaratusm:, l11ad10,a, 01fruoz,1, Mdampa, 'J'rufonic1sa, l\1inma i Erech- tc·usa '"· Za naJslar,zl' w Gr<"uzyr\ski<", dcuzrnia, "'·iązane z kuhC'lll Jkm<'ltl', l'n<>drm) i fakrhosa u1uź.sa­ m1anego z Dionuosc·m, kt(irr od VI I ". p.n.e w<·szly do a11·ri- skmw kulti.. pań~l''°'"·go. ""''~I) okr1:t?: Ll<·usis otoc.wny hyl murem z pod\\'ÓJmnu prop\lcj.imi i zaniykal „Ś\\l~tą drogf', 1,iegnącą z mia- na do oddalony 1 h o okolo 22 km Atm. \\'1l'jc·n1111cu-nie w mi,1nia odłJ\\\alu się w ś"iąl\ ni lknw1cr - Tek!il!"nonic', zbudowanym " \ li " p n t' , " ksziald<' k" adra1ow<•\'\lcdzu ,, H k1<'1 <1L.rl L. ·1111 1 L.101 go u '\; ] ' I ··' tSlltH I<' " Sa1s '' tł •\\o<. zr. " l nr 1 nu·~KJZI\' t. I . . I tl" 1•rz\h ąc <(~1 c.1r1 te J ' ~ r:- ' lol \\\l;a, ~ ,, ' 1k O. ' „Pl\ OJ oh\\cKłi"lt 'toJ, \\IC' lf" t0..ir u:r ---- r \\ I~ 111 S\\ 1, , „rrz\ IJJ( h je st Jl 11orf1 I ~d ,, Ol I(" l Jrl k.tl 'li l1O" ·rz,il•.tl nie ""tmr \\ltC pr11Chodzę do opmi 1c11;0, o CTi11 r • pis„n clL1 \\'SZ}stk1rh"''· , \\'sz\Slko "i\C, rz wzi:l~d11<'go 111ikzcni.1. l'rnl:11i.1qę misterio\\ karz.n< {.-:1- • ,k;t1ą maj;11k11 '· K1l'd~ ,\jsd1vlos "Jlro\,<:::lzil '"' r r.d,: llrmmr do /J1mr/t1, poc ltodz.1<' 111 pr.t\\dopodol mr z \Il \\ >r. ~Z) lamy 1.i1n o J>Ol '' ,, ,11 1 l'crst>lom pruz Plutouj, Pan.1 l 'llj '· ł 1 t pr

fk '\;(' \ d1 ''icdzj,,,,,7, sic,: o ln,11"tn1l..1, ul..1,1.1 "'\"" '''"-\1\nl ". JJcll\lS J ~ znal 1łnh' Ili(' dnt.\\af d;1, '" zi.111u1 1o!'fo '' zit·111i R.1Lując dz 1 rzr j sn11r-i 1., ~łC1d11\\:), /rus polt·1 ił l'J11tllJu1\\ i odcsl,1t J>c·r_.c'IC>nc__· J JXbftlll<"''' ił, żr d'' iC" ll?<'ru• ruJ..11 hrdtH_' ona "-J>frłz.H' z 11' lłk1.it 11 Ueum Il) ptokmosa, f~L.'110lp:>~.1 1 D1oll<"Sa \\ S\\l' ~" i\'t<' ohrz.idk 1 n11sten.1. po CZ\ m o li<' 1>0g1111r udah si{' na 0z.1 \\' każch m razie odnosi si~ to pr:l\\le z JK"\\Tiośoą do córl..1, l'crscfom [ J Przedr WSZ\Stk1m kon<<'JX"J3 ziama pO"'talo do 110\\'<'go i łl"pszego i);u. la1wo na•u\\a .rnaloi::i~ z ludzkim l ,,tm<'nia " jakimś radośm<'JsZ\ m, lll<'Zll.111) 111 (\\I<'< ir Ta prost.1 1 11atur.1lna n·fleksja " pdni. 1ak SI<; zd..._~. llumaczy pcm1ą>.an1a hogini 1.IJOża '" Ekusi' z m.,rl"rium >miern 1 n.idzirJ•l na oinfomw\\,IJl\l h pi~arZ\' tp ząn• s.r.: szci.rścia. jaJ..ie neka wtaji:mni- czon\eh ":.. ł;rujdzmy 1t•r.1z 110 "\f<,..7.lll Sz1uk,1 ''"''Z' zhiar..ka u Grek(m op1c·ala ,;~ 11:. podsi .J\\ :11 h 1digi,111y d1. \\'<'dlug pow>i<'rhnie panują­ ""0 lil'ljJ<>~rcd1110. albo La pomocą rMnych znakó\\, l..tórr ulowick 111,1sial od1x1wi•·dnio ir11<·1 prewwać. Rrzpo- ~rcdma 111gcre11cja '><'is1wa 111a111fl'stnwala .a~· w ~wiąl) niarh, " których słuc..liano wvroczni Do naJslynniC'jsnch \\'\TWZlll w sta•oŻ\łnrj Gn·cji nakżala '')TOCZ.· ma Apollma w DdJach"' ora1 "' roc zrna /,<-•JSa w Dodonie \\\·. rc.czm.a ddf1cka ocfrgrala ważną rui\' w :hc.iu rclig1jll\ m 1 1x•li1n-znym Greq ; u plSarz\ s1arOt) tm ch znajduj<"lll\' o 111!.'j wre!<" informacji. ••C.d\ •OZ\\ az~ - p1S7.l" Plutarch - ile dolm·go \\'\'Świadczy la ta ,,yroo· ma C.l'<'kom, u~ w W\ padkach \\ OJm. uy zaraz\', '"Y pomon; 1 głodu U\ \\rt:szoC' zakładama naszwh osad, w doprawdy musl(,: por<" k..lfl odpo\\lr-dzi l'r1.c"clu>"·'') !Ut hcznr <>J>e>"H"M c;,. ""r z:. Oto j<'Cln.1 z nid1 zanoto\\..ln.t przn lit odota Kri1l Krezus „\\)st.1\\11 r:a proh~ «\roczne " H Il 2 '')l'Ottn1ę '"" L.ihii roz<"~ld\\"\Z\ u.: .iC do "'roczni z 1.1p1 tr111u•111 C.u lidnski J..r!1l K•<'z.,.s. "" \h~ "- teraz \\Lrściwit· robi? l'olt'111 mit•li oclpo\\il'(!1.1 poszcZt"!?'Hm h "_ ~·ocmi kaz;rć soliH· >pi,.r<' i jt"rn11 111zy11ie'<' Otoż ce od X\1:.-d. ~ mm· ."1 '.·o,·~ni<', 1t•go 11il..1 11it' podaje. " Ddfach jf'dnak le ·..,11 \\'l'szh Lld)]l'/)T)' " ~l.\h świ..:tt·go jll'l.\h\ tku, au\' ·~a L ' i zadali 1lern1w i111 pyt.mi„. l'yti.r odpt1jt•: _Linhę z.ml<" zi.11 n piasku po.tn;1l.rm i morza w\m J.I'\, .1 akie mrn~<'.!(" rozumiem 1 sh'z\ ~los tcgo. u milen ~\;,ipad1 "" 1t'\1,1 111111<· \d,11111<-, j„k gch b' \Haz i: m1ę;em k" l\\ rJ., ~..:irrp td . • „ „ l mm Jl"Sl spiz podlożom 1 '' $ptz on on lon • t , ...!>,., l't przepo\\iedmt l'y1i1 kaz.ili sohi!' L.td\'•tZH\ si: .11 1 "'' ~ 51 \ ."' drog" pe)\\ rn1114 do S.udr, K11'd\ takzc- m, lOC1 . ' z si~oimi przcpowiednram1 n.idcszli, J.. n·zt, roz1, u; ! 1 oda' .il "·Z\·tl. pism.l. /, 1Ycit żad11l' go Ili« z.idemol Io ush ~.i" n I Ir 1k z -

z ~ ~ ""' ;: „ l \\ ..., „ „ ~ „ ... „ D< \ K CIOS !"X.2 q:<: •·t Pers..l. • - (.zkw~~ a.. z ~ ~ "''~ „ "'IC ,,.. Z r h „ .r: - .z!"_..J K' w. z p: re:!- r „ - li' „ „ c:.a.i k t J"1r.a.k " z (' I r i;_- ., .i „

r "-.I 51t' no"' I\, L: :tg1-c:udor\\ort\. hare'zu- ocłpr'"-•ad · t<' \\ (\o\"Orti \\\~2t li('(łll\11~ J.tb\\łU("Ź. (ilozofl'''•ln" ,,'§chodr. :n1. \\Itr.n c~ źr Pb1on il J>n.1~.' s'l_"'!I jrd\111(" llJ.rą m-ldmk br...m•nO''· rnc ~O\\ Jl" ~k1d1. E!':"•P'l·'" 1 l'd(l\• l'IT\ pi•\ "al w "" boslo!<, a <'!;<' W\· zruawn r- i:o pk hoga C dm•ne 7H \pe: onm " op1'-'I na p-il('(t"nl(" CT"!t.l'!"ZO\\l'."'J Jt: I>or. "'· "' ' r·\1111' '1;;\\'('fUS3, ~t >r filostrat ok 1;8-248 :\"all"Z\ podl ł. tr na dworzi; 'rpl\mmsu w1d upra\\1ak magJt Apollomusz urodził SJ( " bardm umo>nt"J rncłzime, " m•<"JSCO- "™' Tiana " Kapadocji '\zja Mm<" '\.i l.1 I" 1- rr.>I " mt~tc: T :-'!OS, pMmC'J przemosl sit do pot u!Ją:o .\J!;"·J'" " ktonm •rotl.11 "1du f1lozofo". Zanuozl.ll " <"'"'"" .\skkp10S· Po •nue ~i OJC.t pna p•tł I.u prz,..trzcgal :wpdne"gO m1kztn1a l'o ''m okrt>I<' roz· px-ząl liczne podroz<" z,,,t"dz.I Ddf, Dodon\'. I z-pt Krrti;:, '"'-'it Rnm '\a d\•Ol'U' hóle\\'sl1m " Bat..""" b' I pod('Jmowam z ,z.t. cur.klem oakzmm Jlr.l\\dZl\\Trt: m(°dl"C'O"l \\' Indiach tttl-n:il -ię Z br.umnaml, bÓTZ\ Vr7\ !tli CO 1ak r"O\\ll('C() sobie i wtajcmni1rmmc Apollo111.1sz powrócił do Jonu 1 " Efait· IJ\J j~ż \\ lt0\11) p1'7.C'Z ffil~dńCO\\ jako \\ldk1 m.1!! j cudotWÓr(a "· l iiczn)c.h opo\\1clc1 o l udo" n\Ch J«"'l;O CZ\ na<.h, którC' prz-iacza F'tlostrat. na u"a!:t uslu~uJą l"Z\ f Podczas poi" u w R:ry mil" ApollonuO\\'ą. On z.LŚ dotkną! urnarkj, \\'\mów~! kilka nit>zroz-miahc.h \\'\TaZÓ\\ i zbJdz1ł N z rzrkome1 śmiero, ona n.HH h· rru....'ll I -' lt nat i.I \pil•· i 'Yo' f(·<· h ł c' li' 1 ~ )\. \'\ • I\ 'I( l "Ił f. I .ll. ''l l X In ~l Ile 'tit' J'ł ł lZf I J e TC n·r Ol' l I t"' kh ,, tll. y,' 'tll'\ 1l () ( \ 111 li 11 ,, rno"' • • 1 i:uhil \\ątrl. ''" I n ~ p< " r. 'ł uł ,„ trZ\ kl •1 I f • I I,..,_ r ("t 1 - "1<'..1!.I t:f.11 n1t· c>< ~I< .1 >\ •• r • ! ~ J<"'" rz tt.\\\t'.\ c l 1c/\1; Z\ )C " , Z ' ,... I \ m " k:J'lf\ I fezu >'1 ot1rl 11 "'' "'' ł\. A z1r Pr icr.U<"•' \ix 1 or 1u l r. nrn1< ł 11 mirm ' . I' I, ni'k mri•<""llt"J:O f.lk11 o ' "' 1 zn cie,.,.i na "~ l)~c!łl,„ doh•Cj Ili\ Il t\r r , "' I CZ'(\ „. h •· __. dzi••'1J >I :-.a \liuC'""\' 7..11)11\ ZO!lt'11 \\ IC) .i.-n,ei' "'„. "'""-' mo"it« [kZ\JC7."' prz\ pusz zali. z~ '\pe•·"'·' .,z P"'> ·ac pra~l,'.h gor.1ro•.1" 10. co l'IO"JrdZ1.l1. ~l\lo p•a"''Ć ,""' ~" zab.r t~' jakrcś n•dll'Zjlll"CZ'"ń~t\\O nl<" "'nikn\'.1" c! a n! n z \\ . kże \\króle(" nrZ\ Il\ li i;c1nc \. k1orZ\ czn~1n1h '·''"·"'"'5Z.l ,„ li . Be , po1w1rrdzih pra\\dZi\\OŚĆ \\idz«m.1 '\po om:.1sza '" \\.mie 1nana. dzim, " któf) m zostało ono dt.kc-:-r:~. „ ludni.i. >pra"'" zahójst"·'· ktorrs;o Apolloniu,z u~u...a. t.1. ktor.i mimo oporu i '"''cl11 11111,1.il.1 '"·1· '· e !"St 1<1sc1r I.amią i i:r du 1.tła sohk lll Z\IU<' prl,,m„k n <' ad.i z<1ald l\lrnnip.1"'1,

.,.'lf ,,, „ nr "J'P''1rłl '' 1... ują, ŻJ.. I 1IO'tll.1I !UJn111 nJtl(' ""·pc111i1 n I "' na nu:f;\l J 1 -z JiJht (lon111( ol>1 "'~z k , i:<" ~rzcds:a,,·11 L tiłO Ll ccsan.lil" pnn1.1dzc aJł11\\1nn c.tn11 cod Zt", zr.11 c:o godn'L z 1 un ł\!b: r....1!cmr „ •• Pod 1mi.-111M1 \poliomu.u.A za< 110".i'o "( łXll!ld •o lrotlocłi, kcz !x>g~t~ eh " >t"nt< '"I" łutu\\ ~tOI'"\ JO! •Ht'OSl do rchgu 1 mist' li Zm•JdUJ<'W\ " lll<"J ,, 'ił p11ai;:orc_'•Lo-oń1cką nauk( o m<'- t mps~ hozir, ub aną " "•'Jf~m ., zmt'Jkonakme. Po;rcdni- kam " ., m pRnCSI(' "" (Z\Sfol\\1Nlii"1 111\'.Zo\\11", do J..tÓl'"\"Ch \'.)Olloniusz zahczal ro"mrz .idm"" '\icktorZ\ pIS.J~Z<' J><1!;.!ńJmOn ~!agm '.ia~1a") tan< z\ k, klOf} wsławił się ko1i-twowaniem ITT\"Ślą·Hh ai.!<1matów .Jrgo nauaHiekm 1 mistrzt"m w f.!\"ipcic miał b\ć DoS1th(''.!5 pror1k 1 cudot\\i1na, kic:ruJąC) stktą złcii.oną z 28 ucz- 1110\\ i urut:mC\ Hekn). 'iz)mon - j.ik pasze .Just\11 - uważał ,;~ u ..S\ na boz<'1;o", a s•H>ill tu\\arLy~zk~ Hden~ Cruc"olnicę W)kupio· n.\ " THze. st")hC' I cDICJI 1.a \\rtdcme bozt-go ro1umu, z.i „pier· \\'iZC fXKZĘcic 1cgo m)śl/'. 0"4 lit'knę r.3z)wal takit' "macirrzą \\SLC·:hrzecz), LunoJ~. pr1.a któr4 na poLZąlkL pow1.iąl " dusZ)· pa-rs.ig, •Hmc 'Il\ nad nrl;.i I) hrem ponui:c!Z) d\\oma mostami, rmal napis " J<"' I. t..ra„ ~im -~imom Deo ~anrtfl« I pra\\1t" wsz~-st\ Sa·

-~' I Ir., u '' 1 "'f!ł< 1 f•1 " Cl<.1 f'J'7:t.'d l1'\h11nnłr1n prc1knn~11l.1 Kl.111.< ~ ~f.il"\ ":1. 1 1. 1 I "łH '°'l>ltlhd (1,J..;111.,·111.1 p1zrdq,1\\-1.1la się 1 . (' u,4r"-1 \\ dr"t.w:łzr do \Jrks~11drii 1\puł•-1l u z..1lrl\ 1n ł !'\I\" ,„ ()<"-" ,,. dnh1·.1ch I· .ih J>udt·uull, 111,1 ki lO\\iłl7.\sZ,1 ?.r st1 dió\\ '' \tcnai h I>on<~.\t"J.. I !UU h\l.l 11lnd;i \\dcmą, 1w1>1nd.1l,1 <łoś<' duh r11d14trk ,\pu. ,„, ·~.z. 3JH"Z\JJ1'.Ulf SI(' ?. nią lh.11 17.\ )Il\ Lrlla;1r \\" 2"\ I m1"'-tl 1 ~IN\.,, "'i::.'rn.•I pr cd 1am1cj Apulrmsz.i z 1'·1d<'nllllą, kro" mrl .mrn "<." od "J. 'l)()"1tdo\\al 1rdnak g>•o:lro\•ną zmianc; SIO" oprou l'ndrma ''c•„trną.ł d lnln gi jr~ ~1n1a. 'cK' n1u„lc1 l"tnil :ia \\' ł\ n1 'leli" nJt'Spod7.JC'\\ .init• zn1;.:;irl Jl,uu -„~u \J>t ~<' us.z0,, 1 ,,, łO\ zon<' <•t.:ż.kt z~rzu1 ~pra\\..:tll.l prak1d, 111.1giczm .-h, dzi~l.1 i.t6" n >o .uhił Lm li\ i u ~Cf' "dowoc') ": "\pule i"'z ki powal u n ,, kó\\ rzadkie l!".llllllki ., '· "Ozcinal W \\ ""'i 111.wo\\11 i 'l"'"-·łc!z.11 , rid1 napój miJo,n~ l:.lxz1 k .•\Jrc,zl. j4, u Pur q.111.i. przrdl< ""'".il s1aran111<' " hibh1rczk\. K.i7.4f ,obie anłtić mali szk1dc1 dw1-r1i.lm do uŻ\ rku prz, ict\, pr11 pro1

itl \l.1J.. '• 1 z f\rJ. 11.iJ,-.1, !11.lU~.1( 1•1r1\,·o\\Z11ru nauk Pln1)U~t. Porft. ''111 J .Jf 111 >Jh h._t \1 1<"1• s l\I red 1\111 7. p1r1\\!liZ\1 l1 p1s.u1,. ~liHZ' '"'i.1z.di n1~~ z' Jnzt I .1 J. I 'lr"\\ołc1u 1l. PJ.111111,a lh 1rrcłr1I, 7:r Pl.11011111n.1'"'1ł n1.1gię­ Jc te JL llJC" 111oh .1f. PJ.11t111 1r111ł Pi1._1gora~,1 i z czri4 ''' rażal l;J~ o ~on)as1rzr J>i~agnra,, J>ozc~r.a\,aJ \\' hrZJKl~1rdnin1 kon1.1kf'H" 7. I.o.. ro -.;rrrrn. ł\rtl fHeł'\\":\7.\0J z rn;:tgc•'' 1 ''''c'irc~ n.tLk r.1j<' 1111\l h. Pi. 1.l~l! .ts 1.d. I Sir do I:.i;11pu '<'lun zh.1dan1.1 1arntr1szHh n.wk, 1x1znaf t'rnno1uc k.a.J>l.1no\\ 1 cudc>\\'n<~ z~ra,,icnia l1t..z~1 or.1z ..:r zone prt1\\1dla, gromrt• . l'od.ihl łlolMCpn1<· do CJ1aldqcl\ kó" do hr.1minów, do ich E!'lmnosofŁla nice;o m.igia b) la 11auką plawrhką. \\' iwx·ie jcd. n.U: skl.idal) si~ na nr-1 nauki J;gitpu Chald«i, PenJi i Indii, a wi~c raJ,1;0 \\,«hodu, znam· r kuh\\\TI\\,111<· od dawua, ale reraz napł)wa. jąc« SiflllC'J 0<• faia1a grec kc.>-17:) m11: 1t1 z 111iw·n.1m1. 'I 11 Maroiy111e pomieszanie c>l1ser"·uj<•111~ J>J•1111 · ód I d . . ( r~I lur.nr niosą nit•sz<"Z<;śli" emu W\ ha\\ iC'nit'. \\\ pcłniają lec_enie. bogini L11tjusz udaj•· sii: na pron·sjc;. Podam przl'z ApukJius•1"ł opis l

11a d ,,-.:(' k\\ł.11\ 11,ł." 1111 ,1, na pJrt.hh l)l\ ,7.11.Z~ct " ~ I\•' hoi;1m rr ugła oi:ląd.1t ,kf,111.1~ t• J hold, I - 1r~1a1111 z ltHi(J itl( 110\\(h 1d.l\\tlł\, Żf' J"(1'7lZl ą " 1•, ''rl·'-"ir '"' )r dolx o,,.,. 1n1cKl:ZJc7.\, Or·n1sc.1 hog-„ "' '1r 11 nl\ ''' „r: nh znr\< h " n .)t ..l )..t•I t\ '' ntli x ~~l\r: 1 onan! 1••1 '''l~1ch, n1('Zl~źn1 z.1~ z g:lo''·•nu ' 1, zi;:odmc z •r.id\I nr ol ~ " ' u.!/" h hu.tm •h sz:;t.u h. 1ut•-.ic "1rlx>k r-•JlOI\ nifJ"\C~ 'st\\ P1rn."'' z rmh UZ\111-1" "'"'l.1!111\t• ~c I ,Jl( 111rZ\nl1t mr '"•~• • •n-d o1 nir x>dc: mą LlSJ\ c li" ><1<1t' .!0 O\\Hh n.sn,I? • l1 'nlJ s'' 1n ' prl'\ '' IC"C7rr7\ 1 lanpł1 n1i.1ł.1 li.5Zl L.. E tt'J kdk. z l..ton: otworu \\Zn~! SJt "irll..i plon.1t-ń. [)rc.gi, odzi.im 1.1L. s.imo. mos! '' ohu dlom.idt d"·' oh.irz, Li Z\\anc- »po- mocn'm1u dl.:i prz\\•iąz.inrJ do meh 1iomcx-\ pt<"•r. naj"' ŻSZM"i; """rtlnun4 Ir\\ą rtL(' z dłomą 01" art~; wyda- " al.o SJ(' ona 7.d.nmq,z.1 do '"ohr.o:tcma !lrzantrrt'SO"110,ci. ile- :ir z. natun swt:'I J<"'t mmc1 ohrorna 1 " zr!Lrrgo prz:C"Cht:'1-,.1"a i 'l'~·tu pozha\\1ona; te-n sam 1110>! JC'SZóst\\ a najw~ źszrgo. nic mające kształtu ani Z\\ irrz('Cia domO\\('l!O, ani ptaka. ani lx-stii dzikitj. aru na„TI czlo" irka ni« prz, pommają«<. ak 'amą no\\okią przrm)ślnego 1"'\-nalatlu ruśt nakaz111ąc c - 1.1k to 7.rl"SZl=l przutoi snnholowi religi nad inlK ") ż.,zrj i osłonami "1c·llm•i;o miltąJpilll ~ Lud podziwia! rud pot'\Znrj t.ogini. a kicd} p1ruooral itllllrlllt aag..-go ł.ooh.atcra okn10 !maną sutą. naczdm kapłan do iwlctąro onz.aku hoitml•\\'\ lia\\1cirlki i przuzdd oddormi UIJcmDKt" m1atc.-r10"" IZ\ d, . "'" 1u •••11\I '"'•'J'llll\lll(fll.t w tI t cIll!"t.:l ~Ol., • ro 1 u.. ( " 111,111 lu tl t1dz11ł "" ,,.... I I l 111r~l ,._ '"i;,Z\ ...... ' '11 J nitzr.t IJ:)<ł' l'1z ''"''łl1'Jn1„,.... "'lrr.J\•1am ' · \I k 11.tll1rlttfi~Kl~'lll ( l('l l1>,„icr111CJ'7.' 111 t d "' •nil 1 ,0 :ł:r ~.ogn11 , 1111.t .1 1r1!uk" 1 d , "'I ,n.t7. k.11>l.1n.1 kt,,ry C·> ·• r W)Z·~ 1\ I I I t~I Z\\J \L:Lllf 'I. o · lt;;l .lffil oli.rc~• " ' . 1 ' , _ I I , · nir· rn 1 nikngc1 1,;s,,. st 1ont > c11 1 l.lp .ms...1cgo 1,, ah\ !U(' c>e:ł\11i-1Z\ I 1uc ot: l~'ll '"' Z\o 1<" i~, ' lc"ku1·1•5hue I ' "'t:tokr„d 7.'> ,lokm c t k.; l'JLA•JZU, „ \ „ h h I 1 ka r" śn11rrc1 \ rę„.l• "''( >0 " nąć na Sit' Jlt' ' IJ cze 1 do \ He)! I'" kidm dr, r do bram zha" : jej jrsl jakby łwipniem dobaowulari •illlll ręki jako laskę otrzymał. i?'ateF wyb6r b'li•4 k1óm ko!rje swego tycia Juł P .cbyli 1 a _ 2, n-..uta już staj~ klbrym tedy buf* ".,... w • u „1rrzonc h)ć mc>gll: takich to opali~~><... ~krzC"SZa ż} wot i na jego nowe dl"O(p kieruje \achzrdl upragnaony dla Luqusza dzida· dokonać sam arcykapłan . Mi~, _naaelnik ~ Lucjusza ~do samych bram ~tnicv, odprawił ._ CZ\'S" otwarcia ich, po czym - po porannym 7.t'. skn tki miej11Ca najświ~tnrRO jakiri księgi. •eł . . . . .. .nar znan}nu plSilOC . ,.Były tam - mówi Luc;jua - wszelkiego n ' I : zwierząt podające w skrótach Iłowa tajemmj ...,.,. węźlone i kolistokiami zakrętnc, i widlastymi i tak przed cic.-ka~ czytelnik6w-profan6w mi odczyta!, co należy koniecznie p~ do {...] A minęły już były dwie częłci dnia, adY ..ał postawił u stóp ~ bogini i nauki m nauki, które Sił pon..:! jęayk człowieczy , piec;a Mlbcc wuystkich. bym pnea dni "' a1ce wuelkich mrkoay jda i • iijiOłtwal ilłeollllt...mi, pił wina. Wayatkicgo tqo, wie ......„~ dochowałem. Tak • I 1111 ... . ... llalkie oblicze Ot~ się ku ••ł•dc ł •lit .....'! ~ napływet „ &1 łllry Obrqdck .,, • • I „ ==-"':',.:. un1u

( \ \b\ m1 J• " ZK"C SI( JdZlł( "" 1 " ~I< " >Inc \k 1 l. urno " ~" I. " l"J?l. ( ("-f C ł,;_ "' I ( irch z " m c! I.n •- \\ g L.t' pa• z- km " ocn 1 h .zolem ud"2l- " n e ,.. z mur I -'Z1 " "'Ct" h mistcriach. h r= " RZ\ml<' „ n.~m h z l hrm „-j(-lkit-go >OC:a OZ\„ ~ P 1 m JX>" d ~a 1z" 1:ru IOro„ 1j. bJ>- ano„ rr.a}ł ' łi dos1rp dn lnrnn '' ho.1„ . a n-"tt;>n•<' do godnoki h Z1"1<"?7l.łm lo„ dcl " z ogoloną i::I "-ł· " lnian<'j szacie. d mllJ(' li"()( n I P' h Rz, rr. li'. 0" \ uk sza u.i "4 alri;nn Z?loł • propa1r.mdo„ ą oper "lf'X. rw~ !"ł pn: z c.zkr•»c L.i ęłc; >0k "l('T"z.\ct")::O. pru-konanego. zr .tir .,,, Z\C • .u: d "t"ł<'rr.rucunia " mis1nia rJ:J "1.lr. Z\\1r z~ 4 " ~ 1. () h „e W\Z\\oknic- nasią- d 'I rm "'''d' !:Ch •zn I 1 mm i "dzi"<'I - _ial zapM>- n al - rrhgi1 .I'1 1<;. i:;o ~ o p<. -1 "''n CZ\ lrJJknm. lnmm .\J kit I\\• na demono- 1 gię- in-dnio„irczn-1. 11\ la rozpr.i"a O ł ~u ~ul:lltu::,rm Sokrau. D, dco \oaat .JaL; "r.tdomo, '><•Lr.uc-• pra·z n:ał UCL\ mć coś dla sid>i( nidon:~ In~ luli szlodhwrgo. O o"'m daimonion So.Lra1eu pisali Piat n. Ksrnofont, Pl tarch, Mab\nl z 1'ru, ( 'n·ron •• i inni Solrat<'S laór\ "i<"mł" ""'roczni<' 1 "'pn rc,;.u, ó" itlos "<'wnętrzm obrilal jako -Z"'"\ rujm znak XJSl.:1„. ~proroc n ę!os llÓSl'IO"ll~ lub il o (Io.I<' us.łam m mu pruz opa1rzn c :\ k.w.u ro„nirz nurtu)<' l<'"n plT >Irm 1 siara s.ic go "')jajnit • „ La ')ą \ na !JO"qzania z hłw.„hą l'la1ona \\'"~ 'WOlh A usu „~ac:lczą cdnak. u znał on ro"OJ<'Z dt>monołogię ab- clrmiła Ktrnokratrs.a i "-ot.La Poz\'doniusza-. Platon - pk "•adomo - dzlf"hł naiurt na naj„,ż.szą. lredni'l i Di>Saj~"ZUil rrę- Ujmują hogo"i<', z ltonth ~ni są 'IO-idrialai. zal IUMll'idzial i :-.iad 'l\'U\ 1kimi spra'I01Jjf' władzę ~CD lq I I I " n I I " I

I < Il< J1.iJ11r ~l:t le"" li It"I~ o\\ luc~ n llłlt:.u h11st"• ktt111· tl\'510 '''J>P- n •J~ m<'dl .1lc"c " '""'I 11 I I . . . I' I) \\\fOll.11111 I ~tąd IP7:1HllfC "\\ J(lltl\'l l „. 'h I n~'<',tr, ro Jl(" 7.ad.1111.1 "-·•pl.111("'· ,,1 fZ{'d\ oh,1r111k(\\, nhr~7\ hci;:. " ~dor 1 'I'° ~h 1 ,1 ~ · •S( ' lljtHł1.1 011.u. \\\ 1 11,_lr I 1IC"jl\{",I lld '"1ąt\'ll(" I' h ,,._„~"l\lcl.n1r··•. '·, L.icd, Jrmo11r111 nnżr '" t du„,1 I rl•k.1 J, dr. 1us1.1da•47.<' L'Clzkir i:rzn śnurrć oddzirlonr od , ula l l" z km· re>", ktorr otl'Z\- ".'"!' pll'C.Z~ nad rodz111ą, l>Oezp1C'kl\•.11 dla lll<"j do-kon<1!4 pod- st.i\\~ L!ozofic zno-r<"hgJJ114 "1 rori.i t.i m1.1ła " dnd.it!.u uzn.1111t• Pl.1tona I moda h,t podan.l z.l irgo n„..11.;~· 1, \\ szutkie \\\llll!'n1o:ir rodz.1,e drmoru" t\\ie1dzi .\pllkjuą - "'"' przcdt<"m dusz.inu „od;.· im mi riale n'. "ą Jednak jc·-zczl.' inne d<"mon). które n1gd' rir m1.1h rial.1, o natJrZI' szlachctm:i i dobrej. Do 1ak1ch nal<'Ż\' ,-.,,.„ al Kl .\Jiln<ć \\ cdlui; Platon.i - downdzi .\pu- lqusz - k.vd' czło\\1< k m.1 z tl", wl.1ś1 "' "~ ż,zcj kl.i,y demonów n1r\\·jdz1aJnct;o s,, iadJ..a 1 Slft1Ż._1 S\\C-gn Z\fJ,1, 7.~\\1'Zf ol1ernct;:n i Ś\\'ia. dome~o IJdzkirh CZ)""'' 1 11n\,j lkrnona t<'g<• należy czcić i sluchać, ;ik r/\nił to 'lokr:itt"s, l\l<'d) "'J!Wra 011 czkJ\\it·ka w niepn,ności • lnedzie. d1rnni \\ 11irl„·zpic·r1.1·11slwad1 i f;unw przeci\\IJOści. Obja- "i" się zaś w snac li, z11.1kad1, .1dio m""'t - jc·rn .tajdzie potrzeba - " \\1dz1.lhl<'j postJn, Soh.1t<"S słtH hal lx„klcgo glnsu, widział znaki boze. a n;t\H 1 sam„go dcmnna jak Adaiłlt·s u Homera widział ~finC"r\\t „lh f mon· - \\)wodzi dak·1 - "idu z was po\\ątpiewa " t>. CZ\ '>okra1rs widr'lł d„mona. .!\a to w:un powic·m, Żl' według \\'ICJ, „ po\\,1ż11rgo swi.1dt•ct\\d s.1111<-r,o Arystot«l('sa, pita!?;nr<:inycy dz.T.1;1 • • gd' kto! nigd' lllt' \\1dz1ał cłrmoua, alho prZ\ 11ajmnie1 tak mówi!. \\ każd) m r.wr ::-iokr.lt<'5, ml'Clr1c< niczrÓ\\ nan'. pr~dzej g rrógl w1dz1!"ł amzc h kto 11111\ „.. "f)k Apukjmz. \\ n.iJre o dC"mon." h filozof ;. ~ladaury miał 1x1prLC"dników,<1' ktor\ h nalf'Zal np. l'lu1a1d1 ok 41- 125 , od 95 r. do.l) wotni kapl.ln ddhd:.1 lkmonologi1 f)(JS" i~cd on kilka prac: Dt gro10 .~oaalb, Dt I ult tl (/ ndt Dt /'1tl11ar ora~/u 1 Dr dt{r 111 Ora,11/'Jrum '>ądzil O!"l. zr na1.ka o demun.1d1 p<•dwdzi naj1x·w niej od mag"J Zoroastra, ,,.j.,c t'Kfl ok. r,1.-)0 l.11 I" otrd . WOJll•\ tr111aft ką. albo 1 1'1.u it, 1 11110 lrż "'yY.·cKl11 1'1(" I f.g1p\11 lułt fr't~I 7. ' }łninł"t i llc'7.JOd Ul(•"'"' o tyrn 1n1rdn1lt.M:lr il 1,..n I I I I • r tatru a\\t'l że Ź\ \\'Ot dr•111nnl•\o\' <-of U>< 11 cło <17.łfJ 1.at l>l Il• , _ • /. .- 1 itar h rh\\ i.uur ,\·ic1 Z)'I '"' 1( h tstn1rnH· _,aJK""h11.t1.\ •inr prlt tWt rz.a ~ ('Z c:a nn('dl.\ Jud1:1r11 1 1·nA,tOll 1 ~4 l•IH""< nr prJ:\ (1f1-1· ,, h m ~ •• I I . trr "' h ri~·rł.1ch, a ")IOf71lhl 1rt1CI Z<dzo"n\m \\.tf 11\k1c1-:. f Zttk kr ł"'! m ....,... \llr 4ł ohjawi<' daunonion, J<"I wrcll,:g Plurarc L1, 'Tl\ 'P' k' n ,,. harmonii Ojc irc Sok1a1n.1 "'rz~n.al od w"r >n 1 w De, I"' ab\ nic tru~l< zyl SI(' o S\n:t 1 J>Ozosta"d gh mi<·v..i SI(' z nd!e:n Jl'dnr pogr.ąj,aF~ su; wp<·l.""'. w nd1· 1 111.•·icaią "-<'l"unu wskutek r,.imięt­ nośn zyna. 1_11ne _za' nm:sz·\li\ Sii\ z nakm l~ lko mekto:")mi cz~o;c:anu co zaś w nHh Jl'sl na,1< 1.vshZt'!(CJ, In polosl<~e pozJ. nalem Otóż ~zęś~ pogrą~ona w cit•łt· 11;11.y_wa . ~ię dusr.ą, ów zaś szlalhf'tniejszy Z) wiol h) lllJi\ \\ p:-zcnągL trzech mit- sięcy o wi!'lc dokladnkj, ohecnit· mt·c·h.~j pow'."On na z1rmi~ _ Gdy po l)l'h slowat'h Timan h l IKiał si~ odwrócić, ab\ 1;·rzcł. kto z Jlllll rozmawiał. uczul znowu dotkłiw' hol \\ de''ie 1 maci Pr?) l'.>m11oś<'. Po pt'\\ Il\ m cza'Il' lll'Z\ st('dl do ,idm· i ujruł się t: \\C')SCI& do p1tTZM). tam "l.1ś11it·, gd..:it• 1.ar.1z n.1 po1.zqtku ..ipadl \\rocił potem ~o ~\tc•n 1 \\' !I-Z\ mi1•,i4ct' póznirj - ;ak n•u "'l'

r Jr n t n\ 'I< kr le' 1 d1 11t1n-. t Z\ li nu·,, 1d11.1hH'!:;.1> cilh ha n1p1cł..11n· s;:; I I\\,, ( 1f, l' l 'I Oli 1.;;rotą 'l J'\fC 7\\ 1.l1:.111ą z Snk1.11t·„1·11L \\ ()JlUI\\ l~l\•,1 1k_ ("'I.." tf l.tf ~ 1~\\JJl('i ril1"lll \Je k,,111drYJ"J,;,i oJ... P St r c 7.flłtl\\\ Jlllc-*dsl.1\,J11rl 1.,,lo'''ku·~ł't"t k1C"j filo111fi1 "'rlł..rt'l\t nr ltc;r~) 11aul 1~c;Rr.1ł.1 z lal z ą 1„,Jc; '' 111.1~11 Zl"!liJ>Olil '" .-.,;. OZ(' Jlldf'J!iok_l Z pJ l11ń,lo•SU1}., l.t filozofią (,, ltf'lllSl\ 1 ;lll,\ "-\\"'tern Jnt0 lJ(' 'LU do lt uzofia I- ilc111 z.1JffiU\\ o1I !lil(' .„Jt"gt,,, r" 114 111tl"rprf'- -l Ll '· I n11tl>\\ ~' ("'(_ ~H h .....Zl Z«·góin\ 11\ r~ru zhli2'.1f-l <"l"a 1" drol '"'") "~" p<>Z1l kopul.iq1 lud>'.ll<'"j ri.1'1(J>UJ< pr1nr4!!anic- 1 Z~<"Z('ntr owri;o ~Ś\\łatla ~1r.1ln<"g0" \lomrnt 1n1 "~ korz"i.1ć chna~ do stworzt"ma sz11117.nt"!lQ czlo\\rrl..a. homunkulu<.1, 111ż <7..1· ro"mee hl"brajwe. ktore pl; poda r- clz1rlo a'tr'Oloca <••ilfarda - c. )\\Ulta o 10 Filon..\!' uzuk.:it 6" p1tT\\1ol51t'l.. hno"'· ,,i.Jadah s_o!:.1r do IX>fJ.1tcrna. f,omi11 c• l«~ 1•>udu,,:tl JK>t~Zn~ s.yslClll, klórt~> osmdk1r111 łl\l.1 1ro11.1 f'lll n.1(jt, "Yl""''·.idzająra hYI niż;zy, mcdosko11.1I), z \\' lSzri:o. do pob)lll w Rzy- rr.i< ·•. h_•JZof „prz\l~'DIC•\\)W.tl •1•: do ··ks1azy .1.a porno<Gkir1 j.1kby 1..idi.m) t1lo1.oficznc1 uad ·'" iaiem L"'.'J\ Io\• "6'. l'lol\n p<>zo,ra\\il ,,fa~m· OJll> p-,cż..na rks1a1,łl. . Por' Ili\ solm· !< 11 '"iJl 1 11t<"ChJj J.azu.i z j< go cz~-śo 1x,zoo1a· rie" 1 c7.\n w 1 nuda . 11.e 111t'i;J z 11111.\ pon,\·hn' sobi<" i a:- trz o:ll\ l ~ l\lko T.dol Ili\, Jl' "'Z\sli;t(' \\ Jt'duo, I.il; izb} ra.t.rm Z poja- 1urn_ I<' j.il<.1l"1kol1• ark rut Z\ Jt"Clnq. na prl\ I.I.id 1.< "netrznei kuh rirl,11 l..a1 J P"JJ\\I Io "f nJIHh1111.1s1 \\1obmzc111c· ,foi1<.1 oraz mmrh l!\Haz.d t \\1d0t711J IJ\IJ z1rm1il 111101"1<' 1 ""' ,r1.1e st\\or1e11a.i. j.1ktl\ kula

" ! I r r ' •udZ\,h ł':\'ili. dar J.un~no,1dz("r11, " n ~trZC"nJ 1" c.:za.T o h nu ' I' • 1 l ' · :. 1 .~;1~1l • . I I ~· I' '" ' ZI~' J" <" r- "'IZ'\~la.t<" '''·.=łZk1. "truunla "Z..:' rnHt" 1 'U'f) '"1at [ in l„, ,~1.._.,, JNI <. tMz1n.1. gd,. k"1tn1<" • -r .i I nil dzt"' nrgo. P ze„ s1ron\ ,..,, 1ź k 1>0r1' , ' O JO \ 11( ot..1n10 JX I C'ZC.'UI(" ('~") dUU\ z IC"gt c ..Jicm m " „,~lfffiK p li\ n ,,, I pi__.,t,-na '- '= akra "' JltnJt" rn.•g1<· "' „., ~ o\ m li k11" d >pusz re < Ir Ji "'" ~ ~ 1 d lUf3 ~ I"'* lZ\\ rl.strrtOr)Z" r tzn ''' '"Z<" .a ~ • n"' holdui<' ""'uhr.il"rn10m o r.r.rc ~eh d •Ir ,,h·· „uhS '>aH.... ok 1ak wspomnaano tu J „ li w 1;;_„,.., '1~- ·-• • d . _. pod -~Wl Piz-7 roczmv • .,._~ _„_ ·„ ~ • u"·''""· zr U>Ll moZ(' oddz1r Il •I( od u.ua cus rparrrc pra""dzrwc>'<1 l\,h po<"Z\nlu. obcuj'! nic zmrcru. --7--:'""j; !łzie do wat. z Bogi<-m. one, polrr"TI< m , l nosz.i SI(' wZ. mf"lcmps)- alhowicm miłowani«" ~'!"aga, b"._ taku wvzsza d- ?ioZ('- ak •laral >t(' rlumarI.\ t H " sposol al~nczm. W Ennrad1Uń, się do doznania duszv niższej, w JUi ~ spol{lb do i Jak ""'pomruano, odna1du;rm\ SU"rrg 1cgo poglądó" nol magię. Do- zaklęł nierozumna c~ duszy, w taki t~ Oil - . . pU5Z~ on moźl1\\0SC' ollacrnia przrz di:>Z(' S\\Udomo;ci pod wpływem przeciwnie, rozbroi moce ~ .czynne. Moac "'"* ' T~ chorob albo sztuk m.1gilc, IO ZOO\\ pt(" do w•p<>lnrgo "~zla. 10 znaczy, do- od całości świata. Nitmniej sam mędrzec po:llllltaje bea !tonuje się przez mou, krort" sol.ie 10\\ar7•szą \\(' wzaj<"mnej wi~zi zaś. że nie od razu, łea dopiero p6żnitj, nie puiOSUIJC w "SJXlldozna\\ania". „Prz\rodzone -..!asności Lamif"ni i działania ziól z natui'ą. I nawet dajmony nie są wolM od doznawaia W")kazują "it-lc sil cudo\\uHhM \\"1rrz\I on, że "f" i-"SZechś"~ecic na nierozumną częjt duszy. I nie jest czymś u·•--~· ist?~j~ n~""\slowion.l i cudO\•na rozmartosc ITI<><"\ Mocą raką jcsr „anie im pamięci i poatndel\ zmysłowych tnchid<>gl('n mmcjąn " lmsmos1r. dają się czarował i sprowadzat przy poiUOCf uim:•li rKażda rzecz ma j.1kąs nd14 moc, pomC"i-aż zasrała uri.orzona i u sh~ łudzi ich wzywajaacych te pcMr6d Dida. i uk.szt~oi.ana we W'SZt~hś"i<'cic i -..zi~ł.1 Od~ od rzem prttc1w11Hh, .i.llXl\\1nn do J..-dnrgo s„1ata nalezą jui dziele o ~ p,.,,.. pnytaCD nz•IPJ~ „„.wsn"Rkic. „z pmorayda m liluolliw a.._. -c da ...._. A j.a.k "'~Jasnim\ zabiegi magic"znc > - zap' tu_j(' Plol\"D i zaraz bo chciał ł....< Ol odpowi-...1 ,.._ I Id . . . . . -•-- sam ur- pa UDf ( "' a.... - '-Al\ )3 wspo ozna-..aru.-m I t\m, u: ISllllCJC na1u1..... pnia krótld caa ... i 3 Am ! „nI . . . . rzttZ\ podohmch i ni.-zguda ni('podohmch, a ram rozma.ito11:~ takie w Im spol{ała, ił -"' llC •sua „ t 1 • ' <

./ ' ~· , dr "h r l\ I" n . l I . Ir- ' 4)(\ 111ag11. ac~ f}(d•'IH J...11·d\ p~u 111, tr :r..1 11r:g Z'" •1 > 1~ J·TZC"i 1\\lo 111f'n1u s.:in1<':11u. nH'l\\lł du ZłlAJ(łlH\t h, ie !\ila (j \ f Jnt\ 3 J<"Sl ogn:1n1na. l ,ilk if mOl<" odr:rll< il{ 1f.;.irrO\\ł)l1(" prz("- rl\• l •nhrr uml1 na l\lh, k16rz\ prlihują mu .zkndl•Ć \\ każd,m r. !'lol\11 <>Lt1)tn\ch pró. barh. 1xxljr1Hh rarzq n.a "Jasną •zkod(' 1111 11:1 szlnd(' Plol)"la Ohmprnz " Loncu zaprze-stał 1 'I. mi.iii 1'101\n JJŻ od urodzrn1,1 p<""llol \\)hzo\r 11,uł inmmi ,udł.nu JC'J un11r1~·rll. aJl>O\\trm l g1p1j.111111 z11,1IJ1I pono t~lko IO 1rdnn czv~•r 1'1il'jscc " " Rz)mJr. \\cz\\,1110 dajmuna, żrb\ się uk.izal prz\ l"·I jako ł)óz 1 \Hak ric h\ I z rodzaju dajmonó" 7..a C.Z\ m rzdd l:gipcjanin •dcs1cś blogosla"1om, bo mav nch miał pilno\\aĆ \\"ięc Plot' n, pos1.1daj4t opirkuńczego da mona •1>0środ d.1.1mon6w raczej boskich, sam 1akże wciąz wznosi! 1;11 mrmu s\\ 'j'" hosk1c okc, :'\a- p.s.il Z"l"'Zlą z tt•i;o "laśme po"odu ksic;r;,_- O mu;1m da;mumr o/•u- 1.uńi:;rm, r;due p1iih1ijr podać pn), z) li) t<"i róiniq l"'śrć.cl na,kych opie kun6" Lubil wr«vci•· A111dius1 składać 11fiary i pilni•· świt< il początek m1es1ąc.1 i dni urocL\ sit' 1 raz d1cial 1.alirać /. li(Jlią l'lotp1a, ale Plot)TI powirdz1al · „·1 o oni ' mian boi;owi1·1 muszą cło mnie przy· chodz1t, a me J.a du mrh" \\" jakim .macz• niu W) 1,owiedzial te t"k dumne slo\\a, am m) s.am1 nie mogli•my poj•1ć, am też nie midtSm} śmi„lośd r.o .tap\ i.at'·"". Filozofia Plot~ na Z\ skala popard<' 1 rozpowvC"dinila sic; wśród "ani" ""' l:sztalron)ch Rz' mu; me l~z "pl)"u powstal 1u mecenat cesarza C.altc-na i jrgo i.on) ':ialo:iin), którT.) )Jl. p1vc Porfiriusz - okaz\\\ah Plol\110\•i ••w~]ątl.owy szacumk t CL< ć" l cwna magia rozwijała si..: w rucktó~rl1 ~zkolach, CZ) raczCJ sro<:k\.i l.M h tl!'opla10!1i.k1ch, zwl.1vr"' " szl.ol•• ~H) j ki1·j i 1wrgamd1· sklrJ Szkolą 5)1"\J ką l:i1·rowal za U<łsiiv. Komtd11l~11a \\idkwgo .Jamli!1d1 f'.,!i,4 -'H'li, llfZ«ń l'mfirius1.a, uwlll•lll) za „wysłannika łi ,,„,,k:s i t U(lf1tY.'{1rt c;. Szkc1la j1·~,, s1i11·ala si~· uji11<1\\·ać 11 ( 1111 r 1 l'\tt111i.tt')-l"W'•' wtrrlt tua rrhg11nr "'"r I '(•· I I .l lt'.l'\Uh r.u j•UUt1r1) uza .H ni '. drnh u h rv •" , . . r z pC'"' fi) 1111 t lrtll' 11tan11 Il' n1r1to1got• llnlu ł1t / n _ 11'- nii "'' 11.Udn1• nauko"-' 1n1 zh.•''·'' 1 ttt1~ 1„1,...iiif I YiTt.„ ~ J I n~uł 1„,g.inl• \\ <17.u łr )t n1 '''11 '' ft t,nlll r1r1111 luct11c n1ogą za p<->fTU.H' 4 z k1r 1 111<. tlrn1on\ ~ J>O"ilus.znc ~'u ,..,.1 ''"" . . . z1- roni< \\.Jl nu• P4"~1.J.d.lj.\ ro1-un1u „n.1 .„. rl ~,:ir J(' 11 ,tm• \\Il "/Cl\1111 1 do,· Llokh„u1ru' 'Jt' rn1an.u:p, iTło z(1na pr1.~1 ~\'T)J"k11 h nc<-,p! 1'•111\...1 "V'I P.a , 11 , 1 J,\IJL•t hlnzofi(' 'red1110\\1<"' z11 •.\. a tcik1 ł' l k~1h11l1 IO"· . . • • \\' ~tknli· l>'''~'11nc:11 kH:J, kLOI'') tVwor<•\ ~J\1 \id z i.apno\,, 1110 ~ii: ~lfi\\'lli'· p1ohlt·n1;1!\ k;\ rt·liv1jHt•·l1ll '\• Ln4 )N\t-i ja{ibl ,\id1•s10'\~t, St:p•t11·1, z.o(lc.11 ł">'-ka:zt11l\' o czJ.r11,,L.ie t '• :1 tu 11i·ić JH'r' Kc1u'\tant~na I / tc··~o ~r'Jnr "' ;.<"J, trorre ,\pukjusza ••. Oiu"' i·· Kn~<1ola rozważali problem r·•JJt(ni. Z•U<>n i Tr1111l1.111 i C\1111.111 często ''sp<:1mina14 o Jrrnon.1d1. 1 irh z d1,1l.la111i. J..1ktanJX•min<1j4< o „c udot\\Or '·· \p pmc1\\ 111ij1• i:o z 1\polloni11,zt•111 z Ti.ii;i\ H.c,zr(·Żma d"a rl•·mon•M: jnlru• ") ""dzą sit; z a11iult'1w pn:y•bm h na 1 uw1<"d1.i1111v< h tli przf:"z pana zi<'ml, ~zc11.111.1 innr t•1 dzi JOiol«m i kohw1. Dzit;ki nim magm' ie '"komtJ4 ~"' Z1 ki mm fl<>\-'l•d.1 a~11olog-ia, wróżby i "" rmzme, m·kfl>ma 1 a 1 umiq..-111n~d m.lgicznc. lkmom szkod.q ludzmm 1 z,, .a·ą choro'" '"'- \\ 1cl1· rnlt'J~

T ilanu du /. 11r1n:łki1h \l.t l.l"Ról "ł ł J · · \ · J· 1 11i1·liit• 1-,nilł ił ~ ..... 1,t..ila ,... znir-&T ' Ulł< \\1( Z(' • C hC"l: 1111lo~l 1, lll·lf•I 1.1"żc.- cf.t1 \\IC'\7l tt•l)J,l. ll~ll'\l~tJ 4.1 ,l.lłl I li h11•1111• 11101.ll<~( I l .., pr.uu \ '' z.ik\\""'l\,h.tpuj4t.1fud7.i\',;1·1•rli 1 z 1„11ti c?\d1u:hYJ>O'\it·1r.1.nc I ,,· l1)flll«' 11 k lk•" I · c- ' ' ' 1. h' J \\'\'I 1. 1plC" lll 11 1nir 1 P1ct1r P '"""'"'lllliO~..:t li( f'SU .lt SI(' li.I f\Jr, ,d)\ Ulot llllZ\lll\\\,11.<: !illlSllllkl z łl.(.l Jr.- (1,H 1 I \\\lft''111) fll/.\\oll:\ po I orn„ l z. l ~ . i I ~ ··... Sra1111\\l~„o• 1 " • \\JJt. tZ.1, 1:<' '''~7.ul n \\H'lu IJ~h )1, JJol\\t."C "'rol < ir7c*'c 1.1...n. · /' ó I. I I' . k' anta/10111 ou1 I """' r._,, ''' o.-z\.'i:t\\\011 dcnH11J\ pr7\ "różh,ict 1 1 ;iar.1c 1 o~.111" t /)(int ( > <'()\\ Kn~t 10 t,1 Il.I 111agu:: t '-d .111.t „1 • ry;umcnr. "rol· 1.! k1<'1„..,, J\iiollo111 isz z J iam 1 .\pukjusz h}h l'n~l4cl} l 1 clui<'J '"" r1•· na lrrdr,1 '"'"•LII '· I „~ ' . "I·h'TI~ ) " I ha.htm s„1n1,m1tlltOł\\Ort:unr 1•1k ( hr\S"U4' d nioże lldu h\ł ,,,ls7.l.tłcon' 1 nu.1 UZ)' 0 cz tf\ CltrfJ\\fllkl>W L~P.:1 z.rryr~ ral o.· • I • . „ eł I „ ie l;•ll}. 'rzrc1.-z on "3lll przrc"' 1 n c zaro\\111<') Z)C nc "I- z ~l · "I I · I · '" ~ :-;,\'li 10- „,. " ·· „_ ,_ ."~rzr„ sir ma„, pu >hcz111r, )Jltt tl'dv mozna go z.1 mą < "'·1·~ ks. ·'• • h 1 , hd dud1 cz.imo""'~"'"' alho ~."moa"- \ . • I ' li! .. ' z - . •• l!a 7\\'\'CJr7\ ma~o" c-gtpoklrh•• Jnt pona 10 aurorrm 0t:- umrą • · nie znaidu1·c któn b\ pruwodzil . . . I . I . mirdZ\ wami ~ • .. n1.11' <.Lh<"J rozpr"'" Dt d„ mt1/1mr danntI11u>n. " którą z" a cza mat:tę ;:\1er 1 "C • · . -~z <>"ic·ń · także •neszcz "'•Slarz 1· " Ił 6 k · swo1ą I""' " • • ,.,„Apult')u•za 1 l'lu1a1ch:i . !W<'l!O •• "' c r ~ ks' · 'k ; ten któl". ma spraw~ u: zhnu diuelllallii \\ielu m~sltc-irli śITdn1 k · do\\13< UJą<" 51'>: • „„ · ·I .iStrooi:ią. Z(' \\'\ffil("lllhl\ Il Arnolda z i ano,~, aimun I pra•I\ ';jlll: I .. I \ .. h) to CZ)IUI; ho dla t\ch ołiOlllrl Lulłu,a, r\Jb„n.1 \\'idkH·go Ro~rn llacon.a, Rohr_1w Gn"'et~re obrl\·dliwok1ą Panu kazi)• lor) d przed 101 .,,„ · ' ' · . --' ,-11 · . ·. I'{ 1 (' \\')·rz11ca te naro ' .., . I l 1otr.1 7 .~hano. lh'Sr~pliny re'"'} rÓ\uucz up~aw~an< '"'' ·~ . " · WO'tl .Pa1_1. '•t::. "~· ._ arlski Saul tXI w. p.n.c. W\sląpil " prz\J-c>dn1cz\111 ośrodl(u oxfordzJ..un oraz " mrkrorn h odłamach J11z p11·r\\SZ\ kroi izr . d . . h · · · · · · F' . · · :. . . 'kom 11akazuJ<1c wymor O\\ame 1c ,lra110;.zkai16\\·sp11',1ualo", ?1dasza.a z\\14za11\Ch z Joadumem z 10re. \\1l'sll'zkom 1 rZ<'Z 11 lsl\ 110\\ o . r.7, let:o cza,,u pod1oeł74 hc-z11r 1rak1,11\ 111ag1cznr, alchl'm1one I asrro· sarn. gd1· lzi ar tosta 0 " · . • • k . · k' E d k•~ · · · d · · 1 . . z·u·owmcv 1 m· ·romant 1 z .n or. -·log1czn<', ktor{' " nasr„pm, li s1ul1•na1 h sr.ah SI\ przl' m101em roz. skorzista z 1x11110< ~ ' " ' . I . . . . · · · · , :. tł . dudn i•roroka Samu<' a 1 za .iego \\3Zan f1Jozof0\\. . wolala mu z """"•1 J\\ . '. • ·I k. I XXYIII 9 1 \\' l'.:''.>ti I. Zm!Jl prZC'lfum.11 /(lir Jlłl('7 .\llims:1 X na jęz)k htsZ· nictWl'lll 11dzil'lila prz1·pow1c·d111 (Samu< ' s. '.. . ' · · · · · ., · i' t · ś · · · · · I · „ • ·k' d 1111>11H·nt11 uzvskama wply"o"'pan,b 11,vwaz1111J'Z' <1cd1110111rc111\ J> I · I k · · . · r1I~ ·1 I · „ . .,,„.n·,,. Cl'nrz Konstantvn \\ 1dk1con\ ara J!'KH:J 1n.agu H· e111~t\czr1<.'J 1/t't slt.1\'\J„ł on ·ont tJ)\\"anu• l z,u „, · ~ ·' · - . wieka-rnikrokosn10s11". zdolrl<'go do """ ho111i„111a 11adnaruralnych sił, 337J. kti>r\' popinal d1nstianiz111, w~dał roi:porządzem~ orJz 1raktlugom. wr"•żhitom i magom 319-3'.!I .' \\ proemuJ!' Ju.k i•tol) n'"'· K••11u·po..r•1 1.1 w 1st11ne. na111ą~ywala do „.i„karh P"flil'żr 11i.:losili s.i:nl'g illlalog1czm_d1 \\ zalozc-~1ach sysremu i'lot)11a," k101ym 11id11osa 1d111•1 ż11H'n1 1 \\ kronrn oz~- Już w XIII w. w Kokil'lt• utrwahl się !x>gl~d, ze \\ione są równil'ż t.d.1 1111·!.i1..,~.i1 '·. . . i czarownicr stanowi<\ wrganizowaną korporaq~. kierowaną Id!'i; Plo!\na dol)<'Ząc.i is111i„nia < ,fcJO\rnnh sił " ko,~nc"'e roz.: 1a11a, która wszi•lkil' dzialania zwró\ca przrd\\ spoleczensł~ \\lnąl \\\1• t•nna 'l00- IO'.l7l \\' 1•.ikla w P;•Swti:~)łam: są w ~wiar ludzko;d, kri>rr w za~·hodnit-j Eur opit• 11 ,,ah nienr-rwM pod "Ph"em 1rzt"d1 J\\t'! mu srh u"' u - u.tła nu u1ok1c. Pomrędl) :"\ I . Kik śl'ć . k k kladanc pna 1łan.i 0 111~•m-sbmi .1 m1Mza11;11ą u,•I zil'111ski1 h, la<1re z1• względu 1 1 ·la <'Zk~ p< ·re 1 ' zt• JX>k'-~~t 0"~k ~I'\ na ~f„aii me I I · d 11 ' 1ez ·1 \\ awe: 'msowano t" ,...,omum ę 1 ana1t·mę. ~ ~-11.i L1Jn10\\„ri-l poz\q~ .ą szr;.1·i;ólr11r d •,>0110\\.inc- - u J u·z 1•1nuę n z ' ·, I I I ,... • .... · a ~al'{'r;l\,o, rcz l.1 z.1 ><> 1011 >U~ 1/1/i .,1e stosow-

#J "mirr I \ t. rfo t7.::l"ll I ałkjl\\UC J.:tl> 't hl\Sll.llU7,( l\\.llll l\ '" 11':/0 n.l\\łł•(f Il\ h I .•n"ł-ł\•\\, I du '\.fJ \\„ K ol'i\\\łlll\ \\nodo\\I \\ \ r: 'ru I "l;ac ton\ clc._1 J>la''a. t.:.iriorucznr-~"l. Ot uąr' n.t7:''(° alt z d1a->ł<""n or.1z tlt'lnn<~ slt unl1 an1i 1 ,ulL:uh nu z. Z'''l ir un•jcn1a. ...,( ) 1:.i~ śmi<"t< i "''° m.1 tu 100,,, L , 1tą st nn,,rzc..<>rnont· Jak w•po111.ii.u10, spr~\\) • Zś.:,of "•·"""" J>l!l1<111c- C'1aliló!, to jrdnak dop1r"' " X\ w. s11r su;1t'.1> do nd1 spra\\ nkn .il\ 1>u. pap1r·ki«. / a 1x.11t\ hka11, ln- n o<<"ntcgo \'Ili, z1zri:1•111r \\I 1od1 111!4- 1'•1, \\ Li.mp1l" wzrosła fi'"ałro\\ fllt' lir11a 11ro11»0\\ o <741", 1u~zni<' \\I<;< ""'d' X\' moZlll n ""'••l ,,., P'')~r J ~1 111 c u nł fJFZt .acł<>''••nid c.l.J"O\\nir'"tt:,. \\ l111lh ,.11„,„,,1 tlł'nd„rari/I' apr 111.u ' 11 I nt"' \ Ili \t\\1r1cł1.1 I 1 )1('7. llJ)l •t I 1 f'•l . I I )l•nfod 1•lc I 7.dfJIHOlfl 'l<\l 11 1 \\11• 1• U·fl'' "" I l/·1 ,, ~ont.tkt l 1l1111011.i1111 / ,,..., k I 1 k1r1 \\1 10 < 111 1 1. I. i i ik ,•Jkkut..u111 'I :t.• n k11 11 'P'""'•llClza-.:I 11 li nit' llll • ·1 ""' I ' , ,,,, 1< ;1.l,11(··' rn 1 u rf.,;• ~' " < d.:. p• I I I ł llncrłJ1 r11"i.tl\ll1Urn l(t·.JW· f JC'r_ j Z\\ Ił fL<;ł I, fK • • MiZk 1cłl ll' mtLOJJ1 I /..(U o:lt "'" ·~ """'t"•>. prz . I .,.„. '. I nsk1r 1Arrsu1r- \\ 1:utn1crcZ\ ipc.. :.c: "' \\ląZM n1.1 z~ ' I ... rlC"Z ~,kr 1nu•nt. f tN.t "Wl(lł"f;O otn \111arn I P • I \\ dalu"r. , i.Lil'' 1.-:111 JMPl"'' 1o:•upro"ac ztl O" 1 \\e7.\\óil \\IC"rll\C'h do tęp: n• zJ;.\\t~IJI t lJr • k ,_ , "(\\ \\ L 1,1\\00.l\\~l\\ł<' 'O><.IC ll)ffi l 1 czaro,\n111. >1 d . lok11m~111 11rl~rl\n!la "t '°"'<"m o ugrunto"'an1" J \\'3lll\ ( ' • . . d' . fil.o" .1111a t•tnicjącc-j od d,1\\11,1 \\1adr.· ". •a'.>fła i cza own tri tyrh ,,·ieri.cii <>fiiór przq1isów podająl"Vda "''" ,,,in wania i S'ur;lalrn· poi:h1dy na t!'mat i~s1\\;1 " ogolnolci. pomnik h<·lm\'śliwi:o okrn!'i!'r\slwa i ol>l1:clu, przelożom na wi ków, m. iri. na )lOlski, sial si1: jrdn;1 z pr.tWll\'C'h podsta\\ o czan·. Dzi!'lo zoslaln trZ\ krotnit• za.1p11Jhowane: przez ll

r " Ił< 7.. " t1nc•1 · ,J\\ol .._..i 11 . JHl)tl:)ll l\tli 1,,10 \\11-lc , h..oś1 ti1ł i111rr ~'-'\ ''Kl UlfllT.\C-ł I• • • 'l t IH !l '"I~ 1 IZC'flt'lll1ł ll'l!l)kl Z1ll/)ll&I) p:"7:ł'• z. ' 1 \\ „ (' '''''''-I!.~ 'lf1.nn1· lo\\~111r p1zcku111nta ;Jh gcl\ z.1tZ\11c...l\0 " ( „ !\lt"'O\\ '""" \ • • I .r. li" "'r 1 1 'Z\tJU SJ>l rz11)111. ll(lJ>Ók j1·d11al.. u 1..cczt::· .r..a,s1~'''•:tczn1 . L Ir;_ktcrzC" § I f" \\ rHl.1111ętn\(_h \\'\ >hr~17:f'OUlC'"I u c 13• C,..T'Z ltcJCl("~~ .)( 1 01' 111• 1'.c~łc16I dopu!\Zfil tł \\ 11ir'1 naj"1ę:kszą na,,ct \\ ::\ \' "irku oz ·1I\ n 1~.J . l 1 " " ' • 11: .iosur ki n11ędn Rz\mrm n l\:omt.rn· _,.) cm 111..1 ih.O~< IC' n a . .Jana \Jl I Pd.I I ' • Z3\\,ina za czaw\\ rr<.uza i>12olnl\J·kiego nn: . 1 • ro 0'.!:•1 n11~dzv Floa 11q4 a 11.z„n< jum 6 hp< a 14 3'1\ ,.. ~CZ\"tlt '\ ••(' do •JK>pulan zow:!n..i J('Z\ k.i J;r<'Znamr 1c-go 1mm. I 1.1k np. Gco~os .cmm~. Z\"'"Y l'lrthonrm l'Vi5 14~ , i•·drn z ptrrwszych przed. st.?"1nd1 filozofii ..i;J rn1<-san>0\\Cj, rozpocz.il " r 11 ~8 we Florenq1 ł r 1 ' "''kl..l~do" o Pl.1tonic, z..ipoa41kowu1ąc dz;.ilalnośt ,\kadc1mi o"'nc l<'J z.i.I · r u.ozonc1 \\ 4..,.., r l'l!'thon tnlcrpn:to,,·ał Platona w duchu nrop!awnskim. sW\\1a1:ic trgo filozofa "'ŻC"J od \11stotcl<:'-a. -"1daorz' "'' 1>u111 humaniści, np. \faroiho l'icmo 'HB-119'..l„ 1"?rra .\kadrrmi Pl.itorisl..i•i "'" tlorcncji, oraz (>10\a1111i Pirn ddla !\fir~ndola ~4{;3- 1494, gor•j(O poparli działalność Pktbona i innych "'~ utn)ch <:rckó\\, opcw1ada,ąc st(' ;.a Platonem 1 Plut\ n<"m i rnz- powszCThmaJ•I< 1 li na.iki \\'pra\\dzic l'irn d··lla \firandola nie wyz- '>"I 1agin 1y ' syswnwm Platona _::-.ru~ta ~.r" .1dzil\ i< h do magii. Badaj4c tę kwestię ;>OSta\\llt 0111 µrublem, Ż\ \\o d\sh 1owa11\' 1„-,;nicj pr1.t'Z humani>tów, rmano\\l Z\ liko rozwuit 1 nabierać il \\ ,p\l;.in l1111oct'11t~ \ ' III. •dz.i ' .a zni<· 1. tek ktLalnr rndr\ " ltaJn, oglos1l "°'pommaną bullę \\\ffilF 1.or„ of al11 e \\ tz ro\\lllCt' 1 cz.1rci\\lllko", ak '' zasadzi~ na < \\ k.iz111ą d. lsz<' W\OJ 1cni.1 ki.-ro\\an.1 przeri\\ 0\\)111 kon- " 1on 1 .1~r zno-11< oplatr•r I.im I tt 111.a 1 ~lirandoh J'lł 0 rlr·Ila I\111,u1clol.t. prftt łll<\' n.td k.ttnt JM M ZO!llfllllli 11111 „t"'•l, f1lt•zol11 J;t,cłi:1t J v.udt\o •·•1rrnntJ 1 Jud . . I I "lllZIT1 1 nl.lg'I·' I 1..,alJ.tl.,. ,,,.r.u fJWtll ':K)() • uC"''p J t. \\· l{l~tHH w, 14Hl1 pt f11nil111onr /Julo ph11.0< I at Pl UJO\\olUol prir7 111rg1 • dv ~ 1 t n.td ogie • IcJ.fC"~o ~\\J.tt•• nit 1.ostal.t lrc.1 •l'·""•''\~ lnnotrnt\ \'Ili, ,,1nir1..1•n\ "')' r,,pitT•lf'n1 ,1-lrtn"'- wul.i( za Mirandolą u 1iapicza w Pico JK>wródl do Flort'n1omc h \\okół Finna• · Prz<·dsta\\ionc w~darzcnia wskazują, że "

RO/flZI \I 2 Magia renesansowa<' \ lrmu n•·opl. 1m1d~"- ,.Dla -~ „rn nit" u11rznam111a sol)I( irgo \\~Z\ li. "'"<1l1a me l\ IJ..o odn h "''.uur nrricdnq \\ll'lkrt'J ~=~":;;1 oz1r„, all' I ml'd~l('Jllll' JIOZUSl.l).\ szl„ki, Il klón~h ~-~1 '" r S\\1,11.i or.1z kluczo\\1• lon<<'JkJr nowr1 na~I.• 1 Qo\\ fik)ZJ(J•fii. pt"Z\ lldJllllUrJ 47 )kl \\lrJ. :'-\\'IJ"'· h ł 1.1110, r.Jf•.,.n no\\ ~n\ 11.1ul.1 l'l.uona PJm, n.t ,1" rl\f 1cnn.·rnn(" , zlo\\ 1rk.1 o n.11urz1 IJOSL1r1 1 isllllt'J.łC< go " "' ruc "•Lm po z.tdkm,.1( on j<'dn.1k 11lo~Hcl...i Bogu - na pirr"'" łan " 11t 1 "m luclllu-go dz1.1lan . <.zło\•llk moz< l\\omc dl.lir o I< I rz1 h\ \\ .1 \\ mm '""k1 p11•1"1.1,l<'k i•trirma. Io\\1rk r..1panu1• n.id Io" 111 I 11111rn \\N.\łr ''"J '"li obl11 zr ot;11n~~ go go S\\131a \\ arclz.i, k101.1 mu \\ l\ 111 do1M•11um 1 dJ !"(ki nt,~• par· · u l a nw111am1 6łcr 4, do \\\JJ 11• 11 l...1hah. nu gar 74< '' >J ' ZJ 1 Pua- lu h Od li« nncsa 1 i'.011~1stra az do Orli-u• 1• , I In ,(ri Judzk1ri m'hodz1h \\ S\\" h poi;lu„1\\ .-i111.u 1 Jl'< ~ ,tJ • I · I I Jll Z\ 1x1nunaJą< M•vti'O„~ują 1 I\\ Jr1.11<1r .1 rgo11r • s~ 111 '" 1• 1rsc1am I l 1ost l opem al, c_l(lk"' u h \\f'\\ll~tr.zn.i .ie 1 . irdn\ I ndam1 K e1ol.i ł'J,11011 1m 111 ~13 11<' 1s 1 ~ ~"1r ir J•

11 , 11. l16J) f>(iz „, • , 1 a1.o tz" ( ..,,,.,, lvmt•l1r11m 1 dzitl ltórrrr. lnol\!Ut- 1 r NI< " llC do luhun ITłl"- mo„q. \\ I ""' ru ,..>1< mir 1rgu• Komi\ I rnno prir bn I l'imtnui • :; 1 " P==~ "' hod"I" " diad (01f'lls lrrwtrllrum, 1 oS>uł,h._::l go „ 1 14-1. v "'""nialo " lrcg.icłr • zi "h •zt"mli„ d, 1 I ::nn \\ 484 r ulon• 1.-I PloAl.idrmu._florc-ntli<"J przrlohi dZkf.a Platoo.t • " lł'>"l ł l\r..l n.om„m "'<" Firin„ do heh dZJC" prru-nto"al\ ""' I\llo ft"IP osolmtl" pu,::l4d, air , ano xid< mo"'"""' dni. I JCZt>nHil" <\l~rm•~ " ltórnh I .., thJ:aj llUll IX'< p1a1on""' \ ntolUO <\gir. tophoro l .and1110 Be-,: rdo '\'::zn. TOCJlJlLOSO fknzs. C.IO\ "" ( ' kant < hmtophoro 1 ( „rlo :.i ipm~ &ndu: 1 Piro dr'la \lir ndola• ł mo •rulo"al " lnr.ic platoruzm • "'tm 1 .-br •, mli ~St rod.1„nr 1»=.1 hJracją· I „.pa. małą a rgorLil \k u l. •p:>dbudo" '"" ...„ rh~·ifur"l> podln:alo prll'bztaldohm ~po50I 1ak J z " • pomnuno - z.ostał) 0<<"n10nc pogląd~ hrm<1 na m.1p~ IUldJ nic- mógł 2'> obronić """t'I pol~n\ \\ <1wrnnicc \\'spaniał\ \\\ t""1.idaj4r SI( na trmar mag hcino zachowujr zrowmialą " o" "·h h po ogli,,.zt nm przez n1rgo 900 tez Ficino mul klopem z p