Guylaine Goulfier - Pokrzywa w ogrodzie i kuchni.pdf

Wogrodzie i kuchni Pokrzywa • Wzmacnia zdrowie • Poprawia urodę • Pielęgnuje rośliny

pis treści rzedmowa okrzywa roślina towarzysząca człowiekowi urze i pioruny ozpusta agiczna azwy i przysłowia Wyklęta i ponownie odkryta • to dotknie ten się sparzy! ieszanka chemiczna mpułka i strzykawka ntidotum W Z 4 atunki pokrzyw 6 okrzywa zwyczajna (U 6 okrzywa żegawka (U U 6 U U okrzywa kuleczkowata ( F uzynki z dalszych stron • okrzywa i jej królestwo chronienie i stołówka oślina dla motyli ezerwuar sprzymierzeńców nojówka z pokrzyw magiczny preparat ie nazywajcie mnie już gnojówką! estycyd czy nawóz? aturalna odporność licytory do sprawdzenia nojówka z pokrzywy „domowej" roboty Woda dobrej jakości kład i składowanie Fermentacja rzechowywanie oja gnojówka z pokrzyw krok po kroku Woda i pokrzywy o fermentuje! rowizoryczny cedzak dzyskiwanie i wymiana • Wywary napary i inne preparaty aceraty apary Wywary • Wyciągi z pokrzywy na receptę ( chemia dstraszanie owadów Zwalczanie grzybów iostymulacja • ztuka opryskiwania onewka czy opryskiwacz? W praktyce iedy opryskiwać? a podatne rośliny alendarz ieszanki improwizowane raktyczne dodatki • ały obchód po ogrodzie W warzywniaku od moim drzewem zut oka na krzewy różane

Wzmacniamy rośliny pokojowe gród pokrzyw w elle prawa pokrzywy prawa na żyznej glebie okrzywa jednoroczna do wysiewu okrzywa zwyczajna do zasadzenia iech żyją ugory W H yszna i pod ręką Zbiór la! zybko i dobrze o angielsku dzikie muffiny Zielone naleśniki Zapach talii fritata z pokrzyw ∎ okrzywa w roli głównej Zupa z pokrzyw uflet z pokrzyw z cebulowym sosem hrupiący przekładaniec z kozim twarożkiem pokrzywą i sosem czosnkowym Flan z pokrzyw z nutą morską łodkie ciekawostki orbet z pokrzyw z sosem czekoladowym Zadziwiające ciasteczka abłka z pokrzywami smażone w cukrze alaretka z pokrzyw ∎ okrzywa przez cały rok Świeże lub mrożone okrzywy w oliwie i w proszku Z W ZYWY ecznicze działanie pokrzywy itania pochwał obroczynna mieszanka iezupełnie panaceum ale a reumatyzm i dnę moczanową ilny środek hemostatyczny Środek pobudzający trawienie Środek oczyszczający a anginę i afty reparaty domowej roboty d kury po krowę asza treściwa asza wysokiej jakości ońskie zdrowie kanie barwienie i czyszczenie pokrzywa w domu kanie pokrzywy amaczanie oślinny barwnik nne domowe zastosowania pokrzywy • utorce • Źródła zdjęć • ndeks

rzedmowa jak wielu z was miałam liczne kontakty z pokrzywą oczywiście parzące le nie tylko W gospodarstwie z mojego dzieciństwa pokrzywa była zawsze obecna tworzyła cieniste i groźne zarośla abcia nna mogła wyrywać pokrzywy całymi garściami żeby ukarać nimi małych psotni ków wypuszczających króliki z klatek („Żeby wam krew szybciej krążyła!" amiętam jak ugniataliśmy pokrzywy z chlebem na paszę dla kaczek ; jak robiliśmy z nich na szybko zupę lub wywar na codzienne dolegliwości; jak sporządzaliśmy preparaty do zastosowania w ogrodzie W pokrzywowych zaroślach obserwowaliśmy świat biedronek gąsienic i innych stworzeń imo że pokrzywa wciąż rośnie w naszym otoczeniu nie poświęcamy jej wiele uwagi kupiamy się na jej parzącej naturze a w codziennym życiu nie wykorzystujemy jej cennych właściwości elem tej książki jest ukazanie różnorodnych możliwości wykorzystania pokrzywy a jedno cześnie złożenie hołdu tej roślinie cennej towarzyszce człowieka uylaine ou fier

okrzywa roślina towarzysząca człowiekowi Zawsze tam gdzie człowiek parząca i niezbyt dekoracyjna ale silna i użyteczna cieszy się cichym przyzwoleniem nietypową popularnością okrzywa rośnie blisko siedlisk ludzkich na stertach gnoju w podcieniach domów i na starych murach a nawet na wrakach samochodów przeżartych przez rdzę Zdaje się żywić działalnością ludzką ozbawiona powabu zapachu kwiatów czy kolorowych liści za to wyraźnie odstraszająca za sprawą włosków parzących leczy karmi da się tkać barwi czyści i posiada jeszcze setki innych zastosowań hwalona czy nienawidzona nigdy nie pozostaje człowiekowi obojętna urze i pioruny zy wiecie że pokrzywa przez długi czas była czczona jako roślina poświęcona onarowi władcy piorunów i przywódcy germańskiego panteonu latego też onnernettel w staronie mieckim „pokrzywa piorun" chroniła przed uderzeniem pioruna okrzywa jest również poświęcona horowi skandynawskiemu bogowi burzy a parząca roślina przez długi czas zaj mowała wyjątkowe miejsce w kulturze germańskiej ; zdobi herb zlezwika olsztynu iekawostka ak nasi europejscy sąsiedzi nazywają pokrzywę W Wielkiej rytanii mówi się na nią nettle w iszpanii ozpusta rzez długi czas pokrzywa roślina poświęcona również Wenus była owiana otoczką erotyzmu ako afrodyzjak miała podobno wzmagać lubieżność ej sproszkowane nasiona wymieszane z pieprzem miodem i popijane winem przywracały mężczyznom wigor yła to ówczesna roślinna viagra! uWnal porównuje nawet efekty jej działania do tych wywoływanych przez tancerki znane z lubieiności „ ancerki z adyksu pobudzają marnych kochanków i wywołują ten sam efekt co chłosta pokrzywami w przywracaniu bogatym mężczyznom ochoty do życia' owiązanie pokrzywy z żywotnością wyjaśnia skądinąd stosowanie tej rośliny w wielu obrzgdaeh inicjacyjnych szczególnie w fryce W owej winei niewtajemniczeni jeszcze młodzieńcy poddawani byli trzydniowej inten sywnej chłoście pokrzywami w celu wyeliminowania wszelkiej „kobiecości" z ich ciała agiczna ieczu pokrzywie przypisywano wielką moc remy i maści z pokrzywy wypędzały złe moce chroniły przed diabłem i duchami potępiały niewinnych ardziej praktyczne zasto sowanie znalazła jako przynęta dla ryb Wiązka pokrzyw umieszczona pod łóżkiem chorego npe niała mu wyzdrowienie a noszona przy sobie chroniła przed złym spojrzeniem

azwy i przysłowia okrzywa stanowi część historii ludzkości Świadczą o tym zwyczajowe określenia pokrzywy parzawka żyrucha lub żyruja gajka które wskazują na parzące właściwości tej rośliny ato miast sama nazwa „pokrzywa" pochodzi od tego że roślina ta porasta czyli „pokrywa" całymi połaciami miejsca takie jak przydomowe wysypiska śmieci zwały gruzów stare ogrodzenia Z rośliną tą związane są rozmaite przysłowia i powiedzenia np „ okrzywa czym najzieleńsza tym najgorętsza" lub „ ieszyć się jak nagi w pokrzywach' iekawostka ęk pokrzyw może być symbolem wielu rzeczy a przykład w zachodnich rusach maja kładziono go w oknach dziewcząt których obyczaje uznawano za lekkie en parzący podarunek ofiarowywano również przy okazji zerwania związku atomiast w okolicach ijon wielbiciele wręczali garść pokrzyw kobiecie której nie umieli okazać uczucia w inny sposób Wyklęta i ponownie odkryta ełen zawirowań wiek X X był wielce krzywdzący dla pokrzywy W tej epoce triumfu nauki człowiek odwrócił się od przyrody i pokrzywa została całkowicie zapomniana ie intereso wała się nią ani medycyna ani rolnictwo Zaliczano ją co najwyżej do roślin spożywanych przez ubogich ules ichelet chciał otwarcie jej zniknięcia podczas gdy inni jej bronili na przykład ictor ugo wielbi ją w ontemplacjach i zachwala jej zalety w ędznikach ziś pokrzywa została odkryta na nowo adania naukowe wykazały jej właściwości leczni cze coraz bardziej popularna jest też gnojówka z pokrzyw oślinę tę docenili także szefowie kuchni i przyrządzają ją na wolnym ogniu okrzywa została słusznie ponownie nobilitowana

ocham pająka i kocham pokrzywę Znienawidzone stworzenia ; o nic nie słucha i wszystko gani ch jakże posępne życzenia; o są przeklęte i nędzne zarne pełznące istoty; o są smutnymi jeńcami wej własnej podstępnej roboty ; losie! atalne więzy! fiary własnych dzieł o pająk to zwykły łajdak pokrzywa ma węży kieł o rzucają za sobą cień piekieł o ucieka przed nimi kto w mocy; o oboje są ofiarami iemnej nocy y co przechodzisz nad biednym zwierzęciem ośliną bez znaczenia ożałuj zła i brzydoty ożałuj ukąszenia! iczym jest kto tęsknoty nie zaznał ni razu ; Wszystko chce ust muśnięcia ; W ich dzikim strachu wystarczy Że ktoś zaniecha zdepnięcia Wystarczy że spojrzy mniej surowym okiem z dala od dnia jasności Wstrętny zwierz i chwast podły zepcą cicho iłości! ictor ugo ontemplacje

to dotknie ten się sparzy! ie ma wątpliwości pokrzywa parzy ic więc dziwnego że jest tak mało lubiana ajlżejsze dotknięcie rośliny powoduje oparzenia i swędzące bąble Zbadajmy nieco bliżej ten jej obronny arsenał ieszanka chemiczna rówczan sodu serotonina acetylocholina pokrzywa zawiera imponującą listę związków organicznych rzez długi czas wierzono że kwas mrówkowy był tym „jadem" wywołującym oparzenia ymczasem odpowiedzialna za to jest histamina i trudno uniknąć jej działania wystarczy mg tej substancji żeby powstały bąble wędzenie wywołane dotknięciem pokrzywy trwa około dziesięciu minut i powraca jeśli oparzone miejsce ma kontakt z wodą na przykład podczas mycia rąk o jednak nic w porów naniu z piorunującym efektem działania gigantycznej tropikalnej pokrzywy która może wywołać ból trwający tygodniami a nawet spowodować śmiertelną opuchliznę mpułka i strzykawka bserwowane pod lupą włoski parzące pokrzywy owe słynne „żądła przypominają ampułki wypełnione lekarstwem posób ich działania jest podobny można by nawet zaryzykować tezę że ta roślinna broń stanowiła wzorzec kształtu ampułek arzący płyn pod ciśnieniem wypełnia rozszerzoną dolną część włoska parzącego d niej odchodzi wydłużona część zakończona kulką a ostatnia pod wpływem dotyku pęka niczym kawałek szkła w gruncie rzeczy cały włosek zbudowany jest z krzemionki i w chwili kontaktu ze skórą przenika do niej uwalniając jednocześnie parzący płyn iekawostka okrzywa ogólnie uważana jest za roślinę okrutną i złośliwą ponieważ parzy bez ostrzeżenia W języku kwiatów symbolizuje zdradę le nie tylko est również symbolem szczerości ponieważ nie ukrywa swych wad pod osłoną pięknego wyglądu ntidotum Znane są różne sposoby łagodzenia oparzeń pokrzywą pocieranie swędzącego i bolącego miej sca śliną suchą ziemią lub miazgą z różnych roślin w urcji z malwy w ortugalii z mięty z których najbardziej rozpowszechnionymi są dziki szczaw i przede wszystkim babka tórą z tych roślin o działaniu łagodzącym wybrać ależy po prostu użyć tej która rośnie najbliżej Zdarza się bowiem często że roślinę zawierającą antidotum można znaleźć w sąsiedz twie pokrzyw a przykład wspomniana wcześniej groźna tropikalna pokrzywa rośnie w pobliżu pewnego gatunku szczawiku którego zielonkawy sok nieco łagodzi oparzenia rzed posmarowaniem bolącego miejsca trzeba rozgnieść babkę szczaw czy miętę ponieważ to soki tych roślin łagodzą ból

orada Zapewniano mnie że „ iście pokrzywy nie parzą jeśli dotyka się ich od spodu ponieważ woda podobno łagodzi efekty oparzeń spróbowałam zbierać pokrzywę gołymi rękami w ulewnym deszczu fekt ylko najbardziej wytrwali mogą się obyć bez rękawiczek a i oni powinni pamiętać o osłonięciu kolan i pośladków kiedy znajdą się wśród pokrzyw!

W Z

W swoim ogrodzie obserwujesz mszyce na krzewie różanym żółknące krzewy malin i gnące się sadzonki pomidorów est na to rada gnojówka z pokrzyw! en preparat jest idealnym środkiem stosowanym w amatorskim ogrodnictwie ekologicznym Zobaczmy więc jak przygotować i stosować wywary maceraty i inne preparaty na bazie pokrzyw

atunki pokrzyw rzed omówieniem znaczenia pokrzywy w ogrodnictwie wypada wymienić rozmaite gatunki tej parzącej rośliny a także wskazać cechy odróżniające ją od podobnych do niej roślin imo że rodzina pokrzywowatych do której należy pokrzywa obejmuje ponad rodza jów ten do którego należy nasza parząca roślina w olsce reprezentowany jest tylko przez cztery gatunki dwa rodzime i dwa zawleczone mniej lub bardziej rozpowszechnione ale wszystkie parzące Zapamiętaj Wielu z nas uznaje pokrzywy za wyjątkowo złośliwe rośliny podczas gdy ich właściwości parzące służą im do obrony m bardziej roślina narażona jest na dotyk tym silniej parzy tąd też im częściej ścina się pokrzywy tym bardziej stają się parzące okrzywa zwyczajna to niepodważalna królowa wśród polskich pokrzyw ówiąc „pokrzywa myślimy o niej est najwyższa osiąga wysokość ponad m stąd nazywa się ją też pokrzywą wielką jest również najbardziej rozpowszechniona nie tylko w olsce ale i na świecie Znana jest także jako pokrzywa dwupienna ponie waż kwiaty męskie i żeńskie występują na różnych osobnikach est to roślina wieloletnia rozrastająca się z łatwością w gęste skupiska dzięki długim żółtym rozłogom tarożytni nazywali ją pokrzywą dzierzbą stnieje kilka hipotez doty czących tego określenia edna z nich mówi że wynika ono z podobieństwa kłujących właściwości pokrzywy do spiczastego dzioba dzierzby okrzywa żegawka wiele mniejsza od pokrzywy zwy czajnej ale równie rozpowszechniona rzyczyną jej liczebności jest fakt że jedna roślina na której występują zarówno kwiaty żeńskie jak i męskie witnąca pokrzywa zwyczajna

wiatostany pokrzywy żegawki zebrane w jajowate kwiatostany wytwa rza ponad łatwo rozsiewających się nasion ilnie parząca zasługuje w pełni na swoją nazwę kojarzoną ze słowem „żgać o ciekawe w medycynie ludowej stosowano ją przy ukąszeniach owadów i innych zwierząt jak również przy popa rzeniach słonecznych i jako środek przy spieszający gojenie się ran nita membranacea ej łacińską nazwę przetłumaczyć można jako „błoniasta azwa ta wynika z niety powego kształtu kwiatostanów przypomi nających wąską wstążkę wiaty żeńskie znajdują się poniżej męskich i zapylane są pyłkiem opadającym pod wpływem działania siły ciężkości en jednoroczny gatunek porasta w szczególności ogrodze nia i podcienie W olsce nie występuje rośnie na wybrzeżu orza Śródziemnego i w retanii nita atrovirens ardzo przypomina pokrzywę zwyczajną różni się od niej intensywnym ciemno zielonym zabarwieniem liści któremu zawdzięcza swą łacińską nazwę atrovi rens znaczy „ciemnozielony a także zwyczajową nazwę „pokrzywa czarniawa jest to tłumaczenie dosłowne w języku polskim nie występuje takie określenie gatunku przypis tłumacza okrzywa kuleczkowata ic ę niewielką roślinę jednoroczną niekiedy dwuletnią z łatwością można rozpoznać po kwia tach zebranych w drobne kuliste kwiatostany najeżone włoskami parzącymi uż w starożytno ści zwrócono uwagę na ich podobieństwo do kuli lub pigułki pilulae rzez długi czas gatunek ten uprawiano w niektórych częściach uropy Wschodniej ponie waż nasiona o galaretowatej lub oleistej zawartości stosowano jako paszę dla zwierząt gospo darskich W olsce jest to gatunek zawleczony występujący lokalnie i przejściowo okrzywa kuleczkowata to z pewnością panaceum greckiego lekarza ioscoridosa żyjącego w wieku Zachwalał jej właściwości jako leku pobudzającego libido moczopędnego przeczyszczającego wykrztuśnego Zalecał ją na gnijące rany wrzody i ropnie

alaretowaty zawierający cukry które w zetknięciu się z wodą pęcznieją tworząc ślu zowatą mieszaninę leisty nasiona pokrzywy są oleiste zawierają płynne tłuszcze olej W olsce występuje jeszcze jeden gatunek zawleczony pokrzywa konopiolistna rtica cannabina okrzywa prawdźmy by uchronić się przed roślinożercami niektóre rośliny przyjęły przebiegłą strategię wyglą dem przypominają pokrzywę i panoszą się jakby posiadały słynne parzące włoski onieważ jednak rośliny te nie parzą zwyczajowo nazywa się je „głuchymi pokrzywami nie zważając zupełnie na ich przynależność botaniczną W rzeczywistości prawie wszystkie te „falsyfikaty należą do zupełnie innej rodziny niż pokrzywy ą to przeważnie rośliny zaliczane do rodzaju jasnota z rodziny jasnotowatych a pierwszym miejscu plasuje się jasnota biała zwana też białą pokrzywką często rosnąca wśród parzących pędów pokrzywy W olsce występują także jasnota gajowiec jasnota plami sta jasnota mieszańcowa jasnota pośrednia jasnota purpurowa jasnota różowa roślina tru jąca ednak w języku polskim mianem głuchej pokrzywy określa się oficjalnie tylko jasnotę białą choć i inne wymienione powyżej gatunki jasnoty poza okresem kwitnienia kiedy to mają barwne kwiaty również można pomylić z pokrzywą uzynki z dalszych stron a świecie występuje kilka gatunków pokrzyw mniej lub bardziej wykorzystywanych przez człowieka ą wśród nich zczmiel biały znany też pod nazwami „rami lub „ramia oehmeria nivea uprawiany od sześciu tysięcy lat jest jedną z najstarszych roślin włóknodajnych Ze względu na liście o lekko sercowatym kształcie jest cenioną rośliną ozdobną w zji rtica massaica w fryce uznawana jest za warzywo zwłaszcza w gandzie gdzie jest szczególnie ceniona pożywa się jej surowe kiełki lub suszone i gotowane liście oślina ta figuruje w wielu spisach leków rtica ferox krzaczasta pokrzywa zwana przez rdzenną ludność owej Zelandii onga onga jest rośliną której należy unikać siąga do m wysokości i wyposażona jest w milimetrowej długości włoski parzące które powodują oparzenia bolące nawet przez kilka dni asnota tzw „głucha pokrzywa

okrzywa i jej królestwo W zaroślach pokrzyw żyje ponad gatunków zwierząt w tym gatunków owadów mniej lub bardziej z tą rośliną związanych latego pokrzywę możemy określić mianem królowej bioróżnorodności a co za tym idzie sprzymierzeńczynią ogrodnika! chronienie osnące w kępach pokrzywy osiągające m wysokości i uzbrojone przed roślinożercami we włoski parzące stanowią schronienie zarówno dla dzikich jak i domowych zwierząt tąd też wiele ptaków ukrywa w nich swoje gniazda jak np pokrzewki czy łozówki aczki a przede wszystkim gęsi składają w takich kępach jaja a ich młode żywią się liśćmi pokrzywy wśród których kryją się przez kilka tygodni Łanie i sarny rodzą młode w łanach pokrzyw Zastanawiano się czy spożywanie liści pokrzyw nie ułatwia im porodu Zwierzęta związane są z daną rośliną jeśli stanowi ona dla nich pokarm i warunkuje ich rozmnażanie się jest dla nich tzw rośliną żywicielską Zwierzęta te nie mogą żyć bez tej rośliny a przykład zniszczenie pokrzyw dla wielu gatunków zwierząt równoznaczne byłoby z wymarciem ponieważ skutkowałoby przerwaniem łańcucha pokarmowego którego stanowią ogniwo i stołówka la wielu zwierząt kępy pokrzyw są istną spiżarnią zwłaszcza dla jeży żywiących się liśćmi oraz dla ptaków które gustują w kwiatach pokrzywy bażantów kuropatw gilów kulczyków czyżów potrzosów czeczotek okrzywa jest rośliną żywicielską dla licznych owadów a przykład kilka gatunków much drąży korytarze w pędach pokrzywy ośliną tą żywi się również pewien gatunek ryjkowca naliściak pokrzywick o pięknym pancerzyku mieniącym się złocistobrązowymi refleksami oślina dia motyli Wiele motyli żyje albo zatrzymuje się na krócej lub dłużej na pokrzywie na której składa jaja okrzywą żywią się też ich larwy Z grupy motyli dziennych związanych z parzącą rośliną wymie nić należy rusałkę pawika rusałkę osetnika rusałkę admirała rusałkę ceika rusałkę kratkowca pośród motyli nocnych na pokrzywach zaobserwować moina najdyskretniejsze z ciem takie jak przezierki pokrzywianki krasopanie poziomkówki szewnice miętówki szewnice pokrzywnice Wypada dodać że gąsienice tego ostatniego gatunku podobnie jak ich roślina żywicielska pokryte są parzącymi włoskami usałka admirał motyl składający jedno jajo na raz na wierzchniej stronie liścia pokrzywy uż po wykluciu się larwa chroni się zwijając liść który zjada usałka admi rał jest motylem wędrownym występującym aż po ustralię i ową Zelandię gdzie nie waha się przysiadać na straszliwej pokrzywie rtica ferox

ezerwuar sprzymierzeńców ąsienice mszyce skoczki pomrowy są zwierzętami nie tylko goszczącymi na pokrzywie ale również przyciągającymi liczne drapieżniki rzykładem mogą być ptaki owadożerne łasica i kuna domowa które znajdują w pokrzywach gryzonie biedronki pryszczarki bzygi i inni sprzymierzeńcy ogrodnika osłużmy się takim przykładem w kwietniu kiedy uprawy ogrodowe są jeszcze nieliczne biedronki składają jaja na pokrzywach pewne że ich larwy będą mogły pożywić się przed wcześnie pojawiającymi się mszycami astępne pokolenie biedronek przeniesie się na rośliny uprawne zaatakowane przez szkodniki dyby nie było pokrzywy nie tylko biedronki ale także bzygi ptaki i inni sprzymierzeńcy przenieśliby się do bardziej gościnnych ogrodów otyl rusałka ceik siedzący na pokrzywie

nojówka z pokrzyw magiczny preparat nojówka z pokrzyw hasło przywodzące na myśl filtrację alchemię a nawet czary! ymczasem preparaty roślinne są dzisiaj dokładnie badane naukowo okrzywa nie ujawniła jeszcze wszystkich swoich sekretów czeka aż je poznasz ie nazywajcie mnie już gnojówką! azwy mają czasem trudne życie o co umownie zwykło traktować się jako gnojówkę z pokrzyw powinno określać się sfermentowanym wyciągiem roślinnym dy ciecz zamiast fermentować gnije pojawia się mdlący i nieprzyjemny zapach okrzywa nadaje się również do produkcji innych preparatów Z wyciągów roślinnych sporządzić można maceraty wywary napary od wpływem ciepła wywary napary lub podczas naturalnych procesów takich jak fermentacja komórki roślinne rozpadają się uwalniając zawarte w nich związki che miczne W ten sposób powstają wyciągi roślinne estycyd czy nawóz ie gnojówka z pokrzyw nie jest nawozem awet jeśli zawiera dużo azotu nie odżywia roślin ie jest też insektycydem ani fungicydem ponieważ nie niszczy szkodników Za to zapobiega chorobom i odstrasza szkodniki zieje się tak za sprawą elicytorów substancji wzmacniają cych naturalną odporność roślin ak one działają aturalna odporność arażone na stres rośliny reagują uwalnianiem związków chemicznych uruchamiających natu ralną odporność a przykład niektóre liście twardnieją i stają się odporniejsze na wysokie temperatury inne robią się gorzkie w celu odstraszenia roślinożerców omórki skórki jagód stają się grubsze żeby chronić miąższ inne komórki obumierają wokół zarodników grzybów chorobotwórczych aby przeszkodzić im w dalszej infekcji rośliny licytory są związkami che micznymi alarmującymi roślinę i mobilizującymi ją do obrony przed agresorami orada ój sąsiad zwolennik stosowania gnojówki z pokrzyryv używa jej bez ograni czeń Wszędzie zawsze nie zważając na prze dawkowanie „ o nie może być szko dliwe tłumaczy amiętajmy że przez tę nadmierną zapobiegliwość rośliny mogą stra cić naturalną odporność Wówczas elicytory nie wywołują odpowiedniego efektu licytory do sprawdzenia Wyciągi roślinne na bazie pokrzywy chronią przed atakiem owadów i grzybów chorobotwór czych ą to często biostymulatory przyspieszają wzrost pomagają zwalczać chlorozę aktywują rozkład kompostu e właściwości od dawna przypisywane gnojówce z pokrzywy poparte doświadczeniami zwłaszcza w dziedzinie agrobiologii i biodynamiki są stopniowo udowad

niane naukowo adania nad zaletami pokrzywy prowadzi się od niedawna pierwszymi zajmo wał się szwedzki naukowiec olf eterson w roku okrzywa skrywa jeszcze wiele tajemnic i liczy na to że je odkryjesz

nojówka z pokrzyw „domowej roboty gromną zaletą gnojówki z pokrzyw jest w dużym stopniu łatwość i szybkość jej zrobienia ednak proste przygotowanie niekoniecznie oznacza że możemy zapomnieć o kilku podstawowych zasadach Woda dobrej jakości by wyciąg roślinny miał wszystkie zalety elicytora należy przede wszystkim używać wody niechlorowanej letniej ° i niezbyt twardej Wapń może bowiem zatykać szparki w liściach i przeszkadzać w ich pobudzaniu ajlepsza jest więc deszczówka eśli nie dysponu jemy deszczówką można użyć wody kranowej odstanej przez dni i mieszanej od czasu do czasu eśli woda zawiera dużo wapnia należy ją zakwasić octem spirytusowym ml na wody licytor związek chemiczny zawarty w danej roślinie wywołujący naturalną reakcję obronną innych roślin kład i składowanie by przygotować gnojówkę pokrzywy należy skosić jeszcze zanim zakwitną ożna je pozo stawić w całości lub posiekać niektórzy twierdzą że po posiekaniu soki roślinne łatwiej się uwalniają astępnie rośliny należy umieścić w pojemniku nieco większym niż przewidziana ilość gnojówki np w zbiorniku litrowym na gnojówki Zbiornik nie powinien być drewniany ani metalowy ajlepiej nadają się do tego plastikowe kubły o dodaniu wody całość należy przykryć materiałem przepuszczalnym np płótnem Zapamiętaj rzygotowana przez ciebie gnojówka ma mdlący nieprzyjemny zapach odstawowymi przyczynami tego niepowodzenia mogą być • jakość wody za ciepła za zimna zawierająca zbyt dużo wapnia • zbyt długi proces fermentacji • niedokładne cedzenie pozwalające na przedostawanie się szczątków roślin ermentacja by zapoczątkować fermentację preparatu należy go natlenić W tym celu wystarczy mieszać go codziennie przez co najmniej minut oczątek fermentacji sygnalizowany jest pojawie niern się na powierzchni cieczy małych bąbli gazu tuż po jej wymieszaniu eśli przestaną się pojawiać ciecz należy natychmiast starannie przecedzić Żadne szczątki roślinne nie mogą przedostać się do wyciągu z pokrzyw w przeciwnym razie zaczną gnić i pojawi się mdlący zapach a preparat straci swoje właściwości Zbiór pokrzyw

rzechowywanie fermentowany wyciąg z pokrzyw może być przechowywany na wiele sposobów w butelkach z korkiem ceramicznym w plastikowych pojemnikach na wino lub w zbiornikach ze stali nie rdzewnej owinien być magazynowany w ciemności i w temperaturze około ° awet nie które doskonale przecedzone preparaty mogą zacząć ponownie fermentować wówczas pojem nik się wzdyma ozwiązanie jest w tym przypadku proste należy uwolnić zbierający się gaz otwierając pojemnik

oja gnojówka z pokrzyw krok po kroku Wszyscy sąsiedzi pamiętają moje pierwsze próby sporządzenia gnojówki z pokrzyw przemierzałam całą wioskę z beczką z której unosił się przedziwny zapach o odstraszało wszystkie mszyce gąsienice a także wszystkich ogrodników zisiaj potrafię przyrządzić gnojówkę o mocnym ale nie odrażającym zapachu Woda i pokrzywy kinam pokrzywy w maju niekiedy w czerwcu ale zawsze zanim zakwitną iektórzy je sie kają ale ja wolę stosować całe rośliny zięki sprytnej poradzie mojej sąsiadki zajmującej się ogrodnictwem na dużą skalę wkładam je do worka po ziemniakach astępnie umieszczam pokrzywy w litrowym plastikowym wiadrze i zalewam wody z mojego zbiornika na deszczówkę ałość przechowuję w garażu gdzie jest ciemno i chłodno o fermentuje! ano i wieczorem w każdym razie co najmniej raz dziennie ciężkim kijem mieszam nasta wioną ciecz około minut zawsze w jedną stronę a początku jest dość ciężko ale z czasem rośliny zawiązane w worku coraz łatwiej mieszać iedy po kilku dniach na powierzchni poja wiają się bąbelki z gazem zaczyna się alarm gnojówka wkrótce będzie gotowa! Zależnie od temperatury zewnętrznej początek fermentacji może zacząć się po dniach Zapamiętaj lle pokrzyw należy zebrać rzeba liczyć około kg roślin niektórzy spe cjaliści zalecają g na wody Większa ilość pokrzyw wcale nie gwarantuje że sfer mentowany wyciąg będzie bardziej stężony i bardziej skuteczny rowizoryczny cedzak iedy piana sygnalizująca fermentację przestaje się pojawiać przecedzam preparat żywam sita młynarskiego na którym rozciągam resztki starego cienkiego bawełnianego prześcieradła Żadne fragmenty roślin nie powinny przedostać się do wyciągu roślinnego aby nie spowodować gnicia i towarzyszącego mu zapachu nik niemy tym samym zatkania otworów sita zasami muszę płukać prześcieradło przed końcem cedzenia ale warto to robić ówi się że dobra gnojówka z pokrzyw ma zapach świeżego krowiego moczu dlaczego akurat tego zwierzęcia Zagadka! i rzeczy wiście mogę to potwierdzić na podstawie przygotowywanej przez mnie gnojówki ąble pojawiające się podczas fermentacji taranne przecedzanie