7.02.2015 Czyczas jest iluzją?
http://swietageometria.info/artykuly/228-czy-czas-jest-iluzja 1/3
Menu witryny
Joomla! - przegląd Licencja Joomla! Nowiny Zakładki Wieści RSS
Strona główna Artykuły Czy czas jest iluzją?
Linki
Strona główna Spis treści FORUM YouTube FB Vimeo Szukaj Pobierz Linki Kontakt Księga Gości
Google translator
Wybierz język
Technologia Tłumacz
Święta Geometria
Wprowadzenie i spis treści
Czym jest święta geometria?
Podstawowe pojęcia
Kształty wszechświata
Harmonia Sfer (dźwięk)
Święta geometria w przyrodzie
Geometryczne siatki Ziemi
Geometrycznie o człowieku
Rysunki, szablony, animacje
Nassim Haramein i M.Rodin
Przekroczyć horyzont zdarzeń I - IV
Nassim po CASYS' 09
Nassim Nexus - lipiec 2010
Nassim + Winter (próba syntezy)
MARKO RODIN
Dan Winter i Scott Olsen
Dan Winter w Polsce
Wykład z Barcelony (luty 2009)
Implozja - sekretna nauka ekstazy
Sekret życia i bioarchitektura
Avatar oczyma nauki
Przeznaczenie DNA
EggX FiIes i Praktyka Błogości
Fizyka udanej śmierci i św. Graal
Wyjaśniając grawitację
Wybrane fragmenty wykładów
Praktyka higieny życiowej
Technologie
SCOTT OLSEN i ZŁOTY PODZIAŁ
Filmy, książki, artykuły
Filmy po polsku
FilmiKI po polsku
Filmy po angielsku
Artykuły
Książki w j. polskim
Książki w j. angielskim
Ciekawostki ze świata
Nowości
Johnathan Quintin - Unity of
Strona główna Artykuły Czy czas jest iluzją?
Czy czas jest iluzją?
Źródło: http://fakty.interia.pl/nauka/news/czy-czas-jest-iluzja,1797511,14
Środa, 16 maja 2012
Potrafimy go mierzyć, i to bardzo precyzyjnie, traktujemy go jako coś cennego, co można zaoszczędzić
lub poświęcić. Uskarżamy się na jego brak i tak naprawdę nawet nie potrafimy powiedzieć, czym
właściwie jest. Nic dziwnego, że czas, jego upływ i związany z nim problem przemijania fascynują ludzi od
tysiącleci. Czym właściwie jest czas? Specyficzny sens temu pojęciu nadają teorie fizyczne. W jednej z
najciekawszych, autorstwa brytyjskiego fizyka Juliana Barboura, czas jest iluzją.
Czym właściwie jest czas? /AFP
Problem, jaki mamy z rozumieniem czasu, trafnie opisał św. Augustyn z Hippony. "Czymże więc jest czas? Jeśli nikt mnie o to nie pyta, wiem.
Jeśli pytającemu usiłuję wytłumaczyć, nie wiem". Każdy z nas intuicyjnie rozumie, czym jest czas i subiektywnie odczuwa jego upływ. Jednak
nasze intuicje nie muszą być prawdziwe.
Ludzie przez wieki wierzyli, że Ziemia jest płaska, gdyż właśnie tak podpowiadała intuicja, wspierana autorytetem zdrowego rozsądku.
Odkrycie kulistości naszej planety doprowadziło do rewolucji światopoglądowej. A co stałoby się z naszymi przekonaniami, gdyby udało się
przedstawić spójny obraz rzeczywistości, w którym nie ma miejsca na czas i zmienność?
Próbę wykazania iluzoryczności czasu Barbour podejmuje w swojej książce "The End of Time" ("Koniec czasu"). Jego poglądy na istotę czasu
dobrze charakteryzuje następująca wypowiedź, nawiązująca do znanej baśni Hansa Andersena: "W odróżnienia od Króla, który nie był ubrany
w nic, czas jest niczym ubranym w szaty. Można opisać jedynie te szaty".
Koniec czasu czy koniec fizyki?
Na kartach "The End of Time" Barbour opisuje rewolucje, jakie na przestrzeni wieków zaszły w fizyce. Pierwszą z nich był przewrót
kopernikański (1543), w wyniku którego Ziemia została usunięta z centrum Wszechświata. Druga rewolucja związana jest z wydaniem dzieła
"Principia mathemathica philosophiae naturalis" w roku 1687 (pierwszy przekład tego dzieła na język polski ukazał się w roku 2011, Kraków,
Copernicus Center Press). Isaak Newton przedstawił w nim zasadę powszechnego ciążenia i prawa rządzące ruchem ciał. Na kolejną
rewolucję fizyka musiała czekać do roku 1905. Albert Einstein ogłosił wówczas szczególną teorię względności, która trzy lata później została
uzupełniona o koncepcję czterowymiarowej czasoprzestrzeni Minkowskiego.
Kolejne rewolucje nadchodziły częściej. W roku 1915 Einstein przedstawił ogólną teorię względności, która dostarczyła kompletnego opisu
Wszechświata w skali makro, czyli na poziomie galaktyk i ich gromad. Następna rewolucja związana była z opisem skali mikro - najmniejszych
cząstek w przyrodzie. Teorię opisującą mikroświat - mechanikę kwantową - sformułowali Werner Heisenberg (1925 rok, mechanika
macierzowa) i Erwin Schrodinger (mechanika falowa, rok później), natomiast równoważność obydwu podejść wykazał w roku 1930 Paul Dirac.
Od tego momentu fizykę dzieli się na dwa wielkie działy, którym odpowiadają dwie teorie: fizykę makroświata, opisywaną przez teorię
względności, oraz fizykę mikroświata, gdzie obowiązują reguły mechaniki kwantowej.
Wielu uczonych, szczególnie fizyków teoretycznych i filozofów nauki, oczekuje kolejnej rewolucji, która połączy ze sobą makroświat z
mikroświatem w ramach jednego, spójnego modelu teoretycznego. Jeżeli dojdzie do takiej rewolucji, nowa teoria, wyrażona w nowych
równaniach, może zmienić fizyczny sens wielu pojęć, m.in. masy, przestrzeni, czasu.
Julian Barbour twierdzi, że zunifikowana teoria wykaże, iż czas nie odgrywa w fizyce aż tak ważnej roli, jak powszechnie się uważa. Nie dziwi
zatem śmiały podtytuł jego książki: The Next Revolution in Phisics (Kolejna rewolucja w fizyce). Unifikacja, zdaniem Barboura, nie przyniesie
końca fizyki, jak "prorokował" na kartach "Krótkiej historii czasu" Stephen Hawking, ale doprowadzi do "końca czasu".
Newton i Leibniz - oś sporu
Pojmowanie czasu w fizyce i filozofii w dużej mierze wyznaczone jest przez słynny spór, który rozegrał się pomiędzy Isaacem Newtonem a
Gottfriedem Wilhelmem Leibnizem. Pierwszy z nich uważał, że czas i przestrzeń wspólnie tworzą niewidzialny "pojemnik", w którym - zgodnie z
odkrytymi przez niego zasadami dynamiki - poruszają się ciała. Zdaniem Newtona zarówno przestrzeń, jak i czas są absolutne. Oznacza to, że
upływ czasu jest czymś koniecznym i na fakt ten nie mogą mieć wpływu żadne czynniki zewnętrzne. W proponowanej przez niego wizji
Wszechświata jest również miejsce na absolutną równoczesność zdarzeń.
Newtonowskiej koncepcji czasu absolutnego zdecydowanie przeciwstawił się Leibniz. Jego zdaniem czas i przestrzeń mają naturę relacyjną,
nie zaś absolutną. Oznacza to, że czas i przestrzeń są tylko relacjami obiektów. Wszechświat Newtona bez problemu można wyobrazić sobie
jako "pusty", to jest taki, w którym nie znajdują się żadne obiekty (ciała), a mimo to absolutny czas i przestrzeń egzystują. Natomiast z punktu
widzenia Lebiniza stwierdzenie, że świat jest pusty, oznacza automatycznie nieistnienie czasu i przestrzeni. Relacja może zachodzić bowiem
Strona główna Spis treści FORUM YouTube FB Vimeo Szukaj Pobierz Linki Kontakt Księga Gości
7.02.2015 Czyczas jest iluzją? http://swietageometria.info/artykuly/228-czy-czas-jest-iluzja 1/3 Menu witryny Joomla! - przegląd Licencja Joomla! Nowiny Zakładki Wieści RSS Strona główna Artykuły Czy czas jest iluzją? Linki Strona główna Spis treści FORUM YouTube FB Vimeo Szukaj Pobierz Linki Kontakt Księga Gości Google translator Wybierz język Technologia Tłumacz Święta Geometria Wprowadzenie i spis treści Czym jest święta geometria? Podstawowe pojęcia Kształty wszechświata Harmonia Sfer (dźwięk) Święta geometria w przyrodzie Geometryczne siatki Ziemi Geometrycznie o człowieku Rysunki, szablony, animacje Nassim Haramein i M.Rodin Przekroczyć horyzont zdarzeń I - IV Nassim po CASYS' 09 Nassim Nexus - lipiec 2010 Nassim + Winter (próba syntezy) MARKO RODIN Dan Winter i Scott Olsen Dan Winter w Polsce Wykład z Barcelony (luty 2009) Implozja - sekretna nauka ekstazy Sekret życia i bioarchitektura Avatar oczyma nauki Przeznaczenie DNA EggX FiIes i Praktyka Błogości Fizyka udanej śmierci i św. Graal Wyjaśniając grawitację Wybrane fragmenty wykładów Praktyka higieny życiowej Technologie SCOTT OLSEN i ZŁOTY PODZIAŁ Filmy, książki, artykuły Filmy po polsku FilmiKI po polsku Filmy po angielsku Artykuły Książki w j. polskim Książki w j. angielskim Ciekawostki ze świata Nowości Johnathan Quintin - Unity of Strona główna Artykuły Czy czas jest iluzją? Czy czas jest iluzją? Źródło: http://fakty.interia.pl/nauka/news/czy-czas-jest-iluzja,1797511,14 Środa, 16 maja 2012 Potrafimy go mierzyć, i to bardzo precyzyjnie, traktujemy go jako coś cennego, co można zaoszczędzić lub poświęcić. Uskarżamy się na jego brak i tak naprawdę nawet nie potrafimy powiedzieć, czym właściwie jest. Nic dziwnego, że czas, jego upływ i związany z nim problem przemijania fascynują ludzi od tysiącleci. Czym właściwie jest czas? Specyficzny sens temu pojęciu nadają teorie fizyczne. W jednej z najciekawszych, autorstwa brytyjskiego fizyka Juliana Barboura, czas jest iluzją. Czym właściwie jest czas? /AFP Problem, jaki mamy z rozumieniem czasu, trafnie opisał św. Augustyn z Hippony. "Czymże więc jest czas? Jeśli nikt mnie o to nie pyta, wiem. Jeśli pytającemu usiłuję wytłumaczyć, nie wiem". Każdy z nas intuicyjnie rozumie, czym jest czas i subiektywnie odczuwa jego upływ. Jednak nasze intuicje nie muszą być prawdziwe. Ludzie przez wieki wierzyli, że Ziemia jest płaska, gdyż właśnie tak podpowiadała intuicja, wspierana autorytetem zdrowego rozsądku. Odkrycie kulistości naszej planety doprowadziło do rewolucji światopoglądowej. A co stałoby się z naszymi przekonaniami, gdyby udało się przedstawić spójny obraz rzeczywistości, w którym nie ma miejsca na czas i zmienność? Próbę wykazania iluzoryczności czasu Barbour podejmuje w swojej książce "The End of Time" ("Koniec czasu"). Jego poglądy na istotę czasu dobrze charakteryzuje następująca wypowiedź, nawiązująca do znanej baśni Hansa Andersena: "W odróżnienia od Króla, który nie był ubrany w nic, czas jest niczym ubranym w szaty. Można opisać jedynie te szaty". Koniec czasu czy koniec fizyki? Na kartach "The End of Time" Barbour opisuje rewolucje, jakie na przestrzeni wieków zaszły w fizyce. Pierwszą z nich był przewrót kopernikański (1543), w wyniku którego Ziemia została usunięta z centrum Wszechświata. Druga rewolucja związana jest z wydaniem dzieła "Principia mathemathica philosophiae naturalis" w roku 1687 (pierwszy przekład tego dzieła na język polski ukazał się w roku 2011, Kraków, Copernicus Center Press). Isaak Newton przedstawił w nim zasadę powszechnego ciążenia i prawa rządzące ruchem ciał. Na kolejną rewolucję fizyka musiała czekać do roku 1905. Albert Einstein ogłosił wówczas szczególną teorię względności, która trzy lata później została uzupełniona o koncepcję czterowymiarowej czasoprzestrzeni Minkowskiego. Kolejne rewolucje nadchodziły częściej. W roku 1915 Einstein przedstawił ogólną teorię względności, która dostarczyła kompletnego opisu Wszechświata w skali makro, czyli na poziomie galaktyk i ich gromad. Następna rewolucja związana była z opisem skali mikro - najmniejszych cząstek w przyrodzie. Teorię opisującą mikroświat - mechanikę kwantową - sformułowali Werner Heisenberg (1925 rok, mechanika macierzowa) i Erwin Schrodinger (mechanika falowa, rok później), natomiast równoważność obydwu podejść wykazał w roku 1930 Paul Dirac. Od tego momentu fizykę dzieli się na dwa wielkie działy, którym odpowiadają dwie teorie: fizykę makroświata, opisywaną przez teorię względności, oraz fizykę mikroświata, gdzie obowiązują reguły mechaniki kwantowej. Wielu uczonych, szczególnie fizyków teoretycznych i filozofów nauki, oczekuje kolejnej rewolucji, która połączy ze sobą makroświat z mikroświatem w ramach jednego, spójnego modelu teoretycznego. Jeżeli dojdzie do takiej rewolucji, nowa teoria, wyrażona w nowych równaniach, może zmienić fizyczny sens wielu pojęć, m.in. masy, przestrzeni, czasu. Julian Barbour twierdzi, że zunifikowana teoria wykaże, iż czas nie odgrywa w fizyce aż tak ważnej roli, jak powszechnie się uważa. Nie dziwi zatem śmiały podtytuł jego książki: The Next Revolution in Phisics (Kolejna rewolucja w fizyce). Unifikacja, zdaniem Barboura, nie przyniesie końca fizyki, jak "prorokował" na kartach "Krótkiej historii czasu" Stephen Hawking, ale doprowadzi do "końca czasu". Newton i Leibniz - oś sporu Pojmowanie czasu w fizyce i filozofii w dużej mierze wyznaczone jest przez słynny spór, który rozegrał się pomiędzy Isaacem Newtonem a Gottfriedem Wilhelmem Leibnizem. Pierwszy z nich uważał, że czas i przestrzeń wspólnie tworzą niewidzialny "pojemnik", w którym - zgodnie z odkrytymi przez niego zasadami dynamiki - poruszają się ciała. Zdaniem Newtona zarówno przestrzeń, jak i czas są absolutne. Oznacza to, że upływ czasu jest czymś koniecznym i na fakt ten nie mogą mieć wpływu żadne czynniki zewnętrzne. W proponowanej przez niego wizji Wszechświata jest również miejsce na absolutną równoczesność zdarzeń. Newtonowskiej koncepcji czasu absolutnego zdecydowanie przeciwstawił się Leibniz. Jego zdaniem czas i przestrzeń mają naturę relacyjną, nie zaś absolutną. Oznacza to, że czas i przestrzeń są tylko relacjami obiektów. Wszechświat Newtona bez problemu można wyobrazić sobie jako "pusty", to jest taki, w którym nie znajdują się żadne obiekty (ciała), a mimo to absolutny czas i przestrzeń egzystują. Natomiast z punktu widzenia Lebiniza stwierdzenie, że świat jest pusty, oznacza automatycznie nieistnienie czasu i przestrzeni. Relacja może zachodzić bowiem Strona główna Spis treści FORUM YouTube FB Vimeo Szukaj Pobierz Linki Kontakt Księga Gości
7.02.2015 Czyczas jest iluzją? http://swietageometria.info/artykuly/228-czy-czas-jest-iluzja 2/3 Lubię to! Tweetnij 0 0 CommButt plugin Zostało: 1000 znaków/symboli Wyślij JC omments Geometry Filmy po angielsku Rupert Sheldrake - "Nauka urojona" FilmIKI po polsku Tajemnice piramid [PL] Filmy po polsku Hipoteza Riemanna - Zagadka wszech czasów Filmy po polsku Nauka o bąbelkach [PL] FilmIKI po polsku Fraktale, Fibonacci i socjonomika [PL] FilmIKI po polsku Geometria dźwięku [PL] FilmIKI po polsku Najczęściej czytane działy Podstawowe pojęcia 48727 Czym jest święta geometria? 39172 Bruce Lipton - Nowa biologia (teksty) 37224 Czy istnieje Harmonia Sfer? 32169 Kształty wszechświata 31594 Święta geometria w przyrodzie 29885 Woda. Wielka tajemnica [PL] 28427 Ostatnie komentarze fajne bardzointeresuj ace: Autor: Paulan HUmik You're welcome! Autor: .Leszek Posłuchajcie muzyki św. Hildegardy z Bingen. Pod wpływem wizji w XI wieku, spisa... Autor: ITA dan winter naprowadza nas że grawitacja pochodzi od przyciągania ładunków elektr... Autor: iching POSTAĆ BUDDY TWORZY CZWOROŚCIAN FOREMNY ---- TETRAGRAMATON --- czyli dla kultury... Autor: iching Gościmy Naszą witrynę przegląda teraz 69 gości Odsłon : 1152138 tylko pomiędzy jakimiś rzeczami. Julian Barbour zdecydowanie nie zgadza się z filozoficznymi poglądami Newtona na naturę czasu i przestrzeni. Z większą sympatią odnosi się do wizji Leibniza, tyle że jest jeszcze bardziej "radykalny" w relacyjnym pojmowaniu Wszechświata. Barbour eliminuje czas w fizycznym obrazie świata, uznając, że obiekty i zjawiska we Wszechświecie można opisać za pomocą bardziej pierwotnych pojęć. Koncepcja Barboura do pewnego stopnia przypomina tzw. ontologię zdarzeń, określaną niekiedy jako ontologia Wszechświata-bloku (Block- Universe). Kluczowym pojęciem w tej koncepcji jest zdarzenie, rozumiane jako punkt w czterowymiarowej rozmaitości. Prościej rzecz ujmując, zdarzenie jest chwilą (wymiar czasowy), zlokalizowaną w jakimś punkcie (trzy wymiary przestrzenne). Czasoprzestrzenią - w takim ujęciu - określa się zbiór wszystkich zdarzeń. Zdaniem Barboura, zdarzenia są najbardziej pierwotnymi elementami struktury Wszechświata. Przy ich pomocy można definiować zarówno procesy (jako zbiory zdarzeń), jak i obiekty (jako procesy charakteryzujące się stabilnością). Tym, co "faktycznie" istnieje we Wszechświecie są zdarzenia, a czas pojawia się tylko jako ich uporządkowanie. Poczucie przemijania związane jest z naszym umysłem, nie zaś z istniejącym obiektywnie czasem. Polski filozof i kosmolog Michał Heller wyjaśnia koncepcję Wszechświata-bloku w następujący sposób: "Wrażenie płynięcia czasu- przemijania powstaje w naszej świadomości, która tylko jakby w jednym punkcie styka się z czasoprzestrzenią i ten punkt styku nieustannie przesuwa się w kierunku, który nazywamy przyszłością (podobnie jak toczące się koło tylko w jednym punkcie swojego obwodu styka się z nieruchomą drogą)". Teraz! Barbour podaje oczywiście wiele argumentów za odrzuceniem obiektywnego czasu absolutnego, niestety, przytaczanie ich wymagałoby znacznie głębszego zabrnięcia w fizykę (dla dociekliwych: nawiązuje on do słynnej zasady Macha oraz koncepcji Wheelera-De Witta). Przyjrzyjmy się tylko najprostszym z argumentów. Wszechświat, według Barboura, składa się z konfiguracji obiektów. Nie trzeba odwoływać się do niewidzialnego pojemnika (absolutnej przestrzeni), ani do pojęcia czasu (czas absolutny), by fizycznie opisać Wszechświat. Konfiguracją nazwać można każdy przestrzenny układ obiektów. Jest nią zatem pewna liczba i struktura cząstek. Drugą z podstawowych kategorii jest teraz (Now). Aby sensownie mówić o czasie, tak jak rozumiemy go potocznie i intuicyjnie, prócz teraz istnieć musiałyby również przed oraz po. Wtedy istnieć mogłyby przeszłość i przyszłość dzielone teraźniejszością. W koncepcji Barboura teraźniejszość (teraz) jest jednak wypadkową wszystkich możliwych konfiguracji przestrzennych. Nie istnieje natomiast przeszłość ani przyszłość, dlatego też czas jest iluzją. To, co nazywane jest przez nas potocznie czasem, jest zakodowane w konfiguracjach przestrzennych, Skoro tak, to nie ma sensu odwoływać się do czegoś zewnętrznego - przestrzeń jest wystarczającym "klejem" do zespolenia ze sobą obiektów. Czym jest owo "teraz"? Autor Końca czasu twierdzi, że teraz z może być utożsamiane z trójwymiarową migawką (3-dimensional snapshot), która związana jest na przykład z postrzeganiem przedmiotów w określonych pozycjach. Rejestrowanie różnych teraz skłania nasz mózg do wprowadzenia jakiegoś porządku, co z kolei prowadzi - zdaniem Barboura - do wytworzenia się w naszej świadomości strzałki czasu i chronologicznego porządkowania zdarzeń. Zapamiętywane chwile i zjawiska kojarzone z przemijaniem (na przykład stygnięcie herbaty) umieszczane są w świadomości na "linii" i uważane za wcześniejsze niż aktualnie doświadczane teraz. Czas jest zatem raczej dziełem naszego mózgu niż tego, co dzieje się we Wszechświecie. Nasze poczucie czasowości wzmacniają ponadto "kapsuły czasu", czyli zapisy tego, co uważamy za istniejące w przeszłości. Zamrażają one konfiguracje obiektów, które postrzegane były jako teraz. Mogą być nimi na przykład zdjęcia czy zapisy geologiczne. Nasza pamięć również może być uważana za swoistą "kapsułę czasu". Przeszłość dociera do nas właśnie w tego typu świadectwach. Nie jest ona jednak niczym ponad to, co odbieramy przy pomocy kapsuł. Przeszłość wydaje się nam tym bardziej realna, im bardziej zapis, który odczytujemy z kapsuł jest spójny. Dzięki kapsułom w naszych mózgach powstaje psychologiczna strzałka czasu. Nie odpowiada jej żadne prawo fizyki. Upływ czasu jest więc tylko iluzją, której wciąż ulegamy. Skoro jednak "iluzja" ta jest dziełem naszego aparatu poznawczego i nie możemy się jej pozbyć, to czy jest ona rzeczywiście iluzją? Neurobiologia i psychologia podpowiadają nam od dawna, że to co postrzegamy i zapamiętujemy w dużej mierze jest raczej wytworem, niż odbiciem rzeczywistości. Być może koncepcja Barboura jest rzeczywiście rewolucyjna z punktu widzenia fizyki teoretycznej, jednak czy zmienia ona cokolwiek w naszym obrazie świata? ----- Mateusz Hohol Materiał udostępniony dzięki uprzejmości Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych Julian Barbour przedstawi swoją teorię podczas XVI Krakowskiej Konferencji Metodologicznej "The Causal Universe", która odbędzie się w dniach 17-18 maja. W wydarzeniu wezmą udział również inni światowej sławy uczeni, jak George Ellis i Michał Heller. Konferencja ma charakter otwarty - zapraszamy wszystkich zainteresowanych. Szczegóły na stronie internetowej www.causal- universe.philosophyinscience.com. Portal INTERIA.PL jest patronem medialnym konferencji. « poprzednia następna » Dodaj komentarz Imię Joomla 1.5 Templates by vonfio.de © 2008 Święta Geometria | Joomla 1.5 Templates by vonfio.de Share Share
7.02.2015 Czyczas jest iluzją? http://swietageometria.info/artykuly/228-czy-czas-jest-iluzja 3/3