POLSKI2.pdf

STAROŻYTNOŚĆ − OŚWIECENIE: 1) Sofokles − "Król Edyp": − nad człowiekiem ciąży fatum i przeznaczenie − można z nim walczyć i przed nim uciekać ale i tak poniesie się klęskę − można też przyjąć to co nas czeka z godnością − Edyp tego nie przestrzegał i poniósł klęskę 2) W. Szekspir − "Makbet": − problem dojścia do władzy − bez winy nie ma kary − natura i psychika zbrodniarza − człowiek sam decyduje o swoim losie i czynach (kontrast z "Królem Edypem") − Makbet ponosi klęskę 3) Molier − "Świętoszek": − "Świętoszek" jako komedia charakterów, czyli krytyka i ośmieszanie zachowań i charakterów bohaterów np. ślepej wiary i zaufania Orgona w stosunku do Świętoszka − "Świętoszek" jako krytyka stosunków rodzinnych, czyli ośmieszanie przesądów panujacych w odzinach np. Orgon decyduje za kogo ma wyjść jego córka − przebieg intrygi wymyślonej przez Dorynę ROMANTYZM: 1) Juliusz Słowacki − "Kordian": − cel napisania dramatu,czyli nieobecność Słowackiego w powstaniu i ostra krytyka powstańców za brak zorganizowania − Kordian jako początkowy romantyk (miłość do Laury), jego niesprecyzowane poglądy na świat i próba ich nakierowania przez Grzegorza (opowiadania o Napoleonie i bajka o Janku co psom szył buty) − podróż po Europie i poznanie zasad rządzących światem − przemiana wewnętrzna Kordiana na Mont Blanc i postanowienie podjęcie czynnej walki z zaborcą (winkielriedyzm − "Polska Winkielriedem narodów") − spisek koronacyjny, czyli rozmowa spiskowców: Podchorąży (Kordian), Ksiądz i Pochorąży, ich ostra polemika na temat zabicia króla (niemożność dogadania się) − "Kordian", jako nowy rodzaj poezji − pobudzającej i zachęcającej do walki (w przeciwieństwie do Dziadów) 2) Adam Mickiewicz − "Dziady cz. III": − nieobecność Mickiewicza w powstaniu oraz proces filaretów, jako przyczyny powstania dramatu − symboliczna przemiana Gustawa w Konrada i jej znaczenie

− męczeństwo narodu polskiego na podstawie rozmów więźniów (Adolf o Cichockim, Żegota, Wasilewski, sprawa młodego Rollisona) − mała improwizacja, jako nieudane przewidywanie losów kraju − wielka improwizacja, jako przejaw troski o losy narodu, utożsamienie się z nim w cierpieniu oraz bunt przeciwko Bogu − widzenie księdza Piotra, czyli mesjanizm dramatu, kojąca rola poezji wg. Mickiewicza i "Polska jako Mesjasz narodów" − bal u senatora Nowosilcowa, czyli dwulicowość senatora i sprawa Rollisona − Salon Warszawski, czyli podział społeczeństwa polskiego oraz porównanie go przez Piotra Wysockiego do lawy (znaczenie) 3) Zygmunt Krasiński − "Nie−Boska Komedia": − geneza dramatu, czyli rozprawienei sięz poezja i polemika z ocjem na temat sensu rewolucji − dramat rodzinny, czyli Mąż, Żona, Orcio i Dziewcia − 2 rodzaje poetó − prawdziwi, błogosławienii (Orcio) i sztuczni chcący być nimi dla sławy i pieniędzy, kótrzy zatracajasię w poezji (Mąż) − dramat społeczny, czyli Hrabia Henryk, Pankracy i Leonard w Okopach Św. Trójcy − przewrót najuboższych warstw społecznych nie majacy żadnego uzasadnienia i do niczego nie dążący, a jedynie do zemsty − polemika Hrabiego Henryka z Pankracym na temat "za" i "przeciw" arystokracji − klęska Hrabiego Henryka i istateczna porażka Pankracego, który ginei widząc Chrystusa − prowidencjalizm dramatu 4) J.W. Goethe − "Cierpenia Młodego Wertera": − werteryzm, jako moda za przyczyną książki Goethego − Werter jako typowy romantyk − neisczęśliwa miłość do Lotty (która kocha Alberta) i jej skutki (samobójstwo) − rola przyrody i poezji w życi uWertera − stosunek wyższych klas społecznych do niższych na przykładzie pracy Wertera jako urzędnika − cechy Wertera jako romantyka 5) Adam Mickiewicz − "Pan Tadeusz": − geneza utworu, czyli chęć powrotu poety do czasów dzeciństwa i ucieczka od sporów emigracyjnych po upadku pwostania listopadowego − obyczaje szlachty i obrzędowość w Panu tadeuszu − spór o zamek (przebieg i skutki) − miłość Tadeusza do Zosi − Jacek Soplica, czyli buntownicz przeszłość i miłość do Wey − córki Stolnika, zabicie Stolnika i ekspiacja (zadośuczyienie) Jacka, jako emsiariusza − Ksiedza Robaka − polonez, jako symbol optymizmu, pojednania i nadziei na przyszłość