Lois McMaster Bujold
Cetaganda
Saga Vorkosiganow
Tom VII
Dla Jima i Toni
Data wydania oryginalnego - 1996
Data wydania polskiego - 2000
Rozdział pierwszy
- Jak to szło - zapytał Ivan - ”Dyplomacja to sztuka wojenna uprawiana przez innych”
czy odwrotnie? „Wojna to sztuka dyplo...”
- Dyplomacja to dalszy ciąg wojny, prowadzonej innymi środkami - wyrecytował
Miles. - Czou En-laj, dwudziesty wiek, Ziemia.
- A ty co, chodząca księga cytatów?
- Ja nie, to komandor Tung. Kolekcjonuje stare chińskie maksymy i zmusza mnie,
żebym uczył się ich na pamięć.
- Stary Czou był więc dyplomatą czy wojownikiem?
Porucznik Miles Vorkosigan zastanowił się nad tym przez chwilę.
- Moim zdaniem musiał być dyplomatą.
Zagrały dysze korygujące, pasy wpiły się w ciało Milesa, a ładownik lekko się
przechylił. Ławki, na których siedzieli naprzeciw siebie z Ivanem, były ustawione
równolegle
do ścian niewielkiego kadłuba. Miles wyciągnął szyję, by ponad ramieniem pilota
ładownika
spojrzeć na planetę w dole.
Ceta Eta IV, serce i kolebka rozrastającego się imperium Cetagandy. Miles sądził, że
dla każdego rozsądnego człowieka osiem zajętych planet, otoczonych przez
sprzymierzone
lub marionetkowe państewka, stanowiło dowód, że istotnie Cetaganda poszerza
obszar
swoich wpływów. Co wcale nie oznaczało, że cetagandańscy gemmowie nie mają
ochoty go
powiększyć kosztem sąsiadów, gdyby tylko nadarzyła się taka sposobność.
Jednak bez względu na swoją potęgę, armia mogła przepychać przez tunel
przestrzenny tylko po jednym statku, jak wszyscy.
Tyle że niektórzy mieli ogromne statki.
Ładownik, odłączywszy się przed chwilą od okrętu kurierskiego Cesarstwa Barrayaru
i kierując się w stronę stacji przekazowej Cetagandy, powoli wchodził na orbitę
planety,
której powierzchnia mieniła się barwną nocną poświatą. Ciemna strona lśniła
złowrogo.
Kontynenty połyskiwały morzem kolorowych świateł. Miles mógłby przysiąc, że przy
tym
blasku cywilizacji można by było czytać jak przy pełni księżyca. Jego ojczysty
Barrayar
wydał mu się nagle spowitym w ciemność, ponurym wiejskim bezkresem, z
rozsianymi tu i
ówdzie punkcikami miast. Przepych rozwoju technicznego Cety Eta był wręcz...
wyzywa jacy.
Tak, planeta wyglądała zupełnie jak wypacykowana, obwieszona ponad miarę
biżuterią
kobieta. Zupełne bezguście, przekonywał się w myślach Miles. Nie jestem żadnym
prowincjuszem. Poradzę sobie. Jestem lordem Vorkosiganem, oficerem i
szlachcicem.
Oczywiście porucznik Ivan Vorpatril także był szlachetnie urodzony, lecz fakt ten nie
napawał Milesa otuchą. Miles przyglądał się kuzynowi, który z rozchylonymi ustami
wyciągał szyję, szeroko otwartymi oczyma chłonąc widok planety. Przynajmniej on
choć
trochę wyglądał jak przedstawiciel jadący z misją dyplomatyczną: wysoki,
ciemnowłosy,
zgrabny, ze swobodnym uśmiechem wiecznie przyklejonym do przystojnej twarzy. Na
jego
wysmukłej sylwetce zielony mundur polowy leżał idealnie. Myśl Milesa odruchowo
zwróciła
się ku przykrym porównaniom.
Jego własny mundur trzeba było uszyć na zamówienie, by pasował i tym samym jak
najlepiej maskował wrodzone ułomności ciała, które przez wiele lat medycyna
próbowała
naprawić. Powinien być pewnie wdzięczny medykom za to, że potrafili zrobić tak wiele
z
czymś tak niewielkim. W wyniku ich wysiłków dziś miał metr czterdzieści pięć
centymetrów
wzrostu; wprawdzie nie pozbył się garbu i jego kości nadal były kruche, ale lepsze to
niż
gdyby go miano wszędzie nosić. Na pewno.
Mógł sam stać, chodzić, nawet biegać, jeśli było trzeba, zaopatrzony w klamry na
nogach i tak dalej. Poza tym Cesarska Służba Bezpieczeństwa Barrayaru dzięki Bogu
nie
płaciła mu za to, żeby był ładny, ale inteligentny. Mimo to nie mógł się pozbyć
natrętnej
myśli, że wysłano go na to przedstawienie po to, by stał obok Ivana i stanowił kontrast
dla
jego fizycznej doskonałości. Służba nie dawała mu żadnych ciekawych misji, chyba
żeby
rzucone szorstko ostatnie polecenie dowódcy CesBezu, Illyana - ”...nie wplącz się
tylko w
kłopoty!” - uznać za tajne zadanie.
Z drugiej strony może to właśnie Ivan został wysłany, by stanowić kontrast dla
elokwencji Milesa. Na tę myśl Miles rozchmurzył się odrobinę.
Zbliżali się do orbitalnej stacji przekazowej, zgodnie z planem. Nawet dyplomatyczni
wysłannicy nie mogli wpadać bezpośrednio w atmosferę Cety Eta. Uważano to za
naruszenie
dobrych obyczajów i czyniąc to, można się było spotkać z reprymendą w postaci
ognia z
broni plazmowej. Miles musiał przyznać, że większość cywilizowanych światów miała
podobne przepisy, choćby po to, by zapobiec skażeniom biologicznym.
- Ciekawe, czy śmierć cesarzowej matki naprawdę była naturalna? - rzucił od
niechcenia Miles. Przecież Ivan i tak nie potrafiłby mu odpowiedzieć. - Nastąpiła tak
nagle.
Ivan wzruszył ramionami.
- Była starsza prawie o całe pokolenie od wuja Piotra, a on zawsze był stary. Jako
dziecko strasznie się go bałem. Być może masz rację, ale ja raczej nikogo nie
podejrzewam.
- Obawiam się, że Illyan jest tego samego zdania. Inaczej nie pozwoliłby nam tu
przylecieć. Swoją drogą byłoby o wiele ciekawiej, gdyby zamiast cherlawej starej
ihumki,
ducha wyzionął cetagandański imperator.
- Ale wtedy obaj tkwilibyśmy na służbie gdzieś na jakimś posterunku - zauważył
całkiem przytomnie Ivan - a frakcje kandydatów walczyłyby o tytuł książęcy. A tak
mamy
podróż, w perspektywie wino, kobiety, śpiew...
- To państwowa uroczystość pogrzebowa, Ivan.
- Mogę chyba mieć nadzieję, nie?
- W każdym razie mamy po prostu obserwować. I składać meldunki. Nie wiem, co
mamy obserwować ani dlaczego. Illyan podkreślał, że czeka na pisemne raporty.
Ivan jęknął.
- Jak spędziłem wakacje, napisał Ivan Vorpatril, lat dwadzieścia dwa. Jakbyśmy
wrócili do szkółki.
Miles kończył dwadzieścia trzy lata niedługo po Ivanie. Jeżeli nudne zadanie na
Cetagandzie potoczy się zgodnie z planem, powinien wrócić do domu na uroczystość
urodzinową. To miło. Oczy Milesa rozbłysły.
- A może zabawnie będzie trochę ubarwić prawdziwe wypadki, żeby Illyanowi było
przyjemniej. Dlaczego urzędowe raporty zawsze mają być pisane w tak śmiertelnie
poważnym i suchym stylu?
- Bo są dziełem śmiertelnie poważnych i suchych umysłów. Mój kuzyn, niewydarzony
dramaturg. Daj spokój, Illyan jest pozbawiony poczucia humoru. Gdyby miał go choć
odrobinę, nie nadawałby się do tej pracy.
- Nie jestem taki pewien... - Miles przyglądał się, jak ładownik przemyka po
przydzielonym torze lotu. Znaleźli się wewnątrz stacji tranzytowej, wielkiej jak góra i
skomplikowanej jak labirynt schematów elektronicznych. - Ciekawie byłoby poznać
staruszkę, kiedy jeszcze żyła. Musiała być świadkiem historii prawie półtora wieku.
Poza tym
oglądała ją ze specyficznego punktu widzenia - od środka pałaców ihumów.
- Takich barbarzyńców z zewnątrz jak my na pewno by do niej nie dopuszczono.
- Mhm, chyba nie. - Kapsuła zatrzymała się i wyminął ją ogromny statek ze znakami
jednego z pozaplanetarnych rządów, z nadzwyczajną zręcznością ustawiając swe
monstrualne
cielsko w doku. - Wygląda na to, że mają tu zjechać wszyscy namiestnicy ihumowie
ze
swymi świtami. Idę o zakład, że cetagandańska służba bezpieczeństwa już ma nie
lada
zabawę.
- Jeżeli przyjedzie chociaż dwóch gubernatorów, pewnie zaraz zjawi się reszta, żeby
patrzeć im na ręce. - Ivan uniósł brwi. - Ale będzie widowisko. Sztuka urządzania
ceremonii
państwowych. Do diabła, Cetagandanie potrafią zrobić sztukę nawet z wycierania
nosa. Tylko
po to, żeby z ciebie szydzić, kiedy zrobisz coś niezgodnego z etykietą. Poczucie
wyższości do
entej potęgi.
- To jedyna rzecz, która mnie przekonuje, że ihumowie są jeszcze ludźmi, mimo całej
genetycznej dłubaniny.
Ivan skrzywił się.
- Celowo wyprodukowany mutant to i tak mutant. - Zerknął na kuzyna, który nagle
zesztywniał, po czym odchrząknął i zaczął wypatrywać na niebie czegoś ciekawego.
- Świetny z ciebie dyplomata, Ivan - rzekł Miles, uśmiechając się krzywo. - Nie
próbuj... w pojedynkę wszczynać wojny, dobrze? Choćby domowej.
Ivan wzruszył ramionami, otrząsając się z zażenowania. Pilot ładownika, barrayarski
sierżant w czarnym mundurze, ulokował ich niewielki pojazd w wyznaczonej zatoczce.
Na
zewnątrz widać było tylko półmrok. Światełka kontrolne pozdrowiły ich wesołym
mrugnięciem. Serwomechanizm sapnął, gdy elastyczne tunele wskoczyły na miejsce i
zablokowały się u włazu. Miles odpiął pasy o ułamek sekundy później niż Ivan, udając
obojętność albo ogładę. Żaden Cetagandanin nie miał prawa przyłapać go z nosem
przylepionym do szyby, jak ciekawskiego szczeniaka. W końcu był Vorkosiganem.
Mimo to
serce zabiło mu żywiej.
Pewnie czekał już na nich ambasador Barrayaru, by zabrać swoich dostojnych gości i,
Miles przynajmniej miał taką nadzieję, pokazać im, jak mają sobie dalej radzić. Miles
przećwiczył w myślach prawidłowe pozdrowienia i formy oddawania honorów oraz
powtórzył zapamiętaną wiadomość, jaką miał przekazać od ojca. Szczęknął zamek i
rozsunął
się właz z prawej strony kadłuba, bliżej Ivana.
Do środka wpadł jakiś człowiek, zatrzymał się raptownie z ręką na uchwycie włazu i
wlepił w nich szeroko otwarte oczy, dysząc ciężko. Jego usta poruszyły się, lecz Miles
nie
umiał odgadnąć, czy przybysz chciał zakląć, czy zmówić modlitwę.
Był to starszy, lecz wcale niewątły mężczyzna; barczysty i wzrostem niemal
dorównujący Ivanowi. Miał na sobie połyskliwy stalowoszary uniform, który, jak sądził
Miles, nosili pracownicy stacji. Na jego czaszce wiły się kosmyki miękkich białych
włosów,
ale lśniąca skóra twarzy była zupełnie pozbawiona owłosienia; nie miał zarostu ani
brwi -
nawet śladu najlżejszego puchu. Jego ręka błyskawicznie sięgnęła do bocznej
kieszeni bluzy,
w pobliżu serca.
- Broń! - wrzasnął ostrzegawczo Miles. Przestraszony pilot ładownika jeszcze nie
wyplątał się z pasów, a Milesowi warunki fizyczne nie pozwalały skoczyć na
napastnika.
Natomiast Ivan w ciągu długiego szkolenia i dzięki udziałowi w prawdziwych akcjach
zdołał
wyćwiczyć w sobie prawidłowe odruchy. Szybko obrócił się wokół własnej osi,
trzymając się
uchwytu, i zagrodził intruzowi drogę.
Walka wręcz w stanie nieważkości zawsze jest wyjątkowo męcząca i niewygodna,
choćby dlatego, że jeśli pragnie się zrobić komuś poważniejszą krzywdę, trzeba go
najpierw
mocno złapać. Już po chwili obaj mężczyźni założyli sobie nawzajem chwyty
zapaśnicze.
Intruz ściskał kurczowo coś, co wyciągnął nie z kieszeni bluzy, tylko ze spodni, lecz
Ivan
zdołał wytrącić mu z ręki lśniący porażacz nerwów.
Broń poleciała ze stukotem na drugi koniec kabiny, stając się w ten sposób
zagrożeniem dla wszystkich obecnych na pokładzie.
Porażacze nerwów zawsze przejmowały Milesa lękiem, ale nigdy jako pocisk sam w
sobie. Broń odbiła się jeszcze dwa razy o ściany ładownika i wreszcie Miles chwycił ją
w
locie, szczęśliwie nie postrzeliwszy ani siebie, ani Ivana. Był to mały model, ale
naładowany i
śmiertelnie niebezpieczny.
Tymczasem Ivanowi udało się zajść intruza od tyłu i próbował skrępować mu ręce.
Miles odczekał i w odpowiednim momencie sięgnął do kieszeni jego szarej bluzy, by
wyszarpnąć stamtąd drugą broń. W dłoni poczuł krótki przedmiot, który w pierwszej
chwili
wziął za ogłuszacz.
Mężczyzna krzyknął i skręcił się gwałtownie. Przestraszony i niezbyt pewien, co
zrobił, Miles odskoczył od sczepionych ciał i przezornie schował się za pilotem.
Sądząc po
rozdzierającym wrzasku, Miles obawiał się, że właśnie wyrwał intruzowi zasilacz
sztucznego
serca albo coś w tym rodzaju, lecz mężczyzna nadal walczył, nie mogło to być więc
tak
poważne, jak się z początku wydawało.
Intruz wywinął się z uchwytu Ivana i cofnął się w stronę włazu. Nastąpiła owa
szczególna przerwa w morderczej walce wręcz, kiedy naładowani adrenaliną
przeciwnicy
ciężko łapią oddech. Starszy człowiek spojrzał na Milesa, który wciąż ściskał w ręku
pałkę;
wyraz lęku na jego twarzy ustąpił miejsca... co właściwie oznaczał ten grymas, triumf?
Na
pewno nie. Obłąkane natchnienie?
Do walki włączył się wreszcie pilot, napastnik stanął więc wobec przeważających sił
wroga i umknął do rękawa tunelu wyjściowego, z którego po chwili dobiegł głuchy
łoskot.
Ivan puścił się w pościg, a Miles ruszył za nim i zdążył zobaczyć, jak intruz, który stał
już na
nogach w sztucznym polu grawitacyjnym stacji, obutą stopą wymierza Ivanowi
potężny cios
w pierś i posyła młodego porucznika z powrotem w stronę włazu. Zanim Miles i Ivan
zdążyli
się pozbierać, a oddech Ivana się uspokoił, mężczyzny już nie było. W zatoce słychać
było
tylko echo oddalających się kroków. Którym wyjściem mógł uciec? Upewniwszy się,
że
pasażerowie są na razie bezpieczni, pilot wbiegł z powrotem do ładownika, skąd
doleciał
brzęczący dźwięk jego komunikatora.
Ivan wstał, otrzepał się z kurzu i rozejrzał. Miles poszedł za jego przykładem.
Znajdowali się w małej, obskurnej i kiepsko oświetlonej zatoce dla frachtowców.
- Słuchaj no - odezwał się Ivan. - Jeżeli to był celnik, wpadliśmy w tarapaty.
- Chciał nas zaatakować - odrzekł Miles. - Wszystko na to wskazywało.
- Krzyknąłeś, zanim jeszcze zobaczyłeś broń.
- Nie chodziło o broń. On to miał w oczach. Wyglądał na kogoś, kto zamierza zrobić
coś, co go śmiertelnie przeraża. I wyciągnął broń.
- Ale dopiero po tym, jak na niego skoczyliśmy. Kto wie, co naprawdę miał zamiar
zrobić?
Miles wolno obrócił się na pięcie, baczniej przyglądając się otoczeniu. Nie dostrzegł
żywej duszy, cetagandańskiej, barrayarskiej, wszystko jedno.
- Coś tu jest nie tak. Albo on pojawił się w niewłaściwym miejscu, albo my.
Niemożliwe, żeby ta zatęchła nora miała być naszym dokiem. Gdzie ambasador
Barrayaru,
gdzie kompania honorowa?
- Czerwony chodnik i pląsające dziewczęta? - Ivan westchnął. - Wiesz co, gdyby
tamten naprawdę chciał cię zabić albo porwać ładownik, powinien wpaść na pokład z
porażaczem w ręku.
- To nie był żaden celnik. Popatrz na monitory. - Miles wskazał dwa ekrany kontrolne,
które zostały wyrwane ze ściany i smętnie dyndały na kablach. - Zepsuł je, zanim
wszedł na
pokład. Nie rozumiem. Przecież powinno się tu już roić od ochroniarzy stacji...
Myślisz, że
chodziło mu o ładownik, a nie o nas?
- Nie nas, ale ciebie, stary. Kto by chciał uprowadzać mnie?
- Zdawało mi się, że bardziej przestraszył się nas niż my jego. - Miles odetchnął
ukradkiem w nadziei, że uda mu się uspokoić łomoczące serce.
- Mów za siebie - powiedział Ivan. - Mnie na pewno przestraszył.
- Nic ci się nie stało? - zreflektował się nagle Miles. - Nie masz złamanych żeber czy
czegoś takiego?
- Wszystko w porządku. Będę żył. A ty?
- Nic mi nie jest.
Ivan zerknął na porażacz nerwów, który Miles trzymał w prawej dłoni, i pałkę w
lewej, po czym zmarszczył nos.
- Jak mu zabrałeś broń?
- No... niezbyt dobrze pamiętam. - Miles wsunął porażacz do kieszeni spodni i
podniósł do światła tajemniczą pałeczkę. - W pierwszej chwili pomyślałem, że to
ogłuszacz,
ale nie. Jakiś elektroniczny detal, tylko nie mam pojęcia, do czego służy.
- Granat - podsunął Ivan. - Bomba zegarowa. Można ją zrobić tak, że wygląda jak
cokolwiek.
- Nie sądzę...
- Milordowie. - Z luku wychynęła głowa pilota. - Kontrola lotów każe nam opuścić
ten dok. Mamy się wycofać i czekać na pozwolenie. Natychmiast.
- Wiedziałem, że trafiliśmy w złe miejsce - rzekł Ivan.
- Takie współrzędne dostałem, milordzie - odparł trochę urażony pilot.
- Jestem pewien, że to nie wasz błąd, sierżancie - powiedział pojednawczo Miles.
- Kontrola nalegała, żebyśmy się pospieszyli. - Twarz sierżanta zdradzała napięcie. -
Proszę, milordowie.
Miles i Ivan posłusznie poczłapali z powrotem na pokład ładownika. Miles
mechanicznie zapiął pasy, podczas gdy jego myśli pędziły w zawrotnym tempie,
próbując
znaleźć jakieś wyjaśnienie dziwacznego powitania na Cetagandzie.
- Z tej części stacji na pewno usunięto całą obsługę - uznał w końcu. - Założę się z
tobą o każdą sumę betańskich dolarów, że służba bezpieczeństwa Cetagandy już
węszy i
szuka tego faceta. Uciekiniera. - Kim on mógł być? Złodziejem, mordercą, szpiegiem?
Kuszące możliwości.
- I tak się przebrał - powiedział Ivan.
- Skąd wiesz?
Ivan zdjął ze swego zielonego rękawa kilka białych pasm.
- To sztuczne włosy.
- Naprawdę? - Miles jak zahipnotyzowany dokładnie obejrzał podany mu przez Ivana
kłaczek. Jeden koniec sztucznych włosów powleczono substancją samoprzylepną. -
Aha.
Pilot skończył odbierać nowe współrzędne; ładownik mknął teraz w odległości
kilkuset metrów od doków dla statków. W żadnym nie cumował pojazd.
- Zgłoszę o tym incydencie władzom stacji, dostanę zgodę? - Sierżant sięgnął do
włączników nadajnika.
- Zaczekajcie z tym - powiedział Miles.
- Jak to, milordzie? - Pilot podejrzliwie spojrzał na niego przez ramię. - Myślę, że
powinniśmy...
- Zaczekajcie, aż sami nas zapytają. Ostatecznie nie do nas należy naprawianie
błędów
cetagandańskiej służby bezpieczeństwa, prawda? To ich problem.
Szeroki uśmiech, choć zaraz opanowany, był odpowiedzią, że pilot uznał słuszność
tego rozumowania.
- Tak jest - powiedział, przyjmując rozkaz, który zdejmował z prostego sierżanta
odpowiedzialność za tę decyzję, nakładając ją na jego lordowską mość Milesa. - Co
tylko pan
rozkaże, milordzie.
- Miles - mruknął Ivan. - Co ty wyprawiasz?
- Obserwuję - odrzekł sztywno Miles. - Zamierzam się przekonać, jak dobrze działa
ochrona stacji Cetagandy. Sądzę, że Illyan też chciałby to wiedzieć. Och, na pewno
się
zjawią, żeby nas przesłuchać i zabrać nam te cacuszka, ale w ten sposób uzyskamy
więcej
informacji. Uspokój się, Ivan.
Ivan rozparł się wygodniej w fotelu, stopniowo się rozluźniając. Mijały długie minuty,
których nudy nic nie zdołało przerwać. Miles oglądał swoją zdobycz. Porażacz
nerwów
pochodził od jakiegoś cywilnego producenta z Cetagandy; z pewnością nie wojskowy
model,
co samo w sobie było dziwne; Cetagandanie nie popierali powszechnego dostępu do
śmiercionośnej broni. Porażacz nie miał jednak żadnych wymyślnych zdobień, które
mogłyby
wskazywać, że jest zabawką jakiegoś miejscowego gemma. Prosta i praktyczna broń,
której
niewielkie rozmiary umożliwiały łatwe ukrycie.
Pałeczka stanowiła jeszcze większą zagadkę. W przezroczystej obudowie spoczywał
mocno błyszczący, ozdobny kształt; Miles był pewien, że pod mikroskopem ujrzałby
gęstą
sieć obwodów. Jeden koniec urządzenia był gładki, natomiast drugi zaopatrzony w
jakąś
nasadkę zabezpieczającą.
- Wygląda, jakby się to gdzieś wkładało - powiedział do Ivana, obracając pałkę w
świetle.
- Może to wibrator? - rzekł z uśmieszkiem Ivan.
Miles parsknął.
- Po gemmach wszystkiego można się spodziewać. Ale nie, nie sądzę. - Karbowana
pieczęć na końcu nasadki wyobrażała sylwetkę szponiastego i groźnie wyglądającego
ptaka.
W głębi nacięć lśniły metalowe nitki - połączenia obwodów. Ktoś gdzieś musiał mieć
podobną rzecz do pary - z podobnym wizerunkiem wzbijającego się do lotu ptaka i
jakimś
skomplikowanym kodem, dzięki któremu mogło się unieść wieko, ukazując... no
właśnie, co?
Kolejny kod? Klucz do klucza... Przedmiot był niezwykle elegancki. Miles uśmiechnął
się z
prawdziwym zachwytem.
Ivan przypatrywał mu się, lekko zaniepokojony.
- Masz zamiar im to oddać, prawda?
- Oczywiście, jeżeli mnie o to poproszą.
- A jeżeli nie?
- Wtedy chyba zostawię to na pamiątkę. Zbyt ładna rzecz, żeby ją wyrzucać. Może
zabiorę ją do domu i dam w prezencie Illyanowi, żeby pokazał ją swoim magikom z
laboratorium. Niech się tym pobawią powiedzmy przez rok. To nie jest jakaś zwykła
błyskotka, nawet ja to mogę stwierdzić.
Zanim Ivan zdążył wyrazić kolejną porcję wątpliwości, Miles rozpiął zieloną tunikę i
wsunął urządzenie do wewnętrznej kieszeni bluzy. Nie ma przedmiotu, nie ma
dyskusji.
- Chcesz zatrzymać tę zabawkę? - Podał kuzynowi porażacz nerwów.
Najwyraźniej chciał. Ivan, udobruchany podziałem łupów, już jako wspólnik zbrodni,
błyskawicznie ukrył broń pod własną tuniką. Miles przewidywał, że budząca grozę
świadomość obecności sekretnej broni na pokładzie wystarczy, by Ivan był miły i miał
czym
zająć myśli podczas zbliżającego się wyjścia na ląd.
Wreszcie kontrolne światło stacji ponownie skierowało ich do doku. Przybili do zatoki
oddalonej o dwa miejsca od przydzielonej poprzednio. Tym razem właz otworzył się
bez
żadnych przygód. Po chwili wahania Ivan skierował się do tunelu, a Miles podążył za
nim.
W szarej sali, podobnej do poprzedniej, tylko czystszej i lepiej oświetlonej, czekało na
nich siedem osób. Miles od razu poznał ambasadora Barrayaru. Lord Vorobyev był
solidnie
zbudowanym, rosłym mężczyzną w wieku około sześćdziesięciu lat, o bystrym
spojrzeniu i
uśmiechu świadczącym o dużym opanowaniu. Miał na sobie mundur Domu
Vorobyevow,
według Milesa trochę za oficjalny jak na tę okazję - barwy czerwonego wina, z
czarnym
wykończeniem. Jego świta składała się z czterech żołnierzy w zwykłych zielonych
mundurach Barrayaru. W pewnej odległości od Barrayarczyków stało dwóch
urzędników
stacji Cetagandy, odzianych w stalowoszare stroje podobne w stylu, lecz trochę lepiej
skrojone niż ubranie intruza.
Tylko dwaj? A gdzie tajna policja, wywiad wojskowy albo przynajmniej prywatni
agenci frakcji któregoś z gemmów? Gdzież ci wszyscy, którzy jak przewidywał Miles,
mieli
ich zasypać gradem pytań?
Zamiast tego witał się z ambasadorem jak gdyby nigdy nic, tak jak sobie wcześniej
przećwiczył. Vorobyev był człowiekiem z pokolenia ojca Milesa i właściwie został
przez
niego wyznaczony na tę placówkę jeszcze w czasach, kiedy hrabia Vorkosigan
sprawował
funkcję regenta. Vorobyev utrzymał swój urząd przez sześć lat, rezygnując z kariery
wojskowej, by służyć cesarstwu jako cywil. Miles powstrzymał chęć oddania mu
honorów
wojskowych i po prostu skłonił przed ambasadorem głowę.
- Witam, lordzie Vorobyev. Ojciec przesyła panu wyrazy uszanowania oraz te
wiadomości.
Wręczył mu zalakowaną dyskietkę poczty dyplomatycznej, co jeden z
cetagandańskich urzędników pieczołowicie odnotował na swym pulpicie
sprawozdawczym.
- Sześć sztuk bagażu? - upewnił się Cetagandanin, podczas gdy pilot skończył
układać
bagaż na czekającej platformie napowietrznej, zasalutował Milesowi i wrócił do swego
pojazdu.
- Tak, to wszystko - powiedział Ivan. Zdaniem Milesa kontrabanda za bardzo
wypychała bluzę Ivana, który starał się wyglądać zbyt naturalnie, ale najwyraźniej
cetagandański urzędnik nie umiał wyczytać z jego miny tyle, ile Miles.
Cetagandanin machnął ręką, a ambasador skinął głową swojej straży; dwaj żołnierze
zrobili zwrot i stanęli po obu stronach platformy, pilnując jej w trakcie inspekcji.
Cetagandanin zabezpieczył dok i odprawił bagaż.
Ivan przyglądał się temu z niepokojem.
- Dostaniemy go z powrotem w całości?
- W końcu tak. Po jakimś czasie, jeśli wszystko będzie się zgadzało z deklaracją -
odparł Vorobyev. - Mieliście dobrą podróż, panowie?
- Bez żadnych przygód - rzekł Miles, zanim Ivan zdążył się odezwać. - Dopóki nie
przybiliśmy tutaj. To normalne lądowisko dla gości z Barrayaru czy skierowano tu nas
z
jakichś innych przyczyn? - Mówiąc to, nie spuszczał wzroku z drugiego
Cetagandanina,
ciekaw jego reakcji.
Vorobyev uśmiechnął się kwaśno.
- Skierowanie ładownika do przejścia dla obsługi miało nas poniżyć. Zgadza się, to
zamierzona obelga. Mnie to już od dawna nie drażni, radzę, abyście i wy nie zwracali
na to
uwagi.
Cetagandanin pozostał zupełnie obojętny. Vorobyev poświęcał mu tyle uwagi, ile
meblowi, a on w rewanżu zachowywał się jak mebel. Wyglądało to na praktykowany
od
dawna zwyczaj.
- Dziękuję, zastosuję się do pańskiej rady. Nie spóźniliśmy się? Najpierw uzyskaliśmy
zgodę na cumowanie w innym doku, ale potem wysłali nas z powrotem w przestrzeń.
- Dziś szczególnie pieczołowicie celebrują swoje zwyczaje, powinniście się więc czuć
uhonorowani, moi panowie. Proszę tędy.
Gdy Vorobyev odwrócił się, Ivan posłał Milesowi błagalne spojrzenie, lecz ten
nieznacznie pokręcił głową: zaczekaj...
Prowadzeni przez urzędnika o nieprzeniknionej twarzy i mając po bokach strażników
ambasady, obaj młodzi ludzie przeszli w towarzystwie Vorobyeva przez kilka
poziomów
stacji. Wahadłowiec planetarny, będący własnością ambasady Barrayaru, stał w doku
pasażerskim. Był tu hali dla VIP-ów, wyposażony w system sztucznej grawitacji w
tunelu, by
nikt nie musiał szybować podczas wsiadania. Zostawiwszy cetagandańską eskortę,
weszli na
pokład, gdzie z Vorobyeva opadło wcześniejsze napięcie. Posadził Milesa i Ivana w
luksusowych fotelach przy przyśrubowanej do podłogi konsolecie komunikacyjnej. Na
znak
ambasadora strażnik zaproponował gościom coś do picia, zanim zjawi się bagaż i
dostaną
pozwolenie na start. Za przykładem Vorobyeva wybrali wino barrayarskie wyjątkowo
dobrego rocznika. Miles ledwie sączył swoje wino, chcąc zachować jasność umysłu,
podczas
gdy Ivan i ambasador rozmawiali o podróży i wspólnych znajomych Vorach z
Barrayaru.
Okazało się, że Vorobyev znał matkę Ivana. Miles zignorował kilka niemych
zaproszeń
Ivana, by przyłączył się do rozmowy, i wspomniał ambasadorowi o małej przygodzie z
intruzem.
Dlaczego nie zjawił się nikt z władz Cetagandy i o nic ich nie zapytał? Miles
gorączkowo rozważał możliwe scenariusze wydarzeń.
To był fortel, dałem się złapać na haczyk, a tymczasem oni zaczęli popuszczać żyłkę.
Biorąc pod uwagę to, co wiedział o Cetagandanach, Miles umieścił tę wersję na czele
listy
możliwości.
A może to tylko gra na zwłokę i lada chwila tu będą. Albo przyjdą dopiero potem.
Najpierw trzeba było złapać uciekiniera, wydusić z niego relację o ich spotkaniu. To
musiało
potrwać, zwłaszcza gdyby napastnik został, powiedzmy, ogłuszony w trakcie
zatrzymania.
Jeżeli w ogóle uciekał. Jeżeli rzeczywiście władze stacji, poszukując go,
przeczesywały teren
lądowiska. Jeżeli... Miles wpatrywał się w kryształ kieliszka, po czym upił duży łyk
ciemnorubinowego płynu i uśmiechnął się do Ivana.
Bagaż, i jego eskorta, pojawił się dokładnie w chwili, kiedy skończyli wino, co jak
ocenił Miles, zawdzięczali wyczuciu czasu doświadczonego Vorobyeva. Gdy
ambasador
wstał, by dopilnować załadunku i formalności związanych ze startem, Ivan nachylił się
nad
konsoletą i szepnął do Milesa:
- Nie zamierzasz mu o tym powiedzieć?
- Jeszcze nie?
- Dlaczego?
- Tak ci spieszno oddać zdobycz? Założę się, że ambasada odebrałaby ci porażacz
równie szybko jak Cetagandanie.
- Chrzanić to. Co ty knujesz?
- Nie... nie jestem pewien. Jeszcze nie. - Nie spodziewał się takiego biegu wypadków.
Przewidywał, że znajdą się w krzyżowym ogniu pytań ze strony połączonych sił władz
Cetagandy, którym musieliby oddać zdobytą broń w zamian za informacje, udzielone
świadomie bądź nieświadomie. Nie jego wina, że Cetagandanie nie robili tego, co do
nich
należało.
- Musimy przynajmniej złożyć meldunek attache wojskowemu ambasady.
- Zgadza się, zameldujemy, ale nie attache. Illyan mówił mi, że w razie kłopotów -
takich, jakimi zajmuje się nasz departament - mam się zwrócić do lorda Vorreediego.
Oficjalnie pracuje tu jako urzędnik protokolarny, ale w rzeczywistości jest
pułkownikiem i
szefem CesBezu na Cetagandzie.
- Cetagandanie o tym nie wiedzą?
- Oczywiście, że wiedzą. Tak jak my dokładnie wiemy, kto jest kim w ambasadzie
Cetagandy w Vorbarr Sułtanie. Legalna i kulturalna fikcja. Nie martw się, zajmę się
wszystkim. - Miles westchnął w duchu. Przypuszczał, że pierwszym krokiem
pułkownika
będzie odsunięcie go od przepływu informacji. Nie potrafiłby jednak wytłumaczyć,
dlaczego
Vorreedi nie powinien tego robić.
Ivan rozparł się w fotelu i umilkł na chwilę. Miles był pewien, że jedynie na chwilę.
Wkrótce wrócił do nich Vorobyev i zajął miejsce, szukając dłońmi pasów.
- Załatwione, milordowie. Nic nie ubyło z waszego bagażu i nic nowego nie doszło.
Witamy na Cecie Eta Cztery. Dziś nie ma żadnych oficjalnych uroczystości, które
wymagałyby waszej obecności, ale jeżeli nie jesteście zbytnio zmęczeni podróżą,
panowie,
ambasada Marilacu urządza dziś nieoficjalne przyjęcie dla miejscowych dyplomatów i
ich
dostojnych gości. Polecam je waszej uwadze.
- Poleca pan? - odezwał się Miles. Gdy ktoś o tak długiej i błyskotliwej karierze jak
Vorobyev polecał coś ich uwadze, oznaczało to, że muszą tam iść.
- W ciągu dwóch tygodni będziecie widywać wiele osób z tego towarzystwa -
powiedział Vorobyev. - Dzisiejsze przyjęcie może stanowić coś w rodzaju
rekonesansu.
- W co mamy się ubrać? - zapytał Ivan. Cztery z sześciu walizek bagażu należały do
niego.
- Zwykłe zielone mundury, jeśli można prosić - odrzekł Vorobyev. - Strój wszędzie
stanowi rodzaj języka kulturowego, lecz tutaj jest wręcz tajemnym kodem. Bardzo
trudno
poruszać się wśród gemmów i nie popełnić żadnej gafy, a w wypadku ihumów to
prawie
niemożliwe. Mundur zawsze jest odpowiedni, a jeżeli nawet niezupełnie odpowiedni,
jego
właściciel nie ponosi za to żadnej winy, ponieważ nie ma wyboru. Biuro protokolarne
da
panom listę umundurowania na każdą okazję.
Miles poczuł ulgę; Ivan wyglądał na nieco rozczarowanego.
Przy akompaniamencie zwykłych stuków, syków i trzasków odłączyły się rękawy
tunelów wejściowych, po czym wahadłowiec opuścił dok i zaczął odsuwać się od
stacji. Przez
właz nie wpadł nikt, aby ich aresztować; żaden nagły komunikat nie wyrwał
ambasadora z
pokładu. Miles pomyślał o innym możliwym scenariuszu.
Intruzowi udało się uciec. Władze stacji nic nie wiedzą o naszej przygodzie. Tak
naprawdę nikt nie wie.
Poza samym intruzem, rzecz jasna. Miles opuścił rękę, nie dotykając ukrytego pod
tuniką przedmiotu. Cokolwiek to było, facet musiał wiedzieć, że teraz ma to Miles.
Łatwo też
mógł się dowiedzieć, kim Miles jest. Teraz ja cię mam na haczyku. Jeżeli zacznę
wybierać
żyłkę, coś mi musi wpaść w ręce, zgadza się? Zapowiada się niezłe ćwiczenie z
działania
wywiadu/kontrwywiadu, znacznie lepsze niż manewry, ponieważ wszystko działo się
naprawdę. Za plecami nie było żadnego czyhającego na błędy egzaminatora, który
potem
mógłby je drobiazgowo analizować. Kawałek prawdziwej praktyki. Na pewnym etapie
rozwoju oficer musi przestać mechanicznie wykonywać rozkazy, a zacząć sam je
wydawać.
Miles bardzo pragnął awansu na kapitana Cesarskiej Służby Bezpieczeństwa, to
jasne. Może
jakoś przekona Vorreediego, żeby poza obowiązkami dyplomatycznymi pozwolił mu
się
zająć również tą sprawą.
Przymrużywszy oczy, Miles snuł swe wizje, a tymczasem wahadłowiec począł się
obniżać, wpadając w mętną atmosferę Cety Eta.
Rozdział drugi
Miles spacerował na wpół ubrany po obszernej sypialni-salonie, którą przydzieliła mu
ambasada barrayarska, obracając w dłoniach błyszczący podłużny przedmiot.
- Skoro już muszę to mieć, czy mam to ukryć tutaj, czy nosić przy sobie?
Ivan, zapięty na ostatni guzik, ubrany w tunikę z wysokim kołnierzem, spodnie z
lampasami, buty za kostkę i czysty mundur, przewrócił oczami, spoglądając w sufit.
- Przestaniesz się wreszcie tym bawić i zaczniesz się ubierać? Spóźnimy się. Może to
po prostu jakiś wymyślny uchwyt od zasłon, a ty chcesz stracić przez niego rozum,
próbując
przypisać mu jakieś głębsze znaczenie. A może to ja mam stracić rozum, słuchając
cię. Jakiś
gemm zrobił nam psikusa.
- Wyjątkowo wyrafinowanego psikusa, jeżeli to prawda.
- W każdym razie niewykluczone. - Ivan wzruszył ramionami.
- Nie. - Miles zmarszczył brwi i utykając, podszedł do konsolety komunikacyjnej.
Otworzył górną szufladę i znalazł w niej pióro oraz blok plastikowych arkuszy,
opatrzony
pieczęcią ambasady. Wydarł jeden arkusz i przycisnął doń sylwetkę ptaka z pieczęci
tajemniczej pałeczki, po czym przesunął piórem po nacięciach, tworząc dokładny
szkic w
naturalnej skali. Po chwili wahania włożył pałeczkę razem z plastikowym blokiem do
szuflady i zasunął ją.
- Nie najlepszy schowek - zauważył Ivan. - Jeżeli to bomba, może powinieneś
wywiesić ją za okno. Przez wzgląd na nasze dobro, skoro nie zależy ci na sobie.
- To nie żadna bomba, do diaska. Myślałem o setkach innych schowków, ale żaden
nie
jest odporny na skaner, więc nie ma sensu tego ukrywać. Powinienem to trzymać w
izolowanej ołowiem skrzynce, lecz tak się składa, że nie mam takiej pod ręką.
- Założę się, że na dole taką mają - powiedział Ivan. - Nie chcesz się przyznać?
- Chcę, ale niestety lord Vorreedi jest gdzieś w mieście. Nie patrz tak na mnie, nie
mam z tym nic wspólnego. Vorobyev powiedział mi, że ihum - szef jednej ze stacji
punktu
skokowego Cety Eta - zarekwirował statek handlowy należący do Barrayaru i
aresztował
kapitana. Za naruszenie przepisów importowych.
- Przemyt? - zapytał Ivan z nagłym zainteresowaniem.
- Nie, chodzi o jakieś pokręcone cetagandańskie kruczki prawne. Opłaty i podatki. I
grzywny. Plus asymptotyczny poziom złośliwości. Ponieważ jednak normalizacja
stosunków
handlowych jest ważnym celem działań naszego rządu, a Vorreedi najwyraźniej dość
sprawnie porusza się między gemmami i ihumami, Vorobyev przydzielił to zadanie
właśnie
jemu, bo sam jest zbyt zajęty obowiązkami. Vorreedi wróci jutro. Albo następnego
dnia.
Tymczasem nie zaszkodzi sprawdzić, co mogę sam zdziałać. Jeżeli nie pojawi się nic
ciekawego, oddam wszystko w ręce tutejszego biura CesBezu.
Ivan zmrużył oczy i wycedził:
- Tak? A co będzie, jeśli pojawi się coś ciekawego?
- Wtedy oczywiście też.
- Powiedziałeś Vorobyevowi?
- Niezupełnie. Nie. Posłuchaj, Illyan powiedział, żebym zwrócił się do Vorreediego,
więc tak zrobię. Zajmę się wszystkim, kiedy tylko wróci.
- W każdym razie najwyższy czas... - nie ustępował Ivan.
- Tak, tak... - Miles powlókł się do łóżka, usiadł i spojrzał smętnie na klamry, które
wcześniej zdjął z nóg. - Muszę poświęcić trochę czasu na wymianę kości.
Zrezygnowałem z
materiału organicznego, zatem trzeba będzie włożyć plastik. Może uda mi się ich
przekonać,
żeby dodali kilka centymetrów. Gdybym tylko wiedział, że przyjdzie mi zmarnować
tyle
czasu, zaplanowałbym operację i odzyskał sprawność jeszcze w podróży. Mógłbym
stanąć na
Cetagandzie w pełnej chwale.
- Nieładnie ze strony matki cesarza, że zawczasu nie wysłała liściku, informującego
cię o tym, że ma zamiar dokonać żywota - zgodził się Ivan. - Zakładaj to, bo inaczej
ciotka
Cordelia obarczy mnie winą, jeżeli potkniesz się o ambasadorskiego kota i połamiesz
nogi.
Znowu.
Miles odburknął coś pod nosem. Ivan też umiał czytać w nim jak w otwartej księdze.
Zamknął chłodne stalowe ochraniacze wokół zdeformowanych, przebarwionych, zbyt
wiele
razy potłuczonych nóg. Na szczęście spodnie munduru mogły ukryć ułomność. Włożył
tunikę, wciągnął wypolerowane buty, przyjrzał się swej fryzurze w lustrze i ruszył za
Ivanem,
który niecierpliwie przestępował z nogi na nogę, stojąc już przy drzwiach. Po drodze
wsunął
do kieszeni złożony plastikowy arkusik i zatrzymał się przy drzwiach, by zakodować w
zamku obraz swojej dłoni. Całkiem niepotrzebny gest; jako doświadczony agent
CezBezu,
porucznik Vorkosigan doskonale wiedział, jak nieskuteczne są czytniki dłoni.
Mimo ponagleń Ivana, a może właśnie dzięki nim, przybyli do foyer niemal
równocześnie z Vorobyevem. Ambasador miał na sobie ten sam czerwono-czarny
uniform
swego domu. Miles odniósł wrażenie, że Vorobyev nie przykłada zbyt wielkiej wagi do
stroju. Poprowadził swych gości do czekającego pojazdu naziemnego, należącego do
ambasady, gdzie zatonęli w miękkich siedzeniach. Ambasador taktownie zajął
miejsce
naprzeciw gości, mając przed sobą tylne okno. Z przodu usiedli kierowca i strażnik.
Wprawdzie samochodem sterowała miejska sieć komputerowa, jednak zawsze w
pogotowiu
był kierowca, aby w razie nieprzewidzianych trudności móc przejść na sterowanie
ręczne.
Srebrzysty dach zamknął się i wóz wyjechał na ulicę.
- Ambasada Marilacu to wprawdzie terytorium neutralne, ale nie objęte ochroną,
panowie - przestrzegł ich Vorobyev. - Możecie się czuć swobodnie, lecz nie do końca.
- Będą tam jacyś Cetagandanie czy to przyjęcie wyłącznie dla cudzoziemców? -
zapytał Miles.
- Naturalnie żadnych ihumów nie będzie - odrzekł Vorobyev. - Co do jednego są dziś
na prywatnych uroczystościach żałobnych poświęconych pamięci cesarzowej matki,
w
których biorą też udział znamienici gemmowie, przywódcy klanów. Inni gemmowie nie
mają
nic szczególnego do roboty, mogą więc pojawić się na przyjęciu w znacznej sile,
ponieważ
miesiąc żałoby ograniczył nieco ich zwykłe okazje do spotkań towarzyskich. W ciągu
kilku
minionych lat Marilacanie często przyjmowali „pomoc” od Cetagandan, ale mam
wrażenie, że
wkrótce zaczną żałować swej zachłanności. Uważają, że Cetaganda nie zaatakuje
sojusznika.
Samochód wspiął się na stromy podjazd, po czym skręcił za róg, a oczom pasażerów
na krótko ukazała się panorama świetlistego kanionu, który biegł między wysokimi
budynkami, połączonymi siecią tuneli i przezroczystych przejść dla pieszych,
lśniących w
półmroku zmierzchu. Miasto zdawało się nie mieć końca, a nie dojechali jeszcze do
centrum.
- Marilacanie za mało uwagi poświęcają mapom własnych systemów tuneli
przestrzennych - ciągnął Vorobyev. - Wyobrażają sobie, że ich planeta stanowi
naturalną
granicę. Jednak gdyby Cetagandanie bezpośrednio rządzili Marilakiem, kolejny skok
umożliwiłby im przedostanie się do strefy Zoave i tamtejszych szlaków, co
otworzyłoby
Cetagandzie nowy obszar ekspansji. Marilac pozostaje z Zoave w takich samych
stosunkach,
jak Vervain z Hegen Hub, a wszyscy doskonale wiemy, co tam się stało. - Vorobyev
skrzywił
się z ironią. - Marilac nie ma jednak sąsiada zainteresowanego sprawą, który
przyszedłby z
odsieczą, tak jak pański ojciec uratował Vervain, lordzie Vorkosigan. Zresztą tak łatwo
zmontować jakąś prowokację.
Miles poczuł, jak znika czujność, która go przed chwilą ogarnęła. Uwagi Vorobyeva
nie miały żadnego ukrytego, osobistego znaczenia. Wszyscy znali polityczną i
militarną rolę,
jaką odegrał admirał hrabia Aral Vorkosigan w szybkim zawiązaniu sojuszu i
kontruderzeniu,
skierowanym przeciw cetagandańskim próbom zajęcia korytarza przestrzennego w
sąsiednim
Vervain, które miało otworzyć drogę do Centrum Hegen. Nikt nie wiedział o udziale
agenta
CezBezu, Milesa Vorkosigana, który w samą porę sprowadził admirała do Hegen. Nikt
nie
wiedział o jego zasługach, Miles nie cieszył się więc szczególnym uznaniem. Cześć,
jestem
bohaterem, ale nie mogę ci powiedzieć dlaczego. To poufne. W oczach Vorobyeva i
właściwie wszystkich pozostałych porucznik Vorkosigan był tylko zwykłym oficerem
łącznikowym, pionkiem Cesarskiej Służby Bezpieczeństwa, który otrzymał tę
synekurę dzięki
protekcji, dostawał nudne zadania i nikomu nie wchodził w drogę. Mutant.
- Sądziłem, że Sojusz Hegen na tyle przytarł nosa gemmom w Vervain, że przez jakiś
czas będą siedzieć cicho - powiedział Miles. - Zwolennicy ekspansji odeszli w cień,
czcigodny generał Estanis popełnił samobójstwo - bo to było samobójstwo, prawda?
- Mimowolne, jeśli można tak powiedzieć - odrzekł Vorobyev. - Polityczne
samobójstwa na Cetagandzie bywają dość paskudne, zwłaszcza gdy odtwórca
głównej roli nie
jest skory do współpracy.
- Trzydzieści dwie rany kłute, zadane od tyłu. Najgorszy przypadek samobójstwa -
mruknął Ivan, pozostając widocznie pod wrażeniem plotki.
- W rzeczy samej, milordzie. - Oczy Vorobyeva zmrużyły się szyderczo. - Lecz
płynne i zmienne związki dowódców z przeróżnymi tajnymi frakcjami ihumów często
stoją w
sprzeczności z podejmowanymi przez nich działaniami. Inwazję na Vervain oficjalnie
określa
się teraz jako nieszczęśliwy wypadek będący wynikiem samowoli. Kilku oficerów
zbłądziło i
wskazano im właściwą drogę, to wszystko.
- A jak nazywa się cetagandańską inwazję na Barrayar z czasów mojego dziadka? -
spytał Miles. - Rozpoznaniem prowadzonym przez liczne oddziały?
- Mniej więcej, jeżeli w ogóle się o niej wspomina.
- Trwającym całe dwadzieścia lat? - zapytał Ivan, tłumiąc wybuch śmiechu.
- Wolą nie wdawać się w krępujące szczegóły.
- Wymieniał pan z Illyanem poglądy na temat zamierzeń Cetagandy względem
Marilacu? - zapytał Miles.
- Owszem, pański szef jest o wszystkim informowany. Jednak obecnie żadne ruchy
nie potwierdzają mojej teorii. Jak dotąd, tylko spekuluję. Cesarska Służba
Bezpieczeństwa
szuka wyraźnych oznak.
- Jestem... poza tym kręgiem - rzekł Miles. - Dostęp do tajnych informacji i tak dalej.
- Ufam jednak, że zna pan ogólny obraz sytuacji?
- Och, tak.
- Plotki wśród wyższych sfer zwykle nie są należycie chronione. Obaj panowie będą
mogli się z nimi zetknąć. Proszę meldować o nich mojemu szefowi albo urzędnikowi
protokolarnemu, pułkownikowi Vorreediemu. Kiedy wróci, będzie panom udzielał
codziennych instrukcji i decydował, które spośród tych smakowitych kąsków są
ważne.
Szach. Miles skinął głową Ivanowi, a ten wzruszeniem ramion wyraził zgodę.
- Starajcie się też, panowie, nie wyjawiać więcej, niż uda wam się dowiedzieć.
- W takim razie ja jestem bezpieczny - rzekł Ivan. - Nie wiem o niczym.
Rozpromienił się w uśmiechu. Miles powstrzymał grymas i chęć, by szepnąć mu:
„Zdajemy sobie z tego sprawę, Ivan”.
Przedstawicielstwa innych planet mieściły się w jednej części stolicy Cety Eta, więc
podróż nie trwała długo. Samochód opuścił poziom ulicy i zwolnił. Wjechali do garażu
budynku ambasady Marilacu i zatrzymali się w jasno oświetlonym westybulu, który
dzięki
marmurom i zwieszającym się z góry pnączom kwiatów wcale nie wyglądał jak
podziemny
parking. Dach pojazdu się uniósł. Strażnicy ambasady skłonili się przed gośćmi z
Barrayaru i
poprowadzili ich do tunelu windy. Bez wątpienia dyskretnie sprawdzili ich skanerem -
wyglądało na to, że Ivan wykazał na tyle rozsądku, by zostawić porażacz nerwów w
szufladzie.
Wysiedli z windy wprost na szeroki korytarz, prowadzący do pomieszczeń na kilku
poziomach, gdzie zgromadziło się już sporo gości, wypełniając przestrzeń gwarem
rozmów.
Środek korytarza zajmowała multimedialna rzeźba - prawdziwa, nie holograficzna. Z
przypominającej niewielką górę fontanny tryskała woda, spływając kaskadą po
zboczu. W
górę stoku prowadziły wąskie ścieżki, którymi naprawdę można się było przechadzać.
Ponad
złożonym z mikroskopijnych tuneli minilabiryntem w powietrzu wirowały kolorowe
płatki. Z
ich zielonej barwy Miles wywnioskował, że mają wyobrażać liście ziemskich drzew, a
gdy
zbliżył się do rzeźby, stwierdził, że rzeczywiście mają taki kształt. Barwy zaczęły się
powoli
zmieniać, przechodząc od zieleni przez jasne żółcie, odcienie złota, po czerwień i
purpurę..
Wirujące płatki zdawały się układać w ulotne kształty - ludzkie twarze i ciała, a w tle
brzmiała delikatna muzyka, jak dźwięk poruszanych wiatrem dzwoneczków. Czy były
to
rzeczywiste kształty i melodia, czy też jego mózg dostrzegł w chaosie regularne
wzory?
Milesowi spodobała się owa niepewność.
- Coś nowego - zauważył Vorobyev, będący także pod wrażeniem rzeźby. - Ładne...
ach, dobry wieczór, ambasadorze Bernaux.
- Dobry wieczór, lordzie Vorobyev. - Siwowłosy gospodarz przyjęcia wymienił ze
swym barrayarskim odpowiednikiem uprzejme skinienie głowy. - Tak, również
jesteśmy
zdania, że to piękna rzecz. Dar od jednego z miejscowych gemmów. To dla nas wielki
zaszczyt. Nazywa się „Jesienne liście”. Mój zespół szyfrantów głowił się nad nazwą
pół dnia,
lecz w końcu uznali, że oznacza „Jesienne liście”.
Obaj się roześmiali. Ivan uśmiechnął się niepewnie, niezupełnie pojmując żart, który
musiał być zrozumiały w kręgach dyplomatycznych. Vorobyev dokonał formalnej
prezentacji, podczas której ambasador Bernaux z wyszukaną grzecznością oddał im
honory
jako oficerom, po czym powiedział, gdzie mogą znaleźć coś do jedzenia, dając im do
zrozumienia, że powinni się oddalić. Wszystko przez Ivana, pomyślał ze smutkiem
Miles.
Ruszyli na schody prowadzące do bufetu; zostali pozbawieni możliwości słuchania
dalszej
rozmowy dyplomatów. Pewnie tamci wymieniali zwyczajowe uprzejmości, lecz mimo
wszystko...
Miles i Ivan spróbowali przystawek, których, choć w niewielkich porcjach, było tu bez
liku, oraz skosztowali trunków. Ivan zdecydował się na słynne wino z Marilacu. Miles,
pamiętając o plastikowym arkuszu w kieszeni, wybrał czarną kawę. Przy milczącym
porozumieniu rozdzielili się i każdy poszedł w inną stronę. Miles przechylił się przez
poręcz,
za którą widać było korytarz z tunelem windy. Popijał kawę z kruchej filiżanki,
zastanawiając
się, gdzie ukryto w niej obwód ogrzewający - ach, tu na dnie, wpleciony w metalowy
wizerunek pieczęci ambasady. Rzeźba „Jesienne liście” zamarła, dochodząc do
końca pełnego
cyklu. Płynąca z fontanny woda zamarzła - w każdym razie wszystko na to
wskazywało - i
zastygła w czarny lód. Wirujące barwy przybladły, przechodząc w jasną żółć i
srebrzystoszary blask zimowego zachodu słońca, a twarze, jeżeli to w ogóle były
twarze -
schudły i przybrały wyraz skrajnej rozpaczy. Zamiast śnieżnej i wesołej zimy, zima
śmierci.
Miles wzdrygnął się mimo woli. Diabelnie skuteczne.
Jak więc miał zacząć wypytywać, nie zdradzając nic w zamian? Wyobraził sobie, jak
zagaduje jakiegoś gemma: „Czy któryś z pańskich sługusów, milordzie, nie zgubił
czasem
klucza kodowego z taką pieczęcią...?”. Nie. Najlepiej zrobi, jeśli pozwoli...
adwersarzom
odnaleźć się, tyle że poszukiwania przebiegały niezwykle opieszale. Miles omiótł
spojrzeniem tłum, szukając ludzi pozbawionych brwi, ale bez powodzenia.
Natomiast Ivan zdążył już znaleźć sobie piękną damę. Miles zdumiał się, ujrzawszy
jej urodę w całej krasie. Wysoka i szczupła, o skórze gładkiej i delikatnej jak
porcelana.
Bardzo jasne włosy tuż nad karkiem związała w luźny węzeł wysadzaną klejnotami
wstążką,
sięgały poniżej kolan, a na wysokości talii tkwiła w nich jeszcze jedna wstążka. Strój
więcej
zakrywał, niż odsłaniał. Spowijało ją wiele warstw materiału - miała szerokie, długie
rękawy i
sięgające kostek suknie. Ciemne tony wierzchnich okryć podkreślały bladość jej cery,
a
lazurowy jedwab pod spodem współgrał z błękitem oczu. Bez wątpienia
przedstawicielka
cetagandańskich gemmów - miała ów wygląd wątłego elfa, co mogło oznaczać, że w
jej
rodzinie była spora domieszka genów ihumów. Fakt, taką sylwetkę uzyskiwało się
również w
drodze operacji i innych metod, lecz arogancki łuk brwi musiał być naturalny.
W jej perfumach Miles wyczuł feromony, nawet z odległości trzech metrów. Zresztą
ów dodatek był całkiem zbyteczny; Ivan już znajdował się na najwyższych obrotach i z
błyszczącymi oczyma opowiadał jej historię, w której zapewne odgrywał główną
bohaterską
rolę. Coś o ćwiczeniach fizycznych, ach tak, oczywiście, trzeba podkreślić wojskowy
barrayarski styl. Wenus i Mars. Jednak słuchając go, kobieta się uśmiechała.
Miles wcale nie starał się przeczyć z zawiścią, że Ivan ma szczęście do kobiet; ale
byłoby miło, gdyby choć drobny ułamek otaczającego go tłumu dam spojrzał
przychylniej na
niego. Ivan twierdził, że trzeba pomagać szczęściu. Dzięki elastycznemu ego, kuzyn
Milesa
potrafił w ciągu jednego wieczoru dostać kosza tuzin razy za cenę uśmiechu na
trzynastej
twarzy. Miles sądził, że on sam umarłby ze wstydu już przy Próbie Numer Trzy.
Prawdopodobnie był monogamistą z natury.
Do diabła, przecież, żeby mieć większe ambicje, trzeba przynajmniej doświadczyć
monogamii. Jak dotąd Milesowi nie udało się przywiązać do swej mikrej osoby nawet
jednej
kobiety. Naturalnie blisko trzy lata w tajnej służbie, a wcześniej okres spędzony w
męskim
towarzystwie w akademii wojskowej nie pomagały mu w osiągnięciu tego celu.
Zgrabna teoria. Dlaczego więc podobna sytuacja nie przeszkadzała Ivanowi?
Elena... Czyżby wciąż gdzieś w głębi duszy pragnął niemożliwego? Miles był o wiele
mniej wybredny od Ivana - nie mógł sobie na to pozwolić - a jednak nawet tej uroczej
blondwłosej gemmce brakowało... otóż to: czego? Inteligencji, dystansu, duszy
wędrowca...?
Lecz Elena wybrała innego i zapewne postąpiła słusznie. Miles już dawno powinien
pójść w
jej ślady i zatroszczyć się o własne szczęście. Wolałby jednak, by przyszłość
rysowała się w
mniej ponurych barwach.
Chwilę potem obok Milesa stanął jakiś cetagandański gemm, wysoki i szczupły.
Ciemna, powłóczysta szata, z której wynurzała się młoda twarz; mężczyzna nie mógł
być
wiele starszy od Milesa i Ivana. Miał kwadratową czaszkę i mocno zaznaczone krągłe
kości
policzkowe. Na jednym policzku widniała ozdoba w postaci kolistej plamki -
naklejonej, jak
się zorientował Miles - która symbolizowała stopień i klan. Była to miniaturowa wersja
malunku zdobiącego całą twarz, jaki Miles zauważył u kilku obecnych na przyjęciu
Cetagandan - znak nowej mody, której nie pochwalali starsi. Czyżby przybył, aby
ratować
swoją damę przed awansami Ivana?
- Lady Gelle. - Skłonił się lekko, na co kobieta odpowiedziała:
- Lordzie Yenarze - i pochyliła głowę pod precyzyjnie obliczonym kątem, z czego
Miles wywnioskował, że 1) dama stała wyżej w społeczności gemmów od mężczyzny
i 2)
lord nie był jej mężem ani bratem, czyli Ivanowi chyba nic nie groziło.
- Widzę, że znalazłaś pani egzotyczne towarzystwo galaktyczne, do którego tak
bardzo tęskniłaś - rzekł lord Yenaro.
Odwzajemniła uśmiech. Efekt był wręcz olśniewający i Miles mimo woli zapragnął,
by uśmiech był przeznaczony dla niego, choć nie był aż tak niemądry. Lord Yenaro,
niewątpliwie uodporniony na jej urok przez lata spędzone w towarzystwie gemmek,
wydawał
się nieporuszony.
- Lordzie Yenarze, to porucznik lord Ivan Vorpatril z Barrayaru i, ach... - Zatrzepotała
rzęsami, dając Ivanowi do zrozumienia, by przedstawił Milesa, a był to gest tak
znaczący, jak
gdyby klepnęła go w ramię wachlarzem.
- Mój kuzyn, porucznik lord Miles Vorkosigan - zaprezentował posłusznie Ivan.
- Ach, wysłannicy z Barrayaru! - Lord Yenaro skłonił się niżej. - Co za szczęście
poznać panów.
Miles i Ivan oddali uprzejmy ukłon; Miles starał się, by jego głowa nie pochyliła się
tak nisko jak kuzyna, zaznaczając lekką różnicę, niestety prawie niewidoczną z
punktu
widzenia lorda.
- Łączy nas przeszłość, lordzie Vorkosigan - ciągnął Yenaro. - Mieliśmy słynnych
przodków.
Miles poczuł uderzenie adrenaliny. Do diabła, to krewny zmarłego generała Estanisa i
zamierza wziąć odwet na synu Arala Vorkosigana...
- Jest pan wnukiem generała hrabiego Piotra Vorkosigana, prawda?
Ach, zamierzchła przeszłość, nie bliska. Miles odprężył się trochę.
- Istotnie.
- W pewnym sensie jestem pańskim odpowiednikiem. Moim dziadem był czcigodny
generał Yenaro.
- Och, nieszczęsny dowódca tej, hm, jak to zwiecie? Wyprawy barrayarskiej?
Barrayarskiego rozpoznania? - wtrącił Ivan.
- Generał, który przegrał wojnę barrayarską - odparł bez ogródek Yenaro.
- Doprawdy, Yenaro, musisz o tym przypominać? - odezwała się lady Gelle. Czyżby
rzeczywiście chciała usłyszeć koniec opowieści Ivana? Miles mógłby ją uraczyć o
wiele
zabawniejszą historią o tym, jak podczas manewrów Ivan zagnał swój patrol w
sięgające pasa
lepkie błocko i musiał ich stamtąd wyciągać poduszkowiec...
- Nie jestem zwolennikiem indywidualnej odpowiedzialności za klęskę - rzekł
dyplomatycznie Miles. - Generał Yenaro miał nieszczęście być ostatnim z pięciu
kolejnych
generałów, którzy przegrali wojnę z Barrayarem, został więc jedynym... spadkobiercą
winy.
- Dobrze powiedziane - mruknął Ivan. Yenaro też się uśmiechnął.
- Jak się domyślam, rzeźba w korytarzu to twoje dzieło, Yenarze? - spytała
dziewczyna, pragnąc widocznie skierować rozmowę na inne tory i uciec od wojennej
historii.
- Błahostka dla publiczności, tak? Spodobała się mojej matce.
- To model próbny. - Lord przyjął tę dwuznaczną recenzję ironicznym ukłonem. -
Marilacanie byli zachwyceni. Prawdziwa grzeczność każe brać pod uwagę gusta
odbiorców.
Niektóre subtelności można dostrzec dopiero wówczas, gdy wejdzie się do środka.
- Sądziłam, że twoją specjalnością są pachnidła.
- Rozciągam swoje zainteresowania na inne środki wyrazu. Chociaż nadal twierdzę,
że
zmysł powonienia jest znacznie subtelniejszy niż wzrok. Pozwól, że kiedyś przyrządzę
coś
dla ciebie. Twoja dzisiejsza piżmowo-jaśminowa mieszanka zupełnie nie pasuje do
formalnego fasonu sukni trzeciego stopnia.
Jej uśmiech nieco przybladł.
- Tak?
Wyobraźnia podsunęła Milesowi tło dźwiękowe: brzęk rapierów, okrzyki „Dalejże,
hultaju!”. Z trudem powstrzymał drwiący uśmiech.
- Piękna suknia - zapewnił ją skwapliwie Ivan. - I wspaniały zapach.
- Hm, wracając do twej żądzy egzotyki - powiedział do lady Gelle Yenaro -
wiedziałaś, że obecny tu lord Vorpatril miał biologiczne narodziny?
Delikatne brwi dziewczyny ściągnęły się, tworząc nieznaczną kreseczkę na jej
nieskazitelnym czole.
- Wszyscy rodzą się biologicznie, Yenarze.
- Ależ nie. Chodzi mi o pierwotną biologię. Urodził się z ciała matki.
- Ach. - Zmarszczyła ze wstrętem nosek. - Doprawdy, Yenarze. Zachowujesz się dziś
okropnie. Matka ma rację; razem ze swoim ekstrawaganckim towarzystwem
posuniecie się
kiedyś za daleko. Zamiast cię wielbić jako wielką sławę, ludzie nie będą cię chcieli
znać. - Jej
obrzydzenie było wprawdzie adresowane do Yenara, lecz Miles zauważył, że lady
Gelle
odsunęła się odrobinę od Ivana.
- Gdy sława przeminie, może wystarczy niechlubna pamięć. - Yenaro wzruszył
ramionami.
Ja urodziłem się z replikatora, chciał zaznaczyć Miles, ale się nie odezwał. To tylko
świadczy o tym, że nigdy nic nie wiadomo. Jeśli nie liczyć uszkodzenia mózgu, Ivan
miał
więcej szczęścia ode mnie...
- Miłego wieczoru, lordzie Yenarze. - Oddaliła się z dumnie podniesioną głową. Na
twarzy Ivana odmalował się zawód.
- Ładna dziewczyna, ale jej umysł nie został do końca ukształtowany - mruknął
Yenaro, jak gdyby chciał wyjaśnić, że lepiej im będzie bez jej towarzystwa. Mimo to
wydawał się nieswój.
- Zatem nad służbę wojskową przedłożył pan karierę artystyczną, czy tak, lordzie
Yenarze? - próbował przerwać niezręczne milczenie Miles.
- Karierę? - Wargi Yenara ułożyły się w grymas. - Ależ skąd, jestem amatorem.
Czynnik komercyjny oznacza śmierć prawdziwego smaku. Mam jednak nadzieję
wyrobić
sobie pewną renomę.
Miles wierzył, że w tych słowach nie kryje się żadna dwuznaczność. Obaj z Ivanem
podążyli wzrokiem za spojrzeniem Yenara, który przez poręcz patrzył na środek
korytarza i
swe bulgoczące wodą dzieło.
- Powinniście koniecznie obejrzeć ją od wewnątrz, panowie. Widok zmienia się
zupełnie.
Miles doszedł do wniosku, że Yenaro jest w rzeczywistości skrępowanym
człowiekiem, który szorstkim zachowaniem pokrywa nadwrażliwe ego artysty.
- Oczywiście - usłyszał własny głos. Yenarowi nie trzeba było tego powtarzać. Z
lekko nerwowym uśmiechem zaprowadził ich do schodów, próbując wytłumaczyć po
drodze
teorię, jaką rzeźba miała sobą prezentować. Miles dostrzegł ambasadora Vorobyeva,
który
kiwał mu z przeciwnego końca balkonu.
- Proszę mi wybaczyć, lordzie Yenarze. Ivan, idź, zaraz was dogonię...
- Och. - Yenaro przez chwilę wyglądał na załamanego. Ivan spoglądał w ślad za
wycofującym się Milesem z gniewnym błyskiem w oku, obmyślając już przyszłą
zemstę.
Vorobyev stał w towarzystwie kobiety, która trzymała go poufale pod rękę. Według
Milesa mogła mieć około czterdziestki. Ujmujące rysy jej twarzy musiały być
naturalne,
nietknięte żadnym retuszem. Miała na sobie szaty w stylu cetagandańskim, choć
znacznie
prostsze w kroju od sukni lady Gelle. Nie była Cetagandanką, lecz mimo to doskonale
dobrała
ciemnoczerwone, kremowe i zielone akcenty stroju do oliwkowej cery i ciemnych
loków.
- Jest pan, lordzie Vorkosigan - powiedział Vorobyev. - Obiecałem pana przedstawić.
Oto Mia Maz, która pracuje u naszych dobrych przyjaciół w ambasadzie Vervain i od
czasu
do czasu nam pomaga. Polecam ją pańskiej uwadze.
Na to słowo Miles nastawił uszu, uśmiechnął się i skłonił przed Vervainka.
- To dla mnie zaszczyt. Czym się pani zajmuje w ambasadzie?
- Jestem zastępcą szefa protokołu. Specjalizuję się w etykiecie dla kobiet.
- To osobna specjalizacja?
- Tutaj tak, w każdym razie tak się uważa. Od lat powtarzam ambasadorowi
Vorobyevowi, że z tego powodu powinien dokooptować do personelu kobietę.
- Ależ nie mamy osoby o odpowiednim doświadczeniu - westchnął Vorobyev - a
milady nie zgodzi się przecież dla nas pracować. Nieraz próbowałem ją nająć.
- Niech więc weźmie pan osobę bez doświadczenia, by mogła go nabyć - poradził
Miles. - Milady Maz nie myślała nigdy o przyjęciu uczennicy?
- To jest pomysł... - zapalił się Vorobyev, a Maz uniosła z aprobatą brwi. - Maz,
powinniśmy to omówić, ale najpierw muszę porozmawiać z Wilstarem, który właśnie
poszedł
do bufetu. Jeśli będę miał szczęście, uda mi się przyłapać go z pełnymi ustami.
Proszę
wybaczyć... - Wypełniwszy misję prezentacji, Vorobyev wycofał się - jakżeby inaczej -
dyplomatycznie.
Maz z wdziękiem skupiła całą uwagę na Milesie.
- Chciałam, żeby pan wiedział, lordzie Vorkosigan, że jeśli ambasada Vervain będzie
mogła służyć pomocą synowi albo siostrzeńcowi admirała Arala Vorkosigana w czasie
waszego pobytu na Cecie Eta... proszę swobodnie nami dysponować.
Miles uśmiechnął się.
- Proszę nie składać podobnej deklaracji Ivanowi; mógłby zrozumieć ją zbyt
dosłownie.
Kobieta spojrzała w tę stronę co on i ujrzała wysoką sylwetkę Ivana, którego lord
Yenaro oprowadzał właśnie po swojej konstrukcji. Uśmiechnęła się figlarnie, ukazując
dołeczki w policzkach.
- Nie mam nic przeciwko temu.
- A więc... gemmki tak bardzo różnią się od gemmów, by poświęcać temu odrębne
badania? Przyznaję jednak, że większość barrayarskich opinii na temat gemmów
opiera się na
obserwacjach prowadzonych z bardzo daleka.
- Jeszcze dwa lata temu wzgardziłabym opiniami wojskowych. Jednak po inwazji
Cetagandy nauczyliśmy się je cenić. Właściwie gemmowie mają wiele wspólnego z
Vorami i
pan chyba lepiej ich zrozumie niż my z Vervain. Natomiast ihumowie są kimś...
zupełnie
innym. Ihumki jeszcze kimś innym. Kiedyś zaczęłam to sobie uświadamiać.
- Ihumki są tak izolowane... one w ogóle coś robią? Nikt ich przecież nie ogląda,
prawda? Nie mają żadnej władzy.
- Sprawują pewien rodzaj władzy, w innych, własnych obszarach. Równolegle, nie
rywalizując z mężczyznami. To wszystko ma swój sens, tyle że nigdy nie kwapią się,
by
objaśnić go osobom z zewnątrz.
- Gorszym od siebie.
- To też. - Miles znów ujrzał dołeczki.
- Czyli... zna się pani na wszystkich ich pieczęciach, znakach, herbach i tak dalej? Ja
potrafię rozpoznać może pół setki znaków klanowych, wszystkie insygnia wojskowe i
herby
korpusów, ale wiem, że to tylko drobny ułamek.
- Dość nieźle znam ich znaki. Lecz istnieją tu warstwy wewnątrz innych warstw; nie
sposób znać wszystkiego.
Miles w zamyśleniu zmarszczył brwi, po czym zdecydował się wykorzystać okazję.
Dziś z pewnością nie zdarzy mu się lepsza. Wyciągnął z kieszeni plastik i rozłożył
arkusz na
poręczy.
- Zna pani ten znak? Natknąłem się na niego... w pewnym miejscu. Pachniał mi
jednak
gemmami albo ihumami.
Spojrzała ciekawie na zarys sylwetki ptaka.
- Nie potrafię od razu rozpoznać, ale ma pan rację, milordzie. To cetagandański styl i
to bardzo stary.
- Skąd pani wie?
- To na pewno pieczęć osobista, nie klanowa, lecz nie ma obwódki. Trzy ostatnie
pokolenia umieszczały swoje znaki w owalnych, ozdobnych ramach. Z wzoru na
obwódce
można określić dekadę, w której powstała pieczęć.
- Aha.
- Jeśli pan chce, mogłabym sprawdzić ten znak w swoich materiałach.
- Naprawdę? Byłbym niezwykle wdzięczny. - Złożył arkusz i wręczył jej. - Wolałbym
jednak, żeby pani nie pokazywała go nikomu więcej.
- Ach?
- Proszę wybaczyć. Zawodowa paranoja. To... - szukał słów - przyzwyczajenie.
Od zagłębiania się w dalsze wyjaśnienia uratował go powrót Ivana. Wprawne oko
kuzyna od razu oceniło atrakcyjność damy z Vervain i Ivan rozpromienił się w
uśmiechu,
szczerze uradowany, tak jak przy spotkaniu z poprzednią dziewczyną i następną,
którą miał
poznać później. I kolejną. Lord artysta nadal tkwił uczepiony jego ramienia; Miles był
więc
zmuszony przedstawić wszystkich. Wyglądało na to, że Maz nie spotkała wcześniej
lorda
Yenara. W obecności Cetagandanina Maz nie chciała ponawiać swej deklaracji
wobec klanu
Vorkosiganow, lecz przywitała się z Ivanem bardzo przyjaźnie.
- Naprawdę powinieneś skorzystać z zaproszenia lorda Yenara, Miles - oświadczył
stanowczo Ivan. - Wspaniała rzecz. Nie można przegapić takiej okazji.
To ja ją znalazłem, do diabla.
- Rzeczywiście piękna rzecz.
- Zechce pan zobaczyć z bliska, lordzie Vorkosigan? - Yenaro patrzył na niego z
ożywieniem i pełen nadziei.
Ivan pochylił się nad uchem Milesa i szepnął:
- To podarunek od lorda Yenara dla ambasady Marilacu. Nie bądź gburem, Miles,
wiesz, jak przewrażliwieni są Cetagandanie na punkcie swojej, hm, sztuki.
Miles westchnął lekko i przywołał na twarz zaciekawiony uśmiech.
- Oczywiście. Możemy iść od razu?
Ze szczerym żalem przeprosił Maz z Vervain. Gemm sprowadził go w dół schodów,
kazał mu się zatrzymać przed wejściem do wnętrza rzeźby i zaczekać na rozpoczęcie
kolejnego cyklu.
- Nie mam odpowiedniego przygotowania, by dokonywać ocen estetycznych -
odezwał się Miles w nadziei, że uda mu się uniknąć tego tematu w rozmowie.
- Niewielu ma. - Yenaro się uśmiechnął. - Ale w ogóle im to nie przeszkadza.
- Wydaje mi się, że to także znaczące osiągnięcie techniki. Ruch jest sterowany
systemem antygrawitacyjnym?
- Nie, w ogóle nie ma antygrawitacji. Generatory zajmowałyby dużo miejsca i
marnowały mnóstwo energii. Liście poruszają się i zmieniają barwy dzięki tej samej
sile - tak
mi w każdym razie wytłumaczyli technicy.
- Technicy? Sądziłem - wyobrażałem sobie, że złożył pan to własnymi rękami.
Yenaro spojrzał na swe ręce - blade i szczupłe, o długich palcach - ze zdumieniem,
jakby przed chwilą ktoś doczepił mu je do ramion.
- Oczywiście, że nie. Ręce do pracy trzeba nająć. Próbą dla intelektu jest stworzenie
projektu.
- Pozwolę sobie nie zgodzić się z panem. Z mojego doświadczenia wynika, że ręce i
umysł stanowią nierozerwalną całość, jakby były jeszcze jednym płatem mózgu. Jeśli
ktoś nie
poznał czegoś własnymi rękami - nie poznał tego w ogóle.
- Widzę, że jest pan partnerem do prawdziwej rozmowy. Musi pan poznać moich
przyjaciół, jeżeli tylko pozwoli panu na to rozkład zajęć podczas pobytu u nas. Za dwa
dni
urządzam w swoim domu niewielkie przyjęcie - czy sądzi pan, że...
- Hm, być może... - Ten wieczór będzie wolny, jeśli uroczystości żałobne potoczą się
zgodnie z planem. Byłoby - to ciekawe doświadczenie zobaczyć, jak wygląda świat
gemmów
z jego pokolenia, pozbawiony narzucanych przez starszych ograniczeń; rzut oka na
przyszłość
Cetagandy. - Owszem, czemu nie?
- Przyślę panu zaproszenie i dokładny adres. Oho! - Yenaro wskazał głową fontannę,
która znów okryła się soczystą zielenią lata. - Teraz możemy wejść.
Miles stwierdził, że labirynt w środku fontanny niespecjalnie różni się od widoku z
zewnątrz. Właściwie było tu mniej ciekawie, ponieważ z bliska iluzje kształtów,
pojawiających się w wirujących liściach, wydawały się o wiele mniej sugestywne.
Muzyka
brzmiała jednak wyraźniej. Zmianie kolorów towarzyszyło głośne crescendo.
- Teraz pan coś zobaczy - rzekł Yenaro z widoczną satysfakcją.
Widok tak dalece przykuwał jego uwagę, że dopiero po chwili Miles zauważył, że coś
czuje - mrowienie i ciepło, rozchodzące się po całym ciele od klamer na nogach.
Pouczył się
w myśli, by nie reagować, lecz po jakimś czasie było coraz goręcej.
Yenaro plótł coś z typowym dla artysty entuzjazmem, pokazując kolejne efekty.
„Teraz, proszę spojrzeć” - przed oczyma Milesa wirowały jaskrawe barwy. Wyraźnie
czuł, jak
przypieka się skóra jego nóg.
Miles usiłował stłumić wrzask, ale i tak z ust wydarł mu się okrzyk. O mały włos nie
skoczył do wody. Diabli wiedzą, przecież mógł go porazić prąd. W ciągu paru sekund
wypadł
z labiryntu, a w tym czasie stalowe klamry rozgrzały się do temperatury, która
pozwoliłaby
zagotować wodę. Porzucając resztki godności, rzucił się na ziemię i podciągnął
nogawki
spodni. Pierwszy dotyk klamer oparzył mu dłoń. Zaklął i z pełnymi łez oczyma jeszcze
raz
spróbował je rozpiąć. Zdarł z nóg buty, szarpnął zapięcia klamer i odrzucił je na bok -
opadły
ze stukiem - po czym skulił się w potwornym bólu. Klamry zostawiły ślad w postaci
białych
pręg, otoczonych wściekłe czerwonymi pierścieniami na goleniach, kolanach i
kostkach.
Yenaro machał w rozpaczy rękami, głośno wołając pomocy. Miles uniósł głowę i
stwierdził, że znalazł się w centrum zainteresowania około pięćdziesięciu osób, które
z
zaskoczeniem przyglądały się całemu przedstawieniu. Natychmiast przestał się kręcić
i kląć,
usiadł, ciężko dysząc i wciągając ze świstem powietrze przez zaciśnięte zęby.
Przez tłum z różnych miejsc przeciskali się Ivan i Vorobyev.
- Lordzie Vorkosigan! Co się stało? - dopytywał się natarczywie ambasador.
- Nic mi nie jest - odparł Miles. Nie mówił prawdy, lecz nie był to czas ani miejsce na
dyskusję o szczegółach. Szybko opuścił nogawki spodni, zasłaniając oparzenia.
Yenaro dalej głośno lamentował.
- Co się stało? Nie miałem pojęcia, że pan... wszystko w porządku, lordzie
Vorkosigan? Boże mój...
Ivan pochylił się i dźgnął palcem stygnącą klamrę.
- Co u diabła...?
Miles analizował kolejność swoich doznań i ich możliwe przyczyny. Nie chodziło o
system antygrawitacyjny, nikt poza nim nie reagował na ów szczegół, który umknął
uwadze
ochrony marilacańskiej ambasady. Na widoku i ukryte? Zdaje się, że właśnie tak.
- Chyba jakiś efekt histerezy magnetycznej. Zmiany barw są pewnie sterowane
słabym
polem magnetycznym. Nie ma żadnego wpływu na większość ludzi. Jednak ja
odczułem to
prawie tak, jakbym wsadził nogę do kuchenki mikrofalowej. Możecie więc panowie
sobie
wyobrazić. - Z uśmiechem podniósł się i stanął. Zmartwiony Ivan zdążył tymczasem
pozbierać jego buty i gorące klamry. Miles pozwolił mu je trzymać, nie chcąc ich
jeszcze
dotykać. Niezgrabnie, niemal jak ślepiec, zbliżył się do Ivana i mruknął cicho: -
Zabierz mnie
stąd. - Kładąc mu dłoń na ramieniu, Ivan poczuł, że Miles drży. Skinął ze
zrozumieniem
głową, po czym szybko wycofał się z tłumu gustownie odzianych mężczyzn i kobiet,
którzy
zaczynali się już powoli odwracać.
Nadszedł ambasador Bernaux i pospieszył z przeprosinami, dołączając swój zaczął
do
jednogłosowego chóru Yenara.
- Życzy pan sobie odwiedzić ambulatorium ambasady, lordzie Vorkosiganie? -
zaproponował Bernaux.
- Nie, dziękuję. Zaczekam aż dotrzemy do domu. - I to jak najszybciej, błagam.
Bernaux zagryzł wargi i spojrzał na lorda Yenara, który wciąż bił się w piersi.
- Lordzie Yenarze, obawiam się...
- Tak, tak, proszę to natychmiast wyłączyć - rzekł Yenaro. - Przyślę tu służących,
żeby
jak najszybciej zabrali rzeźbę. Nie miałem pojęcia... wszystkim bardzo się podobała,
trzeba
będzie wprowadzić poprawki. Albo zniszczyć, tak, od razu zniszczyć. Tak mi przykro,
co za
krępująca sytuacja.
Prawda? - pomyślał Miles. W najwcześniejszym z możliwych momencie ujawnił swą
fizyczną słabość przed ogromnym audytorium...
- Ależ nie, niech pan jej nie niszczy - zaprotestował przerażony ambasador Bernaux. -
Na pewno jednak musi ją obejrzeć specjalista do spraw bezpieczeństwa, a potem
trzeba
będzie coś poprawić, może wywiesić napis ostrzegawczy.
W rzednącym tłumie ponownie ukazał się Ivan, pokazując Milesowi wzniesione
kciuki. Po kilku męczących minutach wymiany kurtuazyjnych uwag z gospodarzami
Vorobyev i Ivan zdołali zaprowadzić Milesa do tunelu windy, a potem do czekającego
samochodu ambasady Barrayaru. Miles opadł na miękkie siedzenie, krzywiąc się z
bólu i
ciężko chwytając powietrze. Ivan przyjrzał się drżącemu ciału kuzyna, po czym zsunął
z
ramion tunikę i otulił nią ramiona Milesa. Ten nie protestował.
- No dobrze, czas przystąpić do oceny szkód - zarządził Ivan. Oparł piętę Milesa o
własne kolano i podciągnął nogawkę. - Do diabła, musi okropnie boleć.
- Dosyć - poświadczył słabym głosem Miles.
- Trudno to jednak uważać za usiłowanie zabójstwa - rzekł Vorobyev, zastanawiając
się nad czymś z zaciśniętymi ustami.
- Rzeczywiście - zgodził się Miles.
- Bernaux mówił mi, że przed instalacją rzeźbę sprawdzali jego ludzie od
bezpieczeństwa. Naturalnie szukali pluskiew i bomb, ale nic nie znaleźli.
- Na pewno. Rzeźba nie mogła zrobić krzywdy nikomu... poza mną.
Vorobyev natychmiast podążył tropem jego rozumowania.
Lois McMaster Bujold Cetaganda Saga Vorkosiganow Tom VII Dla Jima i Toni Data wydania oryginalnego - 1996 Data wydania polskiego - 2000
Rozdział pierwszy - Jak to szło - zapytał Ivan - ”Dyplomacja to sztuka wojenna uprawiana przez innych” czy odwrotnie? „Wojna to sztuka dyplo...” - Dyplomacja to dalszy ciąg wojny, prowadzonej innymi środkami - wyrecytował Miles. - Czou En-laj, dwudziesty wiek, Ziemia. - A ty co, chodząca księga cytatów? - Ja nie, to komandor Tung. Kolekcjonuje stare chińskie maksymy i zmusza mnie, żebym uczył się ich na pamięć. - Stary Czou był więc dyplomatą czy wojownikiem? Porucznik Miles Vorkosigan zastanowił się nad tym przez chwilę. - Moim zdaniem musiał być dyplomatą. Zagrały dysze korygujące, pasy wpiły się w ciało Milesa, a ładownik lekko się przechylił. Ławki, na których siedzieli naprzeciw siebie z Ivanem, były ustawione równolegle do ścian niewielkiego kadłuba. Miles wyciągnął szyję, by ponad ramieniem pilota ładownika spojrzeć na planetę w dole. Ceta Eta IV, serce i kolebka rozrastającego się imperium Cetagandy. Miles sądził, że dla każdego rozsądnego człowieka osiem zajętych planet, otoczonych przez sprzymierzone lub marionetkowe państewka, stanowiło dowód, że istotnie Cetaganda poszerza obszar swoich wpływów. Co wcale nie oznaczało, że cetagandańscy gemmowie nie mają ochoty go powiększyć kosztem sąsiadów, gdyby tylko nadarzyła się taka sposobność. Jednak bez względu na swoją potęgę, armia mogła przepychać przez tunel przestrzenny tylko po jednym statku, jak wszyscy. Tyle że niektórzy mieli ogromne statki. Ładownik, odłączywszy się przed chwilą od okrętu kurierskiego Cesarstwa Barrayaru i kierując się w stronę stacji przekazowej Cetagandy, powoli wchodził na orbitę planety, której powierzchnia mieniła się barwną nocną poświatą. Ciemna strona lśniła złowrogo. Kontynenty połyskiwały morzem kolorowych świateł. Miles mógłby przysiąc, że przy tym blasku cywilizacji można by było czytać jak przy pełni księżyca. Jego ojczysty Barrayar wydał mu się nagle spowitym w ciemność, ponurym wiejskim bezkresem, z rozsianymi tu i ówdzie punkcikami miast. Przepych rozwoju technicznego Cety Eta był wręcz... wyzywa jacy. Tak, planeta wyglądała zupełnie jak wypacykowana, obwieszona ponad miarę biżuterią kobieta. Zupełne bezguście, przekonywał się w myślach Miles. Nie jestem żadnym prowincjuszem. Poradzę sobie. Jestem lordem Vorkosiganem, oficerem i szlachcicem. Oczywiście porucznik Ivan Vorpatril także był szlachetnie urodzony, lecz fakt ten nie napawał Milesa otuchą. Miles przyglądał się kuzynowi, który z rozchylonymi ustami wyciągał szyję, szeroko otwartymi oczyma chłonąc widok planety. Przynajmniej on choć
trochę wyglądał jak przedstawiciel jadący z misją dyplomatyczną: wysoki, ciemnowłosy, zgrabny, ze swobodnym uśmiechem wiecznie przyklejonym do przystojnej twarzy. Na jego wysmukłej sylwetce zielony mundur polowy leżał idealnie. Myśl Milesa odruchowo zwróciła się ku przykrym porównaniom. Jego własny mundur trzeba było uszyć na zamówienie, by pasował i tym samym jak najlepiej maskował wrodzone ułomności ciała, które przez wiele lat medycyna próbowała naprawić. Powinien być pewnie wdzięczny medykom za to, że potrafili zrobić tak wiele z czymś tak niewielkim. W wyniku ich wysiłków dziś miał metr czterdzieści pięć centymetrów wzrostu; wprawdzie nie pozbył się garbu i jego kości nadal były kruche, ale lepsze to niż gdyby go miano wszędzie nosić. Na pewno. Mógł sam stać, chodzić, nawet biegać, jeśli było trzeba, zaopatrzony w klamry na nogach i tak dalej. Poza tym Cesarska Służba Bezpieczeństwa Barrayaru dzięki Bogu nie płaciła mu za to, żeby był ładny, ale inteligentny. Mimo to nie mógł się pozbyć natrętnej myśli, że wysłano go na to przedstawienie po to, by stał obok Ivana i stanowił kontrast dla jego fizycznej doskonałości. Służba nie dawała mu żadnych ciekawych misji, chyba żeby rzucone szorstko ostatnie polecenie dowódcy CesBezu, Illyana - ”...nie wplącz się tylko w kłopoty!” - uznać za tajne zadanie. Z drugiej strony może to właśnie Ivan został wysłany, by stanowić kontrast dla elokwencji Milesa. Na tę myśl Miles rozchmurzył się odrobinę. Zbliżali się do orbitalnej stacji przekazowej, zgodnie z planem. Nawet dyplomatyczni wysłannicy nie mogli wpadać bezpośrednio w atmosferę Cety Eta. Uważano to za naruszenie dobrych obyczajów i czyniąc to, można się było spotkać z reprymendą w postaci ognia z broni plazmowej. Miles musiał przyznać, że większość cywilizowanych światów miała podobne przepisy, choćby po to, by zapobiec skażeniom biologicznym. - Ciekawe, czy śmierć cesarzowej matki naprawdę była naturalna? - rzucił od niechcenia Miles. Przecież Ivan i tak nie potrafiłby mu odpowiedzieć. - Nastąpiła tak nagle. Ivan wzruszył ramionami. - Była starsza prawie o całe pokolenie od wuja Piotra, a on zawsze był stary. Jako dziecko strasznie się go bałem. Być może masz rację, ale ja raczej nikogo nie podejrzewam. - Obawiam się, że Illyan jest tego samego zdania. Inaczej nie pozwoliłby nam tu przylecieć. Swoją drogą byłoby o wiele ciekawiej, gdyby zamiast cherlawej starej ihumki, ducha wyzionął cetagandański imperator. - Ale wtedy obaj tkwilibyśmy na służbie gdzieś na jakimś posterunku - zauważył całkiem przytomnie Ivan - a frakcje kandydatów walczyłyby o tytuł książęcy. A tak mamy podróż, w perspektywie wino, kobiety, śpiew...
- To państwowa uroczystość pogrzebowa, Ivan. - Mogę chyba mieć nadzieję, nie? - W każdym razie mamy po prostu obserwować. I składać meldunki. Nie wiem, co mamy obserwować ani dlaczego. Illyan podkreślał, że czeka na pisemne raporty. Ivan jęknął. - Jak spędziłem wakacje, napisał Ivan Vorpatril, lat dwadzieścia dwa. Jakbyśmy wrócili do szkółki. Miles kończył dwadzieścia trzy lata niedługo po Ivanie. Jeżeli nudne zadanie na Cetagandzie potoczy się zgodnie z planem, powinien wrócić do domu na uroczystość urodzinową. To miło. Oczy Milesa rozbłysły. - A może zabawnie będzie trochę ubarwić prawdziwe wypadki, żeby Illyanowi było przyjemniej. Dlaczego urzędowe raporty zawsze mają być pisane w tak śmiertelnie poważnym i suchym stylu? - Bo są dziełem śmiertelnie poważnych i suchych umysłów. Mój kuzyn, niewydarzony dramaturg. Daj spokój, Illyan jest pozbawiony poczucia humoru. Gdyby miał go choć odrobinę, nie nadawałby się do tej pracy. - Nie jestem taki pewien... - Miles przyglądał się, jak ładownik przemyka po przydzielonym torze lotu. Znaleźli się wewnątrz stacji tranzytowej, wielkiej jak góra i skomplikowanej jak labirynt schematów elektronicznych. - Ciekawie byłoby poznać staruszkę, kiedy jeszcze żyła. Musiała być świadkiem historii prawie półtora wieku. Poza tym oglądała ją ze specyficznego punktu widzenia - od środka pałaców ihumów. - Takich barbarzyńców z zewnątrz jak my na pewno by do niej nie dopuszczono. - Mhm, chyba nie. - Kapsuła zatrzymała się i wyminął ją ogromny statek ze znakami jednego z pozaplanetarnych rządów, z nadzwyczajną zręcznością ustawiając swe monstrualne cielsko w doku. - Wygląda na to, że mają tu zjechać wszyscy namiestnicy ihumowie ze swymi świtami. Idę o zakład, że cetagandańska służba bezpieczeństwa już ma nie lada zabawę. - Jeżeli przyjedzie chociaż dwóch gubernatorów, pewnie zaraz zjawi się reszta, żeby patrzeć im na ręce. - Ivan uniósł brwi. - Ale będzie widowisko. Sztuka urządzania ceremonii państwowych. Do diabła, Cetagandanie potrafią zrobić sztukę nawet z wycierania nosa. Tylko po to, żeby z ciebie szydzić, kiedy zrobisz coś niezgodnego z etykietą. Poczucie wyższości do entej potęgi. - To jedyna rzecz, która mnie przekonuje, że ihumowie są jeszcze ludźmi, mimo całej genetycznej dłubaniny. Ivan skrzywił się. - Celowo wyprodukowany mutant to i tak mutant. - Zerknął na kuzyna, który nagle zesztywniał, po czym odchrząknął i zaczął wypatrywać na niebie czegoś ciekawego. - Świetny z ciebie dyplomata, Ivan - rzekł Miles, uśmiechając się krzywo. - Nie próbuj... w pojedynkę wszczynać wojny, dobrze? Choćby domowej. Ivan wzruszył ramionami, otrząsając się z zażenowania. Pilot ładownika, barrayarski sierżant w czarnym mundurze, ulokował ich niewielki pojazd w wyznaczonej zatoczce. Na zewnątrz widać było tylko półmrok. Światełka kontrolne pozdrowiły ich wesołym mrugnięciem. Serwomechanizm sapnął, gdy elastyczne tunele wskoczyły na miejsce i zablokowały się u włazu. Miles odpiął pasy o ułamek sekundy później niż Ivan, udając obojętność albo ogładę. Żaden Cetagandanin nie miał prawa przyłapać go z nosem
przylepionym do szyby, jak ciekawskiego szczeniaka. W końcu był Vorkosiganem. Mimo to serce zabiło mu żywiej. Pewnie czekał już na nich ambasador Barrayaru, by zabrać swoich dostojnych gości i, Miles przynajmniej miał taką nadzieję, pokazać im, jak mają sobie dalej radzić. Miles przećwiczył w myślach prawidłowe pozdrowienia i formy oddawania honorów oraz powtórzył zapamiętaną wiadomość, jaką miał przekazać od ojca. Szczęknął zamek i rozsunął się właz z prawej strony kadłuba, bliżej Ivana. Do środka wpadł jakiś człowiek, zatrzymał się raptownie z ręką na uchwycie włazu i wlepił w nich szeroko otwarte oczy, dysząc ciężko. Jego usta poruszyły się, lecz Miles nie umiał odgadnąć, czy przybysz chciał zakląć, czy zmówić modlitwę. Był to starszy, lecz wcale niewątły mężczyzna; barczysty i wzrostem niemal dorównujący Ivanowi. Miał na sobie połyskliwy stalowoszary uniform, który, jak sądził Miles, nosili pracownicy stacji. Na jego czaszce wiły się kosmyki miękkich białych włosów, ale lśniąca skóra twarzy była zupełnie pozbawiona owłosienia; nie miał zarostu ani brwi - nawet śladu najlżejszego puchu. Jego ręka błyskawicznie sięgnęła do bocznej kieszeni bluzy, w pobliżu serca. - Broń! - wrzasnął ostrzegawczo Miles. Przestraszony pilot ładownika jeszcze nie wyplątał się z pasów, a Milesowi warunki fizyczne nie pozwalały skoczyć na napastnika. Natomiast Ivan w ciągu długiego szkolenia i dzięki udziałowi w prawdziwych akcjach zdołał wyćwiczyć w sobie prawidłowe odruchy. Szybko obrócił się wokół własnej osi, trzymając się uchwytu, i zagrodził intruzowi drogę. Walka wręcz w stanie nieważkości zawsze jest wyjątkowo męcząca i niewygodna, choćby dlatego, że jeśli pragnie się zrobić komuś poważniejszą krzywdę, trzeba go najpierw mocno złapać. Już po chwili obaj mężczyźni założyli sobie nawzajem chwyty zapaśnicze. Intruz ściskał kurczowo coś, co wyciągnął nie z kieszeni bluzy, tylko ze spodni, lecz Ivan zdołał wytrącić mu z ręki lśniący porażacz nerwów. Broń poleciała ze stukotem na drugi koniec kabiny, stając się w ten sposób zagrożeniem dla wszystkich obecnych na pokładzie. Porażacze nerwów zawsze przejmowały Milesa lękiem, ale nigdy jako pocisk sam w sobie. Broń odbiła się jeszcze dwa razy o ściany ładownika i wreszcie Miles chwycił ją w locie, szczęśliwie nie postrzeliwszy ani siebie, ani Ivana. Był to mały model, ale naładowany i śmiertelnie niebezpieczny. Tymczasem Ivanowi udało się zajść intruza od tyłu i próbował skrępować mu ręce. Miles odczekał i w odpowiednim momencie sięgnął do kieszeni jego szarej bluzy, by wyszarpnąć stamtąd drugą broń. W dłoni poczuł krótki przedmiot, który w pierwszej chwili wziął za ogłuszacz. Mężczyzna krzyknął i skręcił się gwałtownie. Przestraszony i niezbyt pewien, co
zrobił, Miles odskoczył od sczepionych ciał i przezornie schował się za pilotem. Sądząc po rozdzierającym wrzasku, Miles obawiał się, że właśnie wyrwał intruzowi zasilacz sztucznego serca albo coś w tym rodzaju, lecz mężczyzna nadal walczył, nie mogło to być więc tak poważne, jak się z początku wydawało. Intruz wywinął się z uchwytu Ivana i cofnął się w stronę włazu. Nastąpiła owa szczególna przerwa w morderczej walce wręcz, kiedy naładowani adrenaliną przeciwnicy ciężko łapią oddech. Starszy człowiek spojrzał na Milesa, który wciąż ściskał w ręku pałkę; wyraz lęku na jego twarzy ustąpił miejsca... co właściwie oznaczał ten grymas, triumf? Na pewno nie. Obłąkane natchnienie? Do walki włączył się wreszcie pilot, napastnik stanął więc wobec przeważających sił wroga i umknął do rękawa tunelu wyjściowego, z którego po chwili dobiegł głuchy łoskot. Ivan puścił się w pościg, a Miles ruszył za nim i zdążył zobaczyć, jak intruz, który stał już na nogach w sztucznym polu grawitacyjnym stacji, obutą stopą wymierza Ivanowi potężny cios w pierś i posyła młodego porucznika z powrotem w stronę włazu. Zanim Miles i Ivan zdążyli się pozbierać, a oddech Ivana się uspokoił, mężczyzny już nie było. W zatoce słychać było tylko echo oddalających się kroków. Którym wyjściem mógł uciec? Upewniwszy się, że pasażerowie są na razie bezpieczni, pilot wbiegł z powrotem do ładownika, skąd doleciał brzęczący dźwięk jego komunikatora. Ivan wstał, otrzepał się z kurzu i rozejrzał. Miles poszedł za jego przykładem. Znajdowali się w małej, obskurnej i kiepsko oświetlonej zatoce dla frachtowców. - Słuchaj no - odezwał się Ivan. - Jeżeli to był celnik, wpadliśmy w tarapaty. - Chciał nas zaatakować - odrzekł Miles. - Wszystko na to wskazywało. - Krzyknąłeś, zanim jeszcze zobaczyłeś broń. - Nie chodziło o broń. On to miał w oczach. Wyglądał na kogoś, kto zamierza zrobić coś, co go śmiertelnie przeraża. I wyciągnął broń. - Ale dopiero po tym, jak na niego skoczyliśmy. Kto wie, co naprawdę miał zamiar zrobić? Miles wolno obrócił się na pięcie, baczniej przyglądając się otoczeniu. Nie dostrzegł żywej duszy, cetagandańskiej, barrayarskiej, wszystko jedno. - Coś tu jest nie tak. Albo on pojawił się w niewłaściwym miejscu, albo my. Niemożliwe, żeby ta zatęchła nora miała być naszym dokiem. Gdzie ambasador Barrayaru, gdzie kompania honorowa? - Czerwony chodnik i pląsające dziewczęta? - Ivan westchnął. - Wiesz co, gdyby tamten naprawdę chciał cię zabić albo porwać ładownik, powinien wpaść na pokład z porażaczem w ręku. - To nie był żaden celnik. Popatrz na monitory. - Miles wskazał dwa ekrany kontrolne, które zostały wyrwane ze ściany i smętnie dyndały na kablach. - Zepsuł je, zanim wszedł na
pokład. Nie rozumiem. Przecież powinno się tu już roić od ochroniarzy stacji... Myślisz, że chodziło mu o ładownik, a nie o nas? - Nie nas, ale ciebie, stary. Kto by chciał uprowadzać mnie? - Zdawało mi się, że bardziej przestraszył się nas niż my jego. - Miles odetchnął ukradkiem w nadziei, że uda mu się uspokoić łomoczące serce. - Mów za siebie - powiedział Ivan. - Mnie na pewno przestraszył. - Nic ci się nie stało? - zreflektował się nagle Miles. - Nie masz złamanych żeber czy czegoś takiego? - Wszystko w porządku. Będę żył. A ty? - Nic mi nie jest. Ivan zerknął na porażacz nerwów, który Miles trzymał w prawej dłoni, i pałkę w lewej, po czym zmarszczył nos. - Jak mu zabrałeś broń? - No... niezbyt dobrze pamiętam. - Miles wsunął porażacz do kieszeni spodni i podniósł do światła tajemniczą pałeczkę. - W pierwszej chwili pomyślałem, że to ogłuszacz, ale nie. Jakiś elektroniczny detal, tylko nie mam pojęcia, do czego służy. - Granat - podsunął Ivan. - Bomba zegarowa. Można ją zrobić tak, że wygląda jak cokolwiek. - Nie sądzę... - Milordowie. - Z luku wychynęła głowa pilota. - Kontrola lotów każe nam opuścić ten dok. Mamy się wycofać i czekać na pozwolenie. Natychmiast. - Wiedziałem, że trafiliśmy w złe miejsce - rzekł Ivan. - Takie współrzędne dostałem, milordzie - odparł trochę urażony pilot. - Jestem pewien, że to nie wasz błąd, sierżancie - powiedział pojednawczo Miles. - Kontrola nalegała, żebyśmy się pospieszyli. - Twarz sierżanta zdradzała napięcie. - Proszę, milordowie. Miles i Ivan posłusznie poczłapali z powrotem na pokład ładownika. Miles mechanicznie zapiął pasy, podczas gdy jego myśli pędziły w zawrotnym tempie, próbując znaleźć jakieś wyjaśnienie dziwacznego powitania na Cetagandzie. - Z tej części stacji na pewno usunięto całą obsługę - uznał w końcu. - Założę się z tobą o każdą sumę betańskich dolarów, że służba bezpieczeństwa Cetagandy już węszy i szuka tego faceta. Uciekiniera. - Kim on mógł być? Złodziejem, mordercą, szpiegiem? Kuszące możliwości. - I tak się przebrał - powiedział Ivan. - Skąd wiesz? Ivan zdjął ze swego zielonego rękawa kilka białych pasm. - To sztuczne włosy. - Naprawdę? - Miles jak zahipnotyzowany dokładnie obejrzał podany mu przez Ivana kłaczek. Jeden koniec sztucznych włosów powleczono substancją samoprzylepną. - Aha. Pilot skończył odbierać nowe współrzędne; ładownik mknął teraz w odległości kilkuset metrów od doków dla statków. W żadnym nie cumował pojazd. - Zgłoszę o tym incydencie władzom stacji, dostanę zgodę? - Sierżant sięgnął do włączników nadajnika. - Zaczekajcie z tym - powiedział Miles. - Jak to, milordzie? - Pilot podejrzliwie spojrzał na niego przez ramię. - Myślę, że powinniśmy... - Zaczekajcie, aż sami nas zapytają. Ostatecznie nie do nas należy naprawianie błędów
cetagandańskiej służby bezpieczeństwa, prawda? To ich problem. Szeroki uśmiech, choć zaraz opanowany, był odpowiedzią, że pilot uznał słuszność tego rozumowania. - Tak jest - powiedział, przyjmując rozkaz, który zdejmował z prostego sierżanta odpowiedzialność za tę decyzję, nakładając ją na jego lordowską mość Milesa. - Co tylko pan rozkaże, milordzie. - Miles - mruknął Ivan. - Co ty wyprawiasz? - Obserwuję - odrzekł sztywno Miles. - Zamierzam się przekonać, jak dobrze działa ochrona stacji Cetagandy. Sądzę, że Illyan też chciałby to wiedzieć. Och, na pewno się zjawią, żeby nas przesłuchać i zabrać nam te cacuszka, ale w ten sposób uzyskamy więcej informacji. Uspokój się, Ivan. Ivan rozparł się wygodniej w fotelu, stopniowo się rozluźniając. Mijały długie minuty, których nudy nic nie zdołało przerwać. Miles oglądał swoją zdobycz. Porażacz nerwów pochodził od jakiegoś cywilnego producenta z Cetagandy; z pewnością nie wojskowy model, co samo w sobie było dziwne; Cetagandanie nie popierali powszechnego dostępu do śmiercionośnej broni. Porażacz nie miał jednak żadnych wymyślnych zdobień, które mogłyby wskazywać, że jest zabawką jakiegoś miejscowego gemma. Prosta i praktyczna broń, której niewielkie rozmiary umożliwiały łatwe ukrycie. Pałeczka stanowiła jeszcze większą zagadkę. W przezroczystej obudowie spoczywał mocno błyszczący, ozdobny kształt; Miles był pewien, że pod mikroskopem ujrzałby gęstą sieć obwodów. Jeden koniec urządzenia był gładki, natomiast drugi zaopatrzony w jakąś nasadkę zabezpieczającą. - Wygląda, jakby się to gdzieś wkładało - powiedział do Ivana, obracając pałkę w świetle. - Może to wibrator? - rzekł z uśmieszkiem Ivan. Miles parsknął. - Po gemmach wszystkiego można się spodziewać. Ale nie, nie sądzę. - Karbowana pieczęć na końcu nasadki wyobrażała sylwetkę szponiastego i groźnie wyglądającego ptaka. W głębi nacięć lśniły metalowe nitki - połączenia obwodów. Ktoś gdzieś musiał mieć podobną rzecz do pary - z podobnym wizerunkiem wzbijającego się do lotu ptaka i jakimś skomplikowanym kodem, dzięki któremu mogło się unieść wieko, ukazując... no właśnie, co? Kolejny kod? Klucz do klucza... Przedmiot był niezwykle elegancki. Miles uśmiechnął się z prawdziwym zachwytem. Ivan przypatrywał mu się, lekko zaniepokojony. - Masz zamiar im to oddać, prawda? - Oczywiście, jeżeli mnie o to poproszą. - A jeżeli nie? - Wtedy chyba zostawię to na pamiątkę. Zbyt ładna rzecz, żeby ją wyrzucać. Może zabiorę ją do domu i dam w prezencie Illyanowi, żeby pokazał ją swoim magikom z laboratorium. Niech się tym pobawią powiedzmy przez rok. To nie jest jakaś zwykła
błyskotka, nawet ja to mogę stwierdzić. Zanim Ivan zdążył wyrazić kolejną porcję wątpliwości, Miles rozpiął zieloną tunikę i wsunął urządzenie do wewnętrznej kieszeni bluzy. Nie ma przedmiotu, nie ma dyskusji. - Chcesz zatrzymać tę zabawkę? - Podał kuzynowi porażacz nerwów. Najwyraźniej chciał. Ivan, udobruchany podziałem łupów, już jako wspólnik zbrodni, błyskawicznie ukrył broń pod własną tuniką. Miles przewidywał, że budząca grozę świadomość obecności sekretnej broni na pokładzie wystarczy, by Ivan był miły i miał czym zająć myśli podczas zbliżającego się wyjścia na ląd. Wreszcie kontrolne światło stacji ponownie skierowało ich do doku. Przybili do zatoki oddalonej o dwa miejsca od przydzielonej poprzednio. Tym razem właz otworzył się bez żadnych przygód. Po chwili wahania Ivan skierował się do tunelu, a Miles podążył za nim. W szarej sali, podobnej do poprzedniej, tylko czystszej i lepiej oświetlonej, czekało na nich siedem osób. Miles od razu poznał ambasadora Barrayaru. Lord Vorobyev był solidnie zbudowanym, rosłym mężczyzną w wieku około sześćdziesięciu lat, o bystrym spojrzeniu i uśmiechu świadczącym o dużym opanowaniu. Miał na sobie mundur Domu Vorobyevow, według Milesa trochę za oficjalny jak na tę okazję - barwy czerwonego wina, z czarnym wykończeniem. Jego świta składała się z czterech żołnierzy w zwykłych zielonych mundurach Barrayaru. W pewnej odległości od Barrayarczyków stało dwóch urzędników stacji Cetagandy, odzianych w stalowoszare stroje podobne w stylu, lecz trochę lepiej skrojone niż ubranie intruza. Tylko dwaj? A gdzie tajna policja, wywiad wojskowy albo przynajmniej prywatni agenci frakcji któregoś z gemmów? Gdzież ci wszyscy, którzy jak przewidywał Miles, mieli ich zasypać gradem pytań? Zamiast tego witał się z ambasadorem jak gdyby nigdy nic, tak jak sobie wcześniej przećwiczył. Vorobyev był człowiekiem z pokolenia ojca Milesa i właściwie został przez niego wyznaczony na tę placówkę jeszcze w czasach, kiedy hrabia Vorkosigan sprawował funkcję regenta. Vorobyev utrzymał swój urząd przez sześć lat, rezygnując z kariery wojskowej, by służyć cesarstwu jako cywil. Miles powstrzymał chęć oddania mu honorów wojskowych i po prostu skłonił przed ambasadorem głowę. - Witam, lordzie Vorobyev. Ojciec przesyła panu wyrazy uszanowania oraz te wiadomości. Wręczył mu zalakowaną dyskietkę poczty dyplomatycznej, co jeden z cetagandańskich urzędników pieczołowicie odnotował na swym pulpicie sprawozdawczym. - Sześć sztuk bagażu? - upewnił się Cetagandanin, podczas gdy pilot skończył układać bagaż na czekającej platformie napowietrznej, zasalutował Milesowi i wrócił do swego pojazdu. - Tak, to wszystko - powiedział Ivan. Zdaniem Milesa kontrabanda za bardzo wypychała bluzę Ivana, który starał się wyglądać zbyt naturalnie, ale najwyraźniej
cetagandański urzędnik nie umiał wyczytać z jego miny tyle, ile Miles. Cetagandanin machnął ręką, a ambasador skinął głową swojej straży; dwaj żołnierze zrobili zwrot i stanęli po obu stronach platformy, pilnując jej w trakcie inspekcji. Cetagandanin zabezpieczył dok i odprawił bagaż. Ivan przyglądał się temu z niepokojem. - Dostaniemy go z powrotem w całości? - W końcu tak. Po jakimś czasie, jeśli wszystko będzie się zgadzało z deklaracją - odparł Vorobyev. - Mieliście dobrą podróż, panowie? - Bez żadnych przygód - rzekł Miles, zanim Ivan zdążył się odezwać. - Dopóki nie przybiliśmy tutaj. To normalne lądowisko dla gości z Barrayaru czy skierowano tu nas z jakichś innych przyczyn? - Mówiąc to, nie spuszczał wzroku z drugiego Cetagandanina, ciekaw jego reakcji. Vorobyev uśmiechnął się kwaśno. - Skierowanie ładownika do przejścia dla obsługi miało nas poniżyć. Zgadza się, to zamierzona obelga. Mnie to już od dawna nie drażni, radzę, abyście i wy nie zwracali na to uwagi. Cetagandanin pozostał zupełnie obojętny. Vorobyev poświęcał mu tyle uwagi, ile meblowi, a on w rewanżu zachowywał się jak mebel. Wyglądało to na praktykowany od dawna zwyczaj. - Dziękuję, zastosuję się do pańskiej rady. Nie spóźniliśmy się? Najpierw uzyskaliśmy zgodę na cumowanie w innym doku, ale potem wysłali nas z powrotem w przestrzeń. - Dziś szczególnie pieczołowicie celebrują swoje zwyczaje, powinniście się więc czuć uhonorowani, moi panowie. Proszę tędy. Gdy Vorobyev odwrócił się, Ivan posłał Milesowi błagalne spojrzenie, lecz ten nieznacznie pokręcił głową: zaczekaj... Prowadzeni przez urzędnika o nieprzeniknionej twarzy i mając po bokach strażników ambasady, obaj młodzi ludzie przeszli w towarzystwie Vorobyeva przez kilka poziomów stacji. Wahadłowiec planetarny, będący własnością ambasady Barrayaru, stał w doku pasażerskim. Był tu hali dla VIP-ów, wyposażony w system sztucznej grawitacji w tunelu, by nikt nie musiał szybować podczas wsiadania. Zostawiwszy cetagandańską eskortę, weszli na pokład, gdzie z Vorobyeva opadło wcześniejsze napięcie. Posadził Milesa i Ivana w luksusowych fotelach przy przyśrubowanej do podłogi konsolecie komunikacyjnej. Na znak ambasadora strażnik zaproponował gościom coś do picia, zanim zjawi się bagaż i dostaną pozwolenie na start. Za przykładem Vorobyeva wybrali wino barrayarskie wyjątkowo dobrego rocznika. Miles ledwie sączył swoje wino, chcąc zachować jasność umysłu, podczas gdy Ivan i ambasador rozmawiali o podróży i wspólnych znajomych Vorach z Barrayaru. Okazało się, że Vorobyev znał matkę Ivana. Miles zignorował kilka niemych zaproszeń Ivana, by przyłączył się do rozmowy, i wspomniał ambasadorowi o małej przygodzie z intruzem. Dlaczego nie zjawił się nikt z władz Cetagandy i o nic ich nie zapytał? Miles gorączkowo rozważał możliwe scenariusze wydarzeń.
To był fortel, dałem się złapać na haczyk, a tymczasem oni zaczęli popuszczać żyłkę. Biorąc pod uwagę to, co wiedział o Cetagandanach, Miles umieścił tę wersję na czele listy możliwości. A może to tylko gra na zwłokę i lada chwila tu będą. Albo przyjdą dopiero potem. Najpierw trzeba było złapać uciekiniera, wydusić z niego relację o ich spotkaniu. To musiało potrwać, zwłaszcza gdyby napastnik został, powiedzmy, ogłuszony w trakcie zatrzymania. Jeżeli w ogóle uciekał. Jeżeli rzeczywiście władze stacji, poszukując go, przeczesywały teren lądowiska. Jeżeli... Miles wpatrywał się w kryształ kieliszka, po czym upił duży łyk ciemnorubinowego płynu i uśmiechnął się do Ivana. Bagaż, i jego eskorta, pojawił się dokładnie w chwili, kiedy skończyli wino, co jak ocenił Miles, zawdzięczali wyczuciu czasu doświadczonego Vorobyeva. Gdy ambasador wstał, by dopilnować załadunku i formalności związanych ze startem, Ivan nachylił się nad konsoletą i szepnął do Milesa: - Nie zamierzasz mu o tym powiedzieć? - Jeszcze nie? - Dlaczego? - Tak ci spieszno oddać zdobycz? Założę się, że ambasada odebrałaby ci porażacz równie szybko jak Cetagandanie. - Chrzanić to. Co ty knujesz? - Nie... nie jestem pewien. Jeszcze nie. - Nie spodziewał się takiego biegu wypadków. Przewidywał, że znajdą się w krzyżowym ogniu pytań ze strony połączonych sił władz Cetagandy, którym musieliby oddać zdobytą broń w zamian za informacje, udzielone świadomie bądź nieświadomie. Nie jego wina, że Cetagandanie nie robili tego, co do nich należało. - Musimy przynajmniej złożyć meldunek attache wojskowemu ambasady. - Zgadza się, zameldujemy, ale nie attache. Illyan mówił mi, że w razie kłopotów - takich, jakimi zajmuje się nasz departament - mam się zwrócić do lorda Vorreediego. Oficjalnie pracuje tu jako urzędnik protokolarny, ale w rzeczywistości jest pułkownikiem i szefem CesBezu na Cetagandzie. - Cetagandanie o tym nie wiedzą? - Oczywiście, że wiedzą. Tak jak my dokładnie wiemy, kto jest kim w ambasadzie Cetagandy w Vorbarr Sułtanie. Legalna i kulturalna fikcja. Nie martw się, zajmę się wszystkim. - Miles westchnął w duchu. Przypuszczał, że pierwszym krokiem pułkownika będzie odsunięcie go od przepływu informacji. Nie potrafiłby jednak wytłumaczyć, dlaczego Vorreedi nie powinien tego robić. Ivan rozparł się w fotelu i umilkł na chwilę. Miles był pewien, że jedynie na chwilę. Wkrótce wrócił do nich Vorobyev i zajął miejsce, szukając dłońmi pasów. - Załatwione, milordowie. Nic nie ubyło z waszego bagażu i nic nowego nie doszło. Witamy na Cecie Eta Cztery. Dziś nie ma żadnych oficjalnych uroczystości, które wymagałyby waszej obecności, ale jeżeli nie jesteście zbytnio zmęczeni podróżą, panowie, ambasada Marilacu urządza dziś nieoficjalne przyjęcie dla miejscowych dyplomatów i ich
dostojnych gości. Polecam je waszej uwadze. - Poleca pan? - odezwał się Miles. Gdy ktoś o tak długiej i błyskotliwej karierze jak Vorobyev polecał coś ich uwadze, oznaczało to, że muszą tam iść. - W ciągu dwóch tygodni będziecie widywać wiele osób z tego towarzystwa - powiedział Vorobyev. - Dzisiejsze przyjęcie może stanowić coś w rodzaju rekonesansu. - W co mamy się ubrać? - zapytał Ivan. Cztery z sześciu walizek bagażu należały do niego. - Zwykłe zielone mundury, jeśli można prosić - odrzekł Vorobyev. - Strój wszędzie stanowi rodzaj języka kulturowego, lecz tutaj jest wręcz tajemnym kodem. Bardzo trudno poruszać się wśród gemmów i nie popełnić żadnej gafy, a w wypadku ihumów to prawie niemożliwe. Mundur zawsze jest odpowiedni, a jeżeli nawet niezupełnie odpowiedni, jego właściciel nie ponosi za to żadnej winy, ponieważ nie ma wyboru. Biuro protokolarne da panom listę umundurowania na każdą okazję. Miles poczuł ulgę; Ivan wyglądał na nieco rozczarowanego. Przy akompaniamencie zwykłych stuków, syków i trzasków odłączyły się rękawy tunelów wejściowych, po czym wahadłowiec opuścił dok i zaczął odsuwać się od stacji. Przez właz nie wpadł nikt, aby ich aresztować; żaden nagły komunikat nie wyrwał ambasadora z pokładu. Miles pomyślał o innym możliwym scenariuszu. Intruzowi udało się uciec. Władze stacji nic nie wiedzą o naszej przygodzie. Tak naprawdę nikt nie wie. Poza samym intruzem, rzecz jasna. Miles opuścił rękę, nie dotykając ukrytego pod tuniką przedmiotu. Cokolwiek to było, facet musiał wiedzieć, że teraz ma to Miles. Łatwo też mógł się dowiedzieć, kim Miles jest. Teraz ja cię mam na haczyku. Jeżeli zacznę wybierać żyłkę, coś mi musi wpaść w ręce, zgadza się? Zapowiada się niezłe ćwiczenie z działania wywiadu/kontrwywiadu, znacznie lepsze niż manewry, ponieważ wszystko działo się naprawdę. Za plecami nie było żadnego czyhającego na błędy egzaminatora, który potem mógłby je drobiazgowo analizować. Kawałek prawdziwej praktyki. Na pewnym etapie rozwoju oficer musi przestać mechanicznie wykonywać rozkazy, a zacząć sam je wydawać. Miles bardzo pragnął awansu na kapitana Cesarskiej Służby Bezpieczeństwa, to jasne. Może jakoś przekona Vorreediego, żeby poza obowiązkami dyplomatycznymi pozwolił mu się zająć również tą sprawą. Przymrużywszy oczy, Miles snuł swe wizje, a tymczasem wahadłowiec począł się obniżać, wpadając w mętną atmosferę Cety Eta. Rozdział drugi Miles spacerował na wpół ubrany po obszernej sypialni-salonie, którą przydzieliła mu ambasada barrayarska, obracając w dłoniach błyszczący podłużny przedmiot. - Skoro już muszę to mieć, czy mam to ukryć tutaj, czy nosić przy sobie? Ivan, zapięty na ostatni guzik, ubrany w tunikę z wysokim kołnierzem, spodnie z
lampasami, buty za kostkę i czysty mundur, przewrócił oczami, spoglądając w sufit. - Przestaniesz się wreszcie tym bawić i zaczniesz się ubierać? Spóźnimy się. Może to po prostu jakiś wymyślny uchwyt od zasłon, a ty chcesz stracić przez niego rozum, próbując przypisać mu jakieś głębsze znaczenie. A może to ja mam stracić rozum, słuchając cię. Jakiś gemm zrobił nam psikusa. - Wyjątkowo wyrafinowanego psikusa, jeżeli to prawda. - W każdym razie niewykluczone. - Ivan wzruszył ramionami. - Nie. - Miles zmarszczył brwi i utykając, podszedł do konsolety komunikacyjnej. Otworzył górną szufladę i znalazł w niej pióro oraz blok plastikowych arkuszy, opatrzony pieczęcią ambasady. Wydarł jeden arkusz i przycisnął doń sylwetkę ptaka z pieczęci tajemniczej pałeczki, po czym przesunął piórem po nacięciach, tworząc dokładny szkic w naturalnej skali. Po chwili wahania włożył pałeczkę razem z plastikowym blokiem do szuflady i zasunął ją. - Nie najlepszy schowek - zauważył Ivan. - Jeżeli to bomba, może powinieneś wywiesić ją za okno. Przez wzgląd na nasze dobro, skoro nie zależy ci na sobie. - To nie żadna bomba, do diaska. Myślałem o setkach innych schowków, ale żaden nie jest odporny na skaner, więc nie ma sensu tego ukrywać. Powinienem to trzymać w izolowanej ołowiem skrzynce, lecz tak się składa, że nie mam takiej pod ręką. - Założę się, że na dole taką mają - powiedział Ivan. - Nie chcesz się przyznać? - Chcę, ale niestety lord Vorreedi jest gdzieś w mieście. Nie patrz tak na mnie, nie mam z tym nic wspólnego. Vorobyev powiedział mi, że ihum - szef jednej ze stacji punktu skokowego Cety Eta - zarekwirował statek handlowy należący do Barrayaru i aresztował kapitana. Za naruszenie przepisów importowych. - Przemyt? - zapytał Ivan z nagłym zainteresowaniem. - Nie, chodzi o jakieś pokręcone cetagandańskie kruczki prawne. Opłaty i podatki. I grzywny. Plus asymptotyczny poziom złośliwości. Ponieważ jednak normalizacja stosunków handlowych jest ważnym celem działań naszego rządu, a Vorreedi najwyraźniej dość sprawnie porusza się między gemmami i ihumami, Vorobyev przydzielił to zadanie właśnie jemu, bo sam jest zbyt zajęty obowiązkami. Vorreedi wróci jutro. Albo następnego dnia. Tymczasem nie zaszkodzi sprawdzić, co mogę sam zdziałać. Jeżeli nie pojawi się nic ciekawego, oddam wszystko w ręce tutejszego biura CesBezu. Ivan zmrużył oczy i wycedził: - Tak? A co będzie, jeśli pojawi się coś ciekawego? - Wtedy oczywiście też. - Powiedziałeś Vorobyevowi? - Niezupełnie. Nie. Posłuchaj, Illyan powiedział, żebym zwrócił się do Vorreediego, więc tak zrobię. Zajmę się wszystkim, kiedy tylko wróci. - W każdym razie najwyższy czas... - nie ustępował Ivan. - Tak, tak... - Miles powlókł się do łóżka, usiadł i spojrzał smętnie na klamry, które wcześniej zdjął z nóg. - Muszę poświęcić trochę czasu na wymianę kości. Zrezygnowałem z materiału organicznego, zatem trzeba będzie włożyć plastik. Może uda mi się ich przekonać,
żeby dodali kilka centymetrów. Gdybym tylko wiedział, że przyjdzie mi zmarnować tyle czasu, zaplanowałbym operację i odzyskał sprawność jeszcze w podróży. Mógłbym stanąć na Cetagandzie w pełnej chwale. - Nieładnie ze strony matki cesarza, że zawczasu nie wysłała liściku, informującego cię o tym, że ma zamiar dokonać żywota - zgodził się Ivan. - Zakładaj to, bo inaczej ciotka Cordelia obarczy mnie winą, jeżeli potkniesz się o ambasadorskiego kota i połamiesz nogi. Znowu. Miles odburknął coś pod nosem. Ivan też umiał czytać w nim jak w otwartej księdze. Zamknął chłodne stalowe ochraniacze wokół zdeformowanych, przebarwionych, zbyt wiele razy potłuczonych nóg. Na szczęście spodnie munduru mogły ukryć ułomność. Włożył tunikę, wciągnął wypolerowane buty, przyjrzał się swej fryzurze w lustrze i ruszył za Ivanem, który niecierpliwie przestępował z nogi na nogę, stojąc już przy drzwiach. Po drodze wsunął do kieszeni złożony plastikowy arkusik i zatrzymał się przy drzwiach, by zakodować w zamku obraz swojej dłoni. Całkiem niepotrzebny gest; jako doświadczony agent CezBezu, porucznik Vorkosigan doskonale wiedział, jak nieskuteczne są czytniki dłoni. Mimo ponagleń Ivana, a może właśnie dzięki nim, przybyli do foyer niemal równocześnie z Vorobyevem. Ambasador miał na sobie ten sam czerwono-czarny uniform swego domu. Miles odniósł wrażenie, że Vorobyev nie przykłada zbyt wielkiej wagi do stroju. Poprowadził swych gości do czekającego pojazdu naziemnego, należącego do ambasady, gdzie zatonęli w miękkich siedzeniach. Ambasador taktownie zajął miejsce naprzeciw gości, mając przed sobą tylne okno. Z przodu usiedli kierowca i strażnik. Wprawdzie samochodem sterowała miejska sieć komputerowa, jednak zawsze w pogotowiu był kierowca, aby w razie nieprzewidzianych trudności móc przejść na sterowanie ręczne. Srebrzysty dach zamknął się i wóz wyjechał na ulicę. - Ambasada Marilacu to wprawdzie terytorium neutralne, ale nie objęte ochroną, panowie - przestrzegł ich Vorobyev. - Możecie się czuć swobodnie, lecz nie do końca. - Będą tam jacyś Cetagandanie czy to przyjęcie wyłącznie dla cudzoziemców? - zapytał Miles. - Naturalnie żadnych ihumów nie będzie - odrzekł Vorobyev. - Co do jednego są dziś na prywatnych uroczystościach żałobnych poświęconych pamięci cesarzowej matki, w których biorą też udział znamienici gemmowie, przywódcy klanów. Inni gemmowie nie mają nic szczególnego do roboty, mogą więc pojawić się na przyjęciu w znacznej sile, ponieważ miesiąc żałoby ograniczył nieco ich zwykłe okazje do spotkań towarzyskich. W ciągu kilku minionych lat Marilacanie często przyjmowali „pomoc” od Cetagandan, ale mam wrażenie, że wkrótce zaczną żałować swej zachłanności. Uważają, że Cetaganda nie zaatakuje sojusznika.
Samochód wspiął się na stromy podjazd, po czym skręcił za róg, a oczom pasażerów na krótko ukazała się panorama świetlistego kanionu, który biegł między wysokimi budynkami, połączonymi siecią tuneli i przezroczystych przejść dla pieszych, lśniących w półmroku zmierzchu. Miasto zdawało się nie mieć końca, a nie dojechali jeszcze do centrum. - Marilacanie za mało uwagi poświęcają mapom własnych systemów tuneli przestrzennych - ciągnął Vorobyev. - Wyobrażają sobie, że ich planeta stanowi naturalną granicę. Jednak gdyby Cetagandanie bezpośrednio rządzili Marilakiem, kolejny skok umożliwiłby im przedostanie się do strefy Zoave i tamtejszych szlaków, co otworzyłoby Cetagandzie nowy obszar ekspansji. Marilac pozostaje z Zoave w takich samych stosunkach, jak Vervain z Hegen Hub, a wszyscy doskonale wiemy, co tam się stało. - Vorobyev skrzywił się z ironią. - Marilac nie ma jednak sąsiada zainteresowanego sprawą, który przyszedłby z odsieczą, tak jak pański ojciec uratował Vervain, lordzie Vorkosigan. Zresztą tak łatwo zmontować jakąś prowokację. Miles poczuł, jak znika czujność, która go przed chwilą ogarnęła. Uwagi Vorobyeva nie miały żadnego ukrytego, osobistego znaczenia. Wszyscy znali polityczną i militarną rolę, jaką odegrał admirał hrabia Aral Vorkosigan w szybkim zawiązaniu sojuszu i kontruderzeniu, skierowanym przeciw cetagandańskim próbom zajęcia korytarza przestrzennego w sąsiednim Vervain, które miało otworzyć drogę do Centrum Hegen. Nikt nie wiedział o udziale agenta CezBezu, Milesa Vorkosigana, który w samą porę sprowadził admirała do Hegen. Nikt nie wiedział o jego zasługach, Miles nie cieszył się więc szczególnym uznaniem. Cześć, jestem bohaterem, ale nie mogę ci powiedzieć dlaczego. To poufne. W oczach Vorobyeva i właściwie wszystkich pozostałych porucznik Vorkosigan był tylko zwykłym oficerem łącznikowym, pionkiem Cesarskiej Służby Bezpieczeństwa, który otrzymał tę synekurę dzięki protekcji, dostawał nudne zadania i nikomu nie wchodził w drogę. Mutant. - Sądziłem, że Sojusz Hegen na tyle przytarł nosa gemmom w Vervain, że przez jakiś czas będą siedzieć cicho - powiedział Miles. - Zwolennicy ekspansji odeszli w cień, czcigodny generał Estanis popełnił samobójstwo - bo to było samobójstwo, prawda? - Mimowolne, jeśli można tak powiedzieć - odrzekł Vorobyev. - Polityczne samobójstwa na Cetagandzie bywają dość paskudne, zwłaszcza gdy odtwórca głównej roli nie jest skory do współpracy. - Trzydzieści dwie rany kłute, zadane od tyłu. Najgorszy przypadek samobójstwa - mruknął Ivan, pozostając widocznie pod wrażeniem plotki. - W rzeczy samej, milordzie. - Oczy Vorobyeva zmrużyły się szyderczo. - Lecz płynne i zmienne związki dowódców z przeróżnymi tajnymi frakcjami ihumów często stoją w sprzeczności z podejmowanymi przez nich działaniami. Inwazję na Vervain oficjalnie określa
się teraz jako nieszczęśliwy wypadek będący wynikiem samowoli. Kilku oficerów zbłądziło i wskazano im właściwą drogę, to wszystko. - A jak nazywa się cetagandańską inwazję na Barrayar z czasów mojego dziadka? - spytał Miles. - Rozpoznaniem prowadzonym przez liczne oddziały? - Mniej więcej, jeżeli w ogóle się o niej wspomina. - Trwającym całe dwadzieścia lat? - zapytał Ivan, tłumiąc wybuch śmiechu. - Wolą nie wdawać się w krępujące szczegóły. - Wymieniał pan z Illyanem poglądy na temat zamierzeń Cetagandy względem Marilacu? - zapytał Miles. - Owszem, pański szef jest o wszystkim informowany. Jednak obecnie żadne ruchy nie potwierdzają mojej teorii. Jak dotąd, tylko spekuluję. Cesarska Służba Bezpieczeństwa szuka wyraźnych oznak. - Jestem... poza tym kręgiem - rzekł Miles. - Dostęp do tajnych informacji i tak dalej. - Ufam jednak, że zna pan ogólny obraz sytuacji? - Och, tak. - Plotki wśród wyższych sfer zwykle nie są należycie chronione. Obaj panowie będą mogli się z nimi zetknąć. Proszę meldować o nich mojemu szefowi albo urzędnikowi protokolarnemu, pułkownikowi Vorreediemu. Kiedy wróci, będzie panom udzielał codziennych instrukcji i decydował, które spośród tych smakowitych kąsków są ważne. Szach. Miles skinął głową Ivanowi, a ten wzruszeniem ramion wyraził zgodę. - Starajcie się też, panowie, nie wyjawiać więcej, niż uda wam się dowiedzieć. - W takim razie ja jestem bezpieczny - rzekł Ivan. - Nie wiem o niczym. Rozpromienił się w uśmiechu. Miles powstrzymał grymas i chęć, by szepnąć mu: „Zdajemy sobie z tego sprawę, Ivan”. Przedstawicielstwa innych planet mieściły się w jednej części stolicy Cety Eta, więc podróż nie trwała długo. Samochód opuścił poziom ulicy i zwolnił. Wjechali do garażu budynku ambasady Marilacu i zatrzymali się w jasno oświetlonym westybulu, który dzięki marmurom i zwieszającym się z góry pnączom kwiatów wcale nie wyglądał jak podziemny parking. Dach pojazdu się uniósł. Strażnicy ambasady skłonili się przed gośćmi z Barrayaru i poprowadzili ich do tunelu windy. Bez wątpienia dyskretnie sprawdzili ich skanerem - wyglądało na to, że Ivan wykazał na tyle rozsądku, by zostawić porażacz nerwów w szufladzie. Wysiedli z windy wprost na szeroki korytarz, prowadzący do pomieszczeń na kilku poziomach, gdzie zgromadziło się już sporo gości, wypełniając przestrzeń gwarem rozmów. Środek korytarza zajmowała multimedialna rzeźba - prawdziwa, nie holograficzna. Z przypominającej niewielką górę fontanny tryskała woda, spływając kaskadą po zboczu. W górę stoku prowadziły wąskie ścieżki, którymi naprawdę można się było przechadzać. Ponad złożonym z mikroskopijnych tuneli minilabiryntem w powietrzu wirowały kolorowe płatki. Z ich zielonej barwy Miles wywnioskował, że mają wyobrażać liście ziemskich drzew, a gdy zbliżył się do rzeźby, stwierdził, że rzeczywiście mają taki kształt. Barwy zaczęły się powoli
zmieniać, przechodząc od zieleni przez jasne żółcie, odcienie złota, po czerwień i purpurę.. Wirujące płatki zdawały się układać w ulotne kształty - ludzkie twarze i ciała, a w tle brzmiała delikatna muzyka, jak dźwięk poruszanych wiatrem dzwoneczków. Czy były to rzeczywiste kształty i melodia, czy też jego mózg dostrzegł w chaosie regularne wzory? Milesowi spodobała się owa niepewność. - Coś nowego - zauważył Vorobyev, będący także pod wrażeniem rzeźby. - Ładne... ach, dobry wieczór, ambasadorze Bernaux. - Dobry wieczór, lordzie Vorobyev. - Siwowłosy gospodarz przyjęcia wymienił ze swym barrayarskim odpowiednikiem uprzejme skinienie głowy. - Tak, również jesteśmy zdania, że to piękna rzecz. Dar od jednego z miejscowych gemmów. To dla nas wielki zaszczyt. Nazywa się „Jesienne liście”. Mój zespół szyfrantów głowił się nad nazwą pół dnia, lecz w końcu uznali, że oznacza „Jesienne liście”. Obaj się roześmiali. Ivan uśmiechnął się niepewnie, niezupełnie pojmując żart, który musiał być zrozumiały w kręgach dyplomatycznych. Vorobyev dokonał formalnej prezentacji, podczas której ambasador Bernaux z wyszukaną grzecznością oddał im honory jako oficerom, po czym powiedział, gdzie mogą znaleźć coś do jedzenia, dając im do zrozumienia, że powinni się oddalić. Wszystko przez Ivana, pomyślał ze smutkiem Miles. Ruszyli na schody prowadzące do bufetu; zostali pozbawieni możliwości słuchania dalszej rozmowy dyplomatów. Pewnie tamci wymieniali zwyczajowe uprzejmości, lecz mimo wszystko... Miles i Ivan spróbowali przystawek, których, choć w niewielkich porcjach, było tu bez liku, oraz skosztowali trunków. Ivan zdecydował się na słynne wino z Marilacu. Miles, pamiętając o plastikowym arkuszu w kieszeni, wybrał czarną kawę. Przy milczącym porozumieniu rozdzielili się i każdy poszedł w inną stronę. Miles przechylił się przez poręcz, za którą widać było korytarz z tunelem windy. Popijał kawę z kruchej filiżanki, zastanawiając się, gdzie ukryto w niej obwód ogrzewający - ach, tu na dnie, wpleciony w metalowy wizerunek pieczęci ambasady. Rzeźba „Jesienne liście” zamarła, dochodząc do końca pełnego cyklu. Płynąca z fontanny woda zamarzła - w każdym razie wszystko na to wskazywało - i zastygła w czarny lód. Wirujące barwy przybladły, przechodząc w jasną żółć i srebrzystoszary blask zimowego zachodu słońca, a twarze, jeżeli to w ogóle były twarze - schudły i przybrały wyraz skrajnej rozpaczy. Zamiast śnieżnej i wesołej zimy, zima śmierci. Miles wzdrygnął się mimo woli. Diabelnie skuteczne. Jak więc miał zacząć wypytywać, nie zdradzając nic w zamian? Wyobraził sobie, jak zagaduje jakiegoś gemma: „Czy któryś z pańskich sługusów, milordzie, nie zgubił czasem klucza kodowego z taką pieczęcią...?”. Nie. Najlepiej zrobi, jeśli pozwoli... adwersarzom odnaleźć się, tyle że poszukiwania przebiegały niezwykle opieszale. Miles omiótł spojrzeniem tłum, szukając ludzi pozbawionych brwi, ale bez powodzenia.
Natomiast Ivan zdążył już znaleźć sobie piękną damę. Miles zdumiał się, ujrzawszy jej urodę w całej krasie. Wysoka i szczupła, o skórze gładkiej i delikatnej jak porcelana. Bardzo jasne włosy tuż nad karkiem związała w luźny węzeł wysadzaną klejnotami wstążką, sięgały poniżej kolan, a na wysokości talii tkwiła w nich jeszcze jedna wstążka. Strój więcej zakrywał, niż odsłaniał. Spowijało ją wiele warstw materiału - miała szerokie, długie rękawy i sięgające kostek suknie. Ciemne tony wierzchnich okryć podkreślały bladość jej cery, a lazurowy jedwab pod spodem współgrał z błękitem oczu. Bez wątpienia przedstawicielka cetagandańskich gemmów - miała ów wygląd wątłego elfa, co mogło oznaczać, że w jej rodzinie była spora domieszka genów ihumów. Fakt, taką sylwetkę uzyskiwało się również w drodze operacji i innych metod, lecz arogancki łuk brwi musiał być naturalny. W jej perfumach Miles wyczuł feromony, nawet z odległości trzech metrów. Zresztą ów dodatek był całkiem zbyteczny; Ivan już znajdował się na najwyższych obrotach i z błyszczącymi oczyma opowiadał jej historię, w której zapewne odgrywał główną bohaterską rolę. Coś o ćwiczeniach fizycznych, ach tak, oczywiście, trzeba podkreślić wojskowy barrayarski styl. Wenus i Mars. Jednak słuchając go, kobieta się uśmiechała. Miles wcale nie starał się przeczyć z zawiścią, że Ivan ma szczęście do kobiet; ale byłoby miło, gdyby choć drobny ułamek otaczającego go tłumu dam spojrzał przychylniej na niego. Ivan twierdził, że trzeba pomagać szczęściu. Dzięki elastycznemu ego, kuzyn Milesa potrafił w ciągu jednego wieczoru dostać kosza tuzin razy za cenę uśmiechu na trzynastej twarzy. Miles sądził, że on sam umarłby ze wstydu już przy Próbie Numer Trzy. Prawdopodobnie był monogamistą z natury. Do diabła, przecież, żeby mieć większe ambicje, trzeba przynajmniej doświadczyć monogamii. Jak dotąd Milesowi nie udało się przywiązać do swej mikrej osoby nawet jednej kobiety. Naturalnie blisko trzy lata w tajnej służbie, a wcześniej okres spędzony w męskim towarzystwie w akademii wojskowej nie pomagały mu w osiągnięciu tego celu. Zgrabna teoria. Dlaczego więc podobna sytuacja nie przeszkadzała Ivanowi? Elena... Czyżby wciąż gdzieś w głębi duszy pragnął niemożliwego? Miles był o wiele mniej wybredny od Ivana - nie mógł sobie na to pozwolić - a jednak nawet tej uroczej blondwłosej gemmce brakowało... otóż to: czego? Inteligencji, dystansu, duszy wędrowca...? Lecz Elena wybrała innego i zapewne postąpiła słusznie. Miles już dawno powinien pójść w jej ślady i zatroszczyć się o własne szczęście. Wolałby jednak, by przyszłość rysowała się w mniej ponurych barwach. Chwilę potem obok Milesa stanął jakiś cetagandański gemm, wysoki i szczupły. Ciemna, powłóczysta szata, z której wynurzała się młoda twarz; mężczyzna nie mógł być
wiele starszy od Milesa i Ivana. Miał kwadratową czaszkę i mocno zaznaczone krągłe kości policzkowe. Na jednym policzku widniała ozdoba w postaci kolistej plamki - naklejonej, jak się zorientował Miles - która symbolizowała stopień i klan. Była to miniaturowa wersja malunku zdobiącego całą twarz, jaki Miles zauważył u kilku obecnych na przyjęciu Cetagandan - znak nowej mody, której nie pochwalali starsi. Czyżby przybył, aby ratować swoją damę przed awansami Ivana? - Lady Gelle. - Skłonił się lekko, na co kobieta odpowiedziała: - Lordzie Yenarze - i pochyliła głowę pod precyzyjnie obliczonym kątem, z czego Miles wywnioskował, że 1) dama stała wyżej w społeczności gemmów od mężczyzny i 2) lord nie był jej mężem ani bratem, czyli Ivanowi chyba nic nie groziło. - Widzę, że znalazłaś pani egzotyczne towarzystwo galaktyczne, do którego tak bardzo tęskniłaś - rzekł lord Yenaro. Odwzajemniła uśmiech. Efekt był wręcz olśniewający i Miles mimo woli zapragnął, by uśmiech był przeznaczony dla niego, choć nie był aż tak niemądry. Lord Yenaro, niewątpliwie uodporniony na jej urok przez lata spędzone w towarzystwie gemmek, wydawał się nieporuszony. - Lordzie Yenarze, to porucznik lord Ivan Vorpatril z Barrayaru i, ach... - Zatrzepotała rzęsami, dając Ivanowi do zrozumienia, by przedstawił Milesa, a był to gest tak znaczący, jak gdyby klepnęła go w ramię wachlarzem. - Mój kuzyn, porucznik lord Miles Vorkosigan - zaprezentował posłusznie Ivan. - Ach, wysłannicy z Barrayaru! - Lord Yenaro skłonił się niżej. - Co za szczęście poznać panów. Miles i Ivan oddali uprzejmy ukłon; Miles starał się, by jego głowa nie pochyliła się tak nisko jak kuzyna, zaznaczając lekką różnicę, niestety prawie niewidoczną z punktu widzenia lorda. - Łączy nas przeszłość, lordzie Vorkosigan - ciągnął Yenaro. - Mieliśmy słynnych przodków. Miles poczuł uderzenie adrenaliny. Do diabła, to krewny zmarłego generała Estanisa i zamierza wziąć odwet na synu Arala Vorkosigana... - Jest pan wnukiem generała hrabiego Piotra Vorkosigana, prawda? Ach, zamierzchła przeszłość, nie bliska. Miles odprężył się trochę. - Istotnie. - W pewnym sensie jestem pańskim odpowiednikiem. Moim dziadem był czcigodny generał Yenaro. - Och, nieszczęsny dowódca tej, hm, jak to zwiecie? Wyprawy barrayarskiej? Barrayarskiego rozpoznania? - wtrącił Ivan. - Generał, który przegrał wojnę barrayarską - odparł bez ogródek Yenaro. - Doprawdy, Yenaro, musisz o tym przypominać? - odezwała się lady Gelle. Czyżby rzeczywiście chciała usłyszeć koniec opowieści Ivana? Miles mógłby ją uraczyć o wiele zabawniejszą historią o tym, jak podczas manewrów Ivan zagnał swój patrol w sięgające pasa lepkie błocko i musiał ich stamtąd wyciągać poduszkowiec... - Nie jestem zwolennikiem indywidualnej odpowiedzialności za klęskę - rzekł dyplomatycznie Miles. - Generał Yenaro miał nieszczęście być ostatnim z pięciu kolejnych
generałów, którzy przegrali wojnę z Barrayarem, został więc jedynym... spadkobiercą winy. - Dobrze powiedziane - mruknął Ivan. Yenaro też się uśmiechnął. - Jak się domyślam, rzeźba w korytarzu to twoje dzieło, Yenarze? - spytała dziewczyna, pragnąc widocznie skierować rozmowę na inne tory i uciec od wojennej historii. - Błahostka dla publiczności, tak? Spodobała się mojej matce. - To model próbny. - Lord przyjął tę dwuznaczną recenzję ironicznym ukłonem. - Marilacanie byli zachwyceni. Prawdziwa grzeczność każe brać pod uwagę gusta odbiorców. Niektóre subtelności można dostrzec dopiero wówczas, gdy wejdzie się do środka. - Sądziłam, że twoją specjalnością są pachnidła. - Rozciągam swoje zainteresowania na inne środki wyrazu. Chociaż nadal twierdzę, że zmysł powonienia jest znacznie subtelniejszy niż wzrok. Pozwól, że kiedyś przyrządzę coś dla ciebie. Twoja dzisiejsza piżmowo-jaśminowa mieszanka zupełnie nie pasuje do formalnego fasonu sukni trzeciego stopnia. Jej uśmiech nieco przybladł. - Tak? Wyobraźnia podsunęła Milesowi tło dźwiękowe: brzęk rapierów, okrzyki „Dalejże, hultaju!”. Z trudem powstrzymał drwiący uśmiech. - Piękna suknia - zapewnił ją skwapliwie Ivan. - I wspaniały zapach. - Hm, wracając do twej żądzy egzotyki - powiedział do lady Gelle Yenaro - wiedziałaś, że obecny tu lord Vorpatril miał biologiczne narodziny? Delikatne brwi dziewczyny ściągnęły się, tworząc nieznaczną kreseczkę na jej nieskazitelnym czole. - Wszyscy rodzą się biologicznie, Yenarze. - Ależ nie. Chodzi mi o pierwotną biologię. Urodził się z ciała matki. - Ach. - Zmarszczyła ze wstrętem nosek. - Doprawdy, Yenarze. Zachowujesz się dziś okropnie. Matka ma rację; razem ze swoim ekstrawaganckim towarzystwem posuniecie się kiedyś za daleko. Zamiast cię wielbić jako wielką sławę, ludzie nie będą cię chcieli znać. - Jej obrzydzenie było wprawdzie adresowane do Yenara, lecz Miles zauważył, że lady Gelle odsunęła się odrobinę od Ivana. - Gdy sława przeminie, może wystarczy niechlubna pamięć. - Yenaro wzruszył ramionami. Ja urodziłem się z replikatora, chciał zaznaczyć Miles, ale się nie odezwał. To tylko świadczy o tym, że nigdy nic nie wiadomo. Jeśli nie liczyć uszkodzenia mózgu, Ivan miał więcej szczęścia ode mnie... - Miłego wieczoru, lordzie Yenarze. - Oddaliła się z dumnie podniesioną głową. Na twarzy Ivana odmalował się zawód. - Ładna dziewczyna, ale jej umysł nie został do końca ukształtowany - mruknął Yenaro, jak gdyby chciał wyjaśnić, że lepiej im będzie bez jej towarzystwa. Mimo to wydawał się nieswój. - Zatem nad służbę wojskową przedłożył pan karierę artystyczną, czy tak, lordzie Yenarze? - próbował przerwać niezręczne milczenie Miles. - Karierę? - Wargi Yenara ułożyły się w grymas. - Ależ skąd, jestem amatorem. Czynnik komercyjny oznacza śmierć prawdziwego smaku. Mam jednak nadzieję wyrobić
sobie pewną renomę. Miles wierzył, że w tych słowach nie kryje się żadna dwuznaczność. Obaj z Ivanem podążyli wzrokiem za spojrzeniem Yenara, który przez poręcz patrzył na środek korytarza i swe bulgoczące wodą dzieło. - Powinniście koniecznie obejrzeć ją od wewnątrz, panowie. Widok zmienia się zupełnie. Miles doszedł do wniosku, że Yenaro jest w rzeczywistości skrępowanym człowiekiem, który szorstkim zachowaniem pokrywa nadwrażliwe ego artysty. - Oczywiście - usłyszał własny głos. Yenarowi nie trzeba było tego powtarzać. Z lekko nerwowym uśmiechem zaprowadził ich do schodów, próbując wytłumaczyć po drodze teorię, jaką rzeźba miała sobą prezentować. Miles dostrzegł ambasadora Vorobyeva, który kiwał mu z przeciwnego końca balkonu. - Proszę mi wybaczyć, lordzie Yenarze. Ivan, idź, zaraz was dogonię... - Och. - Yenaro przez chwilę wyglądał na załamanego. Ivan spoglądał w ślad za wycofującym się Milesem z gniewnym błyskiem w oku, obmyślając już przyszłą zemstę. Vorobyev stał w towarzystwie kobiety, która trzymała go poufale pod rękę. Według Milesa mogła mieć około czterdziestki. Ujmujące rysy jej twarzy musiały być naturalne, nietknięte żadnym retuszem. Miała na sobie szaty w stylu cetagandańskim, choć znacznie prostsze w kroju od sukni lady Gelle. Nie była Cetagandanką, lecz mimo to doskonale dobrała ciemnoczerwone, kremowe i zielone akcenty stroju do oliwkowej cery i ciemnych loków. - Jest pan, lordzie Vorkosigan - powiedział Vorobyev. - Obiecałem pana przedstawić. Oto Mia Maz, która pracuje u naszych dobrych przyjaciół w ambasadzie Vervain i od czasu do czasu nam pomaga. Polecam ją pańskiej uwadze. Na to słowo Miles nastawił uszu, uśmiechnął się i skłonił przed Vervainka. - To dla mnie zaszczyt. Czym się pani zajmuje w ambasadzie? - Jestem zastępcą szefa protokołu. Specjalizuję się w etykiecie dla kobiet. - To osobna specjalizacja? - Tutaj tak, w każdym razie tak się uważa. Od lat powtarzam ambasadorowi Vorobyevowi, że z tego powodu powinien dokooptować do personelu kobietę. - Ależ nie mamy osoby o odpowiednim doświadczeniu - westchnął Vorobyev - a milady nie zgodzi się przecież dla nas pracować. Nieraz próbowałem ją nająć. - Niech więc weźmie pan osobę bez doświadczenia, by mogła go nabyć - poradził Miles. - Milady Maz nie myślała nigdy o przyjęciu uczennicy? - To jest pomysł... - zapalił się Vorobyev, a Maz uniosła z aprobatą brwi. - Maz, powinniśmy to omówić, ale najpierw muszę porozmawiać z Wilstarem, który właśnie poszedł do bufetu. Jeśli będę miał szczęście, uda mi się przyłapać go z pełnymi ustami. Proszę wybaczyć... - Wypełniwszy misję prezentacji, Vorobyev wycofał się - jakżeby inaczej - dyplomatycznie. Maz z wdziękiem skupiła całą uwagę na Milesie. - Chciałam, żeby pan wiedział, lordzie Vorkosigan, że jeśli ambasada Vervain będzie mogła służyć pomocą synowi albo siostrzeńcowi admirała Arala Vorkosigana w czasie waszego pobytu na Cecie Eta... proszę swobodnie nami dysponować.
Miles uśmiechnął się. - Proszę nie składać podobnej deklaracji Ivanowi; mógłby zrozumieć ją zbyt dosłownie. Kobieta spojrzała w tę stronę co on i ujrzała wysoką sylwetkę Ivana, którego lord Yenaro oprowadzał właśnie po swojej konstrukcji. Uśmiechnęła się figlarnie, ukazując dołeczki w policzkach. - Nie mam nic przeciwko temu. - A więc... gemmki tak bardzo różnią się od gemmów, by poświęcać temu odrębne badania? Przyznaję jednak, że większość barrayarskich opinii na temat gemmów opiera się na obserwacjach prowadzonych z bardzo daleka. - Jeszcze dwa lata temu wzgardziłabym opiniami wojskowych. Jednak po inwazji Cetagandy nauczyliśmy się je cenić. Właściwie gemmowie mają wiele wspólnego z Vorami i pan chyba lepiej ich zrozumie niż my z Vervain. Natomiast ihumowie są kimś... zupełnie innym. Ihumki jeszcze kimś innym. Kiedyś zaczęłam to sobie uświadamiać. - Ihumki są tak izolowane... one w ogóle coś robią? Nikt ich przecież nie ogląda, prawda? Nie mają żadnej władzy. - Sprawują pewien rodzaj władzy, w innych, własnych obszarach. Równolegle, nie rywalizując z mężczyznami. To wszystko ma swój sens, tyle że nigdy nie kwapią się, by objaśnić go osobom z zewnątrz. - Gorszym od siebie. - To też. - Miles znów ujrzał dołeczki. - Czyli... zna się pani na wszystkich ich pieczęciach, znakach, herbach i tak dalej? Ja potrafię rozpoznać może pół setki znaków klanowych, wszystkie insygnia wojskowe i herby korpusów, ale wiem, że to tylko drobny ułamek. - Dość nieźle znam ich znaki. Lecz istnieją tu warstwy wewnątrz innych warstw; nie sposób znać wszystkiego. Miles w zamyśleniu zmarszczył brwi, po czym zdecydował się wykorzystać okazję. Dziś z pewnością nie zdarzy mu się lepsza. Wyciągnął z kieszeni plastik i rozłożył arkusz na poręczy. - Zna pani ten znak? Natknąłem się na niego... w pewnym miejscu. Pachniał mi jednak gemmami albo ihumami. Spojrzała ciekawie na zarys sylwetki ptaka. - Nie potrafię od razu rozpoznać, ale ma pan rację, milordzie. To cetagandański styl i to bardzo stary. - Skąd pani wie? - To na pewno pieczęć osobista, nie klanowa, lecz nie ma obwódki. Trzy ostatnie pokolenia umieszczały swoje znaki w owalnych, ozdobnych ramach. Z wzoru na obwódce można określić dekadę, w której powstała pieczęć. - Aha. - Jeśli pan chce, mogłabym sprawdzić ten znak w swoich materiałach. - Naprawdę? Byłbym niezwykle wdzięczny. - Złożył arkusz i wręczył jej. - Wolałbym jednak, żeby pani nie pokazywała go nikomu więcej. - Ach? - Proszę wybaczyć. Zawodowa paranoja. To... - szukał słów - przyzwyczajenie. Od zagłębiania się w dalsze wyjaśnienia uratował go powrót Ivana. Wprawne oko
kuzyna od razu oceniło atrakcyjność damy z Vervain i Ivan rozpromienił się w uśmiechu, szczerze uradowany, tak jak przy spotkaniu z poprzednią dziewczyną i następną, którą miał poznać później. I kolejną. Lord artysta nadal tkwił uczepiony jego ramienia; Miles był więc zmuszony przedstawić wszystkich. Wyglądało na to, że Maz nie spotkała wcześniej lorda Yenara. W obecności Cetagandanina Maz nie chciała ponawiać swej deklaracji wobec klanu Vorkosiganow, lecz przywitała się z Ivanem bardzo przyjaźnie. - Naprawdę powinieneś skorzystać z zaproszenia lorda Yenara, Miles - oświadczył stanowczo Ivan. - Wspaniała rzecz. Nie można przegapić takiej okazji. To ja ją znalazłem, do diabla. - Rzeczywiście piękna rzecz. - Zechce pan zobaczyć z bliska, lordzie Vorkosigan? - Yenaro patrzył na niego z ożywieniem i pełen nadziei. Ivan pochylił się nad uchem Milesa i szepnął: - To podarunek od lorda Yenara dla ambasady Marilacu. Nie bądź gburem, Miles, wiesz, jak przewrażliwieni są Cetagandanie na punkcie swojej, hm, sztuki. Miles westchnął lekko i przywołał na twarz zaciekawiony uśmiech. - Oczywiście. Możemy iść od razu? Ze szczerym żalem przeprosił Maz z Vervain. Gemm sprowadził go w dół schodów, kazał mu się zatrzymać przed wejściem do wnętrza rzeźby i zaczekać na rozpoczęcie kolejnego cyklu. - Nie mam odpowiedniego przygotowania, by dokonywać ocen estetycznych - odezwał się Miles w nadziei, że uda mu się uniknąć tego tematu w rozmowie. - Niewielu ma. - Yenaro się uśmiechnął. - Ale w ogóle im to nie przeszkadza. - Wydaje mi się, że to także znaczące osiągnięcie techniki. Ruch jest sterowany systemem antygrawitacyjnym? - Nie, w ogóle nie ma antygrawitacji. Generatory zajmowałyby dużo miejsca i marnowały mnóstwo energii. Liście poruszają się i zmieniają barwy dzięki tej samej sile - tak mi w każdym razie wytłumaczyli technicy. - Technicy? Sądziłem - wyobrażałem sobie, że złożył pan to własnymi rękami. Yenaro spojrzał na swe ręce - blade i szczupłe, o długich palcach - ze zdumieniem, jakby przed chwilą ktoś doczepił mu je do ramion. - Oczywiście, że nie. Ręce do pracy trzeba nająć. Próbą dla intelektu jest stworzenie projektu. - Pozwolę sobie nie zgodzić się z panem. Z mojego doświadczenia wynika, że ręce i umysł stanowią nierozerwalną całość, jakby były jeszcze jednym płatem mózgu. Jeśli ktoś nie poznał czegoś własnymi rękami - nie poznał tego w ogóle. - Widzę, że jest pan partnerem do prawdziwej rozmowy. Musi pan poznać moich przyjaciół, jeżeli tylko pozwoli panu na to rozkład zajęć podczas pobytu u nas. Za dwa dni urządzam w swoim domu niewielkie przyjęcie - czy sądzi pan, że... - Hm, być może... - Ten wieczór będzie wolny, jeśli uroczystości żałobne potoczą się zgodnie z planem. Byłoby - to ciekawe doświadczenie zobaczyć, jak wygląda świat gemmów z jego pokolenia, pozbawiony narzucanych przez starszych ograniczeń; rzut oka na przyszłość Cetagandy. - Owszem, czemu nie?
- Przyślę panu zaproszenie i dokładny adres. Oho! - Yenaro wskazał głową fontannę, która znów okryła się soczystą zielenią lata. - Teraz możemy wejść. Miles stwierdził, że labirynt w środku fontanny niespecjalnie różni się od widoku z zewnątrz. Właściwie było tu mniej ciekawie, ponieważ z bliska iluzje kształtów, pojawiających się w wirujących liściach, wydawały się o wiele mniej sugestywne. Muzyka brzmiała jednak wyraźniej. Zmianie kolorów towarzyszyło głośne crescendo. - Teraz pan coś zobaczy - rzekł Yenaro z widoczną satysfakcją. Widok tak dalece przykuwał jego uwagę, że dopiero po chwili Miles zauważył, że coś czuje - mrowienie i ciepło, rozchodzące się po całym ciele od klamer na nogach. Pouczył się w myśli, by nie reagować, lecz po jakimś czasie było coraz goręcej. Yenaro plótł coś z typowym dla artysty entuzjazmem, pokazując kolejne efekty. „Teraz, proszę spojrzeć” - przed oczyma Milesa wirowały jaskrawe barwy. Wyraźnie czuł, jak przypieka się skóra jego nóg. Miles usiłował stłumić wrzask, ale i tak z ust wydarł mu się okrzyk. O mały włos nie skoczył do wody. Diabli wiedzą, przecież mógł go porazić prąd. W ciągu paru sekund wypadł z labiryntu, a w tym czasie stalowe klamry rozgrzały się do temperatury, która pozwoliłaby zagotować wodę. Porzucając resztki godności, rzucił się na ziemię i podciągnął nogawki spodni. Pierwszy dotyk klamer oparzył mu dłoń. Zaklął i z pełnymi łez oczyma jeszcze raz spróbował je rozpiąć. Zdarł z nóg buty, szarpnął zapięcia klamer i odrzucił je na bok - opadły ze stukiem - po czym skulił się w potwornym bólu. Klamry zostawiły ślad w postaci białych pręg, otoczonych wściekłe czerwonymi pierścieniami na goleniach, kolanach i kostkach. Yenaro machał w rozpaczy rękami, głośno wołając pomocy. Miles uniósł głowę i stwierdził, że znalazł się w centrum zainteresowania około pięćdziesięciu osób, które z zaskoczeniem przyglądały się całemu przedstawieniu. Natychmiast przestał się kręcić i kląć, usiadł, ciężko dysząc i wciągając ze świstem powietrze przez zaciśnięte zęby. Przez tłum z różnych miejsc przeciskali się Ivan i Vorobyev. - Lordzie Vorkosigan! Co się stało? - dopytywał się natarczywie ambasador. - Nic mi nie jest - odparł Miles. Nie mówił prawdy, lecz nie był to czas ani miejsce na dyskusję o szczegółach. Szybko opuścił nogawki spodni, zasłaniając oparzenia. Yenaro dalej głośno lamentował. - Co się stało? Nie miałem pojęcia, że pan... wszystko w porządku, lordzie Vorkosigan? Boże mój... Ivan pochylił się i dźgnął palcem stygnącą klamrę. - Co u diabła...? Miles analizował kolejność swoich doznań i ich możliwe przyczyny. Nie chodziło o system antygrawitacyjny, nikt poza nim nie reagował na ów szczegół, który umknął uwadze ochrony marilacańskiej ambasady. Na widoku i ukryte? Zdaje się, że właśnie tak. - Chyba jakiś efekt histerezy magnetycznej. Zmiany barw są pewnie sterowane słabym
polem magnetycznym. Nie ma żadnego wpływu na większość ludzi. Jednak ja odczułem to prawie tak, jakbym wsadził nogę do kuchenki mikrofalowej. Możecie więc panowie sobie wyobrazić. - Z uśmiechem podniósł się i stanął. Zmartwiony Ivan zdążył tymczasem pozbierać jego buty i gorące klamry. Miles pozwolił mu je trzymać, nie chcąc ich jeszcze dotykać. Niezgrabnie, niemal jak ślepiec, zbliżył się do Ivana i mruknął cicho: - Zabierz mnie stąd. - Kładąc mu dłoń na ramieniu, Ivan poczuł, że Miles drży. Skinął ze zrozumieniem głową, po czym szybko wycofał się z tłumu gustownie odzianych mężczyzn i kobiet, którzy zaczynali się już powoli odwracać. Nadszedł ambasador Bernaux i pospieszył z przeprosinami, dołączając swój zaczął do jednogłosowego chóru Yenara. - Życzy pan sobie odwiedzić ambulatorium ambasady, lordzie Vorkosiganie? - zaproponował Bernaux. - Nie, dziękuję. Zaczekam aż dotrzemy do domu. - I to jak najszybciej, błagam. Bernaux zagryzł wargi i spojrzał na lorda Yenara, który wciąż bił się w piersi. - Lordzie Yenarze, obawiam się... - Tak, tak, proszę to natychmiast wyłączyć - rzekł Yenaro. - Przyślę tu służących, żeby jak najszybciej zabrali rzeźbę. Nie miałem pojęcia... wszystkim bardzo się podobała, trzeba będzie wprowadzić poprawki. Albo zniszczyć, tak, od razu zniszczyć. Tak mi przykro, co za krępująca sytuacja. Prawda? - pomyślał Miles. W najwcześniejszym z możliwych momencie ujawnił swą fizyczną słabość przed ogromnym audytorium... - Ależ nie, niech pan jej nie niszczy - zaprotestował przerażony ambasador Bernaux. - Na pewno jednak musi ją obejrzeć specjalista do spraw bezpieczeństwa, a potem trzeba będzie coś poprawić, może wywiesić napis ostrzegawczy. W rzednącym tłumie ponownie ukazał się Ivan, pokazując Milesowi wzniesione kciuki. Po kilku męczących minutach wymiany kurtuazyjnych uwag z gospodarzami Vorobyev i Ivan zdołali zaprowadzić Milesa do tunelu windy, a potem do czekającego samochodu ambasady Barrayaru. Miles opadł na miękkie siedzenie, krzywiąc się z bólu i ciężko chwytając powietrze. Ivan przyjrzał się drżącemu ciału kuzyna, po czym zsunął z ramion tunikę i otulił nią ramiona Milesa. Ten nie protestował. - No dobrze, czas przystąpić do oceny szkód - zarządził Ivan. Oparł piętę Milesa o własne kolano i podciągnął nogawkę. - Do diabła, musi okropnie boleć. - Dosyć - poświadczył słabym głosem Miles. - Trudno to jednak uważać za usiłowanie zabójstwa - rzekł Vorobyev, zastanawiając się nad czymś z zaciśniętymi ustami. - Rzeczywiście - zgodził się Miles. - Bernaux mówił mi, że przed instalacją rzeźbę sprawdzali jego ludzie od bezpieczeństwa. Naturalnie szukali pluskiew i bomb, ale nic nie znaleźli. - Na pewno. Rzeźba nie mogła zrobić krzywdy nikomu... poza mną. Vorobyev natychmiast podążył tropem jego rozumowania.