Nauka Kościoła katolickiego
Święty Ojciec Pio zachęcał swoich
słuchaczy: Módlcie się, módlcie się, módl
cie się. Musimy opróżnić czyściec. Wszyst
kie dusze muszą być uwolnione. Zaś święty
proboszcz Jan Maria Vianney zapewniał, iż
praktykowanie modlitwy o uwolnienie dusz
z czyśćca jest, po modlitwie o nawrócenie
grzeszników, najmilsze Bogu. ... Dusze
czyśćcowe nic dla siebie zrobić nie mogą,
lecz mogą wiele dla swych dobroczyńców.
Czyśćciec to według nauki Kościoła kato
lickiego bolesne dochodzenie duszy do abso
lutnie doskonałej miłości, koniecznej do osią
gnięcia szczęścia Nieba.
Czyściec to raczej stan, a nie miejsce.
Dostępują go osoby umierające w łasce, ale
3
które nie uporządkowały stosunku do rzeczy
stworzonych. Boże Miłosierdzie dopuszcza
możliwość oczyszczenia miłości z egoistycz
nych przywiązać, do których doprowadziły
popełnione grzechy.
Ciężar kary czyśćcowej zależy od rodzaju
oraz liczby popełnionych grzechów. Oczysz
czenie dokonuje się przez „ogień", który nie
jest fizycznej natury, lecz jest bólem ducho
wym wynikającym z uświadomienia sobie
miłości Boga i własnych niedoskonałości.
Innym oczyszczającym cierpieniem jest
tęsknota za Bogiem. Katechizm Kościoła
Katolickiego podkreśla, że cierpienia czyść
cowe są inne niż piekielne (KKK 1031). Po
ukończeniu oczyszczenia zmarli z czyśćca
trafiają do nieba.
Fundamenty biblijne. Pismo Święte nie
mówi wprost o istnieniu czyśćca, jednak
4
Kościół katolicki utrzymuje, że istnieją wy
raźne aluzje w Ewangelii Łukasza (Łk 12,
58-59), Mateusza (Mt 12, 31-32) oraz szcze
gólnie we fragmencie Drugiej Księgi Macha-
bejskiej (2 Mch 12, 43-45); Uczyniwszy zaś
składkę pomiędzy ludźmi, posłał do Jerozo
limy około dwu tysięcy srebrnych drachm,
aby złożono ofiarę za grzech. Bardzo pięk
nie i szlachetnie uczynił, m yślał bowiem
o zmartwychwstaniu. Gdyby bowiem nie
był przekonany, że ci zabici zmartwych
wstaną, to modlitwa za zmarłych byłaby
czymś zbędnym i niedorzecznym, lecz je śli
uważał, że dła tych, którzy pobożnie za
snęli, je st przygotowana najwspanialsza
nagroda - była to myśl święta i pobożna.
Dlatego właśnie sprawił, że złożono ofiarę
przebłagalną za zabitych, aby zostali uwol
nieniodgrzechu.
5
W czyśćcu najmocniej są karane: czyny
przeciwko miłości, oszczerstwo, zniesła
wienie, brak pojednania się, kłótnie z powo
du chciwości, zazdrość. Matka Boża prosi:
Kochajcie wszystkich ludzi i bądźcie do
brzy dla nich - miłość potrafi zrównowa
żyć wiele grzechów, uwolnić z czyśćca
wiele dusz.
Jak cierpią dusze w czyśćcu? Każdą
duszę trawi tęsknota za Bogiem, jest to
najboleśniejsze cierpienie czyśćcowe. Poza
tym dusza jest karana tak jak grzeszyła.
Dusze czyśćcowe pragną oczyszczenia i po
łączenia się z Bogiem.
Biedne dusze wołają do nas z czyśćca
jak Hiob: Zmiłujcie się zmiłujcie, moi przy
jaciele, ponieważ ręka Boga mnie dotknęła
(Hi 19, 21).
6
Pomoc duszom czyśćcowym. Kościół
katolicki podaje do wierzenia, że można
pomagać duszom w czyśćcu przez modli
twę, posty, odpusty, dobre czyny, odpra
wianie w ich intencji mszy (w tym zwłasz
cza gregoriańskich) i przystępowanie do
Komunii świętej. W intencji dusz cierpią
cych w czyśćcu wierni mogą również po
spełnieniu ustalonych przez Kościół warun
ków uzyskiwać odpusty.
Nauka o odpustach łączy się z tajemnicą
Bożego Miłosierdzia. W sakramencie pojed
nania grzesznik otrzymuje przebaczenie
wyznanych grzechów, za które szczerze
żałuje. Dzięki temu może on osiągnąć
wieczne zbawienie.
Uzyskane przebaczenie nie uwalnia jed
nak od kar doczesnych (czasowych), które
spotykają nas za życia lub w czyśćcu po
7
śmierci. Uwolnieniu od tych kar służy wła
śnie obfity skarbiec odpustów Kościoła.
Odpust jest to darowanie przez Boga
kary doczesnej za grzechy odpuszczone już
co do winy.
Rozróżnia się odpusty cząstkowe i zu
pełne (zależnie od tego, w jakim stopniu
uwalniają nas od kary doczesnej). Odpusty
te może zyskiwać każdy ochrzczony po
spełnieniu odpowiednich warunków dla sie
bie lub ofiarowywać je za zmarłych.
Warunki uzyskania odpustu zupełnego:
1. Brak jakiegokolwiek przywiązania do
grzechu, nawet powszedniego (jeżeli jest
brak całkowitej dyspozycji - zyskuje się
odpust cząstkowy).
2. Stan łaski uświęcającej do którego do
prowadza nas spowiedź sakramentalna.
3. Przyjęcie Komunii świętej.
8
4. Odmówienie modlitwy (np. Ojcze nasz
i Zdrowaś Maryjo) w intencjach papieża
(nie chodzi o modlitwę w intencji samego
papieża, choć i ta modlitwa jest bardzo
cenna). Modlitwa związana z odpustem ma
być skierowana w intencji tych spraw, za
które modli się każdego dnia papież.
5. Wykonanie czynności związanej prawnie
z odpustem.
Spowiedź, Komunia święta i modlitwa
w intencjach Ojca Świętego mogą być
wypełnione w ciągu kilku dni przed lub po
wypełnieniu czynności, z którą związany
jest odpust; między tymi elementami musi
jednak istnieć związek.
Po jednej spowiedzi można uzyskać wiele
odpustów zupełnych, natomiast po jednej
Komunii świętej i jednej modlitwie w inten
cjach papieża - tylko jeden odpust zupełny.
9
Kościół zachęca do ofiarowania odpu
stów za zmarłych (niekoniecznie muszą
być to osoby nam znane, nie musimy wy
mieniać konkretnego imienia - wystarczy
ofiarować odpust w intencji osoby zmar
łej, która tego odpustu potrzebuje). Przez
taki dar sam ofiarodawca zyskuje dla
siebie odpust zupełny w godzinie swojej
śmierci.
Odpustem obdarzone mogą być naj
rozmaitsze dzieła: dzieła miłości; dzieła
apostolstwa; prace, które służą zbawie
niu dusz (np. katechizowanie, misje, od
wiedzanie chorych); ćwiczenia czysto
duchowe.
1. Udziela się odpustu cząstkowego wier
nemu, który w wykonywaniu swoich
obowiązków i znoszeniu przeciwności ży
10
l A
ciowych, skierowuje swoją myśl z pokorną
ufnością do Boga, dołączając choćby tylko
wewnętrznie jakieś pobożne wezwanie.
2. Udziela się odpustu cząstkowego wier
nemu, który kierując się duchem wiary
zaofiaruje sam siebie, albo przeznaczy swo
je dobra w duchu miłosierdzia, na służbę
braciom znajdującym się w potrzebie.
3. Udziela się odpustu cząstkowego wier
nemu, który w duchu pokuty, powstrzyma
się dobrowolnie od rzeczy godziwej i miłej
dla niego.
11
ODPUST ZUPEŁNY można uzyskać m.in.
przez następujące pobożne praktyki:
A. Codziennie
1. Adoracja Najświętszego Sakramentu
trwająca przynajmniej pół godziny.
2. Czytanie Pisma Świętego przynajmniej
przez pół godziny.
3. Odprawienie Drogi Krzyżowej.
4. Odmówienie we wspólnocie w kościele
(lub w kaplicy, w rodzinie, we wspólnocie
zakonnej lub w pobożnym stowarzyszeniu)
jednej części Różańca Maryjnego - odma
wianej w sposób ciągły z rozważaniem
tajemnic.
B. IN niektóre dni roku
1. Odpust parafialny.
2. Nawiedzenie cmentarza w dniach 1-8 XI
z modlitwą za zmarłych.
12
3. Gorzkie żale oprawiane jeden raz w tygo
dniu w Wielkim Poście.
4. Udział w rekolekcjach trwających przy
najmniej trzy dni.
5. Adoracja i ucałowanie krzyża w czasie
uroczystości obrzędu w Wielki Piątek.
6. Akt poświęcenia O Jezu Najsłodszy,
Odkupicielu odmówiony publicznie w Uro
czystość Najświętszego Serca Jezusowego.
7. Akt wynagrodzenia O Jezu Najsłodszy...
odmówiony publicznie w Uroczystość Naj
świętszego Serca Jezusowego.
NB. W ogłoszeniach parafialnych często są po
dawane inne liczne odpusty np. z okazji Dnia
Chorych, Roku Wiary itp.
Odpusty zupełne można ofiarować za siebie
albo za dusze w czyśćcu cierpiące.
13
ODPUST CZĄSTKOWY można otrzymać
m.in. za następujące modlitwy i czyny:
1. Znak Krzyża św. - pobożne przeżegna
nie ze słowami: Wimię Ojca i Syna...
2. Adoracja Najświętszego Sakramentu
(mniej niż półgodziny).
3. Krótkie czytanie Pisma Świętego.
4. Różaniec Maryjny prywatnie odmawiany.
5. Akt poświęcenia rodzaju ludzkiego O Jezu
Najsłodszy... pobożnie odmówiony.
6. Akt wynagrodzenia O Jezu Najsłodszy...
7. Antyfona Pod Twoją obronę...
8. Antyfona Witaj Królowo...
9. Hymn Ciebie Boga wysławiamy...
10. Hymn Przed tak wielkim Sakramentem...
11. Litanie zatwierdzone do publicznego
odmawiania.
12. Hymn Magnificat...
14
13. Modlitwa Aniele Boży...
14. Modlitwa Anioł Pański... (lub Królowo
nieba... w okresie Wielkanocnym).
15. Modlitwa Duszo Chrystusowa...
16. Modlitwa św. Bernarda Pomnij o Naj
świętsza Panno Maryjo...
17. Wyznanie wiary Wierzę w Boga...
18. Modlitwa za papieża.
19. Modlitwa za zmarłych Wieczny odpo
czynek racz im dać Panie...
20. Nawiedzenie cmentarza z modlitwą za
zmarłych.
21. Posługiwanie się poświęconym przed
miotem pobożności (krzyż, różaniec, szka-
plerz, medalik).
15
WYBÓR MODLITW DLA UZYSKANIA
ODPUSTU
1. Modlitwa do Zbawiciela
Duszo Chrystusowa, uświęć mnie.
Ciało Chrystusowe, zbaw mnie.
Krwi Chrystusowa, napój mnie.
Wodo z boku Chrystusowego, obmyj mnie.
Męko Chrystusowa, pokrzep mnie.
0 dobry Jezu, wysłuchaj mnie.
W ranach Twoich ukryj mnie.
Nie dopuść mi oddalić się od Ciebie.
Od nieprzyjaciela złośliwego broń mnie.
W godzinę śmierci wezwij mnie.
1każ mi przyjść do siebie.
Aiym ze świętymi Twymi
Chwalił Cię na wieki wieków. Amen.
16
2. Pieśń podczas adoracji
Przed tak wielkim Sakramentem,
upadajmy wszyscy wraz;
niech przed Nowym Testamentem
starych praw ustąpi czas.
Co dla zmysłów niepojęte,
niech dopełni wiara w nas.
Bogu Ojcu i Synowi
hołd po wszystkie nieśmy dni;
niech podaje wiek wiekowi,
hymn tryumfu, dzięki, czci;
a równemu im Duchowi
niechaj wieczna chwała brzmi.
Amen.
3. Akt poświęcenia rodzaju ludzkiego
Najświętszemu Sercu Jezusowemu
p. 0 Jezu Najsłodszy, Odkupicielu rodzaju
ludzkiego, wejrzyj na nas, korzących się
u stóp Twego ołtarza.
w. Twoją jesteśmy własnością i do Ciebie
należeć chcemy.
p. Oto dzisiaj każdy z nas oddaje się dobro
wolnie Najświętszemu Sercu Twemu, aby
jeszcze ściślej zjednoczyć się z Tobą. Wielu
nie zna Ciebie wcale, wielu odwróciło się od
Ciebie, wzgardziwszy przykazaniami Twymi.
Zlituj się nad jednymi i drugimi, o Jezu najła
skawszy i pociągnij wszystkich do świętego
Serca swego. Królem bądź nam, o Panie, nie
tylko wiernym, którzy nigdy nie odstąpili od
18
Ciebie, ale i synom marnotrawnym, którzy
Cię opuścili.
w. Spraw, aby do domu rodzicielskiego
wrócili co prędzej i nie zginęli z nędzy i głodu,
p. Króluj tym, których albo błędne mniema
nia uwiodły, albo niezgoda oddziela; przy
wiedź ich do przystani prawdy i jedności
wiary, aby rychło nastała jedna owczarnia
i jeden pasterz. Użycz Kościołowi Twemu bez
piecznej wolności. Udziel wszystkim narodom
spokoju i ładu. Spraw, aby ze wszystkiej
ziemi, od końca do końca jeden brzmiał głos:
w. Chwała bądź Bożemu Sercu, przez które
stało się nam zbawienie. Jemu cześć i chwa
ła na wieki,
w. Amen.
19
4. Akty uwielbienia
Niech będzie Bóg uwielbiony.
Niech będzie uwielbione święte Imię Jego.
Niech będzie uwielbiony Jezus Chrystus,
prawdziwy Bóg i prawdziwy Człowiek.
Niech będzie uwielbione Imię Jezusowe.
Niech będzie uwielbione Najświętsze Serce
Jezusowe.
Niech będzie uwielbiona najdroższa Krew
Jezusowa.
Niech będzie uwielbiony Jezus
w Najświętszym Sakramencie Ołtarza.
Niech będzie uwielbiony Duch Święty
Pocieszyciel.
Niech będzie pochwalona Bogarodzica
Najświętsza Panna Maryja.
20
Niech będzie pochwalone Jej święte
i Niepokalane Poczęcie.
Niech będzie pochwalone Jej chwalebne
Wniebowzięcie.
Niech będzie pochwalone Imię Maryi
Dziewicy i Matki.
Niech będzie pochwalony święty Józef
Jej przeczysty oblubieniec.
Niech będzie uwielbiony Bóg w swoich
Aniołach i w swoich świętych.
21
5. Modlitwa św. Bernarda
Pomnij o Najświętsza Panno Maryjo,
że nigdy nie słyszano,
abyś opuściła tego, kto się do Ciebie ucieka,
Twej pomocy przyzywa,
Ciebie o przyczynę prosi.
Tą ufnością ożywiony, do Ciebie,
o Panno nad pannami i Matko, biegnę,
do Ciebie przychodzę,
przed Tobą jako grzesznik płaczący staję.
O Matko Słowa,
racz nie gardzić słowami moimi,
ale usłysz je łaskawie i wysłuchaj.
Amen.
22
MODLITWY DODATKOWE
1. Modlitwa św. Gertrudy
Boże miłosierny, z tronu Twojej chwały
wejrzyj na biedne dusze w czyśćcu cierpiące.
Wejrzyj na ich karanie i męki, jakie pono
szą, na łzy, które przed Tobą wylewają.
Usłysz ich błagania i jęki, którymi wołają
do Ciebie o miłosierdzie. Zmiłuj się nad nimi
i odpuść im grzechy.
Wspomnij, najłaskawszy Ojcze, na Mękę,
którą Twój Syn podjął dla nich. Wspomnij na
Krew Przenajświętszą, którą za nich wylał.
Wspomnij na gorzką śmierć Jego, którą
dla nich podjął i zmiłuj się nad nimi.
Za wszystkie ich przewinienia, których
się kiedykolwiek dopuściły, ofiaruję Ci prze
23
najświętsze życie i wszystkie czyny Twego
najmilszego Syna. Za zaniedbania popełnione
w Twojej świętej służbie ofiaruję Ci Jego go
rące pragnienia. Za opuszczenie dobrych i zba
wiennych spraw ofiaruję Ci nieskończone
zasługi Twego Syna. Za wszystkie krzywdy,
jakich od nich doznałeś, ofiaruję Ci wszyst
ko, co Ci kiedykolwiek miłego świadczyły.
Na koniec za wszystkie męki, które słusz
nie muszą cierpieć, ofiaruję Ci wszystkie
pokuty, posty, czuwania, modlitwy, prace,
boleści, Krew i Rany, mękę i Śmierć niewin
ną, którą z najgorętszej miłości cierpiał za
nas najmilszy Twój Syn.
Błagam Cię, abyś raczył przyjąć te uko
chane dusze do rajskiej szczęśliwości, aby
Cię tam wielbiły na wieki. Amen.
24
2. Koronka za zmarłych
Na początku: Wierzę w Boga...; Ojcze nasz...;
Zdrowaś Maryjo... (3x)] Chwała Ojcu...
Na dużych paciorkach: Boże mój, wierzę w Cie
bie, bo jesteś prawdą nieomylną. Mam
nadzieję w Tobie, bo jesteś nieskończenie
dobry. Kocham Cię, Panie, bo jesteś godzien
nieskończonej miłości. Z miłości ku Tobie
kocham wszystkich bliźnich moich.
Na małych paciorkach: Słodkie Serce Maryi bądź
moim zbawieniem. Pociechą tych, co cierpią.
Módl się za nami, za konającymi i za duszami
w czyśćcu cierpiącymi (10x).
Na zakończenie: Wieczny odpoczynek racz im
dać Panie... (3xj.
25
3. Litania za zmarłych w czyśćcu
Ojcze z nieba Boże, zmiłujsię nadnami.
Synu Odkupicielu świata, Boże,
Duchu Święty, Boże,
Święta Trójco, Jedyny Boże,
Święta Maryjo, módlsię za nim (nią, nimi).
Bramo niebieska,
Królowo Wniebowzięta,
Święty Michale,
Święty Janie Chrzcicielu,
Święty Józefie,
Święty..... (patronie zmarłego),
Wszyscy święci i święte Boże,
Bądź mu (jej, im) miłościw,
wybaw go (ją, ich) Panie.
Od zła wszelkiego,
Od cierpień w czyśćcu,
26
Przez Twoje wcielenie,
Przez Twoje narodzenie,
Przez Twój chrzest święty,
Przez Twój krzyż i mękę,
Przez Twoją śmierć i złożenie do grobu,
Przez Twoje zmartwychwstanie,
Przez Twoje cudowne wniebowstąpienie,
Przez zesłanie Ducha Świętego,
Przez Twoje przyjście w chwale,
Prosimy Cię, abyś nam odpuścił grzechy,
wysłuchajnas, Panie.
Prosimy Cię, abyś dał nam pragnienie nieba,
Prosimy Cię, abyś nas zachował od nagłej
i niespodziewanej śmierci,
Prosimy Cię, abyś uchronił nas, naszych
krewnych od wiekuistego potępienia,
27
Prosimy Cię, abyś naszym dobroczyńcom
dał wieczną nagrodę,
Prosimy Cię, abyś okazał miłosierdzie
ofiarom wypadków, katastrof i wojen,
Prosimy Cię, abyś dał wszystkim wiernym
zmarłym wieczny odpoczynek,
Prosimy Cię, abyś pozwolił im radować się
w chwale zmartwychwstania,
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata,
przepuść nam, Panie.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata,
wysłuchajnas, Panie.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata,
zmiłujsię nadnami.
Módlmy się: Boże, Ty sprawiłeś, że Twój
Syn zwyciężył śmierć i wstąpił do nieba; daj
28
Twoim zmarłym sługom i służebnicom udział
w Jego zwycięstwie nad śmiercią, aby mogli
na wieki oglądać Ciebie, swojego Stwórcę
i Odkupiciela. Przez Chrystusa, Pana nasze
go. Amen.
4. Modlitwa do Matki Bożej
Najświętsza Panno Nieustającej Pomocy,
Matko litościwa, racz spojrzeć na biedne
dusze, które sprawiedliwość Boża zatrzymu
je w płomieniach czyśćcowych. Są one
drogie dla Twego Boskiego Syna, gdyż zaw
sze Go kochały i teraz gorąco pragną być
blisko Niego, lecz nie mogą zerwać swych
więzów, które je trzymają w palącym ogniu
czyśćca.
29
Niech się wzruszy Twe serce, Matko
litościwa. Pośpiesz z pociechą dla tych dusz,
które Cię zawsze kochały i teraz ślą do Cie
bie swe westchnienia. Wszak są to Twoje
dzieci, bądź więc im pomocą, nawiedzaj je,
osładzaj ich męki, skróć ich cierpienia i nie
zwlekaj z ich wybawieniem. Amen.
5. Modlitwa o uniknięcie czyśćca
1. Ojcze Przedwieczny, ofiaruję Ci Najświęt
sze Serce Boskiego Syna Twego, Pana
naszego, Jezusa Chrystusa wraz z Niepoka
lanym Sercem Jego Matki, Najświętszej
Maryi Panny z całą ich miłością, nieskończo
nymi zasługami i cierpieniami
30
- na zadośćuczynienie za grzechy, które
popełniłem dziś i w ciągu całego mego
życia.
Chwała Ojcu...
2. Ojcze Przedwieczny, ofiaruję Ci Najświęt
sze Serce Boskiego Syna Twego, Pana
naszego, Jezusa Chrystusa wraz z Niepoka
lanym Sercem Jego Matki, Najświętszej
Maryi Panny z całą ich miłością, nieskończo
nymi zasługami i cierpieniami
- na naprawienie tego dobra, które
spełniłem źle dziś i w ciągu całego mego
życia.
Chwała Ojcu...
3. Ojcze Przedwieczny, ofiaruję Ci Najświęt
sze Serce Boskiego Syna Twego, Pana
naszego, Jezusa Chrystusa wraz z Niepoka
lanym Sercem Jego Matki, Najświętszej
Maryi Panny z całą ich miłością, nieskończo
nymi zasługami i cierpieniami
- na uzupełnienie tego dobra, które
mogłem spełnić dziś, a nie spełniłem
w ciągu całego mego życia.
Chwała Ojcu...
32
Nauka Kościoła katolickiego Święty Ojciec Pio zachęcał swoich słuchaczy: Módlcie się, módlcie się, módl cie się. Musimy opróżnić czyściec. Wszyst kie dusze muszą być uwolnione. Zaś święty proboszcz Jan Maria Vianney zapewniał, iż praktykowanie modlitwy o uwolnienie dusz z czyśćca jest, po modlitwie o nawrócenie grzeszników, najmilsze Bogu. ... Dusze czyśćcowe nic dla siebie zrobić nie mogą, lecz mogą wiele dla swych dobroczyńców. Czyśćciec to według nauki Kościoła kato lickiego bolesne dochodzenie duszy do abso lutnie doskonałej miłości, koniecznej do osią gnięcia szczęścia Nieba. Czyściec to raczej stan, a nie miejsce. Dostępują go osoby umierające w łasce, ale 3
które nie uporządkowały stosunku do rzeczy stworzonych. Boże Miłosierdzie dopuszcza możliwość oczyszczenia miłości z egoistycz nych przywiązać, do których doprowadziły popełnione grzechy. Ciężar kary czyśćcowej zależy od rodzaju oraz liczby popełnionych grzechów. Oczysz czenie dokonuje się przez „ogień", który nie jest fizycznej natury, lecz jest bólem ducho wym wynikającym z uświadomienia sobie miłości Boga i własnych niedoskonałości. Innym oczyszczającym cierpieniem jest tęsknota za Bogiem. Katechizm Kościoła Katolickiego podkreśla, że cierpienia czyść cowe są inne niż piekielne (KKK 1031). Po ukończeniu oczyszczenia zmarli z czyśćca trafiają do nieba. Fundamenty biblijne. Pismo Święte nie mówi wprost o istnieniu czyśćca, jednak 4 Kościół katolicki utrzymuje, że istnieją wy raźne aluzje w Ewangelii Łukasza (Łk 12, 58-59), Mateusza (Mt 12, 31-32) oraz szcze gólnie we fragmencie Drugiej Księgi Macha- bejskiej (2 Mch 12, 43-45); Uczyniwszy zaś składkę pomiędzy ludźmi, posłał do Jerozo limy około dwu tysięcy srebrnych drachm, aby złożono ofiarę za grzech. Bardzo pięk nie i szlachetnie uczynił, m yślał bowiem o zmartwychwstaniu. Gdyby bowiem nie był przekonany, że ci zabici zmartwych wstaną, to modlitwa za zmarłych byłaby czymś zbędnym i niedorzecznym, lecz je śli uważał, że dła tych, którzy pobożnie za snęli, je st przygotowana najwspanialsza nagroda - była to myśl święta i pobożna. Dlatego właśnie sprawił, że złożono ofiarę przebłagalną za zabitych, aby zostali uwol nieniodgrzechu. 5
W czyśćcu najmocniej są karane: czyny przeciwko miłości, oszczerstwo, zniesła wienie, brak pojednania się, kłótnie z powo du chciwości, zazdrość. Matka Boża prosi: Kochajcie wszystkich ludzi i bądźcie do brzy dla nich - miłość potrafi zrównowa żyć wiele grzechów, uwolnić z czyśćca wiele dusz. Jak cierpią dusze w czyśćcu? Każdą duszę trawi tęsknota za Bogiem, jest to najboleśniejsze cierpienie czyśćcowe. Poza tym dusza jest karana tak jak grzeszyła. Dusze czyśćcowe pragną oczyszczenia i po łączenia się z Bogiem. Biedne dusze wołają do nas z czyśćca jak Hiob: Zmiłujcie się zmiłujcie, moi przy jaciele, ponieważ ręka Boga mnie dotknęła (Hi 19, 21). 6 Pomoc duszom czyśćcowym. Kościół katolicki podaje do wierzenia, że można pomagać duszom w czyśćcu przez modli twę, posty, odpusty, dobre czyny, odpra wianie w ich intencji mszy (w tym zwłasz cza gregoriańskich) i przystępowanie do Komunii świętej. W intencji dusz cierpią cych w czyśćcu wierni mogą również po spełnieniu ustalonych przez Kościół warun ków uzyskiwać odpusty. Nauka o odpustach łączy się z tajemnicą Bożego Miłosierdzia. W sakramencie pojed nania grzesznik otrzymuje przebaczenie wyznanych grzechów, za które szczerze żałuje. Dzięki temu może on osiągnąć wieczne zbawienie. Uzyskane przebaczenie nie uwalnia jed nak od kar doczesnych (czasowych), które spotykają nas za życia lub w czyśćcu po 7
śmierci. Uwolnieniu od tych kar służy wła śnie obfity skarbiec odpustów Kościoła. Odpust jest to darowanie przez Boga kary doczesnej za grzechy odpuszczone już co do winy. Rozróżnia się odpusty cząstkowe i zu pełne (zależnie od tego, w jakim stopniu uwalniają nas od kary doczesnej). Odpusty te może zyskiwać każdy ochrzczony po spełnieniu odpowiednich warunków dla sie bie lub ofiarowywać je za zmarłych. Warunki uzyskania odpustu zupełnego: 1. Brak jakiegokolwiek przywiązania do grzechu, nawet powszedniego (jeżeli jest brak całkowitej dyspozycji - zyskuje się odpust cząstkowy). 2. Stan łaski uświęcającej do którego do prowadza nas spowiedź sakramentalna. 3. Przyjęcie Komunii świętej. 8 4. Odmówienie modlitwy (np. Ojcze nasz i Zdrowaś Maryjo) w intencjach papieża (nie chodzi o modlitwę w intencji samego papieża, choć i ta modlitwa jest bardzo cenna). Modlitwa związana z odpustem ma być skierowana w intencji tych spraw, za które modli się każdego dnia papież. 5. Wykonanie czynności związanej prawnie z odpustem. Spowiedź, Komunia święta i modlitwa w intencjach Ojca Świętego mogą być wypełnione w ciągu kilku dni przed lub po wypełnieniu czynności, z którą związany jest odpust; między tymi elementami musi jednak istnieć związek. Po jednej spowiedzi można uzyskać wiele odpustów zupełnych, natomiast po jednej Komunii świętej i jednej modlitwie w inten cjach papieża - tylko jeden odpust zupełny. 9
Kościół zachęca do ofiarowania odpu stów za zmarłych (niekoniecznie muszą być to osoby nam znane, nie musimy wy mieniać konkretnego imienia - wystarczy ofiarować odpust w intencji osoby zmar łej, która tego odpustu potrzebuje). Przez taki dar sam ofiarodawca zyskuje dla siebie odpust zupełny w godzinie swojej śmierci. Odpustem obdarzone mogą być naj rozmaitsze dzieła: dzieła miłości; dzieła apostolstwa; prace, które służą zbawie niu dusz (np. katechizowanie, misje, od wiedzanie chorych); ćwiczenia czysto duchowe. 1. Udziela się odpustu cząstkowego wier nemu, który w wykonywaniu swoich obowiązków i znoszeniu przeciwności ży 10 l A ciowych, skierowuje swoją myśl z pokorną ufnością do Boga, dołączając choćby tylko wewnętrznie jakieś pobożne wezwanie. 2. Udziela się odpustu cząstkowego wier nemu, który kierując się duchem wiary zaofiaruje sam siebie, albo przeznaczy swo je dobra w duchu miłosierdzia, na służbę braciom znajdującym się w potrzebie. 3. Udziela się odpustu cząstkowego wier nemu, który w duchu pokuty, powstrzyma się dobrowolnie od rzeczy godziwej i miłej dla niego. 11
ODPUST ZUPEŁNY można uzyskać m.in. przez następujące pobożne praktyki: A. Codziennie 1. Adoracja Najświętszego Sakramentu trwająca przynajmniej pół godziny. 2. Czytanie Pisma Świętego przynajmniej przez pół godziny. 3. Odprawienie Drogi Krzyżowej. 4. Odmówienie we wspólnocie w kościele (lub w kaplicy, w rodzinie, we wspólnocie zakonnej lub w pobożnym stowarzyszeniu) jednej części Różańca Maryjnego - odma wianej w sposób ciągły z rozważaniem tajemnic. B. IN niektóre dni roku 1. Odpust parafialny. 2. Nawiedzenie cmentarza w dniach 1-8 XI z modlitwą za zmarłych. 12 3. Gorzkie żale oprawiane jeden raz w tygo dniu w Wielkim Poście. 4. Udział w rekolekcjach trwających przy najmniej trzy dni. 5. Adoracja i ucałowanie krzyża w czasie uroczystości obrzędu w Wielki Piątek. 6. Akt poświęcenia O Jezu Najsłodszy, Odkupicielu odmówiony publicznie w Uro czystość Najświętszego Serca Jezusowego. 7. Akt wynagrodzenia O Jezu Najsłodszy... odmówiony publicznie w Uroczystość Naj świętszego Serca Jezusowego. NB. W ogłoszeniach parafialnych często są po dawane inne liczne odpusty np. z okazji Dnia Chorych, Roku Wiary itp. Odpusty zupełne można ofiarować za siebie albo za dusze w czyśćcu cierpiące. 13
ODPUST CZĄSTKOWY można otrzymać m.in. za następujące modlitwy i czyny: 1. Znak Krzyża św. - pobożne przeżegna nie ze słowami: Wimię Ojca i Syna... 2. Adoracja Najświętszego Sakramentu (mniej niż półgodziny). 3. Krótkie czytanie Pisma Świętego. 4. Różaniec Maryjny prywatnie odmawiany. 5. Akt poświęcenia rodzaju ludzkiego O Jezu Najsłodszy... pobożnie odmówiony. 6. Akt wynagrodzenia O Jezu Najsłodszy... 7. Antyfona Pod Twoją obronę... 8. Antyfona Witaj Królowo... 9. Hymn Ciebie Boga wysławiamy... 10. Hymn Przed tak wielkim Sakramentem... 11. Litanie zatwierdzone do publicznego odmawiania. 12. Hymn Magnificat... 14 13. Modlitwa Aniele Boży... 14. Modlitwa Anioł Pański... (lub Królowo nieba... w okresie Wielkanocnym). 15. Modlitwa Duszo Chrystusowa... 16. Modlitwa św. Bernarda Pomnij o Naj świętsza Panno Maryjo... 17. Wyznanie wiary Wierzę w Boga... 18. Modlitwa za papieża. 19. Modlitwa za zmarłych Wieczny odpo czynek racz im dać Panie... 20. Nawiedzenie cmentarza z modlitwą za zmarłych. 21. Posługiwanie się poświęconym przed miotem pobożności (krzyż, różaniec, szka- plerz, medalik). 15
WYBÓR MODLITW DLA UZYSKANIA ODPUSTU 1. Modlitwa do Zbawiciela Duszo Chrystusowa, uświęć mnie. Ciało Chrystusowe, zbaw mnie. Krwi Chrystusowa, napój mnie. Wodo z boku Chrystusowego, obmyj mnie. Męko Chrystusowa, pokrzep mnie. 0 dobry Jezu, wysłuchaj mnie. W ranach Twoich ukryj mnie. Nie dopuść mi oddalić się od Ciebie. Od nieprzyjaciela złośliwego broń mnie. W godzinę śmierci wezwij mnie. 1każ mi przyjść do siebie. Aiym ze świętymi Twymi Chwalił Cię na wieki wieków. Amen. 16 2. Pieśń podczas adoracji Przed tak wielkim Sakramentem, upadajmy wszyscy wraz; niech przed Nowym Testamentem starych praw ustąpi czas. Co dla zmysłów niepojęte, niech dopełni wiara w nas. Bogu Ojcu i Synowi hołd po wszystkie nieśmy dni; niech podaje wiek wiekowi, hymn tryumfu, dzięki, czci; a równemu im Duchowi niechaj wieczna chwała brzmi. Amen.
3. Akt poświęcenia rodzaju ludzkiego Najświętszemu Sercu Jezusowemu p. 0 Jezu Najsłodszy, Odkupicielu rodzaju ludzkiego, wejrzyj na nas, korzących się u stóp Twego ołtarza. w. Twoją jesteśmy własnością i do Ciebie należeć chcemy. p. Oto dzisiaj każdy z nas oddaje się dobro wolnie Najświętszemu Sercu Twemu, aby jeszcze ściślej zjednoczyć się z Tobą. Wielu nie zna Ciebie wcale, wielu odwróciło się od Ciebie, wzgardziwszy przykazaniami Twymi. Zlituj się nad jednymi i drugimi, o Jezu najła skawszy i pociągnij wszystkich do świętego Serca swego. Królem bądź nam, o Panie, nie tylko wiernym, którzy nigdy nie odstąpili od 18 Ciebie, ale i synom marnotrawnym, którzy Cię opuścili. w. Spraw, aby do domu rodzicielskiego wrócili co prędzej i nie zginęli z nędzy i głodu, p. Króluj tym, których albo błędne mniema nia uwiodły, albo niezgoda oddziela; przy wiedź ich do przystani prawdy i jedności wiary, aby rychło nastała jedna owczarnia i jeden pasterz. Użycz Kościołowi Twemu bez piecznej wolności. Udziel wszystkim narodom spokoju i ładu. Spraw, aby ze wszystkiej ziemi, od końca do końca jeden brzmiał głos: w. Chwała bądź Bożemu Sercu, przez które stało się nam zbawienie. Jemu cześć i chwa ła na wieki, w. Amen. 19
4. Akty uwielbienia Niech będzie Bóg uwielbiony. Niech będzie uwielbione święte Imię Jego. Niech będzie uwielbiony Jezus Chrystus, prawdziwy Bóg i prawdziwy Człowiek. Niech będzie uwielbione Imię Jezusowe. Niech będzie uwielbione Najświętsze Serce Jezusowe. Niech będzie uwielbiona najdroższa Krew Jezusowa. Niech będzie uwielbiony Jezus w Najświętszym Sakramencie Ołtarza. Niech będzie uwielbiony Duch Święty Pocieszyciel. Niech będzie pochwalona Bogarodzica Najświętsza Panna Maryja. 20 Niech będzie pochwalone Jej święte i Niepokalane Poczęcie. Niech będzie pochwalone Jej chwalebne Wniebowzięcie. Niech będzie pochwalone Imię Maryi Dziewicy i Matki. Niech będzie pochwalony święty Józef Jej przeczysty oblubieniec. Niech będzie uwielbiony Bóg w swoich Aniołach i w swoich świętych. 21
5. Modlitwa św. Bernarda Pomnij o Najświętsza Panno Maryjo, że nigdy nie słyszano, abyś opuściła tego, kto się do Ciebie ucieka, Twej pomocy przyzywa, Ciebie o przyczynę prosi. Tą ufnością ożywiony, do Ciebie, o Panno nad pannami i Matko, biegnę, do Ciebie przychodzę, przed Tobą jako grzesznik płaczący staję. O Matko Słowa, racz nie gardzić słowami moimi, ale usłysz je łaskawie i wysłuchaj. Amen. 22 MODLITWY DODATKOWE 1. Modlitwa św. Gertrudy Boże miłosierny, z tronu Twojej chwały wejrzyj na biedne dusze w czyśćcu cierpiące. Wejrzyj na ich karanie i męki, jakie pono szą, na łzy, które przed Tobą wylewają. Usłysz ich błagania i jęki, którymi wołają do Ciebie o miłosierdzie. Zmiłuj się nad nimi i odpuść im grzechy. Wspomnij, najłaskawszy Ojcze, na Mękę, którą Twój Syn podjął dla nich. Wspomnij na Krew Przenajświętszą, którą za nich wylał. Wspomnij na gorzką śmierć Jego, którą dla nich podjął i zmiłuj się nad nimi. Za wszystkie ich przewinienia, których się kiedykolwiek dopuściły, ofiaruję Ci prze 23
najświętsze życie i wszystkie czyny Twego najmilszego Syna. Za zaniedbania popełnione w Twojej świętej służbie ofiaruję Ci Jego go rące pragnienia. Za opuszczenie dobrych i zba wiennych spraw ofiaruję Ci nieskończone zasługi Twego Syna. Za wszystkie krzywdy, jakich od nich doznałeś, ofiaruję Ci wszyst ko, co Ci kiedykolwiek miłego świadczyły. Na koniec za wszystkie męki, które słusz nie muszą cierpieć, ofiaruję Ci wszystkie pokuty, posty, czuwania, modlitwy, prace, boleści, Krew i Rany, mękę i Śmierć niewin ną, którą z najgorętszej miłości cierpiał za nas najmilszy Twój Syn. Błagam Cię, abyś raczył przyjąć te uko chane dusze do rajskiej szczęśliwości, aby Cię tam wielbiły na wieki. Amen. 24 2. Koronka za zmarłych Na początku: Wierzę w Boga...; Ojcze nasz...; Zdrowaś Maryjo... (3x)] Chwała Ojcu... Na dużych paciorkach: Boże mój, wierzę w Cie bie, bo jesteś prawdą nieomylną. Mam nadzieję w Tobie, bo jesteś nieskończenie dobry. Kocham Cię, Panie, bo jesteś godzien nieskończonej miłości. Z miłości ku Tobie kocham wszystkich bliźnich moich. Na małych paciorkach: Słodkie Serce Maryi bądź moim zbawieniem. Pociechą tych, co cierpią. Módl się za nami, za konającymi i za duszami w czyśćcu cierpiącymi (10x). Na zakończenie: Wieczny odpoczynek racz im dać Panie... (3xj. 25
3. Litania za zmarłych w czyśćcu Ojcze z nieba Boże, zmiłujsię nadnami. Synu Odkupicielu świata, Boże, Duchu Święty, Boże, Święta Trójco, Jedyny Boże, Święta Maryjo, módlsię za nim (nią, nimi). Bramo niebieska, Królowo Wniebowzięta, Święty Michale, Święty Janie Chrzcicielu, Święty Józefie, Święty..... (patronie zmarłego), Wszyscy święci i święte Boże, Bądź mu (jej, im) miłościw, wybaw go (ją, ich) Panie. Od zła wszelkiego, Od cierpień w czyśćcu, 26 Przez Twoje wcielenie, Przez Twoje narodzenie, Przez Twój chrzest święty, Przez Twój krzyż i mękę, Przez Twoją śmierć i złożenie do grobu, Przez Twoje zmartwychwstanie, Przez Twoje cudowne wniebowstąpienie, Przez zesłanie Ducha Świętego, Przez Twoje przyjście w chwale, Prosimy Cię, abyś nam odpuścił grzechy, wysłuchajnas, Panie. Prosimy Cię, abyś dał nam pragnienie nieba, Prosimy Cię, abyś nas zachował od nagłej i niespodziewanej śmierci, Prosimy Cię, abyś uchronił nas, naszych krewnych od wiekuistego potępienia, 27
Prosimy Cię, abyś naszym dobroczyńcom dał wieczną nagrodę, Prosimy Cię, abyś okazał miłosierdzie ofiarom wypadków, katastrof i wojen, Prosimy Cię, abyś dał wszystkim wiernym zmarłym wieczny odpoczynek, Prosimy Cię, abyś pozwolił im radować się w chwale zmartwychwstania, Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, przepuść nam, Panie. Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, wysłuchajnas, Panie. Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, zmiłujsię nadnami. Módlmy się: Boże, Ty sprawiłeś, że Twój Syn zwyciężył śmierć i wstąpił do nieba; daj 28 Twoim zmarłym sługom i służebnicom udział w Jego zwycięstwie nad śmiercią, aby mogli na wieki oglądać Ciebie, swojego Stwórcę i Odkupiciela. Przez Chrystusa, Pana nasze go. Amen. 4. Modlitwa do Matki Bożej Najświętsza Panno Nieustającej Pomocy, Matko litościwa, racz spojrzeć na biedne dusze, które sprawiedliwość Boża zatrzymu je w płomieniach czyśćcowych. Są one drogie dla Twego Boskiego Syna, gdyż zaw sze Go kochały i teraz gorąco pragną być blisko Niego, lecz nie mogą zerwać swych więzów, które je trzymają w palącym ogniu czyśćca. 29
Niech się wzruszy Twe serce, Matko litościwa. Pośpiesz z pociechą dla tych dusz, które Cię zawsze kochały i teraz ślą do Cie bie swe westchnienia. Wszak są to Twoje dzieci, bądź więc im pomocą, nawiedzaj je, osładzaj ich męki, skróć ich cierpienia i nie zwlekaj z ich wybawieniem. Amen. 5. Modlitwa o uniknięcie czyśćca 1. Ojcze Przedwieczny, ofiaruję Ci Najświęt sze Serce Boskiego Syna Twego, Pana naszego, Jezusa Chrystusa wraz z Niepoka lanym Sercem Jego Matki, Najświętszej Maryi Panny z całą ich miłością, nieskończo nymi zasługami i cierpieniami 30 - na zadośćuczynienie za grzechy, które popełniłem dziś i w ciągu całego mego życia. Chwała Ojcu... 2. Ojcze Przedwieczny, ofiaruję Ci Najświęt sze Serce Boskiego Syna Twego, Pana naszego, Jezusa Chrystusa wraz z Niepoka lanym Sercem Jego Matki, Najświętszej Maryi Panny z całą ich miłością, nieskończo nymi zasługami i cierpieniami - na naprawienie tego dobra, które spełniłem źle dziś i w ciągu całego mego życia. Chwała Ojcu...
3. Ojcze Przedwieczny, ofiaruję Ci Najświęt sze Serce Boskiego Syna Twego, Pana naszego, Jezusa Chrystusa wraz z Niepoka lanym Sercem Jego Matki, Najświętszej Maryi Panny z całą ich miłością, nieskończo nymi zasługami i cierpieniami - na uzupełnienie tego dobra, które mogłem spełnić dziś, a nie spełniłem w ciągu całego mego życia. Chwała Ojcu... 32