Moim rodzicom, którzy na pewno będą
w tej książce szukać siebie. Nie martwcie się,
ułatwiłam Wam zadanie – jesteście na widoku!
„Świat łamie każdego i potem niektórzy
są jeszcze mocniejsi w miejscach złamania”.
Ernest Hemingway, Pożegnanie z bronią,
tłum. B. Zieliński
1
Czasem myślę sobie, że na każdego czai się jego osobista tragedia. Że ktoś,
kto właśnie kupuje mleko w piżamie albo dłubie w nosie na światłach, może być
sekundę od katastrofy. Że każde życie, nieważne, jak zwyczajne, ma tę jedną
chwilę, kiedy staje się wyjątkowe – chwilę, po której wydarzy się wszystko, co
naprawdę ma znaczenie.
Mojego przyjaciela Toby’ego tragedia dopadła tydzień przed rozpoczęciem
szóstej klasy w podstawówce Westlake. Tamtego lata mieliśmy świra na punkcie
ping-ponga, bez przerwy graliśmy na bosaka u Toby’ego na podwórku
i wyobrażaliśmy sobie, że wystartujemy w jakichś mistrzostwach świata. Ja
byłem lepszy, bo rodzice siłą wysłali mnie na prywatne lekcje tenisa, kiedy tylko
nauczyłem się trzymać widelec. Ale czasami pozwalałem Toby’emu wygrać, bo
był moim kolegą. Dla mnie to była całkiem nowa gra: jak przegrać dość
przekonująco, żeby się nie zorientował, że zrobiłem to specjalnie. Więc kiedy on
trenował do pucharu świata w ping-pongu, ja w sekrecie buntowałem się przeciw
swojemu ojcu, który wierzył, że w życiu liczy się wyłącznie wygrywanie. To był
taki mały akt przyjacielskiej anarchii.
Toby i ja byliśmy najlepszymi przyjaciółmi – takimi, którym niespecjalnie
zależało na towarzystwie innych rówieśników. Ale jego mama uparła się, że
zafunduje mu przyjęcie urodzinowe. Może po to, żeby zapewnić synowi
popularność w szkole – przywilej, którym żaden z nas się dotąd nie cieszył.
Rozesłała zaproszenia z motywem z Piratów z Karaibów do sześciu
dzieciaków z naszego roku – wszystkich nas łączył kompletny brak
zainteresowania wspólną zabawą – i zabrała całą paczkę do Disneylandu
najbrudniejszym bordowym minivanem świata. Był ostatni wtorek wakacji.
Mieszkaliśmy zaledwie dwadzieścia minut samochodem od Disneylandu,
więc do szóstej klasy urok magicznego królestwa zdążył już zblednąć. Doskonale
wiedzieliśmy, na czym warto się przejechać, a co jest stratą czasu. Kiedy pani
Ellicott zaproponowała wejście do Zaczarowanego Pokoju Tiki, zareagowaliśmy
taką lawiną szyderstw, jakby oczekiwała, że będziemy jeść sałatę na patyku
zamiast waty cukrowej. Ostatecznie postanowiliśmy zacząć od Góry Wielkich
Grzmotów – i na tym, jak się wkrótce okazało, skończyliśmy.
Toby i ja usiedliśmy na samym końcu, bo każdy wie, że ostatni wagonik
jedzie najprędzej. Reszta naszej wycieczki rzuciła się na przód. Mimo że z tyłu
jest najlepiej, z jakiegoś niepojętego powodu front jest zawsze najpopularniejszy.
Tak więc od reszty urodzinowej grupy oddzielił nas ocean innych gości
Disneylandu.
Może pamiętam wszystko tak wyraźnie przez to, co się potem wydarzyło.
Kojarzycie te znaki przy wejściu na każdą atrakcję: takie z czarną linią
wskazującą, że trzeba mieć co najmniej tyle wzrostu, żeby wejść? Zawsze jest tam
też masa kretyńskich ostrzeżeń: że kobiety w ciąży i osoby z wadą serca nie
powinny jeździć kolejkami górskimi, że trzeba zdjąć plecak i że nie wolno
wstawać podczas jazdy.
Okazało się, że te ostrzeżenia wcale nie są takie bezsensowne. Zaraz przed
nami siedziała rodzina Japończyków. Wszyscy mieli na głowach czapki z uszami
Myszki Miki z imionami wyszytymi z tyłu. Toby i ja usiedliśmy na swoich
miejscach. Ruszyliśmy. Wiatr niemal rozpłaszczał nam twarze, a kolejka tak
huczała na rozdygotanych torach, że prawie nie słyszeliśmy własnego krzyku.
Wtem jeden z chłopców przed nami buntowniczo podniósł się z siedzenia. Śmiał
się i przytrzymywał dłonią uszatą czapkę, kiedy nagle wjechaliśmy do niskiego
tunelu.
W wiadomościach powiedzieli, że czternastolatkowi z Japonii urwało głowę
podczas jazdy na Górze Wielkich Grzmotów, bo zignorował nakazy
bezpieczeństwa. Ale nie dodali, że głowa dzieciaka, wciąż w czapce Myszki Miki,
poszybowała do tyłu, wirując jak makabryczny helikopter, a Toby Ellicott,
w dzień swoich dwunastych urodzin, złapał ją i zszokowany trzymał mocno na
kolanach przez resztę przejażdżki.
Po czymś takim nie da się stanąć z powrotem na nogi z godnością. Nie było
żadnej magicznej odpowiedzi na niezliczone żarty rzucane w stronę Toby’ego na
korytarzach Westlake Middle School, na kpiące rady, żeby nie tracił głowy.
Tragedią Toby’ego było to, że wybrał akurat tamto miejsce na rollercoasterze
w dniu swoich dwunastych urodzin. Od tej pory mój przyjaciel musiał żyć
w cieniu owego wydarzenia.
To równie dobrze mogłem być ja. Gdybyśmy usiedli odwrotnie albo gdyby
chłopcy przed nami w ostatniej chwili zamienili się miejscami, to byłaby moja
tragedia, nie Toby’ego. Czasami o tym myślałem, gdy przez lata oddalaliśmy się
od siebie. Toby zlał się z tłem, a ja cieszyłem się niewyjaśnioną popularnością.
W gimnazjum i liceum moje kolejne dziewczyny śmiały się i zaciekawione
marszczyły nosy.
– A ty się czasem nie kumplowałeś z tym kolesiem? – pytały. – Tym, co
złapał urwaną głowę w Disneylandzie?
– Dalej się przyjaźnimy – odpowiadałem, ale to nie była prawda.
Wciąż lubiliśmy się na tyle, żeby czasem rozmawiać przez internet, ale
tamtego lata naszej przyjaźni też urwało głowę. Mnie, podobnie jak pechowemu
dzieciakowi przed nami, żaden ciężar nie spoczywał na barkach.
Sorry. Nie powinienem tak żartować, wiem. Jednak minęło już tyle czasu, że
wydaje mi się to koszmarną opowieścią, a nie czymś, co widziałem na własne
oczy. Ale ponieważ ta tragedia należała do Toby’ego, to on musiał sobie z nią
poradzić, a ja wyszedłem z tej sytuacji względnie nietknięty.
Moja własna tragedia czekała na odpowiedni moment. Chciała uderzyć,
kiedy już przyzwyczaję się do całkiem niezłego życia na zwyczajnych
przedmieściach i przestanę oczekiwać, że przytrafi mi się coś ciekawego. Dlatego
kiedy moja osobista tragedia wreszcie mnie znalazła, było już prawie za późno.
Właśnie skończyłem siedemnaście lat i cieszyłem się taką popularnością, że
prawie było mi głupio. Dobrze się uczyłem i groziło mi pozostanie absolutnie
nie-niezwykłym gościem na całą wieczność.
Jonasa Beideckera ledwie kojarzyłem – jak kogoś, kto siedzi w ławce obok,
albo jak wielkiego vana na lewym pasie, gdy prowadzisz. Miałem go na radarze,
ale tylko trochę. To on zorganizował imprezę w swoim domu nad North Lake,
z altaną w ogrodzie pełną sześciopaków piwa i lemoniady z wódką. Na
podwórku wisiały splątane girlandy lampek choinkowych, choć był weekend
przed połowinkami. Światełka migotały w mętnej wodzie jeziora. Na ulicy roiło
się od samochodów, więc musiałem zaparkować aż w Windhawk, dwie
przecznice dalej, bo miałem paranoję, że ktoś porysuje mi lakier.
Całe popołudnie po treningu tenisa kłóciłem się ze swoją dziewczyną
Charlotte na kortach. Oskarżyła mnie – zobaczmy, czy uda mi się to dokładnie
powtórzyć – o „unikanie obowiązków przewodniczącego w związku
z organizacją luau”. Powiedziała to tak sztywno, jakby oczekiwała, że będę się
wstydzić. Jakby jej przewidywania, że doroczną hawajską imprezę dla starszych
klas trafi szlag, miały sprawić, że zerwę się na równe nogi i natychmiast zwołam
nadzwyczajne posiedzenie samorządu.
Pot lał się ze mnie strumieniami. Właśnie kończyłem butelkę gatorade, kiedy
weszła na kort w sukience bez ramiączek, którą cały dzień skrywała pod
sweterkiem. Gdy mówiła, byłem zajęty myśleniem, jak seksownie wyglądają jej
nagie ramiona. W końcu powiedziała, że czasami jestem beznadziejny i że idzie
na imprezę Jonasa ze swoją przyjaciółką Jill, bo nie da się ze mną rozmawiać,
kiedy tak niemożliwie się zachowuję. Chyba na to zasłużyłem.
– Jak ktoś jest niemożliwy, to chyba oczywiste, że się nie da – odparłem,
wycierając gatorade z brody.
Zła odpowiedź. Wydała z siebie wściekły dźwięk, taki trochę pisk, a trochę
warknięcie, i odeszła zamaszystym krokiem. Dlatego spóźniłem się na imprezę
i nawet się nie przebrałem. Wciąż miałem na sobie spodenki do tenisa, bo
wiedziałem, że to ją jeszcze bardziej rozdrażni.
Schowałem smycz z kluczami do kieszeni i skinąłem na powitanie całej masie
różnych ludzi. Byłem przewodniczącym drugich klas i kapitanem drużyny
tenisowej, więc zawsze musiałem kiwać głową i uśmiechać się do ludzi,
gdziekolwiek bym poszedł. Jakby życie było sceną, a ja tylko skromnym
tenisistą.
Sorry, znowu się wygłupiam. Już tak mam. Ludzie się rozluźniają, kiedy
mogą wspólnie przewrócić oczami, gdy ktoś ważny robi coś durnego.
Złapałem plastikowy czerwony kubek, choć nie zamierzałem pić alkoholu,
i przyłączyłem się do grupki chłopaków z tenisa stojących na podwórku. Ci sami
co zwykle, już nieźle wstawieni. Przywitali się ze mną stanowczo zbyt
entuzjastycznie. Cierpliwie zniosłem radosne walenie po plecach z przyjaznym
grymasem na twarzy, po czym usiadłem na podsuniętym mi leżaku.
– Faulkner, musisz to zobaczyć! – zawołał Evan. Stanął na donicy, zataczając
się pijacko. W dłoniach ściskał wściekle zieloną rurkę zrobioną z pianki do
pływania i próbował ją trochę ustabilizować, a Jimmy ukląkł na ziemi i przyłożył
sobie koniec rurki do twarzy.
Chcieli zrobić z niej lejek do piwa, co najlepiej wskazywało na to, jak bardzo
już się spili.
– No, lej – zażądał Jimmy, a reszta chłopaków zaczęła rytmicznie tłuc
w meble ogrodowe na zachętę.
Wstałem z leżaka i poprowadziłem ceremonię, bo taka była moja rola
w towarzystwie – przewodzenie różnym rzeczom. Stanąłem więc koło nich
z kubkiem w ręce i wygłosiłem sarkastyczną przemowę o tym, że całe
wydarzenie zostało zorganizowane na potrzeby Księgi rekordów Guinnessa, ale
tylko dlatego, że pijemy guinnessa. Tak samo jak na stu innych imprezach, jeden
z setek kretyńskich numerów, które nigdy nie działały, ale przynajmniej wszyscy
dobrze się bawili.
Jak łatwo było przewidzieć, rurka nie zdała egzaminu. Jimmy i Evan
obwiniali się nawzajem i wymyślali coraz bardziej absurdalne wymówki, które
nie miały nic wspólnego z oczywistym brakiem przemyślenia fizycznej strony
całego przedsięwzięcia. Następnie rozmowa zeszła na temat afterparty po
połowinkach – całą grupą zamierzaliśmy wynająć apartament w luksusowym
hotelu Four Seasons – ale słuchałem tylko jednym uchem. Zaraz mieliśmy zacząć
ostatnią klasę liceum. Myślałem sobie, co to dla mnie znaczy, te wszystkie
rytuały: studniówka, luau, matura. Od lat się im przyglądałem, ale nagle stały się
czymś bardzo osobistym.
Zrobiło się chłodno. Dziewczyny dygotały w lekkich sukienkach. Kilka
usiadło na kolanach swoim chłopakom z drużyny tenisa. Powyciągały telefony,
jak zwykle robią to dziewczyny na imprezach. Ekrany rzucały niebieskawą
poświatę na ich dłonie.
– Gdzie jest Charlotte? – zapytała któraś.
Minęła dobra chwila, zanim zorientowałem się, że pytanie zostało skierowane
do mnie.
– Halo? Ezra?
– Sorry – odparłem, przeczesując włosy palcami. – A nie jest z Jill?
– Nie. Jill ma szlaban. Kojarzysz? Miała takie portfolio. Na stronie dla
modelek. Jej rodzice to znaleźli i dostali szału, bo przez pomyłkę uznali, że to
porno.
Kilku chłopaków natychmiast podniosło głowy na dźwięk słowa „porno”,
a Jimmy wykonał obsceniczny gest piankową rurką.
– Jak można przez pomyłkę uznać coś za porno? – zapytałem, umiarkowanie
zainteresowany kierunkiem, jaki przybrała ta rozmowa.
– Jeśli używasz samowyzwalacza, to jest porno – wyjaśniła dziewczyna,
jakby to była powszechna wiedza.
– Okej. – Pożałowałem, że nie jest mądrzejsza i że jej odpowiedź nie zrobiła
na mnie wrażenia.
Wszyscy się roześmiali i zaczęli sypać żartami o porno. Zorientowałem się, że
rzeczywiście nie mam pojęcia, gdzie jest Charlotte. Sądziłem, że spotkamy się na
imprezie i że będzie robić to, co zawsze po naszej kłótni: siedzieć z Jill,
przewracać oczami i okazywać mi niechęć z drugiego końca pokoju, aż w końcu
podejdę i ją wylewnie przeproszę. Ale nie widziałem jej cały wieczór.
Wyciągnąłem telefon i wysłałem jej esemesa.
Pięć minut później wciąż nie miałem odpowiedzi. Nagle do naszego stolika
podszedł Heath, potężny maturzysta z drużyny futbolu. Powkładał swoje kubki
jeden w drugi, miał ich z sześć albo siedem. Pewnie chciał zrobić wrażenie, ale
pomyślałem tylko, że to głupie marnotrawstwo.
– Faulkner – burknął.
– No?
Powiedział, żebym wstał. Wzruszyłem ramionami i poszedłem za nim ku
małej błotnistej zatoczce tuż nad jeziorem.
– Powinieneś pójść na górę – oznajmił z taką powagą, że nawet przez myśl
mi nie przeszło, żeby się sprzeciwić.
Dom Jonasa był spory. Na oko pięć albo sześć sypialni. Ale szczęście, jeśli
mogę to tak nazwać, akurat mi sprzyjało.
Moja nagroda była już w bramce numer jeden: Charlotte, jakiś typ, którego
pierwszy raz widziałem na oczy, i scena, która sfotografowana telefonem
mogłaby zostać przez pomyłkę uznana za porno, choć wcale nie stałby za tym
mój zamysł artystyczny.
Odkaszlnąłem. Charlotte również, choć z jej strony wymagało to trochę
wysiłku. Stałem w korytarzu, a ona patrzyła na mnie z przerażeniem. Facet zapiął
dżinsy i warknął:
– Co to ma być, do cholery?
– Ezra, ja… Ja… – wyjąkała Charlotte. – Nie wiedziałam, że przyszedłeś.
– Za to on już prawie doszedł – mruknąłem kwaśno.
Nikt się nie roześmiał.
– Co to za koleś? – zapytał ostro facet, patrząc to na mnie, to na Charlotte.
Nie był z naszej szkoły i wyglądał na starszego. Jak student, który wbił się na
licealną imprezę.
– Jej chłopak – odparłem, ale zabrzmiało to niepewnie, bardziej jak pytanie.
– To ten? – upewnił się, mrużąc oczy. – Mogę mu dosunąć.
Więc nagadała na mnie temu złamasowi? Gdyby doszło do bójki, pewnie by
sobie ze mną poradził. Miałem wściekły zamach, ale rakietą do tenisa, a nie
pięścią.
– Lepiej ją sobie dosuń – zaproponowałem, odwróciłem się na pięcie
i odszedłem korytarzem.
Może wszystko skończyłoby się inaczej, gdyby Charlotte nie pobiegła za
mną, wołając, że przecież mam z nią iść w sobotę na połowinki. Może byłoby
okej, gdyby nie robiła mi dalej wyrzutów pośrodku zatłoczonego salonu. Może
nic by się nie stało, gdybym nie przejmował się tak samochodem i nie
zaparkował go aż przy Windhawk, żeby uniknąć pijanych kierowców, którzy
mogliby mi wgnieść blachę.
Może gdyby któraś z tych rzeczy się nie wydarzyła, nie wyjechałbym na
zakręt Princeton Boulevard właśnie w momencie, kiedy nagle znikąd wypadł
czarny SUV i popędził prosto na mnie, nie zatrzymując się przed znakiem stopu.
Nie wiem, czemu mówi się „potrącił go samochód”, jakby maszyna
rzeczywiście podeszła i trąciła kogoś ramieniem. Mnie najpierw uderzyła
poduszka powietrzna, potem kierownica, a potem chyba drzwi od strony
kierowcy i ta część samochodu, o którą zwykle wali się niechcący kolanem, nie
wiem, jak to się nazywa.
Siła zderzenia była ogłuszająca. Wydawało mi się, że wszystko leci prosto na
mnie i zgniata się wokół. Czułem smród silnika zdychającego pod maską. Trochę
jak palona guma, ale z taką słoną, metaliczną nutą. Wszyscy wybiegli na trawnik
Beideckerów dwa domy dalej. Przez chmurę dymu unoszącego się z silnika
dostrzegłem szpaler dziewczyn w sukienkach bez ramiączek. Trzymały wysoko
telefony i sumiennie fotografowały wrak skasowanego samochodu.
Ale ja tylko siedziałem i się śmiałem, bo przecież jestem nieśmiertelnym
stuletnim wampirem.
Dobra, jaja sobie robię. Wiadomo, byłoby super, gdybym mógł się otrzepać
i pojechać w swoją stronę, jak ten chytry palant, który śmignął w długą i nawet
nie obejrzał się za siebie po tym, jak rozwalił moją ukochaną beemkę. Byłoby
wspaniale, gdyby wszyscy imprezowicze nie rozpierzchli się w popłochu, żeby
gliny nie zgarnęły całej bandy nieletnich za spożywanie alkoholu. Gdyby
Charlotte albo chociaż jeden z moich domniemanych przyjaciół został na
miejscu, żeby pojechać razem ze mną w karetce, kiedy leżałem nieprzytomny
z bólu. Gdyby moja matka nie koncentrowała się na wyborze najlepszej biżuterii
i nie przyjechała na pogotowie ze szminką na zębach.
To okropne, że pamiętam takie pierdoły, co? Maleńkie szczegóły bez
znaczenia, wirujące na peryferiach potężnej katastrofy.
Nie chce mi się więcej o tym opowiadać – mam nadzieję, że mi wybaczycie.
Wystarczy, że raz musiałem przez to przechodzić. Moja biedna fura nadawała się
tylko na żyletki, jak cała reszta mojego życia. Lekarze powiedzieli, że nadgarstek
się zagoi, ale z nogą nie było dobrze. Kolano miałem zupełnie strzaskane.
Ale to nie jest tak naprawdę opowieść o dwunastych urodzinach Toby’ego
ani o skasowanym samochodzie na imprezie u Jonasa.
W chemii organicznej jest taki problem, nazywa się retrosynteza. Dostajesz
związek chemiczny, który nie występuje w przyrodzie, i musisz go rozpracować
wstecz, krok po kroku, żeby dojść do tego, jak powstał – jakie warunki
doprowadziły do takiej kombinacji. Kiedy skończysz i zrobisz to prawidłowo,
otrzymasz równanie, które będzie można normalnie przeczytać. Nie da się
odróżnić pytania od odpowiedzi.
Wciąż uważam, że każde życie, nieważne jak mało wyjątkowe, ma swój
jeden tragiczny punkt zwrotny, po którym dzieje się wszystko, co naprawdę ma
znaczenie. Ta chwila to katalizator – pierwszy krok w równaniu. Ale poznanie
pierwszego kroku nic ci nie da – dopiero to, co nadchodzi później, odpowiada za
ostateczny wynik.
2
Więc jak miały się sprawy po mojej osobistej tragedii? Najpierw byłem
smętnym frajerem w szpitalu, obojętnym na żywe i wesolutkie pielęgniarki
z oddziału pediatrii. Potem stałem się intruzem we własnym domu. Na pewien
czas zamieszkałem w pokoju gościnnym na parterze. Byłem inwalidą, ułomnym,
jakby ktoś wolał. To najbardziej przerażające słowo, jakie słyszałem wobec
kogoś, kto właśnie powinien wracać do zdrowia. W matematyce ułamek
funkcjonuje w stosunku do liczby naturalnej, której jest częścią. Tylko częścią,
niczym więcej.
Chociaż nie, cofam ten sprzeciw. To słowo rzeczywiście do mnie pasowało.
Kiedyś byłem Ezrą Faulknerem, złotym chłopcem, ale ta osoba odeszła
w zapomnienie. Został ułamek dawnego Ezry. Dowód?
Nigdy nikomu o tym nie powiedziałem, ale ostatniej nocy tamtych wakacji
pojechałem do Eastwood High. Było późno, koło jedenastej, rodzice już spali.
Wypielęgnowane alejki mojego grodzonego osiedla były ciemne i przytłaczająco
samotne, jak to czasami bywa nocą na przedmieściach. Pola truskawkowe wzdłuż
ulicy wyglądały, jakby ciągnęły się w nieskończoność, choć tak naprawdę ze
starych farm niewiele zostało – mały gaj pomarańczowy naprzeciwko chińskiego
pasażu handlowego i zielone pasy rozdzielcze między jezdniami, na których rosły
wiekowe jawory uwięzione za barierkami.
Kiedy się nad tym zastanowić, to dość dołujące – mieszkać na grodzonym
osiedlu pełnym domów „w stylu hiszpańskim”, każdy z sześcioma sypialniami,
podczas gdy niecały kilometr dalej nielegalni imigranci pracują na czarno
i całymi dniami gną się wpół na polach truskawek. A ty codziennie przejeżdżasz
koło nich w drodze do szkoły.
Liceum Eastwood znajduje się w najdalej wysuniętym na północ zakątku
miasteczka Eastwood w Kalifornii i chowa się u stóp okolicznych wzgórz jak
jakaś stiukowa forteca. Zaparkowałem na miejscu dla nauczycieli, bo czemu nie?
Walić to. Przynajmniej tak sobie powiedziałem. W rzeczywistości jednak była to
oznaka nie buntu, lecz słabości – parking dla nauczycieli znajdował się zaraz przy
kortach tenisowych.
Wokół kompleksu basenowego unosił się zapach chloru, a personel zdążył
już porozstawiać plażowe parasole przy stolikach kawiarni na tarasie. Widziałem
ich poprzechylane zawadiacko sylwetki.
Miałem własny klucz. Otworzyłem bramkę do swojego ulubionego kortu
i podstawiłem torbę ze sprzętem, żeby się nie zamknęły. Moja rakieta, której nie
trzymałem w dłoniach od miesięcy, wyglądała dokładnie tak, jak ją
zapamiętałem. Rączkę miała owiniętą czarną taśmą, która już trochę odchodziła.
Pomyślałem, że czas kupić nową, oceniając po wgnieceniach ramy, ale
oczywiście wiedziałem, że nie kupię nowej. Ani teraz, ani nigdy.
Wypuściłem z dłoni laskę. Ze stukotem upadła na ziemię. Kulejąc, ruszyłem
ku linii serwisowej. Mój fizjoterapeuta nie pozwalał mi na razie nawet wsiadać na
rowerek stacjonarny. Mój inny terapeuta byłby jeszcze mniej zadowolony, ale nic
mnie to nie obchodziło. Musiałem się przekonać, czy naprawdę jest tak źle, czy
to prawda, co powiedzieli lekarze: że koniec ze sportem. „Koniec”. Jakby ostatnie
dwanaście lat mojego życia znaczyło nie więcej niż lekcja wuefu na czwartej
godzinie i właśnie rozległ się dzwonek na długą przerwę.
Wyjąłem piłkę z kieszeni i ustawiłem się do miękkiego serwu, tego
najłagodniejszego, którego czasami używałem, żeby uniknąć drugiego błędu
serwisowego. Ledwie oddychając, podrzuciłem wysoko piłkę i poczułem, jak
napotyka siatkę rakiety. Nie było to całkiem przyjemne, ale do zniesienia.
Wylądowała zgrabnie pośrodku pola. Celowałem w prawy tylny róg, ale niech
będzie.
Potrząsnąłem nadgarstkiem. Skrzywiłem się. Stabilizator ograniczał mi ruchy,
ale nie byłem na tyle głupi, żeby go zdejmować. A potem podrzuciłem drugą
piłkę i mocno strzeliłem, przekrzywiając rakietę, żeby trochę podkręcić serw.
Wylądowałem na zdrowej nodze, ale siła uderzenia poniosła mnie do przodu.
Potknąłem się i niechcący przeniosłem ciężar ciała na strzaskane kolano. Ból
nadszedł bez ostrzeżenia.
Kiedy zdążył już zelżeć do znajomego tępego kłucia, które nigdy całkiem
mnie nie opuszczało, piłka cicho potoczyła mi się pod nogi, jakby szydziła
z moich nadziei. Serw nie wyszedł, nawet nie posłałem piłki za siatkę.
Miałem dosyć. Zostawiłem piłki na korcie, schowałem rakietę do pokrowca
i podniosłem laskę, zastanawiając się, po co w ogóle marnowałem czas.
Zamknąłem za sobą bramkę kortu. Na kampusie nagle zrobiło się trochę
strasznie. Nad pustymi budynkami wisiały groźne cienie wzgórz. Ale oczywiście
nie było się czego bać – poza pierwszym dniem szkoły i pokazaniem się
wszystkim znajomym, których unikałem przez całe lato.
Eastwood High było kiedyś moim miejscem. Tym jednym, jedynym
miejscem, w którym wszyscy mnie znali, gdzie czułem, że nigdy nie popełnię
żadnego błędu. No i korty – grałem w reprezentacji od siódmej klasy. Kiedy
szkoła należała jeszcze do mnie, na kortach znajdowałem spokój, wśród
symetrycznych białych linii dzielących kwadraty w kolorze soczystej zieleni.
Tenis był jak gra wideo, w którą zdążyłem już wygrać milion razy, więc dawno
straciłem przyjemność ze zwycięstwa. Gra, w którą wciąż grałem, bo wszyscy
tego ode mnie oczekiwali, a ja byłem dobry w spełnianiu oczekiwań. Kiedyś, bo
teraz już nikt niczego ode mnie nie oczekiwał. Tak to już jest ze złotem, szybko
zaczyna odłazić.
3
W liceum na człowieka czai się mnóstwo nieprzewidzianych publicznych
upokorzeń, ale mnie nic takiego się dotąd nie przytrafiło. Aż do 8.10 pierwszego
dnia ostatniej klasy. Bo o 8.10 tego ranka nie tylko zorientowałem się, że nie
mam z kim siedzieć podczas porannego wiecu sportowego, ale też że będę musiał
usiąść w pierwszym rzędzie, bo na wyższych trybunach było za mało miejsca,
żebym mógł rozprostować kolano.
Pierwszy rząd zajmowali sami nauczyciele i ta jedna gotka na wózku, która
twierdziła, że tak naprawdę jest czarownicą. Ale nie było takiej opcji, żebym na
oczach całej szkoły wgramolił się po schodach, niezdarnie kulejąc. A wszyscy
naprawdę się na mnie gapili. Czułem ich wzrok, śledzący mnie nie dlatego, że
uzyskałem rekordową przewagę w wyborach do samorządu albo że trzymałem za
rękę Charlotte Hyde w kolejce po kawę w bufecie. To było co innego. Miałem
ochotę skrzywić się w milczących przeprosinach za ciemne wory pod oczami
i brak choćby cienia letniej opalenizny. Miałem ochotę zniknąć, rozpłynąć się
w powietrzu.
Każdy sektor trybun zdobiły balonowy łuk i transparent z szarego papieru.
Usiadłem dokładnie pod literą „R” w napisie „DO BOJU, MATURZYŚCI!”
i patrzyłem, jak członkowie samorządu uczniowskiego zbierają się w stadko
pośrodku boiska do koszykówki. Wszyscy mieli na sobie plastikowe hawajskie
naszyjniki i okulary przeciwsłoneczne. Jill Nakamura, nowa przewodnicząca
naszego rocznika, była ubrana tylko w górę od bikini i poszarpane dżinsowe
szorty. A potem stadko się rozpierzchło i dostrzegłem Charlotte chichoczącą
z resztą cheerleaderek w minispódniczkach. Nasze oczy na chwilę się spotkały,
lecz ona szybko odwróciła wzrok z zażenowaniem. Ale ten moment powiedział
mi wszystko, co potrzebowałem wiedzieć: tragedia na imprezie Jonasa Beideckera
należała do mnie i tylko do mnie.
A potem wydarzył się mały cud i na krzesełku obok usiadł Toby Ellicott.
– Słyszałeś o pszczołach? – zapytał wesoło.
– Co?
– Pszczoły. Znikają – wyjaśnił. – Naukowcy są kompletnie skołowani.
Czytałem dziś rano w gazecie.
– Może to ściema? No wiesz: jak udowodnić coś takiego?
– Spis powszechny pszczół? – zasugerował. – Tak czy inaczej, zaczynam
inwestować w miód.
Od lat nie rozmawiałem z Tobym. Ja grałem w tenisa, a on należał do koła
debat. Rzadko mieliśmy razem jakieś zajęcia. Nie zostało w nim już nic
z pyzatego dzieciaka w wielkich okularach, z którym łączyła mnie przyjaźń aż do
pierwszych tygodni szóstej klasy. Nadal miał na głowie szopę ciemnych włosów,
ale przez te kilka lat zmienił się w pająkowatego dryblasa – mierzył prawie metr
dziewięćdziesiąt. Poprawił muszkę, rozpiął marynarkę i wyciągnął nogi, jakby
trafiło mu się najlepsze miejsce.
– Powinieneś sobie sprawić laskę ze szpadą w środku – oznajmił. – To byłby
hardkor. Znam właściwego człowieka, gdybyś był zainteresowany.
– Znasz typa od lasek ze szpadą?
– Nie udawaj, że tak cię szokują moje szemrane znajomości, Faulkner.
Technicznie rzecz biorąc, on zajmuje się handlem antykami.
Wtedy huknęła muzyka. Najpierw rozsadzający czaszkę pisk z głośników,
a następnie pierwsze takty katowanego do porzygu singla Vampire Weekend.
Członkowie samorządu zaczęli klaskać jak frajerzy, żeby rozkręcić imprezę, a Jill
wydarła się do mikrofonu, by wszyscy wiedzieli, jaka jest nakręcona na najlepszy
rok szkolny w historii świata.
Nagle i zupełnie bez powodu samorząd zaczął tańczyć coś w rodzaju hula,
wciąż w okularach przeciwsłonecznych i z girlandami sztucznych kwiatów na
szyjach. Nie mogłem uwierzyć, że przed moimi oczami rozgrywa się coś tak
absurdalnie nie na miejscu, taniec hula do dźwięków afrykańskich bębnów
rockowego zespołu, założonego przez chłopców z drogiego college’u na
Wschodnim Wybrzeżu.
– Błagam, powiedz, że mam haluny – wymamrotał Toby.
– MATURZYŚCI, JAK SIĘ CZUJECIE?! – wrzasnęła Jill.
Reakcja była ogłuszająca.
– NIE SŁYSZĘ! – krzyknęła znowu, wysuwając biodro w bok.
– Zabij mnie – jęknął Toby.
– Chętnie, ale gdzieś zapodziałem laskę ze szpadą.
Siedząca koło Toby’ego pani Levine posłała nam wściekłe spojrzenie.
– Panowie, proszę się zachowywać albo się pożegnamy – warknęła.
Toby prychnął.
Kiedy piosenka wreszcie dobiegła końca, Jimmy Fuller przejął mikrofon.
Miał na sobie bluzę do tenisa. Nie mogłem nie zauważyć, że zespół dostał nowe
dresy.
– Jak tam, Eastwood?! – huknął. – Czas przywitać naszą reprezentację!
Jak na zawołanie drzwi sali gimnastycznej otworzyły się i na boisko wpadł
zespół futbolu w ochraniaczach i koszulkach sportowych. Za nimi drużyny
koszykówki, tenisa i piłki wodnej, ale wtedy już nie zwracałem uwagi na kolejne
zespoły i ich prezentacje. Moje dawne życie, całe moje życie, stało pośrodku
boiska do koszykówki, a ja siedziałem na ławce dla nauczycieli i prędzej
odgryzłbym sobie ręce, niż zacząłbym bić brawo. Najbardziej na świecie
chciałem po prostu wyjść i znaleźć się jak najdalej od tego wszystkiego.
– Ej, Ezra – zagadnął Toby teatralnym szeptem. – Stary, masz plaster
nikotynowy?
– Proszę wyjść! – rozkazała pani Levine. – Obaj, natychmiast!
Toby i ja popatrzyliśmy po sobie, wzruszyliśmy ramionami i złapaliśmy
plecaki.
Na zewnątrz było jasno. Bezchmurne niebo było wręcz niemożliwie błękitne.
Zmrużyłem oczy i schowałem się w cieniu stiukowego daszku, szukając
w plecaku okularów przeciwsłonecznych.
– Plaster nikotynowy? Serio?
– No co? Wyciągnąłem nas stamtąd, nie? – Toby nie krył zadowolenia
z siebie.
– Prawda. Dzięki.
– Za co? Nie miałem ochoty tam siedzieć. Pani Levine śmierdzi z gęby.
W końcu wylądowaliśmy w Aneksie, sali do nauki łączącej klasę
dziennikarską i salę debat. Cała szkoła była na wiecu. W regularnych interwałach
dochodziły do nas stłumione wrzaski z sali gimnastycznej.
– Brzmi jak Disneyland. – Toby uśmiechnął się szeroko.
Zaskoczyło mnie, że o tym mówi.
– Byłeś tam jeszcze kiedyś? – zapytałem.
– Żartujesz? Codziennie tam chodzę, dali mi darmowy bilet na całe życie.
Jestem prawie jak szwagier Kaczora Donalda.
– Czyli nie.
– A ty?
Potrząsnąłem głową.
– Mógłbyś dostać wjazd dla niepełnosprawnych. – Toby nie odpuszczał. –
Wszędzie wskakiwałbyś na początek kolejki.
– Zachowam to na następny podryw. Dziewczyny będą zachwycone.
Nie wiedzieć czemu, nie przeszkadzało mi, że Toby robi sobie jaja z mojej
laski. A byłem na tym punkcie przewrażliwiony. Każdy by był, gdyby musiał
spędzić całe wakacje, opędzając się od matki, która chciała dobrze, ale była przy
tym nie do zniesienia. Sterczała pod łazienką zawsze, kiedy brałem prysznic –
przerażała ją myśl, że się poślizgnę i zabiję, bo nie pozwoliłem jej zamontować
takich metalowych rączek, których mógłbym się złapać. A mnie przerażała myśl,
że wejdzie i przyłapie mnie na, hm, braniu prysznica.
– To do jakiego zespołu przyłączasz się w tym roku? – zagaił Toby.
Aż do matury każdy musiał do jakiegoś należeć, a tenis już nie wchodził
w grę.
– Debaty – przyznałem. Nagle uświadomiłem sobie, że pewnie będziemy
w jednej grupie.
– Stary, super! W tym roku jestem kapitanem, powinieneś iść do
reprezentacji.
– Będę tam tylko dlatego, że do jakiegoś muszę dołączyć. Niespecjalnie
interesuje mnie debatowanie.
Wtedy wydawało mi się, że zespół debat to banda chłopaków, którzy
w weekendy przebierają się w garnitury i naprawdę wierzą, że mają coś do
powiedzenia na temat polityki zagranicznej, bo przecież chodzą na rozszerzoną
wiedzę o społeczeństwie.
– Może i nie, ale jesteś mi coś winien. Wyciągnąłem nas z wiecu –
zaprotestował mój przyjaciel.
– Jesteśmy kwita. W siódmej klasie powiedziałem Tugowi Masonowi
w szatni, że ma ci nie sikać do plecaka.
– Wcale nie jesteśmy kwita. Zamiast tego naszczał mi do gatorade.
– A, zapomniałem.
Rozległ się dzwonek.
– Ej, Faulkner, chcesz usłyszeć coś naprawdę dołującego? – zapytał Toby,
zarzucając plecak na ramię.
– No?
– Pierwsza lekcja nawet się jeszcze nie zaczęła.
4
Co ciekawe, ponieważ zapisałem się na dodatkowe zajęcia z debatowania,
zmienił mi się cały plan lekcji. Eastwood High przydziela plany lekcji blokami –
od początku liceum miałem przedmioty humanistyczne na parzystych godzinach
tak jak inni sportowcy, ale teraz wszystko przesunęło mi się na nieparzyste. Nic
nie zostało takie samo.
Na pierwszej lekcji miałem rozszerzoną historię Europy, co było mało
szczęśliwym początkiem roku, bo: 1) historii Europy uczył pan Anthony, trener
drużyny tenisa, i 2) jego klasa była na drugim piętrze budynku 400, co
oznaczało, że 3) musiałem wejść po schodach.
Przez lato schody stały się moim wrogiem numer jeden. Robiłem wszystko,
żeby unikać publicznej konfrontacji z tym architektonicznym koszmarem. Jeszcze
nie odebrałem z recepcji klucza do windy, razem z niebieską kartą parkingową
dla niepełnosprawnych, tą, której nigdy, przenigdy nie zamierzałem używać.
W końcu dotarłem na lekcję – wgramoliłem się na piętro po rzadko
uczęszczanych schodach od strony parkingu dla nauczycieli. Pan Anthony zaczął
już sprawdzanie obecności. Na chwilę przerwał, żeby posłać mi nieprzyjemne
spojrzenie znad dziennika. Skrzywiłem się w niemych przeprosinach i usiadłem
z tyłu klasy.
Kiedy wywołał moje nazwisko, wymamrotałem „obecny”, nie podnosząc
głowy. Byłem trochę zaskoczony, że w ogóle je usłyszałem. Zwykle gdy
nauczyciele dochodzili do mnie podczas sprawdzania listy, mówili tylko: „Ezra
Faulkner, tak, obecny” i odhaczali mi obecność. Jakby byli
zadowoleni, że jestem – jakby moja obecność podnosiła prestiż całej grupy.
Ale kiedy trener A zawiesił głos po wywołaniu mojego nazwiska, musiałem
potwierdzić obecność – choć przecież doskonale wiedział, że jestem, bo
spóźniłem się dobrych trzydzieści sekund – i aż zwątpiłem, że rzeczywiście tu
jestem. Podniosłem głowę. Patrzył na mnie tym samym wściekłym wzrokiem co
na treningach, kiedy nie biegaliśmy dość szybko podczas rozgrzewki.
– Pierwsze ostrzeżenie za spóźnialstwo, panie Faulkner – powiedział.
– Zrozumiano – burknąłem.
Pan Anthony kontynuował sprawdzanie obecności. Nie zwracałem na to
uwagi, ale w pewnym momencie padło nazwisko, którego wcześniej nie
słyszałem. Dostrzegłem lekkie poruszenie w klasie. Nowa. Siedziała po drugiej
stronie sali, koło półek z książkami. Dojrzałem tylko rękaw zielonego swetra
i burzę rudych włosów.
Lista lektur nie zaskakiwała, choć pan Anthony chyba był innego zdania.
Zaczął gadać, że rozszerzona historia wymaga dużo nauki, jakbyśmy nie mieli
w drugiej klasie historii Stanów Zjednoczonych z panią Welsh, też rozszerzonej.
Większość chłopaków z tenisa nie lubiła trenera, bo uważała, że jest strasznie
ostry. Byłem przyzwyczajony do surowych trenerów, ale teraz, w klasie bez
sportowców, szybko zaczynałem rozumieć, że dla zwykłych uczniów nie ma
litości.
– Na pewno wszyscy przeczytaliście lektury, które mieliście zadane na
wakacje – powiedział takim tonem, jakby nas o coś oskarżał. – Europejskie
średniowiecze. Od upadku Rzymu do renesansu. Jeśli nie mieliście ochoty
zniżać się do takich zadań, to musicie szybko zmienić plany na najbliższy
weekend. Możecie już teraz uznać, że wszelkie inne rzeczy przeszły, ach, do
historii.
Nikt się nie roześmiał.
Cesarstwo Rzymskie: 200 r. p.n.e.–474 r. n.e., nabazgrał na tablicy, po
czym uniósł brew, jakby coś go bardzo rozbawiło. Zapanowała długa cisza,
podczas której wszyscy próbowaliśmy zgadnąć, czemu nic nie mówi. Wreszcie
Xiao Lin podniósł rękę.
– Przepraszam, ale czy to nie był 476 rok? – wymamrotał.
– Dziękuję, panie, ach, Lin, za wykazanie się umiejętnością rozpoznawania
cyfr na poziomie przedszkola – prychnął pan Anthony, poprawiając datę na
tablicy. – A teraz może ktoś nam powie, dlaczego nazwa „Święte Cesarstwo
Rzymskie” nie odpowiada prawdzie? Może pan Faulkner?
Gdybym był przeczulony, pomyślałbym, że na twarzy trenera A maluje się
złośliwy uśmieszek. No dobra, był złośliwy. Rozumiałem jego rozczarowanie, że
nie mogę już grać, ale tak jakby zakładałem, że nie będzie mi z tego powodu ‐
robić gnoju.
– Bo weszła w życie dopiero po Karolu Wielkim? – rzuciłem, obrysowując
litery na liście lektur.
– Odpowiedź na miarę ucznia zawodówki – oznajmił trener. – Zechciałby
pan spróbować ponownie, tym razem może na poziomie liceum?
Nie wiem, czemu to powiedziałem – może dlatego, że nie miałem ochoty być
kozłem ofiarnym trenera przez cały rok szkolny – ale zanim zastanowiłem się
dobrze, co robię, odchyliłem się na krześle i odparłem:
– Dobra, okej. Dwie przyczyny: po pierwsze „Święte Cesarstwo Rzymskie”
początkowo nazywało się państwem Franków, dopóki Karol Wielki nie otrzymał
od papieża tytułu cesarza rzymskiego. A po drugie nie było święte, nie było
rzymskie, a nawet nie było imperium. Było taką luźną paczką zakumplowanych
germańskich państw plemiennych.
Nigdy wcześniej nie pyskowałem na lekcji i od razu pożałowałem tego
wyskoku. Zazwyczaj wiedziałem, co powiedzieć, kiedy nauczyciele wywoływali
mnie do odpowiedzi, i miałem dobre oceny, ale nikt nie uznałby mnie za
geniusza. Po prostu spędziłem większość lata na czytaniu i myśleniu, bo nie
miałem nic innego do roboty.
Moim rodzicom, którzy na pewno będą w tej książce szukać siebie. Nie martwcie się, ułatwiłam Wam zadanie – jesteście na widoku! „Świat łamie każdego i potem niektórzy są jeszcze mocniejsi w miejscach złamania”. Ernest Hemingway, Pożegnanie z bronią, tłum. B. Zieliński
1 Czasem myślę sobie, że na każdego czai się jego osobista tragedia. Że ktoś, kto właśnie kupuje mleko w piżamie albo dłubie w nosie na światłach, może być sekundę od katastrofy. Że każde życie, nieważne, jak zwyczajne, ma tę jedną chwilę, kiedy staje się wyjątkowe – chwilę, po której wydarzy się wszystko, co naprawdę ma znaczenie. Mojego przyjaciela Toby’ego tragedia dopadła tydzień przed rozpoczęciem szóstej klasy w podstawówce Westlake. Tamtego lata mieliśmy świra na punkcie ping-ponga, bez przerwy graliśmy na bosaka u Toby’ego na podwórku i wyobrażaliśmy sobie, że wystartujemy w jakichś mistrzostwach świata. Ja byłem lepszy, bo rodzice siłą wysłali mnie na prywatne lekcje tenisa, kiedy tylko nauczyłem się trzymać widelec. Ale czasami pozwalałem Toby’emu wygrać, bo był moim kolegą. Dla mnie to była całkiem nowa gra: jak przegrać dość przekonująco, żeby się nie zorientował, że zrobiłem to specjalnie. Więc kiedy on trenował do pucharu świata w ping-pongu, ja w sekrecie buntowałem się przeciw swojemu ojcu, który wierzył, że w życiu liczy się wyłącznie wygrywanie. To był taki mały akt przyjacielskiej anarchii. Toby i ja byliśmy najlepszymi przyjaciółmi – takimi, którym niespecjalnie zależało na towarzystwie innych rówieśników. Ale jego mama uparła się, że zafunduje mu przyjęcie urodzinowe. Może po to, żeby zapewnić synowi popularność w szkole – przywilej, którym żaden z nas się dotąd nie cieszył. Rozesłała zaproszenia z motywem z Piratów z Karaibów do sześciu dzieciaków z naszego roku – wszystkich nas łączył kompletny brak zainteresowania wspólną zabawą – i zabrała całą paczkę do Disneylandu
najbrudniejszym bordowym minivanem świata. Był ostatni wtorek wakacji. Mieszkaliśmy zaledwie dwadzieścia minut samochodem od Disneylandu, więc do szóstej klasy urok magicznego królestwa zdążył już zblednąć. Doskonale wiedzieliśmy, na czym warto się przejechać, a co jest stratą czasu. Kiedy pani Ellicott zaproponowała wejście do Zaczarowanego Pokoju Tiki, zareagowaliśmy taką lawiną szyderstw, jakby oczekiwała, że będziemy jeść sałatę na patyku zamiast waty cukrowej. Ostatecznie postanowiliśmy zacząć od Góry Wielkich Grzmotów – i na tym, jak się wkrótce okazało, skończyliśmy. Toby i ja usiedliśmy na samym końcu, bo każdy wie, że ostatni wagonik jedzie najprędzej. Reszta naszej wycieczki rzuciła się na przód. Mimo że z tyłu jest najlepiej, z jakiegoś niepojętego powodu front jest zawsze najpopularniejszy. Tak więc od reszty urodzinowej grupy oddzielił nas ocean innych gości Disneylandu. Może pamiętam wszystko tak wyraźnie przez to, co się potem wydarzyło. Kojarzycie te znaki przy wejściu na każdą atrakcję: takie z czarną linią wskazującą, że trzeba mieć co najmniej tyle wzrostu, żeby wejść? Zawsze jest tam też masa kretyńskich ostrzeżeń: że kobiety w ciąży i osoby z wadą serca nie powinny jeździć kolejkami górskimi, że trzeba zdjąć plecak i że nie wolno wstawać podczas jazdy. Okazało się, że te ostrzeżenia wcale nie są takie bezsensowne. Zaraz przed nami siedziała rodzina Japończyków. Wszyscy mieli na głowach czapki z uszami Myszki Miki z imionami wyszytymi z tyłu. Toby i ja usiedliśmy na swoich miejscach. Ruszyliśmy. Wiatr niemal rozpłaszczał nam twarze, a kolejka tak huczała na rozdygotanych torach, że prawie nie słyszeliśmy własnego krzyku. Wtem jeden z chłopców przed nami buntowniczo podniósł się z siedzenia. Śmiał się i przytrzymywał dłonią uszatą czapkę, kiedy nagle wjechaliśmy do niskiego tunelu. W wiadomościach powiedzieli, że czternastolatkowi z Japonii urwało głowę
podczas jazdy na Górze Wielkich Grzmotów, bo zignorował nakazy bezpieczeństwa. Ale nie dodali, że głowa dzieciaka, wciąż w czapce Myszki Miki, poszybowała do tyłu, wirując jak makabryczny helikopter, a Toby Ellicott, w dzień swoich dwunastych urodzin, złapał ją i zszokowany trzymał mocno na kolanach przez resztę przejażdżki. Po czymś takim nie da się stanąć z powrotem na nogi z godnością. Nie było żadnej magicznej odpowiedzi na niezliczone żarty rzucane w stronę Toby’ego na korytarzach Westlake Middle School, na kpiące rady, żeby nie tracił głowy. Tragedią Toby’ego było to, że wybrał akurat tamto miejsce na rollercoasterze w dniu swoich dwunastych urodzin. Od tej pory mój przyjaciel musiał żyć w cieniu owego wydarzenia. To równie dobrze mogłem być ja. Gdybyśmy usiedli odwrotnie albo gdyby chłopcy przed nami w ostatniej chwili zamienili się miejscami, to byłaby moja tragedia, nie Toby’ego. Czasami o tym myślałem, gdy przez lata oddalaliśmy się od siebie. Toby zlał się z tłem, a ja cieszyłem się niewyjaśnioną popularnością. W gimnazjum i liceum moje kolejne dziewczyny śmiały się i zaciekawione marszczyły nosy. – A ty się czasem nie kumplowałeś z tym kolesiem? – pytały. – Tym, co złapał urwaną głowę w Disneylandzie? – Dalej się przyjaźnimy – odpowiadałem, ale to nie była prawda. Wciąż lubiliśmy się na tyle, żeby czasem rozmawiać przez internet, ale tamtego lata naszej przyjaźni też urwało głowę. Mnie, podobnie jak pechowemu dzieciakowi przed nami, żaden ciężar nie spoczywał na barkach. Sorry. Nie powinienem tak żartować, wiem. Jednak minęło już tyle czasu, że wydaje mi się to koszmarną opowieścią, a nie czymś, co widziałem na własne oczy. Ale ponieważ ta tragedia należała do Toby’ego, to on musiał sobie z nią poradzić, a ja wyszedłem z tej sytuacji względnie nietknięty. Moja własna tragedia czekała na odpowiedni moment. Chciała uderzyć,
kiedy już przyzwyczaję się do całkiem niezłego życia na zwyczajnych przedmieściach i przestanę oczekiwać, że przytrafi mi się coś ciekawego. Dlatego kiedy moja osobista tragedia wreszcie mnie znalazła, było już prawie za późno. Właśnie skończyłem siedemnaście lat i cieszyłem się taką popularnością, że prawie było mi głupio. Dobrze się uczyłem i groziło mi pozostanie absolutnie nie-niezwykłym gościem na całą wieczność. Jonasa Beideckera ledwie kojarzyłem – jak kogoś, kto siedzi w ławce obok, albo jak wielkiego vana na lewym pasie, gdy prowadzisz. Miałem go na radarze, ale tylko trochę. To on zorganizował imprezę w swoim domu nad North Lake, z altaną w ogrodzie pełną sześciopaków piwa i lemoniady z wódką. Na podwórku wisiały splątane girlandy lampek choinkowych, choć był weekend przed połowinkami. Światełka migotały w mętnej wodzie jeziora. Na ulicy roiło się od samochodów, więc musiałem zaparkować aż w Windhawk, dwie przecznice dalej, bo miałem paranoję, że ktoś porysuje mi lakier. Całe popołudnie po treningu tenisa kłóciłem się ze swoją dziewczyną Charlotte na kortach. Oskarżyła mnie – zobaczmy, czy uda mi się to dokładnie powtórzyć – o „unikanie obowiązków przewodniczącego w związku z organizacją luau”. Powiedziała to tak sztywno, jakby oczekiwała, że będę się wstydzić. Jakby jej przewidywania, że doroczną hawajską imprezę dla starszych klas trafi szlag, miały sprawić, że zerwę się na równe nogi i natychmiast zwołam nadzwyczajne posiedzenie samorządu. Pot lał się ze mnie strumieniami. Właśnie kończyłem butelkę gatorade, kiedy weszła na kort w sukience bez ramiączek, którą cały dzień skrywała pod sweterkiem. Gdy mówiła, byłem zajęty myśleniem, jak seksownie wyglądają jej nagie ramiona. W końcu powiedziała, że czasami jestem beznadziejny i że idzie na imprezę Jonasa ze swoją przyjaciółką Jill, bo nie da się ze mną rozmawiać, kiedy tak niemożliwie się zachowuję. Chyba na to zasłużyłem. – Jak ktoś jest niemożliwy, to chyba oczywiste, że się nie da – odparłem,
wycierając gatorade z brody. Zła odpowiedź. Wydała z siebie wściekły dźwięk, taki trochę pisk, a trochę warknięcie, i odeszła zamaszystym krokiem. Dlatego spóźniłem się na imprezę i nawet się nie przebrałem. Wciąż miałem na sobie spodenki do tenisa, bo wiedziałem, że to ją jeszcze bardziej rozdrażni. Schowałem smycz z kluczami do kieszeni i skinąłem na powitanie całej masie różnych ludzi. Byłem przewodniczącym drugich klas i kapitanem drużyny tenisowej, więc zawsze musiałem kiwać głową i uśmiechać się do ludzi, gdziekolwiek bym poszedł. Jakby życie było sceną, a ja tylko skromnym tenisistą. Sorry, znowu się wygłupiam. Już tak mam. Ludzie się rozluźniają, kiedy mogą wspólnie przewrócić oczami, gdy ktoś ważny robi coś durnego. Złapałem plastikowy czerwony kubek, choć nie zamierzałem pić alkoholu, i przyłączyłem się do grupki chłopaków z tenisa stojących na podwórku. Ci sami co zwykle, już nieźle wstawieni. Przywitali się ze mną stanowczo zbyt entuzjastycznie. Cierpliwie zniosłem radosne walenie po plecach z przyjaznym grymasem na twarzy, po czym usiadłem na podsuniętym mi leżaku. – Faulkner, musisz to zobaczyć! – zawołał Evan. Stanął na donicy, zataczając się pijacko. W dłoniach ściskał wściekle zieloną rurkę zrobioną z pianki do pływania i próbował ją trochę ustabilizować, a Jimmy ukląkł na ziemi i przyłożył sobie koniec rurki do twarzy. Chcieli zrobić z niej lejek do piwa, co najlepiej wskazywało na to, jak bardzo już się spili. – No, lej – zażądał Jimmy, a reszta chłopaków zaczęła rytmicznie tłuc w meble ogrodowe na zachętę. Wstałem z leżaka i poprowadziłem ceremonię, bo taka była moja rola w towarzystwie – przewodzenie różnym rzeczom. Stanąłem więc koło nich z kubkiem w ręce i wygłosiłem sarkastyczną przemowę o tym, że całe
wydarzenie zostało zorganizowane na potrzeby Księgi rekordów Guinnessa, ale tylko dlatego, że pijemy guinnessa. Tak samo jak na stu innych imprezach, jeden z setek kretyńskich numerów, które nigdy nie działały, ale przynajmniej wszyscy dobrze się bawili. Jak łatwo było przewidzieć, rurka nie zdała egzaminu. Jimmy i Evan obwiniali się nawzajem i wymyślali coraz bardziej absurdalne wymówki, które nie miały nic wspólnego z oczywistym brakiem przemyślenia fizycznej strony całego przedsięwzięcia. Następnie rozmowa zeszła na temat afterparty po połowinkach – całą grupą zamierzaliśmy wynająć apartament w luksusowym hotelu Four Seasons – ale słuchałem tylko jednym uchem. Zaraz mieliśmy zacząć ostatnią klasę liceum. Myślałem sobie, co to dla mnie znaczy, te wszystkie rytuały: studniówka, luau, matura. Od lat się im przyglądałem, ale nagle stały się czymś bardzo osobistym. Zrobiło się chłodno. Dziewczyny dygotały w lekkich sukienkach. Kilka usiadło na kolanach swoim chłopakom z drużyny tenisa. Powyciągały telefony, jak zwykle robią to dziewczyny na imprezach. Ekrany rzucały niebieskawą poświatę na ich dłonie. – Gdzie jest Charlotte? – zapytała któraś. Minęła dobra chwila, zanim zorientowałem się, że pytanie zostało skierowane do mnie. – Halo? Ezra? – Sorry – odparłem, przeczesując włosy palcami. – A nie jest z Jill? – Nie. Jill ma szlaban. Kojarzysz? Miała takie portfolio. Na stronie dla modelek. Jej rodzice to znaleźli i dostali szału, bo przez pomyłkę uznali, że to porno. Kilku chłopaków natychmiast podniosło głowy na dźwięk słowa „porno”, a Jimmy wykonał obsceniczny gest piankową rurką. – Jak można przez pomyłkę uznać coś za porno? – zapytałem, umiarkowanie
zainteresowany kierunkiem, jaki przybrała ta rozmowa. – Jeśli używasz samowyzwalacza, to jest porno – wyjaśniła dziewczyna, jakby to była powszechna wiedza. – Okej. – Pożałowałem, że nie jest mądrzejsza i że jej odpowiedź nie zrobiła na mnie wrażenia. Wszyscy się roześmiali i zaczęli sypać żartami o porno. Zorientowałem się, że rzeczywiście nie mam pojęcia, gdzie jest Charlotte. Sądziłem, że spotkamy się na imprezie i że będzie robić to, co zawsze po naszej kłótni: siedzieć z Jill, przewracać oczami i okazywać mi niechęć z drugiego końca pokoju, aż w końcu podejdę i ją wylewnie przeproszę. Ale nie widziałem jej cały wieczór. Wyciągnąłem telefon i wysłałem jej esemesa. Pięć minut później wciąż nie miałem odpowiedzi. Nagle do naszego stolika podszedł Heath, potężny maturzysta z drużyny futbolu. Powkładał swoje kubki jeden w drugi, miał ich z sześć albo siedem. Pewnie chciał zrobić wrażenie, ale pomyślałem tylko, że to głupie marnotrawstwo. – Faulkner – burknął. – No? Powiedział, żebym wstał. Wzruszyłem ramionami i poszedłem za nim ku małej błotnistej zatoczce tuż nad jeziorem. – Powinieneś pójść na górę – oznajmił z taką powagą, że nawet przez myśl mi nie przeszło, żeby się sprzeciwić. Dom Jonasa był spory. Na oko pięć albo sześć sypialni. Ale szczęście, jeśli mogę to tak nazwać, akurat mi sprzyjało. Moja nagroda była już w bramce numer jeden: Charlotte, jakiś typ, którego pierwszy raz widziałem na oczy, i scena, która sfotografowana telefonem mogłaby zostać przez pomyłkę uznana za porno, choć wcale nie stałby za tym mój zamysł artystyczny. Odkaszlnąłem. Charlotte również, choć z jej strony wymagało to trochę
wysiłku. Stałem w korytarzu, a ona patrzyła na mnie z przerażeniem. Facet zapiął dżinsy i warknął: – Co to ma być, do cholery? – Ezra, ja… Ja… – wyjąkała Charlotte. – Nie wiedziałam, że przyszedłeś. – Za to on już prawie doszedł – mruknąłem kwaśno. Nikt się nie roześmiał. – Co to za koleś? – zapytał ostro facet, patrząc to na mnie, to na Charlotte. Nie był z naszej szkoły i wyglądał na starszego. Jak student, który wbił się na licealną imprezę. – Jej chłopak – odparłem, ale zabrzmiało to niepewnie, bardziej jak pytanie. – To ten? – upewnił się, mrużąc oczy. – Mogę mu dosunąć. Więc nagadała na mnie temu złamasowi? Gdyby doszło do bójki, pewnie by sobie ze mną poradził. Miałem wściekły zamach, ale rakietą do tenisa, a nie pięścią. – Lepiej ją sobie dosuń – zaproponowałem, odwróciłem się na pięcie i odszedłem korytarzem. Może wszystko skończyłoby się inaczej, gdyby Charlotte nie pobiegła za mną, wołając, że przecież mam z nią iść w sobotę na połowinki. Może byłoby okej, gdyby nie robiła mi dalej wyrzutów pośrodku zatłoczonego salonu. Może nic by się nie stało, gdybym nie przejmował się tak samochodem i nie zaparkował go aż przy Windhawk, żeby uniknąć pijanych kierowców, którzy mogliby mi wgnieść blachę. Może gdyby któraś z tych rzeczy się nie wydarzyła, nie wyjechałbym na zakręt Princeton Boulevard właśnie w momencie, kiedy nagle znikąd wypadł czarny SUV i popędził prosto na mnie, nie zatrzymując się przed znakiem stopu. Nie wiem, czemu mówi się „potrącił go samochód”, jakby maszyna rzeczywiście podeszła i trąciła kogoś ramieniem. Mnie najpierw uderzyła poduszka powietrzna, potem kierownica, a potem chyba drzwi od strony
kierowcy i ta część samochodu, o którą zwykle wali się niechcący kolanem, nie wiem, jak to się nazywa. Siła zderzenia była ogłuszająca. Wydawało mi się, że wszystko leci prosto na mnie i zgniata się wokół. Czułem smród silnika zdychającego pod maską. Trochę jak palona guma, ale z taką słoną, metaliczną nutą. Wszyscy wybiegli na trawnik Beideckerów dwa domy dalej. Przez chmurę dymu unoszącego się z silnika dostrzegłem szpaler dziewczyn w sukienkach bez ramiączek. Trzymały wysoko telefony i sumiennie fotografowały wrak skasowanego samochodu. Ale ja tylko siedziałem i się śmiałem, bo przecież jestem nieśmiertelnym stuletnim wampirem. Dobra, jaja sobie robię. Wiadomo, byłoby super, gdybym mógł się otrzepać i pojechać w swoją stronę, jak ten chytry palant, który śmignął w długą i nawet nie obejrzał się za siebie po tym, jak rozwalił moją ukochaną beemkę. Byłoby wspaniale, gdyby wszyscy imprezowicze nie rozpierzchli się w popłochu, żeby gliny nie zgarnęły całej bandy nieletnich za spożywanie alkoholu. Gdyby Charlotte albo chociaż jeden z moich domniemanych przyjaciół został na miejscu, żeby pojechać razem ze mną w karetce, kiedy leżałem nieprzytomny z bólu. Gdyby moja matka nie koncentrowała się na wyborze najlepszej biżuterii i nie przyjechała na pogotowie ze szminką na zębach. To okropne, że pamiętam takie pierdoły, co? Maleńkie szczegóły bez znaczenia, wirujące na peryferiach potężnej katastrofy. Nie chce mi się więcej o tym opowiadać – mam nadzieję, że mi wybaczycie. Wystarczy, że raz musiałem przez to przechodzić. Moja biedna fura nadawała się tylko na żyletki, jak cała reszta mojego życia. Lekarze powiedzieli, że nadgarstek się zagoi, ale z nogą nie było dobrze. Kolano miałem zupełnie strzaskane. Ale to nie jest tak naprawdę opowieść o dwunastych urodzinach Toby’ego ani o skasowanym samochodzie na imprezie u Jonasa. W chemii organicznej jest taki problem, nazywa się retrosynteza. Dostajesz
związek chemiczny, który nie występuje w przyrodzie, i musisz go rozpracować wstecz, krok po kroku, żeby dojść do tego, jak powstał – jakie warunki doprowadziły do takiej kombinacji. Kiedy skończysz i zrobisz to prawidłowo, otrzymasz równanie, które będzie można normalnie przeczytać. Nie da się odróżnić pytania od odpowiedzi. Wciąż uważam, że każde życie, nieważne jak mało wyjątkowe, ma swój jeden tragiczny punkt zwrotny, po którym dzieje się wszystko, co naprawdę ma znaczenie. Ta chwila to katalizator – pierwszy krok w równaniu. Ale poznanie pierwszego kroku nic ci nie da – dopiero to, co nadchodzi później, odpowiada za ostateczny wynik.
2 Więc jak miały się sprawy po mojej osobistej tragedii? Najpierw byłem smętnym frajerem w szpitalu, obojętnym na żywe i wesolutkie pielęgniarki z oddziału pediatrii. Potem stałem się intruzem we własnym domu. Na pewien czas zamieszkałem w pokoju gościnnym na parterze. Byłem inwalidą, ułomnym, jakby ktoś wolał. To najbardziej przerażające słowo, jakie słyszałem wobec kogoś, kto właśnie powinien wracać do zdrowia. W matematyce ułamek funkcjonuje w stosunku do liczby naturalnej, której jest częścią. Tylko częścią, niczym więcej. Chociaż nie, cofam ten sprzeciw. To słowo rzeczywiście do mnie pasowało. Kiedyś byłem Ezrą Faulknerem, złotym chłopcem, ale ta osoba odeszła w zapomnienie. Został ułamek dawnego Ezry. Dowód? Nigdy nikomu o tym nie powiedziałem, ale ostatniej nocy tamtych wakacji pojechałem do Eastwood High. Było późno, koło jedenastej, rodzice już spali. Wypielęgnowane alejki mojego grodzonego osiedla były ciemne i przytłaczająco samotne, jak to czasami bywa nocą na przedmieściach. Pola truskawkowe wzdłuż ulicy wyglądały, jakby ciągnęły się w nieskończoność, choć tak naprawdę ze starych farm niewiele zostało – mały gaj pomarańczowy naprzeciwko chińskiego pasażu handlowego i zielone pasy rozdzielcze między jezdniami, na których rosły wiekowe jawory uwięzione za barierkami. Kiedy się nad tym zastanowić, to dość dołujące – mieszkać na grodzonym osiedlu pełnym domów „w stylu hiszpańskim”, każdy z sześcioma sypialniami, podczas gdy niecały kilometr dalej nielegalni imigranci pracują na czarno i całymi dniami gną się wpół na polach truskawek. A ty codziennie przejeżdżasz
koło nich w drodze do szkoły. Liceum Eastwood znajduje się w najdalej wysuniętym na północ zakątku miasteczka Eastwood w Kalifornii i chowa się u stóp okolicznych wzgórz jak jakaś stiukowa forteca. Zaparkowałem na miejscu dla nauczycieli, bo czemu nie? Walić to. Przynajmniej tak sobie powiedziałem. W rzeczywistości jednak była to oznaka nie buntu, lecz słabości – parking dla nauczycieli znajdował się zaraz przy kortach tenisowych. Wokół kompleksu basenowego unosił się zapach chloru, a personel zdążył już porozstawiać plażowe parasole przy stolikach kawiarni na tarasie. Widziałem ich poprzechylane zawadiacko sylwetki. Miałem własny klucz. Otworzyłem bramkę do swojego ulubionego kortu i podstawiłem torbę ze sprzętem, żeby się nie zamknęły. Moja rakieta, której nie trzymałem w dłoniach od miesięcy, wyglądała dokładnie tak, jak ją zapamiętałem. Rączkę miała owiniętą czarną taśmą, która już trochę odchodziła. Pomyślałem, że czas kupić nową, oceniając po wgnieceniach ramy, ale oczywiście wiedziałem, że nie kupię nowej. Ani teraz, ani nigdy. Wypuściłem z dłoni laskę. Ze stukotem upadła na ziemię. Kulejąc, ruszyłem ku linii serwisowej. Mój fizjoterapeuta nie pozwalał mi na razie nawet wsiadać na rowerek stacjonarny. Mój inny terapeuta byłby jeszcze mniej zadowolony, ale nic mnie to nie obchodziło. Musiałem się przekonać, czy naprawdę jest tak źle, czy to prawda, co powiedzieli lekarze: że koniec ze sportem. „Koniec”. Jakby ostatnie dwanaście lat mojego życia znaczyło nie więcej niż lekcja wuefu na czwartej godzinie i właśnie rozległ się dzwonek na długą przerwę. Wyjąłem piłkę z kieszeni i ustawiłem się do miękkiego serwu, tego najłagodniejszego, którego czasami używałem, żeby uniknąć drugiego błędu serwisowego. Ledwie oddychając, podrzuciłem wysoko piłkę i poczułem, jak napotyka siatkę rakiety. Nie było to całkiem przyjemne, ale do zniesienia. Wylądowała zgrabnie pośrodku pola. Celowałem w prawy tylny róg, ale niech
będzie. Potrząsnąłem nadgarstkiem. Skrzywiłem się. Stabilizator ograniczał mi ruchy, ale nie byłem na tyle głupi, żeby go zdejmować. A potem podrzuciłem drugą piłkę i mocno strzeliłem, przekrzywiając rakietę, żeby trochę podkręcić serw. Wylądowałem na zdrowej nodze, ale siła uderzenia poniosła mnie do przodu. Potknąłem się i niechcący przeniosłem ciężar ciała na strzaskane kolano. Ból nadszedł bez ostrzeżenia. Kiedy zdążył już zelżeć do znajomego tępego kłucia, które nigdy całkiem mnie nie opuszczało, piłka cicho potoczyła mi się pod nogi, jakby szydziła z moich nadziei. Serw nie wyszedł, nawet nie posłałem piłki za siatkę. Miałem dosyć. Zostawiłem piłki na korcie, schowałem rakietę do pokrowca i podniosłem laskę, zastanawiając się, po co w ogóle marnowałem czas. Zamknąłem za sobą bramkę kortu. Na kampusie nagle zrobiło się trochę strasznie. Nad pustymi budynkami wisiały groźne cienie wzgórz. Ale oczywiście nie było się czego bać – poza pierwszym dniem szkoły i pokazaniem się wszystkim znajomym, których unikałem przez całe lato. Eastwood High było kiedyś moim miejscem. Tym jednym, jedynym miejscem, w którym wszyscy mnie znali, gdzie czułem, że nigdy nie popełnię żadnego błędu. No i korty – grałem w reprezentacji od siódmej klasy. Kiedy szkoła należała jeszcze do mnie, na kortach znajdowałem spokój, wśród symetrycznych białych linii dzielących kwadraty w kolorze soczystej zieleni. Tenis był jak gra wideo, w którą zdążyłem już wygrać milion razy, więc dawno straciłem przyjemność ze zwycięstwa. Gra, w którą wciąż grałem, bo wszyscy tego ode mnie oczekiwali, a ja byłem dobry w spełnianiu oczekiwań. Kiedyś, bo teraz już nikt niczego ode mnie nie oczekiwał. Tak to już jest ze złotem, szybko zaczyna odłazić.
3 W liceum na człowieka czai się mnóstwo nieprzewidzianych publicznych upokorzeń, ale mnie nic takiego się dotąd nie przytrafiło. Aż do 8.10 pierwszego dnia ostatniej klasy. Bo o 8.10 tego ranka nie tylko zorientowałem się, że nie mam z kim siedzieć podczas porannego wiecu sportowego, ale też że będę musiał usiąść w pierwszym rzędzie, bo na wyższych trybunach było za mało miejsca, żebym mógł rozprostować kolano. Pierwszy rząd zajmowali sami nauczyciele i ta jedna gotka na wózku, która twierdziła, że tak naprawdę jest czarownicą. Ale nie było takiej opcji, żebym na oczach całej szkoły wgramolił się po schodach, niezdarnie kulejąc. A wszyscy naprawdę się na mnie gapili. Czułem ich wzrok, śledzący mnie nie dlatego, że uzyskałem rekordową przewagę w wyborach do samorządu albo że trzymałem za rękę Charlotte Hyde w kolejce po kawę w bufecie. To było co innego. Miałem ochotę skrzywić się w milczących przeprosinach za ciemne wory pod oczami i brak choćby cienia letniej opalenizny. Miałem ochotę zniknąć, rozpłynąć się w powietrzu. Każdy sektor trybun zdobiły balonowy łuk i transparent z szarego papieru. Usiadłem dokładnie pod literą „R” w napisie „DO BOJU, MATURZYŚCI!” i patrzyłem, jak członkowie samorządu uczniowskiego zbierają się w stadko pośrodku boiska do koszykówki. Wszyscy mieli na sobie plastikowe hawajskie naszyjniki i okulary przeciwsłoneczne. Jill Nakamura, nowa przewodnicząca naszego rocznika, była ubrana tylko w górę od bikini i poszarpane dżinsowe szorty. A potem stadko się rozpierzchło i dostrzegłem Charlotte chichoczącą z resztą cheerleaderek w minispódniczkach. Nasze oczy na chwilę się spotkały,
lecz ona szybko odwróciła wzrok z zażenowaniem. Ale ten moment powiedział mi wszystko, co potrzebowałem wiedzieć: tragedia na imprezie Jonasa Beideckera należała do mnie i tylko do mnie. A potem wydarzył się mały cud i na krzesełku obok usiadł Toby Ellicott. – Słyszałeś o pszczołach? – zapytał wesoło. – Co? – Pszczoły. Znikają – wyjaśnił. – Naukowcy są kompletnie skołowani. Czytałem dziś rano w gazecie. – Może to ściema? No wiesz: jak udowodnić coś takiego? – Spis powszechny pszczół? – zasugerował. – Tak czy inaczej, zaczynam inwestować w miód. Od lat nie rozmawiałem z Tobym. Ja grałem w tenisa, a on należał do koła debat. Rzadko mieliśmy razem jakieś zajęcia. Nie zostało w nim już nic z pyzatego dzieciaka w wielkich okularach, z którym łączyła mnie przyjaźń aż do pierwszych tygodni szóstej klasy. Nadal miał na głowie szopę ciemnych włosów, ale przez te kilka lat zmienił się w pająkowatego dryblasa – mierzył prawie metr dziewięćdziesiąt. Poprawił muszkę, rozpiął marynarkę i wyciągnął nogi, jakby trafiło mu się najlepsze miejsce. – Powinieneś sobie sprawić laskę ze szpadą w środku – oznajmił. – To byłby hardkor. Znam właściwego człowieka, gdybyś był zainteresowany. – Znasz typa od lasek ze szpadą? – Nie udawaj, że tak cię szokują moje szemrane znajomości, Faulkner. Technicznie rzecz biorąc, on zajmuje się handlem antykami. Wtedy huknęła muzyka. Najpierw rozsadzający czaszkę pisk z głośników, a następnie pierwsze takty katowanego do porzygu singla Vampire Weekend. Członkowie samorządu zaczęli klaskać jak frajerzy, żeby rozkręcić imprezę, a Jill wydarła się do mikrofonu, by wszyscy wiedzieli, jaka jest nakręcona na najlepszy rok szkolny w historii świata.
Nagle i zupełnie bez powodu samorząd zaczął tańczyć coś w rodzaju hula, wciąż w okularach przeciwsłonecznych i z girlandami sztucznych kwiatów na szyjach. Nie mogłem uwierzyć, że przed moimi oczami rozgrywa się coś tak absurdalnie nie na miejscu, taniec hula do dźwięków afrykańskich bębnów rockowego zespołu, założonego przez chłopców z drogiego college’u na Wschodnim Wybrzeżu. – Błagam, powiedz, że mam haluny – wymamrotał Toby. – MATURZYŚCI, JAK SIĘ CZUJECIE?! – wrzasnęła Jill. Reakcja była ogłuszająca. – NIE SŁYSZĘ! – krzyknęła znowu, wysuwając biodro w bok. – Zabij mnie – jęknął Toby. – Chętnie, ale gdzieś zapodziałem laskę ze szpadą. Siedząca koło Toby’ego pani Levine posłała nam wściekłe spojrzenie. – Panowie, proszę się zachowywać albo się pożegnamy – warknęła. Toby prychnął. Kiedy piosenka wreszcie dobiegła końca, Jimmy Fuller przejął mikrofon. Miał na sobie bluzę do tenisa. Nie mogłem nie zauważyć, że zespół dostał nowe dresy. – Jak tam, Eastwood?! – huknął. – Czas przywitać naszą reprezentację! Jak na zawołanie drzwi sali gimnastycznej otworzyły się i na boisko wpadł zespół futbolu w ochraniaczach i koszulkach sportowych. Za nimi drużyny koszykówki, tenisa i piłki wodnej, ale wtedy już nie zwracałem uwagi na kolejne zespoły i ich prezentacje. Moje dawne życie, całe moje życie, stało pośrodku boiska do koszykówki, a ja siedziałem na ławce dla nauczycieli i prędzej odgryzłbym sobie ręce, niż zacząłbym bić brawo. Najbardziej na świecie chciałem po prostu wyjść i znaleźć się jak najdalej od tego wszystkiego. – Ej, Ezra – zagadnął Toby teatralnym szeptem. – Stary, masz plaster
nikotynowy? – Proszę wyjść! – rozkazała pani Levine. – Obaj, natychmiast! Toby i ja popatrzyliśmy po sobie, wzruszyliśmy ramionami i złapaliśmy plecaki. Na zewnątrz było jasno. Bezchmurne niebo było wręcz niemożliwie błękitne. Zmrużyłem oczy i schowałem się w cieniu stiukowego daszku, szukając w plecaku okularów przeciwsłonecznych. – Plaster nikotynowy? Serio? – No co? Wyciągnąłem nas stamtąd, nie? – Toby nie krył zadowolenia z siebie. – Prawda. Dzięki. – Za co? Nie miałem ochoty tam siedzieć. Pani Levine śmierdzi z gęby. W końcu wylądowaliśmy w Aneksie, sali do nauki łączącej klasę dziennikarską i salę debat. Cała szkoła była na wiecu. W regularnych interwałach dochodziły do nas stłumione wrzaski z sali gimnastycznej. – Brzmi jak Disneyland. – Toby uśmiechnął się szeroko. Zaskoczyło mnie, że o tym mówi. – Byłeś tam jeszcze kiedyś? – zapytałem. – Żartujesz? Codziennie tam chodzę, dali mi darmowy bilet na całe życie. Jestem prawie jak szwagier Kaczora Donalda. – Czyli nie. – A ty? Potrząsnąłem głową. – Mógłbyś dostać wjazd dla niepełnosprawnych. – Toby nie odpuszczał. – Wszędzie wskakiwałbyś na początek kolejki. – Zachowam to na następny podryw. Dziewczyny będą zachwycone. Nie wiedzieć czemu, nie przeszkadzało mi, że Toby robi sobie jaja z mojej
laski. A byłem na tym punkcie przewrażliwiony. Każdy by był, gdyby musiał spędzić całe wakacje, opędzając się od matki, która chciała dobrze, ale była przy tym nie do zniesienia. Sterczała pod łazienką zawsze, kiedy brałem prysznic – przerażała ją myśl, że się poślizgnę i zabiję, bo nie pozwoliłem jej zamontować takich metalowych rączek, których mógłbym się złapać. A mnie przerażała myśl, że wejdzie i przyłapie mnie na, hm, braniu prysznica. – To do jakiego zespołu przyłączasz się w tym roku? – zagaił Toby. Aż do matury każdy musiał do jakiegoś należeć, a tenis już nie wchodził w grę. – Debaty – przyznałem. Nagle uświadomiłem sobie, że pewnie będziemy w jednej grupie. – Stary, super! W tym roku jestem kapitanem, powinieneś iść do reprezentacji. – Będę tam tylko dlatego, że do jakiegoś muszę dołączyć. Niespecjalnie interesuje mnie debatowanie. Wtedy wydawało mi się, że zespół debat to banda chłopaków, którzy w weekendy przebierają się w garnitury i naprawdę wierzą, że mają coś do powiedzenia na temat polityki zagranicznej, bo przecież chodzą na rozszerzoną wiedzę o społeczeństwie. – Może i nie, ale jesteś mi coś winien. Wyciągnąłem nas z wiecu – zaprotestował mój przyjaciel. – Jesteśmy kwita. W siódmej klasie powiedziałem Tugowi Masonowi w szatni, że ma ci nie sikać do plecaka. – Wcale nie jesteśmy kwita. Zamiast tego naszczał mi do gatorade. – A, zapomniałem. Rozległ się dzwonek. – Ej, Faulkner, chcesz usłyszeć coś naprawdę dołującego? – zapytał Toby, zarzucając plecak na ramię.
– No? – Pierwsza lekcja nawet się jeszcze nie zaczęła.
4 Co ciekawe, ponieważ zapisałem się na dodatkowe zajęcia z debatowania, zmienił mi się cały plan lekcji. Eastwood High przydziela plany lekcji blokami – od początku liceum miałem przedmioty humanistyczne na parzystych godzinach tak jak inni sportowcy, ale teraz wszystko przesunęło mi się na nieparzyste. Nic nie zostało takie samo. Na pierwszej lekcji miałem rozszerzoną historię Europy, co było mało szczęśliwym początkiem roku, bo: 1) historii Europy uczył pan Anthony, trener drużyny tenisa, i 2) jego klasa była na drugim piętrze budynku 400, co oznaczało, że 3) musiałem wejść po schodach. Przez lato schody stały się moim wrogiem numer jeden. Robiłem wszystko, żeby unikać publicznej konfrontacji z tym architektonicznym koszmarem. Jeszcze nie odebrałem z recepcji klucza do windy, razem z niebieską kartą parkingową dla niepełnosprawnych, tą, której nigdy, przenigdy nie zamierzałem używać. W końcu dotarłem na lekcję – wgramoliłem się na piętro po rzadko uczęszczanych schodach od strony parkingu dla nauczycieli. Pan Anthony zaczął już sprawdzanie obecności. Na chwilę przerwał, żeby posłać mi nieprzyjemne spojrzenie znad dziennika. Skrzywiłem się w niemych przeprosinach i usiadłem z tyłu klasy. Kiedy wywołał moje nazwisko, wymamrotałem „obecny”, nie podnosząc głowy. Byłem trochę zaskoczony, że w ogóle je usłyszałem. Zwykle gdy nauczyciele dochodzili do mnie podczas sprawdzania listy, mówili tylko: „Ezra Faulkner, tak, obecny” i odhaczali mi obecność. Jakby byli zadowoleni, że jestem – jakby moja obecność podnosiła prestiż całej grupy.
Ale kiedy trener A zawiesił głos po wywołaniu mojego nazwiska, musiałem potwierdzić obecność – choć przecież doskonale wiedział, że jestem, bo spóźniłem się dobrych trzydzieści sekund – i aż zwątpiłem, że rzeczywiście tu jestem. Podniosłem głowę. Patrzył na mnie tym samym wściekłym wzrokiem co na treningach, kiedy nie biegaliśmy dość szybko podczas rozgrzewki. – Pierwsze ostrzeżenie za spóźnialstwo, panie Faulkner – powiedział. – Zrozumiano – burknąłem. Pan Anthony kontynuował sprawdzanie obecności. Nie zwracałem na to uwagi, ale w pewnym momencie padło nazwisko, którego wcześniej nie słyszałem. Dostrzegłem lekkie poruszenie w klasie. Nowa. Siedziała po drugiej stronie sali, koło półek z książkami. Dojrzałem tylko rękaw zielonego swetra i burzę rudych włosów. Lista lektur nie zaskakiwała, choć pan Anthony chyba był innego zdania. Zaczął gadać, że rozszerzona historia wymaga dużo nauki, jakbyśmy nie mieli w drugiej klasie historii Stanów Zjednoczonych z panią Welsh, też rozszerzonej. Większość chłopaków z tenisa nie lubiła trenera, bo uważała, że jest strasznie ostry. Byłem przyzwyczajony do surowych trenerów, ale teraz, w klasie bez sportowców, szybko zaczynałem rozumieć, że dla zwykłych uczniów nie ma litości. – Na pewno wszyscy przeczytaliście lektury, które mieliście zadane na wakacje – powiedział takim tonem, jakby nas o coś oskarżał. – Europejskie średniowiecze. Od upadku Rzymu do renesansu. Jeśli nie mieliście ochoty zniżać się do takich zadań, to musicie szybko zmienić plany na najbliższy weekend. Możecie już teraz uznać, że wszelkie inne rzeczy przeszły, ach, do historii. Nikt się nie roześmiał. Cesarstwo Rzymskie: 200 r. p.n.e.–474 r. n.e., nabazgrał na tablicy, po czym uniósł brew, jakby coś go bardzo rozbawiło. Zapanowała długa cisza,
podczas której wszyscy próbowaliśmy zgadnąć, czemu nic nie mówi. Wreszcie Xiao Lin podniósł rękę. – Przepraszam, ale czy to nie był 476 rok? – wymamrotał. – Dziękuję, panie, ach, Lin, za wykazanie się umiejętnością rozpoznawania cyfr na poziomie przedszkola – prychnął pan Anthony, poprawiając datę na tablicy. – A teraz może ktoś nam powie, dlaczego nazwa „Święte Cesarstwo Rzymskie” nie odpowiada prawdzie? Może pan Faulkner? Gdybym był przeczulony, pomyślałbym, że na twarzy trenera A maluje się złośliwy uśmieszek. No dobra, był złośliwy. Rozumiałem jego rozczarowanie, że nie mogę już grać, ale tak jakby zakładałem, że nie będzie mi z tego powodu ‐ robić gnoju. – Bo weszła w życie dopiero po Karolu Wielkim? – rzuciłem, obrysowując litery na liście lektur. – Odpowiedź na miarę ucznia zawodówki – oznajmił trener. – Zechciałby pan spróbować ponownie, tym razem może na poziomie liceum? Nie wiem, czemu to powiedziałem – może dlatego, że nie miałem ochoty być kozłem ofiarnym trenera przez cały rok szkolny – ale zanim zastanowiłem się dobrze, co robię, odchyliłem się na krześle i odparłem: – Dobra, okej. Dwie przyczyny: po pierwsze „Święte Cesarstwo Rzymskie” początkowo nazywało się państwem Franków, dopóki Karol Wielki nie otrzymał od papieża tytułu cesarza rzymskiego. A po drugie nie było święte, nie było rzymskie, a nawet nie było imperium. Było taką luźną paczką zakumplowanych germańskich państw plemiennych. Nigdy wcześniej nie pyskowałem na lekcji i od razu pożałowałem tego wyskoku. Zazwyczaj wiedziałem, co powiedzieć, kiedy nauczyciele wywoływali mnie do odpowiedzi, i miałem dobre oceny, ale nikt nie uznałby mnie za geniusza. Po prostu spędziłem większość lata na czytaniu i myśleniu, bo nie miałem nic innego do roboty.