Gerhard Leibold - Leczenie głodem komu wolno pościć (1989).pdf

Gerhard Leibold LECZENIE GŁODEM KOMU WOLNO POŚCIĆ

Gerhard Leibold LECZENIE GŁODEM KOMU WOLNO POŚCIĆ SPAR

Tytuł oryginału Heilłasten Entschlacken ■Regenieren ■Abnehmen Przełożył: Dariusz Łyżnik Projekt okładki: Aleksander Dawidziuk ISBN 83-85359-11-4 4H.Sz.until.End.of.T.! Oficyna Wydawnicza „SPAR” Warszawa, ul. Żurawia 47, tel. 29-89-20

PRZEDMOWA Długość naszego życia uległa niemal podwojeniu w stosunku do długości życia naszych przodków z okresu przełomu wieków XIX i XX, jednak jego jakość bardzo często zmniejszona jest występującymi przedwcześnie dolegliwościami wieku starczego oraz schorzeniami możliwymi do uniknięcia. Wiele z tych schorzeń powstaje wyłącznie z naszej winy — w wyniku błędów dietetycznych, oraz stylu życia nie biorącego pod uwagę elementarnych potrzeb organizmu. Oczywiście, nie można rozwiązać wszystkich problemów zdrowot­ nych trapiących współczesnego człowieka wyłącznie przy pomocy postów czy leczniczych głodówek. Zacząć należało by raczej od głębokiego zreformowania zwyczajowego, błędnego modelu od­ żywiania, oraz wyzbycia się szkodzących zdrowiu przyzwyczajeń i nałogów: nadużywania alkoholu i nikotyny, braku ruchu na świeżym powietrzu oraz życiu w ciągłym stresie. Dopiero na takiej podstawie lecznicze głodówki uzyskują wielkie znaczenie, osiągają dużą skute­ czność w profilaktyce skierowanej przeciw najróżniejszym choro­ bom. Na uszkodzone błędnym trybem życia narządy wewnętrzne głodówka działa niemal tak głęboko, jak leczenie operacyjne: oczyszcza organizm z toksyn i odpadów procesu przemiany materii, usuwa niekorzystnie wpływającą nadwagę, aktywizuje system od­ pornościowy, oraz, co też nie jest bez znaczenia, pozytywnie wpływa na życie duchowe. Wszechstronność działania kuracji głodowej na cały organizm odczuwana jest już po kilku dniach poszczenia, dlatego tego typu kuracje znakomicie nadają się do samodzielnego wykonywania w warunkach domowych. Większość ludzi, która tego doświadczyła

— na przykład w czasie urlopu — twierdzi, że po kuracji człowiek jeszcze przez dłuższy czas ma lepsze samopoczucie i jest sprawniej­ szy psychicznie. W ich odczuciu tygodniową kurację należy.po­ wtarzać przynajmniej dwa- trzy razy do roku. Natomiast dłuższe głodówki, wskazane zwłaszcza przy schorzeniach chronicznych, powinny być wykonywane pod opieką doświadczonego terapeuty — najlepiej w warunkach sanatoryjnych. Niniejsza książka informuje o wszelkich formach postu oraz o ich zastosowaniu przeciwko rozlicznym schorzeniom, przy czym główny nacisk położony jest na praktycznych wskazówkach dotyczących samodzielnego stosowania postu ścisłego oraz odżywiania się sokami, a więc metodach terapeutycznych sprawdzonych i uzna­ nych. Ich regularne stosowanie z całą pewnością dodatnio wpływa na ogólną odporność psychofizyczną, oczywiście pod warunkiem ścis­ łego przestrzegania pewnych zasad, szczegółowo wypunktowanych w kolejnych rozdziałach. Czytelnik otrzymuje do ręki jeden z najważniejszych i najskutecz­ niejszych biologicznych sposobów zwalczania i zapobiegania tak rozpowszechnionym chorobom cywilizacyjnym. Opanowanie go umożliwi zachowanie dobrego zdrowia i kondycji psychofizycznej aż do bardzo podeszłego wieku.

I. POST — BEZKRWAWE OPEROWANIE SCHORZEŃ WEWNĘTRZNYCH Rzadko która metoda terapeutyczna wywiera na organizm tak głęboki wpływ, jak kuracja głodowa. Poczynając od spalania zbęd­ nych rezerw tłuszczowych, nagromadzonych przez niewłaściwy model odżywiania się, poprzez spalanie i wydalenie z organizmu toksyn i odpadów procesu przemiany materii magazynowanych w tkankach, aż po przestawienie się przemiany materii oraz zmiany napięć wewnętrznych wegetatywnego systemu nerwowego, lecz­ nicza głodówka wpływa na organizm jako całość, umożliwiając mu sprawniejsze funkcjonowanie. Analizując tak głęboki wpływ kuracji głodowej na ludzki organizm nasuwa się porównanie do operacji chirurgicznej, która z równą skutecznością — choć ograniczoną polem wykonywania operacji — usuwa przyczyny choroby. CAŁOŚCIOWE PRZESTAWIENIE PRZEZ POST Przestawieniem nazywamy taką zmianę fizjologicznego i/lub psy­ chicznego stanu organizmu, która pobudza wewnątrzorganiczne

i psychiczne procesy regulacyjne, sterujące systemem odpornoś­ ciowym — naszego wewnętrznego lekarza. Terapia przestawiająca zalicza się do terapii ogólnych, nie jest skierowana przeciwko jakiejś konkretnej chorobie, lecz sprawia, że człowiek sam w sobie jest w stanie przeciwstawić się czynnikom wywołującym chorobę (profi­ laktyka) lub też zlikwidować przyczyny trwającego schorzenia. Dotyczy to szczególnie schorzeń chronicznych, uodpornionych nieja­ ko na działanie tradycyjnych form leczenia przez długotrwałe kuracje. Dopiero wstrząs spowodowany bodźcem przestawienia się organizmu może w efekcie umożliwić skuteczne leczenie przewlek­ łego schorzenia. Pośród wielu metod dokonywania takiego przestawienia, lecz­ nicze głodówki zajmują niepoślednie miejsce. Nasz organizm przy­ zwyczajony jest do regularnie dostarczanego pożywienia i wszystkie jego funkcje są na to nastawione. Głodówka przełamuje radykalnie to przyzwyczajenie, wywierając w ten sposób bardzo silny przestawia­ jący bodziec na wszelkie funkcje — zarówno z zakresu fizjologicz­ nego, jak i psychicznego. Wewnętrzne oczyszczenie Błędy dietetyczne, brak ruchu, nadmiar używek oraz, w coraz większym zakresie, zanieczyszczenie środowiska naturalnego pro­ wadzi do osadzania się odpadów i toksyn w komórkach i tkankach naszego ciała. Takie wewnętrzne zanieczyszczenie, częstokroć pogłębiane chronicznymi problemami trawiennymi, stwarza korzyst­ ne warunki dla rozwoju wielu chorób. Szczególnie dotyczy to chorób natury reumatycznej, przedwczesnego rozwoju dolegliwości star­ czych oraz zaburzeń przemiany materii, co przyczynia się również do rozwoju chorób nowotworowych. Dlatego od czasu do czasu należy organizm oczyścić i odtruć — do tego najlepiej nadaje się kuracja głodowa. Gdy organizm nie otrzymuje żadnego pożywienia, próbuje począt­ kowo utrzymać gospodarkę energetyczną na tym samym poziomie,

do którego się przyzwyczaił. Zużywa zmagazynowane w tym celu tłuszcze i cukry. Niemal jednocześnie spowolnieniu ulegają procesy przemiany materii, dzięki czemu oszczędzana jest energia. Po dwu — trzech dniach, gdy rezerwy cukru magazynowane w mięśniach i wątrobie ulegają wyczerpaniu, następuje przystosowanie się do zmienionej sytuacji i przełączenie wszystkich funkcji organizmu na gospodarkę oszczędnościową. „Przełączanie” to sięga aż do wege­ tatywnego systemu nerwowego, w którym w czasie poszczenia zaczyna przeważać nerw błędny. Nerw ten, wspólnie z kilkoma innymi połączeniami nerwowymi tworzy parasympatyczną część, wegetatywnego systemu nerwowego sterującego organicznymi pro­ cesami, niezależnie od naszej woli. Jego zasadniczą rolą jest „uspokajanie” organów wewnętrznych, przełączanie na spokój, odpoczynek i pełny relaks. Jego przeciwnik w wegetatywnym układzie nerwowym to nerw współczulny (wraz z przyległościami), działający pobudzająco, sty­ mulujący zwiększoną aktywność. Ponieważ głównym celem każdego organizmu jest przetrwanie w każdych warunkach, w trakcie kuracji głodowej organizm nigdy nie będzie sięgał po istotne z punktu widzenia zdrowia substancje, tkanki czy organy — niebezpieczeństwo takie pojawia się dopiero przy przesadnie długim poszczeniu. Wprawdzie rezerwy cukru zużywają się relatywnie szybko, jednak występujący w sposób osobniczo zindywidualizowany zasób tłuszczu służy do uzyskiwania energii w czasie głodowania. Poza tym organizm „rozgląda się” również za innymi źródłami energii sięgając szybko po stare, występujące w nadmiarze złogi. W pierwszym rzędzie będą to stare, osłabione lub chore komórki czy tkanki, substancje odpadowe po stanach zapalnych, których nie udało się całkowicie wypłukać systemem krwionośnym oraz odpadki procesu przemiany materii. Dzięki temu zjawisku komórki i tkanki mogą swobodniej „odetchnąć” , regenerują się i są systematycznie odmładzane. Zrezygnowanie z pożywienia powoduje również pobudzenie włas­ nego systemu odpornościowego, szczególnie w zakresie jego funkcji odtruwających. Prowadzi to do zwalczenia przyczyn choroby we

własnym zakresie, bez potrzeby korzystania ze środków chemicz­ nych. Organizm sam wypłukuje z siebie toksyny, których, w przeci­ wieństwie do toksyn i odpadów organicznych, nie może spalić Należą do nich przykładowo: chemiczne dodatki do żywności (barw­ niki, konserwanty, emulgatory, aromaty itd.), pozostałości po lekach przenikające wraz z żywnością i po zażywanych specyfikach oraz (\a coraz większym stopniu) toksyny środowiskowe (ołów, nikiel, kadm) Skażenie środowiska naturalnego dotyczy nas wszystkich. Nie me od niego ucieczki, gdyż jego skutkiem toksyny przenikają nawet dc owoców i warzyw uprawianych w sposób biodynamiczny, czyi wyłącznie naturalnymi metodami z wykluczeniem chemicznych środków uprawy i ochrony roślin. Ponieważ siłą rzeczy toksyny wędrują łańcuchem pokarmowym, odtruwanie i pozbywanie się odpadków z organizmu przy pomocy kuracji głodowych nabiera w dzisiejszych czasach coraz większego znaczenia. Staranne i dokładne odtrucie i oczyszczenie całego organizmu z toksyn jest oczywiście również dużym obciążeniem. Dotyczy tc głównie krwi, zmuszonej transportować większą ilość odpadów i toksyn, przemiany materii, spalającej część odpadów, wątroby stanowiącej niejako centrum kierujące odtruwającymi procesam oraz nerek i żołądka z jelitami, poprzez które toksyny i niespalone odpadki są wydalane. Póki organizm ma możliwość skoncentrowania się wyłącznie na odtruwaniu i obronie przed innymi przyczynami chorób, przeciąże­ nie raczej nie powinno wystąpić. Jednoznacznie stawia to kuracje głodowe ponad innymi metodami odtruwania (np. kuracji polegają­ cych na czyszczeniu krwi), przy których organizm wraz z pożywie­ niem przyjmuje ciągle nowe porcje toksyn lub produkuje je w proce­ sie przemiany materii. Dogłębne odtrucie i oczyszczenie prowadzi do ogólnej regeneracji i odmłodzenia komórek, wzmacnia funkcje fizjologiczne oraz ak­ tywizuje system immunologiczny, który sprawniej i szybciej radzi sobie z chorobami. Skutki te utrzymują się w organizmie przez dłuższy czas, a w razie zapotrzebowania kurację można powtarzać, gdyż nie ma żadnych skutków ubocznych. Najlepszym okresem na oczyszczający organizm post jest wiosna,

gdyż w czasie zimniejszych miesięcy jesieni i zimy ludzie przywykli żyć jeszcze niezdrowiej niż przez resztę roku. Właśnie wiosną w komórkach krwi i tkanek kumuluje się wiele odpadów i toksyn, przyczyniających się między innymi do powszechnie występującego zjawiska, tzw. „zmęczenia wiosennego” . Zwykle tydzień postu przeprowadzanego wiosną wystarczy, by przemóc wszechogarniające uczucie zmęczenia i w pełni sił wkro­ czyć w okres letni. Jesienią można tygodniową kurację powtórzyć celem zaktywizowania naszego systemu immunologicznego, co pozwoli uniknąć zwiększonego ryzyka zapadania na choroby infek­ cyjne, z jakimi mamy do czynienia w jesienno-zimowych dniach. Likwidowanie nadwagi Dzisiejszy człowiek odżywia się zbyt tłusto i, co za tym idzie, zbyt kalorycznie. Dostarczane z pożywieniem kalorie zazwyczaj znacznie przekraczają możliwości spalania, jakimi dysponuje nasz organizm, zwłaszcza, że statystycznie rzecz biorąc, aktywizacja ruchowa przeciętnego człowieka pozostawia wiele do życzenia. Brak ruchu i nadmiar kalorii powodują, że nadwaga jest bardzo szeroko rozpow­ szechniona w krajach uprzemysłowionych, gdzie uchodzi za jedną z głównych chorób cywilizacyjnych. Nadwaga stanowi poważne zagrożenie dla prawidłowego funkcjonowania serca, organów tra­ wiennych, naczyń krwionośnych oraz dla całego procesu przemiany materii. Większość ludzi otyłych przynajmniej częściowo zdaje sobie sprawę z tego, że nadwaga stanowi zagrożenie dla zdrowia. Mimo to raźno jedzą dalej, pozostając przy błędnych nawykach żywienio­ wych, mimo że dręczą ich czasem uczucia zbliżone do poczucia winy w stosunku do własnego organizmu. Od czasu do czasu stosują więc kuracje odchudzające, polegające zwykle na diecie, której przepisy dotrzymywane są najczęściej połowicznie — po kilku dniach zapał stygnie i ponownie popadają w stare grzeszki. Do efektu odłożonej konsumpcji, czyli głodu określonych potraw, których w czasie diety

nie wolno było jeść ze względu na ich dużą kaloryczność, dołącza efekt „jo-jo” polegający na szybkim odbudowywaniu przez organizm rezerw cukrowo-tłuszczowych. Po zakończeniu diety organizm jesz­ cze przez pewien czas pracuje energooszczędnie, ma więc zwięk­ szone możliwości magazynowania energii w formie tłuszczu. W rezu­ ltacie otyły traci w czasie diety np. 3—5 kg, by w ciągu pierwszych trzech tygodni po diecie ponownie przybrać na wadze — zwykle więcej, niż w czasie diety utracił. Całkowite zrezygnowanie z przyjmowania pokarmu jest najrady- kalniejszą formą kuracji odchudzającej. Przy zachowywaniu cał­ kowitego postu organizm zmuszony jest do pełnego pokrywania swych potrzeb energetycznych z rezerw, co powoduje szybką utratę na wadze. Wymierna, wyraźna utrata na wadze już w ciągu pierw­ szych dni postu stwarza niezwykle pozytywne z psychologicznego punktu widzenia poczucie sukcesu, znacznie pomagające człowieko­ wi otyłemu w wytrwaniu. Do takiej motywacji dołącza jeszcze naukowo udowodniony fakt, że człowiekowi o wiele łatwiej jest zrezygnować całkowicie z pożywienia, niż przez cały czas kon­ trolować się przy jedzeniu, nie mówiąc już o dotrzymywaniu dokład­ nego planu diety. Dlatego zachowywanie ścisłego postu stwarza znakomitą okazję do pozbycia się zbędnych kilogramów, usuwając lub znacznie osłabiając wiele chorobotwórczych czynników. Jednak nawet zachowanie ścisłego postu nie oszczędzi otyłemu człowiekowi samokrytycznego sprawdzenia i gruntownego zrefor­ mowania nawyków żywieniowych po zakończeniu kuracji. Bez kon­ sekwentnej zmiany eliminującej nadmiar kalorii wynikający z nad­ miaru mięsa i tłuszczy nawet najdłuższa głodówka, przeprowadzana w warunkach sanatoryjnych, oznaczać będzie jedynie chwilową utratę na wadze. Należy przy tym jednoznacznie stwierdzić, że około 80—90 procent nawrotów otyłości u ludzi, którzy pracowicie się odchudzali, ma również przyczyny natury psychicznej. Organizm otyły „widzi się” właśnie w takiej formie i dąży do jej odtworzenia, w odpowiedni sposób gospodarując dostarczanymi mu zasobami energetycznymi. I w tym wypadku kuracja głodowa ma przewagę nad zwykłymi dietami, gdyż powoduje „przestrojenie” psychiczne. Poprzez zmia­

nę psychicznego nastawienia do pożywienia oraz do procesu jedze­ nia utrzymany zostaje osiągnięty efekt utraty na wadze. Zgodnie z badaniami przeprowadzanymi w warunkach klinicznych, najlepsze efekty uzyskuje się przy terapiach grupowych, gdyż wtedy do wszystkich dobroczynnych bodźców kuracji głodowej dochodzi czyn­ nik psychosocjalny: odczucie przynależności do grupy w istotny sposób wzmacnia motywację. Tak czy inaczej, tygodniowa kuracja przeprowadzana w warunkach domowych wskazana jest jedynie przy nieznacznej nadwadze — rzędu kilku kilogramów. Przy więk­ szej nadwadze zalecane są raczej głodówki przeprowadzane w wa­ runkach sanatoryjnych. Zasadniczym celem poszczenia w celu zwalczenia nadwagi jest powrót do wagi normalnej lub do wagi oscylującej pomiędzy wagą normalną a idealną. Zgodnie z wynikami najnowszych badań, waga idealna nie jest wcale podstawowym założeniem dla zachowania zdrowia i kondycji psychicznej u mężczyzn. Badania dotyczące kobiet są jeszcze w toku. Ze względu na określone predyspozycje genetyczne oraz fenotypowe stwierdzono, że odchylenia osobnicze są na tyle poważnym czynnikiem wpływającym na stosunek osiąga­ nej wagi do wzrostu i budowy fizycznej, że całkowicie wyeliminowa­ no dążenie terapeutów do naginania każdego człowieka do jednego ogólnego wzorca. Zacząć należy od stanu faktycznego, tzn. zważyć faktyczny ciężar ciała. Wtym celu wchodzimy na wagę rano, na czczo, po opróżnieniu pęcherza i oddaniu stolca. Ważymy się oczywiście nago. Zapisujemy wagę i przy pomocy zamieszczonej w tej książce tabeli ustalamy wartość nadwagi. By osiągnąć należytą wagę przy pomocy postu dysponujemy dwiema możliwościami: — krótka kuracja głodowa, trwająca 5—7 dni, całkowicie wystar­ czająca przy umiarkowanej nadwadze, — poszczenie przełączające naszą gospodarkę energetyczną — re­ gularny post zachowywany przez 1—2 dni w tygodniu, przy czym należy zwrócić uwagę na odżywianie się w pozostałe dni, by przypadkiem w tym czasie ponownie nie przybrać na wadze; tego typu kuracja zalecana jest przy większej nadwadze.

Przy bardzo wysokiej nadwadze należy najpierw skonsultować się z lekarzem, który przy pomocy badań laboratoryjnych jednoznacznie musi określić, czy otyłość nie jest chorobliwa, tzn. czy nie wynika z przyczyn natury hormonalnej lub gastrycznej. Jeśli mamy pewność, że bardzo poważna nadwaga została spowodowana błędami dietety­ cznymi, warto udać się na dłuższą głodówkę przeprowadzaną w warunkach sanatoryjnych. Zarówno w czasie głodówki tygodniowej, jak i przy regularnych postach 1—2 razy w tygodniu, codziennie należy ważyć się w sposób opisany nieco wyżej (tzn. po oddaniu moczu, stolca, nago i na czczo) oraz notować uzyskany wynik we własnoręcznie sporządzonej tabelce. Widząc przed sobą czarno na białym uzyskiwany efekt, uzyskujemy dodatkową motywację do wytrwania w powziętym po­ stanowieniu, poza tym od razu możemy stwierdzić, kiedy kurację głodową zakończyć. Prz codziennym ważeniu się unikniemy też nieprzyjemnej sytuacji, kiedy to 1—2 dni postu w tygodniu pozwolą nam zrzucić 1—2 kilogramy, a pozostałe 5—6 dni spowodują ponowny przyrost wagi. Również po zakończeniu kuracji należy zachować zwyczaj co­ dziennego ważenia się. Wten sposób od samego początku będziemy mogli rozpoznać tendencję do powrotu nadwagi, co umożliwi nam natychmiastowe podjęcie środków zaradczych. Zgodnie z regułą wagę normalną oblicza się według następujące­ go schematu: wysokość w centymetrach minus 100. Obowiązuje on zarówno dla mężczyzn, jak i kobiet. Natomiast wagę idealną dla mężczyzn oblicza się odejmując od wagi normalnej 10 procent. Obliczając wagę idealną dla kobiet należy od wagi normalnej odjąć 15 procent. Nadwaga, z którą należy koniecznie zacząć coś robić, zaczyna się od przekroczenia wagi normalnej o 10 procent, co dotyczy zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Podane tu zasady tworzą jedynie zarysy — w rzeczywistości możliwe są znaczne nieraz odchylenia, powodowane typem budowy ciała, stopniem umięśnienia czy ciężarem właściwym kośćca. To, czy mamy nadwagę, najlepiej jesteśmy w stanie ocenić samodzielnie lub

z pomocą lekarza analizując dokładnie wszystkie podejrzane fałdki i poduszki zlokalizowane pod powierzchnią skóry. Należy konsekwentnie zwalczać każdą nadwagę, nawet najmniej­ szą, gdyż stanowi ona niepotrzebne obciążenie dla organizmu. Pobudzanie lekarza wewnętrznego Mimo wszystkich postępów nowoczesnej medycyny, mimo roz­ woju nowych form terapeutycznych i nowych specyfików farmakolo­ gicznych, organizm ludzki nadal zdany jest na własny system odpornościowy. Silny lek chemiczny może wprawdzie szybko zwal­ czyć symptomy choroby, jednak nie można mówić o całkowitym wyleczeniu, jeśli organizm nie zwalczy wewnętrznych jej przyczyn. Niestety, fakt ten bardzo często bywa ignorowany lub lekceważony przez lekarzy, dla których najpewniejszą drogą do uzyskania po­ prawy stanu pacjenta jest podanie antybiotyku. W wielu przypadkach mamy do czynienia ze znacznym osłabie­ niem siły i skuteczności ,.wewnętrznego lekarza” , jak przenośnie bywa określany system immunologiczny. Osłabienie to może mieć bardzo różne przyczyny, najczęściej związane z niezdrowym trybem życia i odżywiania się oraz, w coraz większym stopniu, z nasileniem się zanieczyszczenia środowiska naturalnego. Najniewinniejszym skutkiem osłabienia systemu odpornościowego jest wzmożona po­ datność na infekcje (przede wszystkim przeziębienia) w chłodnych porach roku, najtragiczniejszym zaś nieskuteczność w walce ze schorzeniami nowotworowymi. Również inne choroby, zarówno ostre jak i chroniczne, leżące pomiędzy tymi dwoma skrajnościami, mogą bez przeszkód rozwijać się w organizmie, jeśli różne systemy obronne, wchodzące w skomplikowany system immunologiczny, nie są w stanie im się przeciwstawić. Lecznicza głodówka wzmacnia system odpornościowy na wiele sposobów. Szczególnie ważnym aspektem jest odtrucie i oczysz­ czenie organizmu z odpadów, gdyż toksyny, odpady i produkty końcowe procesu przemiany materii, na równi ze szczątkami komó­

rek i tkanek pozostałych po przebytych chorobach, są w stanie w znacznym stopniu zablokować systemy obronne. Leczniczy post uwalnia od takich przeszkód i system odpornościowy jest znów w stanie skutecznie przeciwstawić się przyczynom chorób oraz rozpocząć zwalczanie chorób chronicznych. Dla wielu części organizmu post jest czynnikiem odciążającym, gdyż pożywienie nie musi być trawione i przemieniane w produkty własne organizmu. Dzięki temu energia poświęcana na trawienie i przemianę materii może zasilić system odpornościowy, który intensywniej może skoncentrować się na rozpoznaniu i zwalczeniu przyczyn choroby. W wypadku niektórych schorzeń sama natura wskazuje nam na to, że organizmowi przez pewien czas nie należy dostarczać pokarmu — przez ograniczenie lub całkowity brak apetytu. Obserwujemy to na przykład przy infekcjach, którym towarzyszy gorączka. Zwykle chory w ogóle nie ma apetytu i trudno mu wmusić cokolwiek— nawet czysty bulion. Brak apetytu jeszcze jaskrawiej występuje przy schorzeniach w obrębie dróg pokarmowych. W trakcie leczniczej głodówki cały organizm zostaje wzmocniony i odmłodzony — zjawisko to nie omija również systemu odpornoś­ ciowego. Nasz „wewnętrzny lekarz” zyskuje znacznie na sile i zdol­ nościach przeciwstawienia się chorobom potencjalnym, jak i lecze­ nia przyczyn chorób właśnie trwających. Nawet choroby leczone od lat — nieskutecznie — zwykle pozytywnie odpowiadają na kurację głodową, tyle, że zwykle wymaga to dłuższej kuracji przeprowadza­ nej w sanatorium. Obok dokładnego wewnętrznego oczyszczenia organizmu, wzmo­ cnienie systemu immunologicznego jest drugim najważniejszJym skutkiem kuracji głodowej, który utrzymuje się długo po jej zakoń­ czeniu. Przestawienie psychiczne Ciało, jego funkcje fizjologiczne oraz psychiczne tworzą, zgodnie z poglądami medycyny naturalnej, potwierdzanymi dodatkowo przez

nowoczesną psychosomatyczną medycynę, nierozdzielną jedność. Aspekty te są w nieustannym związku tworząc skomplikowane współzależności. Między innymi dlatego działanie leczniczej głodó­ wki nie ogranicza się w żadnym wypadku jedynie do zmian cieles­ nych, co i tak już byłoby sukcesem, ale wpływa na wszelkie funkcje organiczne na równi z funkcjami psychicznymi. Przestawienie się rozpoznamy najdobitniej po tym, że w wegetaty­ wnym systemie nerwowym, który nie podlegając naszej woli steruje automatycznie wieloma istotnymi funkcjami organicznymi, podczas kuracji głodowej przewagę zdobywa nerw błędny. Jest to zespół odpowiedzialny za wyciszenie, uspokojenie, relaks i akumulowanie energii, podczas gdy jego przeciwnik, nerw współczulny, zwykle przeważający w ciągu dnia dąży do aktywności, zużywania energii i aktywizacji sił witalnych. Przestrojenie „wegetatywnego przełączenia” systemu nerwowe­ go podczas kuracji głodowej można łatwo porównać do przestrojenia uzyskiwanego dzięki treningowi autogennemu. Już w pierwszych dniach poszczenia czujemy się zdecydowanie lepiej, jesteśmy w lepszym nastroju. Jest to prawie tak, jakby dokładnemu odtruciu i oczyszczeniu naszego ciała towarzyszyło oswobodzenie sił psychi­ cznych, łącznie z siłami regulującymi organiczne zdolności zapobie­ gania i leczenia chorób. Oswobodzenie to również trwać może długo jeszcze po zakończeniu kuracji i objawia się wtedy w formie wyraźnie zwiększonych zdolności znoszenia obciążeń psychicznych. Podob­ nie jak przy kuracjach odchudzających, należy uważać, aby po zakończeniu głodówki nie zakradły się nam na powrót stare nawyki i przyzwyczajenia. Psychiczne przestawienie uzupełnia całościowe działanie kuracji głodowej i jest bardzo istotnym czynnikiem, szczególnie dla ludzi żyjących w dzisiejszych niezdrowych czasach. Zgodnie z wynikami badań przeprowadzanych jednocześnie w kilku państwach zachod­ nioeuropejskich, około 50—70 procent pacjentów zgłaszających się do lekarzy z dolegliwościami fizjologicznymi lub organicznymi cierpi w rzeczywistości na schorzenia, mające związek z negatywnymi postawami i nastawieniami psychicznymi.

II. KOMU WOLNO POSCIC ZAKRES STOSOWANIA I PRZECIWWSKAZANIA Głodówki lecznicze słusznie uważane są zą najwszechstronniej­ sze formy terapeutyczne, zarówno w leczeniu istniejących chorób, jak i w profilaktyce. Szczególnie dotyczy to tak rozpowszechnionych chorób cywilizacyjnych, wynikających przede wszystkim z błędów dietetycznych i nieprawidłowego trybu życia, a więc aspektów, na które lecznicze głodówki wpływają bardzo intensywnie. Jednak ich wszechstronne skutki powodują, że nie każdemu wolno jest pościć. Na niektóre schorzenia lecznicze głodówki nie mają żadnego wpływu, w niektórych przypadkach mogą nawet powodo­ wać znaczne pogorszenie się symptomów. Z tego powodu przed rozpoczęciem kuracji należy bezwzględnie skonsultować się z do­ świadczonym lekarzem lub terapeutą — jedynie w ten sposób unikniemy niepożądanych skutków ubocznych. Post dla zachowania zdrowia Większość chorób powodowana jest chwilowym lub trwalszym osłabieniem systemu odpornościowego organizmu. Najdobitniej widzimy to na przykładzie chorób infekcyjnych, wywołanych przez bakterie i wirusy. Zarazki otaczają nas wszędzie, jednak żyjemy wśród nich nie zapadając wciąż na wywoływane przez nie choroby, gdyż natura wyposażyła nas w bardzo skuteczny system obrony.

Dopiero, gdy system ten nie jest w stanie w odpowiedni sposób zareagować na inwazję zarazków, choroba ma szansę rozwoju. Siłą rzeczy dotyczy to również wielu innych czynników wywołujących choroby. Zaburzenia w systemie odpornościowym powstają w bardzo zróżnicowany sposób. Typowym przykładem jest osłabienie reakcji obronnych w czasie chłodnych miesięcy jesieni i zimy. Niedostatecz­ nie wyćwiczony system obronny nie jest w stanie odpowiednio szybko reagować na zmienną, zdradliwą pogodę, co uwidacznia się w postaci katarów, przeziębień czy grypy. Bardzo rozpowszechnione są zaburzenia systemu immunologicz­ nego powodowane nieprawidłowym odżywianiem się, gdyż wszyst­ kie jego mechanizmy funkcjonują prawidłowo jedynie wtedy, gdy organizm nie odczuwa ani braków, ani nadmiaru kalorii. Wiadomo, że trwający dłużej niedobór kalorii powoduje osłabienie, natomiast przedłużający się nadmiar osłabia organizm nadwagą. Prócz wywa­ żonego bilansu energetycznego, pożywienie powinno zatem zawie­ rać odpowiednie ilości witamin, soli mineralnych i pierwiastków śladowych. Jedynie odpowiednia dieta gwarantuje utrzymanie i pra­ widłowe funkcjonowanie wszystkich mechanizmów, w tym i obron­ nych. Z pewnością najbardziej znany jest związek pomiędzy siłą systemu odpornościowego a witaminą C. Na wysoką zawartość witaminy C w pożywieniu powinni zwracać uwagę szczególnie ludzie otyli, bowiem z reguły odżywiają się oni nieprawidłowo (gdyż inaczej nie cierpieli by na nadwagę). Zazwyczaj ludzie z dużą nadwagą chorują częściej niż inni, co wynika właśnie z osłabionego systemu odpornościowego. Do wyżej wymienionych przyczyn należy dołączyć jeszcze jedną: system immunologiczny bardzo często bywa blokowany przez od­ pady procesu przemiany materii oraz toksyny, które różnymi droga­ mi dostają się do organizmu kumulując się w tkankach. Jest to oczywiście ponownie powiązane z niewłaściwym trybem życia ora; z błędami dietetycznymi: nieprawidłowe odżywianie się, podobnie jak nadużywanie używek i brak ruchu, nieuchronnie prowadzą do osłabienia naturalnych mechanizmów obronnych naszego ciała.

Coraz większą rolę w zatruwaniu naszego organizmu ma zanie­ czyszczone środowisko naturalne. Przed otaczającymi nas tok­ synami w formie pestycydów, spalin czy chemicznych środków uprawy roślin nie ma praktycznie żadnej ucieczki, gdyż przenikają one do gleby, trafiając w ten sposób do łańcucha pokarmowego. Prowadzenie leczniczej głodówki nie usunie oczywiście z naszego życia wszelkich zagrożeń, zwłaszcza, że do niektórych przyczyniamy się sami. Dlatego zasadniczym warunkiem zachowania zdrowia i dobrej kondycji na długie lata jest konsekwentne eliminowanie błędów dietetycznych oraz taka zmiana trybu życia, która z jednej strony choć częściowo zmniejszy natężenie stresu w którym żyjemy, z drugiej zaś strony umożliwi więcej ruchu na świeżym powietrzu. Takie zreformowanie przyzwyczajeń życiowych bardzo korzystnie wpływa na system odpornościowy, który pracując wydajniej, skute­ czniej chronić nas będzie przed najróżniejszymi schorzeniami i infekcjami. Jesienno-zimowe osłabienie odporności na infekcje wymaga od nas hartowania organizmu. Najlepiej stosować kompleksowo: dużo ruchu na świeżym powietrzu w połączeniu z kilkusekundowymi zimnymi prysznicami oraz niezbyt wydelikaconą dietą. Jeśli do tego uda nam się zmienić niekorzystny dla organizmu tryb życia, co łączy się z nastawieniem psychicznym, unikaniem duchowych konfliktów oraz ciągłego stresu, nasz system odpornościowy istotnie się wzmocni. Kuracje głodówkowe działają przede wszystkim przez dokładne oczyszczenie organizmu z odpadów i toksyn. Przy odtruwaniu należy zrezygnować z zażywania wszystkich leków, za wyjątkiem zaleco­ nych przez lekarza do stałego użytku. Dotyczy to szczególnie wszelkich parafarmaceutyków oraz środków nasennych, przeciw­ bólowych i uspokajających, możliwych do nabycia bez recepty. Kuracja głodówkowa stwarza więc znakomitą okazję do uwolnienia się od ciągłego nadużywania leków, które wielu ludzi bezkrytycznie i samodzielnie sobie „przepisuje” . Przy odstawieniu zażywanych do tej pory leków należy bardzo starannie obserwować reakcje organiz­ mu i gdy tylko wystąpią niepokojące zjawiska, takie jak niepokój

wewnętrzny, rozdrażnienie, dreszcze, zaburzenia snu lub silne bóle, należy niezwłocznie udać się na konsultacje lekarskie. Post, przez swój silny, całościowo przestrajający wpływ na or­ ganizm, działa wzmacniająco na system immunologiczny oraz usuwa wiele czynników ryzyka wiodących wprost do rozwoju chorób cywilizacyjnych. W pierwszym rzędzie dotyczy to nadwagi, będącej głównym czynnikiem ryzyka wielu schorzeń, w tym bardzo groźnych chorób serca i krążenia. Przejściowe odciążenie wielu narządów wewnętrznych biorących udział w procesach przemiany materii sprawia, że mechanizmy autoterapeutyczne są w stanie w czasie postu usunąć wiele ist­ niejących już zaburzeń i uszkodzeń, zanim rozwinie się z nich choroba. Jest to kolejny aspekt profilaktycznej skuteczności kuracji głodówkowych. Kolejnym — ostatnim już — czynnikiem zapobiegającym choro­ bom jest, występujące u niemal wszystkich ludzi, psychiczne prze­ stawienie się, umożliwiające przewartościowanie fałszywych hierar­ chii, co automatycznie rozwiązuje lub przynajmniej prawidłowo ustawia wiele problemów i konfliktów, odbierając im jednocześnie ich chorobotwórcze działanie. W zachowaniu dobrego zdrowia post stanowi czynnik centralny, umożliwiający szybkie wzmocnienie zdolności obronnych organiz­ mu oraz wyłączenie różnych zagrożeń, będących pochodnymi trady­ cyjnie nieprawidłowego odżywiania się, bardzo obciążającego trybu życia oraz zanieczyszczenia środowiska naturalnego. Post nie jest oczywiście cudownym lekarstwem zwalczającym wszystkie choroby. Nawet regularne poszczenie, jeśli nie towarzyszy mu gruntowna reforma naszego życia, nie zdziała nic spektakularnego — będziemy chorować, może rzadziej i lżej, ale jednak. Post powinien być zatem pierwszym stopniem do rozpoczęcia świadomie zdrowego, całkiem nowego stylu życia. Tylko dzięki połączeniu regularnych postów ze stałym dbaniem o nasze ciało i wszystkie jego funkcje, uzyskamy zupełnie nową jakość życia. Regularne głodówki zalecane są zasadniczo wszystkim zdrowym ludziom. Szczególnym wskazaniem jest nadwaga, częste uleganie infekcjom, ogólny spadek zdolności twórczych oraz niemożność

skupienia się, jak również (po przeprowadzeniu badań laboratoryj­ nych i konsultacji lekarskich) zbyt wysoki poziom cholesterolu i innych tłuszczy we krwi. Post jako terapia Ze względu na swe całościowe działanie, post nadaje się znakomi­ cie do zwalczania różnych chorób, jako środek sam w sobie lub jako terapia podstawowa, której towarzyszą inne formy leczenia. W przy­ padku terapeutycznego stosowania postu, przed jego rozpoczęciem należy skonsultować się z doświadczonym terapeutą, gdyż przy samodzielnym jego zastosowaniu mogą niekiedy wystąpić niepożą­ dane skutki uboczne. Niezależnie od tego w następnym rozdziale wyczerpująco zostaną omówione przeciwwskazania uniemożliwia­ jące głodówkę. Choroby serca i krążenia. Są niezwykle w dzisiejszych czasach rozpowszechnionymi schorzeniami, w krajach wysokouprzemysło- wionych znajdują się na pierwszym miejscu w statystyce zgonów. Główną przyczyną ich powstawania (wad wrodzonych nie bierzemy pod uwagę) jest nieprawidłowy styl życia i odżywiania się. Pożywie­ nie zbyt obfite w tłuszcze i białko zwierzęce, nadwaga, brak ruchu i stały stres są najważniejszymi czynnikami ryzyka. Post jest w stanie korzystnie wpłynąć na większość z wymienionych tu czynników. Lecznicze głodówki normalizują wagę, przyczyniają się do spalenia niepotrzebnie odłożonego tłuszczu i białka oraz przestawienia psychicznego. Dzięki temu hamuje się postępujące zwapnienie naczyń krwionośnych lub (w bardzo wczesnym stadium) można nawet uzyskać cofnięcie się pierwszych zmian naczyniowych. Ponie­ waż arterioskleroza jest pierwszym krokiem do wielu chorób serca i krążenia (również zawału serca), poszcząc skutecznie zapobiega­ my tym niezwykle rozpowszechnionym chorobom cywilizacyjnym. Nadciśnienie. Towarzyszy często zwapnieniu naczyń krwionośnych

i jest tak samo istotnym czynnikiem ryzyka innych schorzeń serca i układu naczyniowego. W trakcie postu ciśnienie bardzo często ulega obniżeniu, jednak efekt ten nie występuje regularnie i nie zawsze trwa dłużej niż sam post. Zdarza się, że mimę regularnego poszczenia nie można zrezygnować z leków obniżających ciśnienie. Angina pectoris. W wypadku tego schorzenia posty lecznicze bardzo dobrze sprawdzają się w praktyce. Jest to zwężenie się naczyń wieńcowych wskutek zwapnienia lub nerwowego skurczu. Zwężenie to prowadzi do niedotlenienia mięśnia sercowego, co zwykle ma bardzo poważne konsekwencje, czasami występujące dopiero po dłuższym czasie (np. zawał). Kuracja głodowa wywołuje najczęściej wyraźną poprawę i zapo­ biega groźnym komplikacjom. Również przy chorobach serca, wywoływanych innymi przyczyna­ mi, lecznicze głodówki bardzo często mogą spowodować wymierną poprawę, co tłumaczy się w pierwszym rzędzie odciążeniem krąże­ nia. Całkowite opróżnienie narządów trawiennych ze stałego pokar­ mu znacznie poprawia ukrwienie w obrębie jamy brzusznej, skut­ kiem czego likwidacji ulegają zatory krwi żylnej „zasysane” wręcz w kierunku brzucha. Post w zaskakująco efektywny sposób łagodzi objawy arytmii serca. Jest t.o fenomen do tej pory nie wyjaśniony naukowo. Żylaki. Lepsze krążenie, wymuszone postem, szczególnie w obrębie nóg, prowadzi do szybszego obiegu krwi żylnej. Bardzo korzystnie wpływa to na żylaki, zmniejszając w nich ciśnienie krwi. Żylaków wprawdzie w ten sposób wyleczyć nie można, ale uzyskuje się znaczne zmniejszenie bolesności oraz wydatną poprawę krążenia obocznego. Schorzenia organów trawiennych. Z oczywistych powodów post jest szczególnie skuteczną metodą terapeutyczną przy wszelkich scho­ rzeniach narządów trawiennych oraz zaburzeniach przemiany mate­ rii. Odciążenie od konieczności przyswajania stałego pokarmu pozwala na pełne zadziałanie mechanizmów autoterapeutycznych,

które najczęściej już po krótkim czasie są w stanie własnymi siłami usunąć najróżniejsze dolegliwości, zarówno chroniczne, jak i wy­ stępujące sporadycznie. Nieżyt żołądka. Przy ostrych zaburzeniach żołądkowo-jelitowych i nieżytach połączonych z silnym, wodnistym rozwolnieniem, ograni­ czenie się do spożywania herbaty pozwoli na całkowite odzyskanie sprawności dróg trawiennych — już po 2—3 dniach, o ile nie mamy do czynienia z groźną infekcją (cholera, czerwonka). Przy utrzymują­ cych się dolegliwościach lub wystąpieniu innych objawów, należy niezwłocznie zasięgnąć porady lekarskiej. Natomiast przy szeroko rozpowszechnionych chronicznych doleg­ liwościach dróg trawiennych, zasadniczo nie zaleca się prowadzenia głodówek, chyba że wyraźnie zaleci to lekarz prowadzący. Głodówka sprawdza się jedynie przy chronicznym zapaleniu jelita grubego, należy ją jednak przeprowadzać pod okiem fachowca. Posty zalecane są przy dolegliwościach wątrobowych, zwłaszcza przy szeroko rozpowszechnionym otłuszczeniu wątroby oraz przy puchlinie wątrobowej, połączonej z zatorami krwi gromadzącymi się w obrębie jamy brzusznej. Nawet chroniczne zapalenie wątroby i marskość wątroby mogą zostać wyleczone postami, pod warun­ kiem, że terapię rozpocznie się odpowiednio wcześnie. To samo dotyczy schorzeń trzustki. W obu przypadkach należy najpierw uzyskać jednoznaczną diagnozę przyczyn choroby, następ­ nie skonsultować się z lekarzem na temat możliwości prowadzenia kuracji głodówkowej. Nadwaga. Stosowanie leczniczych postów jest szczególnie istotne przy nadwadze oraz związanymi z nią z zaburzeniami przemiany materii. Bezpośrednie normalizowanie wagi dzięki głodówce zostało omówione nieco wcześniej, warto jedynie przypomnieć, że nadwaga jest przyczyną wielu poważnych schorzeń, a wyeliminowanie jej pozwala w istotny sposób wzmocnić siły witalne organizmu. Poszczenie pomaga również na tak trudną w leczeniu chorobę, wynikającą z zaburzeń przemiany materii, jaką jest gościec, atakują­

cy przede wszystkim stawy. W tym wypadku działanie głodówki polega na skutecznym odtruwaniu organizmu. Również cukrzycy mogą dzięki leczniczym głodówkom uzyskać znormalizowanie wagi ciała oraz odciążenie przemiany materii. Przed rozpoczęciem terapii należy jednak koniecznie skonsultować się z lekarzem prowadzącym, gdyż przeprowadzenie głodówki „na dziko” może spowodować zachwianie się równowagi energetycznej organizmu. Narządy płciowe i drogi moczowe. Również w tym zakresie można uzyskać znaczne złagodzenie dolegliwości dzięki stosowaniu lecz­ niczych postów. Dotyczy to przede wszystkim zapalenia pęcherza moczowego, zapalenia nerek oraz marskość nerek. Leczenie scho­ rzeń nerek przy pomocy głodówek należy przeprowadzać wyłącznie w warunkach klinicznych, natomiast przy zapaleniu pęcherza moczo­ wego dopuszczalne są krótkie głodówki w warunkach domowych, jedynie przy kontrolnych wizytach lekarskich. Zaskakująco skutecz­ nie działają posty lecznicze przy niezłośliwych guzach macicy. Klasyczna medycyna posiłkuje się zwykle chirurgicznym zabiegiem, natomiast przy pomocy głodówki, przeprowadzanej pod okiem doświadczonego terapeuty, można uzyskać cofnięcie się zmian zwyrodnieniowych w bezkrwawy sposób. Dla organizmu te zwyrod­ nienia, zwane mięśniakami są rodzajem depozytu, który w braku innego źródła energii, zostaje przez organizm spożytkowany. Bezpłodność. Warto spróbować kuracji głodówkowej w przypadku bezpłodności u kobiet. Działanie w takich wypadkach nie zostało wprawdzie naukowo zbadane i wyjaśnione, jednak jego efektywność jest niepodważalna, nie we wszystkich oczywiście wypadkach. Z doświadczeń wynika, że przy kuracji głodówkowej przeprowadza­ nej bezpośrednio przed zapłodnieniem, w istotny sposób wzrasta prawdopodobieństwo poczęcia dziecka płci męskiej. Choroby skórne. Głodówki znakomicie sprawdzają się jako część terapii przy różnych schorzeniach skórnych. Skóra ludzka, jako największy organ wydalniczy naszego ciała, bardzo silnie odczuwa