Atlas zmian skórnych Mroczkowski.pdf

ATLASZMIAN SKÓRNYCH WYSTĘPUJĄCYCH W CHOROBACH PRZENOSZONYCH DROGĄ PŁCIOWĄ ORAZ CHORÓB SKÓRY ZAJMUJĄCYCH OKOLICE NARZĄDÓW MOCZOWO-PŁCIOWYCH I ODBYTU załącznik do II wydania podręcznika „Choroby przenoszone drogą płciową” pod redakcją Tomasza F. Mroczkowskiego Autorzy: Tomasz F. Mroczkowski, Maurizio Benci, Bożena Chodynicka, Ornella de Pita, Giulio Ferranti, Zenon Gwieździński, Marek J. Kamiński, Andrzej Klepacki, Karolina M. Leonik, Andrzej Lipniacki, Torello M. Lotti, Sławomir Majewski, David H. Martin, Walentyna Mazurkiewicz, Larry E. Millikan, Emilia K. Mroczkowska, Roman Nowicki, Sławomir Obałek, Andrzej Piasek, Paweł Rebandel, Danuta Rosińska-Borkowska, Agnieszka B. Serwin, Patrizia Teofoli, Elżbieta Więcko-Jankowska © Copyright Wydawnictwo Czelej Sp. z o.o. © Copyright do dodatkowych ilustracji na płycie CD: Tomasz F. Mroczkowski, Maurizio Benci, Bożena Chodynicka, Ornella de Pita, Giulio Ferranti, Zenon Gwieździński, Stefania Jabłońska, Marek J. Kamiński, Andrzej Klepacki, Torello M. Lotti, Sławomir Majewski, David H. Martin, Walentyna Mazurkiewicz, Larry E. Millikan, Roman Nowicki, Sławomir Obałek, Danuta Rosińska-Borkowska, Agnieszka B. Serwin, Patrizia Teofoli

Spis rozdziałów, które zawierają slajdy na CD Rozdział 3. Choroby przenoszone drogą płciową wywołane przez chlamydie Rozdział 4. Rzeżączka Rozdział 6. Zakażenia pochwy i sromu Rozdział 7. Opryszczka narządów płciowych Rozdział 8. Zakażenia narządów płciowych wywołane wirusem brodawek Rozdział 9. Mięczak zakaźny Rozdział 10. Kiła Rozdział 11. Wrzód miękki Rozdział 12. Ziarnica weneryczna pachwin Rozdział 13. Ziarniniak pachwinowy Rozdział 14. Świerzb i wszawica łonowa Rozdział 15. Problemy wenerologiczne występujące u homoseksualistów Rozdział 16. Zespół nabytego upośledzenia odporności (AIDS/HIV) Rozdział 17. Choroby skóry zajmujące okolice narządów moczowo-płciowych

Ryciny na CD Rozdział 3 Choroby przenoszone drogą płciową wywołane przez chlamydie (STDs caused by chlamydia) Ryc. 3.3. Niewielka ilość śluzowej wydzieliny wyciśnięta z cewki moczowej u mężczyzny z NGU. Ryc. 3.3a. Śluzowo-ropny wyciek z cewki moczowej u mężczyzny może świadczyć o zakażeniu rzeżączką lub NGU. W celu ustalenia rozpoznania należy wykonać badania laboratoryjne: wymaz barwiony metodą Grama lub błękitem metylenowym, hodowle na rzeżączkę lub inne testy. Ryc. 3.4. Nierzeżączkowe zapalenie cewki moczowej. Rozmaz wydzieliny z cewki moczowej barwiony metodą Grama. Niewielka liczba leukocytów oraz komórek nabłonkowych. Brak Gram-ujemnych dwoinek z dużym prawdopodobieństwem wyklucza rzeżączkę. Ryc. 3.4a. NGU. Wymaz zawiera leukocyty wielojądrzaste oraz różne bakterie. Brak ułożonych wewnątrzleukocytarnie dwoinek rzeżączki. Ryc. 3.5. Chlamydialne zapalenie szyjki macicy. Niewielka ilość śluzowo-ropnej wydzieliny oraz krwawienie, które pojawiło się po pobraniu materiału z szyjki macicy. Ryc. 3.6. Balanitis circinata. Grudkowo-krostkowe, lekko złuszczające zmiany na prąciu u mężczyzny z zespołem Reitera. (Ze zbioru M. Kamińskiego). Ryc. 3.6a. Zespół Reitera. Balanitis circinata. (Ze zbiorów Instytutu Wenerologii AM w Warszawie). Ryc. 3.7. Zmiany skórne w zespole Reitera. Wykwity grudkowe i objawy hiperkeratozy na skórze dłoni oraz pojedyncze ognisko hiperkeratozy na udzie (keratoderma blennorrhagica). Zmiany troficzne paznokci z silnie zaznaczoną hiperkeratozą podpaznokciową. (Ze zbiorów L.E. Millikana). Ryc. 3.7a. Zespół Reitera. Łuszczycopodobne zmiany na członku, mosznie i udach. (Ze zbiorów prof. M. Kamińskiego). Ryc. 3.7b. Zespół Reitera. Polyarthritis non supurativa. (Ze zbiorów Instytutu Wenerologii AM w Warszawie). Ryc. 3.7c. Zespół Reitera. Polyarthritis non supurativa. (Ze zbiorów Instytutu Wenerologii AM w Warszawie). Ryc. 3.7d. Zespół Reitera. Polyarthritis non supurativa. (Ze zbiorów Instytutu Wenerologii AM w Warszawie). Ryc. 3.7e. Zespół Reitera. Exfoliatio areata linquae. (Ze zbiorów Instytutu Wenerologii AM w Warszawie). Ryc. 3.7f. Zespół Reitera. Stomatitis. (Ze zbiorów Instytutu Wenerologii AM w Warszawie). Ryc. 3.7g. Zespół Reitera. Coniunctivitis. (Ze zbiorów Instytutu Wenerologii AM w Warszawie).

Ryc. 3.8. Zapalenie spojówek wywołane przez chlamydie. Przekrwienie i obrzęk powiek oraz ropna wydzielina wydobywająca się z worka spojówkowego niemowlęcia. Ryc. 3.9. Preparat z hodowli komórkowej barwiony jodyną Jonesa. Ryc. 3.10. Preparat z hodowli komórkowej barwiony przeciwciałami monoklonalnymi znakowanymi fluoresceiną. Wtręty wykazują zieloną fluorescencję na tle czerwonych komórek McCoya. Ryc. 3.11. Immunofluorescencja bezpośrednia. Ciałka podstawowe chlamydii widoczne są jako jaskrawozielone okrągłe twory. Ryc. 3.12. Immunofluorescencja bezpośrednia. Jaskrawozielone ciałka podstawowe chlamydii obok zabarwionych na czerwono komórek nabłonka. Rozdział 4 Rzeżączka (Gonorrhea) Ryc. 4.2. Rzeżączka u mężczyzny. Ropny wyciek z cewki moczowej. Ryc. 4.2a. Rzeżączka u mężczyzny. Ropny wyciek z cewki moczowej. Ryc. 4.2b. Rzeżączka + świerzb. Ropny wyciek z cewki moczowej oraz obrzękowe grudki na żołędzi wywołane przez świerzbowiec ludzki. Ryc. 4.3. Rzeżączkowe zapalenie spojówek u osoby dorosłej. Przekrwienie oraz ropna wydzielina wydobywająca się z worka spojówkowego. Ryc. 4.4. Rzeżączkowe zapalenie najądrzy. Ryc. 4.5. Rzeżączkowe zapalenie gruczołów Tysona. Ryc. 4.5a. Rzeżączka. Ropne zmiany na żołędzi (pyoderma) wywołane przez dwoinki rzeżączki. Ryc. 4.6. Rzeżączkowe zapalenie gruczołów przedsionkowych większych (bartholinitis gonorrhoica). Ropna wydzielina zawierająca gonokoki, wypływająca z otworu przewodu wyprowadzającego. Ryc. 4.7. „Ropień” gruczołu Bartholina. Bolesny guz zapalny oraz obrzęk i zaczerwienienie wargi sromowej większej po stronie prawej. Ryc. 4.8. Rozsiane zakażenie rzeżączkowe (DGI). Zapalenie stawu kolanowego. Ryc. 4.9. Ropna krosta u podstawy kciuka u chorej z rozsianym zakażeniem rzeżączkowym. Ryc. 4.9a. Rozsiane zakażenie rzeżączkowe (DGI). Zmiany krostkowe na dłoni. Ryc. 4.9b. Rozsiane zakażenie rzeżączkowe (DGI). Krosta na opuszce kciuka. Ryc. 4.9c. Rozsiane zakażenie rzeżączkowe (DGI). Krosta na grzbiecie stopy. Ryc. 4.9d. Rozsiane zakażenie rzeżączkowe (DGI). Ropna krosta na grzbiecie stopy u podstawy palców.

Ryc. 4.9e. Rozsiane zakażenie rzeżączkowe (DGI). Zmiany krwotoczne i krostkowe na stopie. Ryc. 4.10. Rozsiane zakażenie rzeżączkowe (DGI). Zmiany na skórze kolana. Ryc. 4.11. Rozsiane zakażenie rzeżączkowe (DGI). Nekrotyczna krosta otoczona rumieniową obwódką zapalną. Ryc. 4.19. Rzeżączka u mężczyzn. Wymaz z cewki moczowej barwiony metodą Grama. Liczne leukocyty, z których część zawiera dwoinki rzeżączki. Ryc. 4.19a. Rzeżączka u mężczyzny. Rozmaz barwiony metodą Grama. Gram-ujemne gonokoki wewnątrz leukocytu. Ryc. 4.20. Rzeżączka u kobiet. Wymaz z szyjki macicy barwiony metodą Grama, zawierający leukocyt z wewnątrz położonymi dwoinkami rzeżączki. Widoczne w preparacie liczne bakterie stanowią zanieczyszczenie florą bakteryjną pochwy. Rozdział 6 Zakażenia pochwy i sromu (Vaginitis/Vulvovaginitis) Ryc. 6.1. Bakteryjne zakażenie pochwy. Złuszczone komórki naskórka pochwy o zatartych granicach, pokryte licznymi bakteriami clue cells. Ryc. 6.1a. Obraz prawidłowy. Wymaz z pochwy barwiony metodą Grama. Pojedyncze komórki nabłonkowe. Liczne Gram-dodatnie pałeczki kwasu mlekowego. Ryc. 6.1b. Obraz przejściowy. Komórki nabłonkowe, pojedyncze leukocyty, pojedyncze pałeczki kwasu mlekowego, skąpa mieszana flora bakteryjna. Ryc. 6.1c. Bakteryjne zakażenie pochwy (BV). Brak pałeczek kwasu mlekowego. Liczne zakrzywione pałeczki (Mobilluncus sp.). Komórki nabłonkowe o zatartych granicach, pokryte licznymi bakteriami – clue cells. Ryc. 6.3. Pieniste upławy towarzyszące rzęsistkowemu zapaleniu pochwy. Ryc. 6.4. Krwawe wybroczyny na tarczy szyjki macicy (strawberry cervix) są częstym objawem rzęsistkowicy. Ryc. 6.5. Badanie w „kropli wiszącej”. Rzęsistki rozpoznaje się na podstawie charakterystycznych ruchów oraz typowego kształtu i wielkości pierwotniaków. Ryc. 6.5a. Rzęsistkowica. W badaniu fluorescencyjnym rzęsistki pochwowe wykazują zieloną fluorescencję, zachowują swój kształt i wielkość. Ryc. 6.6. Kandydoza pochwy. Gęste serowate upławy przylegające do ścian pochwy i szyjki macicy. Ryc. 6.7. Drożdżyca sromu szerząca się na okolice odbytu. Ryc. 6.8. Candida albicans. Hodowla na podłożu Sabourauda. Ryc. 6.8a. Kandydoza pochwy. Wymaz z pochwy po dodaniu 10% KOH uwidacznia owalne pączkujące komórki Candida oraz pseudostrzępki.

Ryc. 6.8b. Kandydoza pochwy. Wymaz barwiony metodą Grama. Obecne Gram-dodatnie owalne komórki Candida, niektóre pączkujące. Rozdział 7 Opryszczka narządów płciowych (Genital herpes) Ryc. 7.1. Drobne, zgrupowane pęcherzyki umiejscowione na rumieniowej podstawie są charakterystycznym objawem zakażenia wirusem opryszczki. Ryc. 7.1a. Pęcherzyki na rumieniowej podstawie są zazwyczaj wywołane zakażeniem wirusami opryszczki zwykłej (Herpes simplex virus) typ 1 lub typ 2. Ryc. 7.2. Herpes progenitalis. Liczne nadżerki na wargach sromowych oraz przylegającej skórze wywołane przez HSV-2. Ryc. 7.2a. Herpes progenitalis. Pęcherzyki i nadżerki na skórze sromu, warg sromowych i w okolicy odbytu. Ryc. 7.2b. Herpes progenitalis. Ta sama pacjentka. Zmiany nadżerkowe na wewnętrznej powierzchni warg sromowych mniejszych. Ryc. 7.3. Zmiany nadżerkowo-martwicze na tarczy szyjki macicy wywołane przez HSV-2. Ryc. 7.4. Balanoposthitis herpetica wywołana przez HSV-2. Ryc. 7.4a. Herpes progenitalis. Pęcherzyki na skórze prącia. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 7.4b. Herpes progenitalis. Drobne nadżerki na skórze członka. (Ze zbiorów L.E. Millikana). Ryc. 7.4c. Herpes progenitalis. Pojedyncze pęcherzyki na skórze członka. Ryc. 7.4d. Herpes progenitalis. Drobne pęcherzyki i nadżerki na skórze członka i koronie żołędzi. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 7.4e. Herpes progenitalis. Drobne pęcherzyki na skórze członka. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 7.4f. Herpes progenitalis. Drobne pęcherzyki na skórze członka. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 7.4g. Herpes progenitalis. Zmiany pęcherzykowo-nadżerkowe na skórze członka i żołędzi. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 7.4h. Herpes progenitalis. Nadżerki pokryte ropną wydzieliną u podstawy członka. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 7.4i. Herpes progenitalis. Zmiany pęcherzykowo-nadżerkowe na wewnętrznej powierzchni ud u pacjenta po transplantacji nerki. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 7.5. Zmiany wywołane przez HSV na skórze pośladków. Ryc. 7.5a. Herpes recurrens. Nawrotowe zmiany na pośladku. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 7.5b. Herpes progenitalis HSV-2 na skórze pośladka. (Ze zbiorów Instytutu Wenerologii AM w Warszawie). Ryc. 7.5c. Herpes progenitalis HSV-2 na skórze pośladka. (Ze zbiorów Instytutu Wenerologii AM w Warszawie). Ryc. 7.6. Liczne, zgrupowane pęcherzyki w okolicy odbytu wywołane przez wirus opryszczki. Ryc. 7.7. Opryszczka o umiejscowieniu pozapłciowym. Zmiana na palcu określana w literaturze angielskiej jako herpetic withlow.

Ryc. 7.7a. Zanokcica (paronychia) wywołana przez wirusy opryszczki. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 7.7b. Zanokcica (paronychia) wywołana przez wirusy opryszczki zwykłej. Ryc. 7.7c. Herpes simplex. Zmiany na palcu. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 7.7d. Herpes simplex. Wysiew pęcherzyków w okolicy łokciowej u pacjenta z AIDS. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 7.7e. Herpes simplex. Wysiew pęcherzyków na przedramieniu. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 7.8. Liczne zmiany pęcherzykowo-nadżerkowe na skórze noworodka zakażonego HSV-2. Ryc. 7.8a. Herpes simplex u małego dziecka. Zmiany na powiekach i skórze w okolicy oka. Ryc. 7.8b. Herpes labialis. Rozległe zmiany na wardze górnej i dolnej u małego dziecka wywołane zakażeniem wirusem Herpes. Ryc. 7.8c. Herpes simplex. Zmiany pęcherzykowe i nadżerkowe na skórze palców małego dziecka. Ryc. 7.8d. Herpes progenitalis u małego dziecka. Zmiany na skórze sromu oraz pośladków. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 7.8e. Herpes simplex w pachwinie oraz na udzie u małego dziecka. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 7.9. Test Tzancka. Wielojądrzaste komórki olbrzymie. Ryc. 7.10. Herpes labialis. Opryszczka wargowa wywołana jest zazwyczaj przez Herpes simplex virus typ 1 (HSV-1). W rzadkich przypadkach tego typu zmiany mogą być wywołane przez HSV-2. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 7.10a. Herpes labialis. Pęcherzyki, nadżerki i strupy na wargach górnej i dolnej. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 7.10b. Herpes labialis. Drobne, zgrupowane pęcherzyki na wardze górnej. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 7.10c. Herpes labialis. Rozległe zmiany (pęcherzyki i strupy) na wargach górnej i dolnej. Ryc. 7.11. Stomatitis herpetica. Opryszczkowate zapalenie jamy ustnej. Liczne pęcherzyki i nadżerki na wewnętrznej stronie wargi górnej. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 7.12. Herpes simplex. Zgrupowane pęcherzyki na rumieniowej podstawie na skórze policzka. Ryc. 7.13. Herpes simplex. Pęcherzyki na skórze pod okiem. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 7.14. Herpes simplex. Pęcherzyki na skórze czoła. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 7.15. Herpes nosalis. Zmiany wywołane wirusem opryszczki zwykłej na skrzydełku nosa. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 7.16. Herpes simplex. Zmiany opryszczkowe na koniuszku ucha. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 7.17. Herpes simplex u pacjenta z lymphoma. Rozległe, głębokie zmiany na wardze górnej. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana).

Rozdział 8 Zakażenia narządów płciowych wywołane wirusem brodawek (Genital warts) Ryc. 8.1. Kłykciny kończyste na języczku. Ryc. 8.2. Kłykciny kończyste na wewnętrznej blaszce napletka. Ryc. 8.3. Rozległe kłykciny kończyste na żołędzi i zewnętrznej blaszce napletka. Ryc. 8.3a. Kłykciny kończyste na żołędzi i wewnętrznej blaszce napletka. Ryc. 8.3b. Brodawki przypaznokciowe u pacjenta z kłykcinami kończystymi. Ryc. 8.3c. Kłykciny kończyste w rowku zażołędnym. Ryc. 8.4. Rozległe kłykciny kończyste na żołędzi i wewnętrznej blaszce napletka. Ryc. 8.4a. Kłykciny kończyste na skórze prącia. Ryc. 8.4b. Kłykciny kończyste na błonie śluzowej żołędzi prącia i wewnętrznej blaszce napletka. Ryc. 8.4c. Kłykciny kończyste na skórze prącia. Ryc. 8.4d. Współwystępowanie mięczaka zakaźnego z kłykcinami kończystymi na skórze prącia. Ryc. 8.5. Kłykciny kończyste w ujściu cewki moczowej. Ryc. 8.5a. Kłykciny kończyste w ujściu cewki moczowej. Ryc. 8.6. Przerośnięte kłykciny w okolicy odbytu u mężczyzny. Ryc. 8.7. Kłykciny kończyste sromu i okolicy odbytu. Ryc. 8.7a. Kłykciny kończyste w przedsionku pochwy po próbie z 5% kwasem octowym. Ryc. 8.7b. Choroba Bowena na skórze palca wskazującego u pacjentki z kłykcinami kończystymi. Ryc. 8.7c. Papilloma pigmentosum na sromie. Ryc. 8.8. Kłykciny sromu przechodzące na skórę pachwin i pośladków. Ryc. 8.8a. Kłykciny kończyste w okolicy pachwinowej. Ryc. 8.8b. Kłykciny kończyste w okolicy pachwinowej po leczeniu zabiegowym (elektrokoagulacja). Ryc. 8.9. Przerosłe kłykciny sromu u osoby z ziarnicą złośliwą, wywołane przez HPV-11. Ryc. 8.9a. Kłykciny olbrzymie Buschkego-Löwensteina na sromie. Ryc. 8.9b. Współistnienie kłykcin olbrzymich Buschkego-Löwensteina z chorobą Bowena w okolicy odbytu. Ryc. 8.9c. Kłykciny olbrzymie Buschkego-Löwensteina w pachwinach. Ryc. 8.10. Kłykciny olbrzymie Buschkego-Löwensteina w okolicy odbytu. Ryc. 8.11. Kłykciny w okolicy odbytu u 3-letniej dziewczynki.

Ryc. 8.11a. Kłykciny kończyste w okolicy odbytu u 5-letniego dziecka. Ryc. 8.12. Rozległe kłykciny u kilkunastoletniego chłopca. Ryc. 8.13. Bowenoid papulosis – zmiany grudkowe umiejscowione na żołędzi, wywołane przez HPV-16. Ryc. 8.14. Bowenoid papulosis na żołędzi. Ryc. 8.15. Bowenoid papulosis – płasko-wyniosłe, intensywnie przebarwione wykwity na sromie, wywołane przez HPV-16. Ryc. 8.15a. Bowenoid papulosis na sromie. Ryc. 8.15b. Współistnienie bowenoid papulosis z molluscum contagiosum na sromie. Ryc. 8.16. Bowenoid papulosis – kliniczne cechy przejścia do raka kolczystokomórkowego. Ryc. 8.17. Choroba Bowena na żołędzi. Typowe, blaszkowate, czerwone, dobrze odgraniczone ogniska. Ryc. 8.18. Inwazyjny rak kolczystokomórkowy prącia, który rozwinął się na podłożu choroby Bowena. U partnerki stwierdzono zmiany CIN 2/3 na szyjce macicy. Ryc. 8.19. Epidermodysplasia verruciformis, lokalizacja na sromie. Ryc. 8.19a. Epidermodysplasia verruciformis w pachwinach. Rozdział 9 Mięczak zakaźny (Molluscum contagiosum) Ryc. 9.1. Typowy guzek mięczaka zakaźnego na skórze napletka. Ryc. 9.1a. Mięczak zakaźny. Półprzezroczyste kopulaste guzki na skórze napletka. (Ze zbiorów CDC). Ryc. 9.1b. Mięczak zakaźny. Wyniosłe, błyszczące guzki na skórze napletka. (Ze zbiorów CDC). Ryc. 9.1c. Molluscum contagiosum na skórze członka. (Ze zbiorów Instytutu Wenerologii AM w Warszawie). Ryc. 9.2. Mięczak zakaźny. Duży guzek barwy cielistej z zagłębieniem w części środkowej. Ryc. 9.3. Mnogie guzki mięczaka na skórze wzgórka łonowego oraz na udach. Ryc. 9.3a. Mięczak zakaźny. Typowy guzek na skórze wzgórka łonowego. (Ze zbiorów CDC). Ryc. 9.3b. Mięczak zakaźny. Mnogie guzki na skórze wzgórka łonowego. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 9.3c. Mięczak zakaźny. Guzki na skórze wzgórka łonowego. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 9.4. Małe guzki mięczaka zakaźnego w pachwinie oraz na wewnętrznej powierzchni ud. Ryc. 9.4a. Mięczak zakaźny. Ta sama pacjentka. Pojedynczy guzek na tylnej powierzchni skóry uda. Ryc. 9.4b. Molluscum contagiosum, lokalizacja w pachwinach. (Ze zbiorów Instytutu Wenerologii AM w Warszawie). Ryc. 9.5. Mięczak zakaźny. Liczne guzki mięczaka zakaźnego w szparze pośladkowej. (Ze zbioru L.E. Millikana).

Ryc. 9.5a. Mięczak zakaźny. Mnogie guzki na skórze ramienia. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 9.5b. Mięczak zakaźny. Mnogie guzki na skórze brody i szyi. Zmiany tego typu są częste u pacjentów zakażonych HIV. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 9.5c. Mięczak zakaźny. Ten sam pacjent. Ryc. 9.6. Obraz histologiczny. Ciemne, wewnątrzkomórkowe wtręty, tzw. ciałka mięczakowate. Ryc. 9.6a. Mięczak zakaźny. „Ciałka mięczakowate” barwione jodyną Lugola. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Rozdział 10 Kiła (Syphilis) Kiła pierwszego okresu (Primary syphilis) Ryc. 10.1. Obraz histopatologiczny zmian kiłowych wczesnych. H-E, pow. 40 x. Ryc. 10.2. Obraz histopatologiczny zmian kiłowych wczesnych. H-E, pow. 400 x. Ryc. 10.3. Obraz histopatologiczny kilaka serca. H-E, pow. 950 x. Ryc. 10.3a. Badanie mikroskopowe w ciemnym polu widzenia. Krętki blade przypominają wyglądem spirale o regularnych skrętach. W badaniu tym można zaobserwować charakterystyczne ruchy bakterii: postępowy, wahadłowy i obrotowy. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 10.6. Owrzodzenie pierwotne, powiększenie węzłów chłonnych. Ryc. 10.6a. Objaw pierwotny na napletku. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 10.6b. Gojący się objaw pierwotny na wewnętrznej blaszce napletka. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.6c. Objaw pierwotny na żołędzi i przylegającej do niego wewnętrznej blaszce napletka (objaw pierwotny odbitkowy) (kissing chancre). (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.6d. Objaw pierwotny odbitkowy na wewnętrznej blaszce napletka. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 10.6e. Objaw pierwotny odbitkowy na żołędzi i wewnętrznej blaszce napletka. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.7. Owrzodzenie pierwotne i obrzęk stwardniały wargi sromowej. Ryc. 10.7a. Objaw pierwotny na wardze sromowej większej. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 10.8. Owrzodzenie pierwotne szyjki macicy. Ryc. 10.9. Objaw pierwotny w okolicy odbytu. Ryc. 10.10. Objaw pierwotny mnogi.

Ryc. 10.10a. Objaw pierwotny mnogi. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.11. Objaw pierwotny szczelinowaty. Ryc. 10.12. Objaw pierwotny olbrzymi. Ryc. 10.13. Objaw pierwotny poronny. Ryc. 10.14. Kiłowe zapalenie żołędzi prącia. Ryc. 10.15. Obrzęk stwardniały napletka. Ryc. 10.16. Objaw pierwotny zgorzelinowy. Ryc. 10.16a. Rozległy i głęboki objaw pierwotny, tzw. objaw pierwotny żrący (sclerosis primaria phagoides), obserwuje się u osób wyniszczonych i alkoholików. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.17. Nieodprowadzalność napletka. Ryc. 10.17a. Obrzęk napletka i jego nieodprowadzalność (stulejka, phimosis) jest częstym powikłaniem kiłowego objawu pierwotnego. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.17b. Obrzęk napletka i stulejka jako powikłanie objawu pierwotnego. Obustronne powiększenie węzłów chłonnych. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.17c. Objaw pierwotny na brzegu napletka powodujący stulejkę. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.18. Zadzierzgnięcie napletka. Ryc. 10.18a. Powikłaniem kiłowego objawu pierwotnego może być zadzierznięcie napletka (załupek, paraphimosis). (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Rozdział 10 Kiła drugiego okresu (Secondary syphilis) Ryc. 10.19. Osutka plamista wczesna. Ryc. 10.19a. Kiła II okresu wczesna. Osutka plamista na bocznych powierzchniach tułowia i przednich powierzchniach ramion i przedramion. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.19b. Osutka plamista na plecach chorej przedstawionej na rycinie 10.19a. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.19c. Osutka plamista na przedniej powierzchni klatki piersiowej. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.19d. Osutka plamista na brzuchu. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.19e. Osutka plamista na przedniej powierzchni klatki piersiowej. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.20. Osutka nawrotowa plamisto-grudkowa. Ryc. 10.20a. Kiła II okresu nawrotowa. Osutka plamisto-grudkowa. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.21. Zmiany plamisto-grudkowe na dłoniach.

Ryc. 10.21a. Osutka plamisto-grudkowa na dłoni. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.21b. Osutka kiłowa na dłoni. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 10.21c. Osutka kiłowa na dłoniach u kobiety rasy czarnej. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 10.21d. Osutka kiłowa. Dyskretne zmiany na dłoni. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.22. Zmiany plamisto-grudkowe na podeszwach stóp. Ryc. 10.22a. Osutka plamisto-grudkowa na stopie. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.23. Grudki łuszczycopodobne. Ryc. 10.24. Grudki łuszczycopodobne. Ryc. 10.24a. Kiłowa osutka łuszczycopodobna. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 10.24b. Osutka łuszczycopodobna. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.25. Grudki liszajcowate. Ryc. 10.25a. Osutka grudkowa na przedniej powierzchni klatki piersiowej. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.25b. Osutka grudkowa w dole pachowym. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.25c. Kiła II okresu u kobiety rasy czarnej. Zmiany określane są w literaturze anglojęzycznej jako nickles and dimes. (Ze zbiorów CDC). Ryc. 10.25d. Nickles and dimes w fałdach nosowo-wargowych. (Ze zbiorów CDC). Ryc. 10.25e. Osutka grudkowa na skórze czarnej. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 10.25f. Zmiany grudkowo-martwicze na skórze czarnej. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 10.25g. Osutka grudkowa na skórze prącia. (Ze zbiorów CDC). Ryc. 10.25h. Osutka kiłowa na skórze prącia i moszny. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 10.26. Grudki przerosłe wrzodziejące na sromie. Ryc. 10.26a. Grudki przerosłe, sączące i wrzodziejące. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.26b. Grudki przerosłe w okolicy pępkowej. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.27. Lepieże płaskie w okolicy odbytu. Ryc. 10.27a. Kłykciny płaskie (condylomata lata). (Ze zbiorów CDC). Ryc. 10.27b. Kłykciny płaskie. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.27c. Kłykciny płaskie. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.27d. Kłykciny płaskie. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.27e. Kłykciny płaskie w pachwinie. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.27f. Kłykciny płaskie w szparze międzypośladkowej. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.28. Grudki modzelowate. Ryc. 10.28a. Grudki modzelowate na stopach. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego).

Ryc. 10.28b. Grudki modzelowate na stopach u mężczyzny rasy czarnej. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 10.28c. Osutka na krawędzi zewnętrznej ręki u pacjenta przedstawionego na rycinie 10.28b. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 10.28d. Grudki modzelowate na stopie. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.29. Osutka liszajowata. Ryc. 10.30. Osutka nawrotowa krostkowa. Ryc. 10.31. Osutka nawrotowa krostkowa. Ryc. 10.31a. Osutka grudkowo-krostkowa. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.32. Niesztowice kiłowe u chorego przedstawionego na rycinie 10.31. Ryc. 10.32a. Niesztowice kiłowe. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.32b. Osutka grudkowo-krostkowa i niesztowice. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.32c. Chora przedstawiona na rycinie 10.32b (widok od tyłu). (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.32d. Kiła II okresu. Osutka i niesztowice. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 10.33. Plamy kiłowe w błonie śluzowej wargi dolnej i zmiany nadżerkowe na języku. Ryc. 10.33a. Kiła II okresu. Grudki wrzodziejące na grzbiecie języka. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.34. Zmiany kiłowe w pochwie. Ryc. 10.35. Bielactwo kiłowe. Ryc. 10.35a. Bielactwo kiłowe (leukoderma syphiliticum). Odbarwienia skóry na szyi i karku. W literaturze anglojęzycznej zmiany tego typu nazwane są collar of Venus. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.35b. Bielactwo kiłowe na tułowiu. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.36. Łysienie kiłowe. Ryc. 10.36a. Łysienie kiłowe. Znaczne przerzedzenie włosów w okolicy skroniowej i potylicznej. Uwagę zwraca również znaczne ścieńczenie włosów. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.36b. Łysienie kiłowe. Przerzedzenie włosów na szczycie głowy. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.36c. Łysienie kiłowe. Ogniskowe wyłysienie na szczycie głowy, przypominające futro zniszczone przez mole. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Rozdział 10 Kiła trzeciego okresu (Tertiary syphilis) Ryc. 10.37. Zmiany naciekowe kiły II/III okresu. Ryc. 10.38. Kiła guzkowo-pełzakowata. Ryc. 10.38a. Kiła guzkowo-pełzakowata. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana).

Ryc. 10.39. Kiła kilakowata Ryc. 10.40. Kiła kilakowata. Ryc. 10.40a. Kilak (gumma). (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.40b. Kilak na ramieniu. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.40c. Kilaki na przedramieniu. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.41. Perforacja podniebienia. Ryc. 10.42. Tętniak tętnicy głównej. Ryc. 10.43. Stawy Charcota. Ryc. 10.44. Wrzód drążący stopy. Ryc. 10.44a. Wiąd rdzenia (tabes dorsalis). Wrzód drążący stopy. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Ryc. 10.44b. Wiąd rdzenia. Wrzód drążący stopy. (Ze zbiorów prof. T.F. Mroczkowskiego). Rozdział 10 Kiła wrodzona (Congenital syphilis) Ryc. 10.46. Kiła płodu. Ryc. 10.47. Osutka plamisto-pęcherzowa na stopach (ze zbioru prof. S. Jabłońskiej). Ryc. 10.47a. Kiła wrodzona wczesna. Osutka plamisto-pęcherzowa na stopach. (Ze zbiorów prof. D.H. Martina). Ryc. 10.47b. Osutka plamisto-pęcherzowa na stopach. Ten sam pacjent. (Ze zbiorów prof. D.H. Martina). Ryc. 10.47c. Osutka plamisto-pęcherzowa na rękach. Ten sam pacjent. (Ze zbiorów prof. D.H. Martina). Ryc. 10.47d. Osutka plamisto-pecherzowa na rękach. Ten sam pacjent. (Ze zbiorów prof. D.H. Martina). Ryc. 10.48. Osutka grudkowa o dużych naciekowych wykwitach na twarzy oraz zlewne zmiany naciekowe na rękach. (Ze zbioru prof. S. Jabłońskiej). Ryc. 10.49. Blizny Parrota. (Ze zbioru prof. S. Jabłońskiej). Ryc. 10.50. Nos siodełkowaty. (Ze zbioru prof. S. Jabłońskiej). Ryc. 10.50a. Kiła wrodzona. Nos siodełkowaty. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 10.51. Zmiany w błonie śluzowej jamy ustnej. Ryc. 10.52. Podudzia szablaste. Ryc. 10.52a. Podudzia szablaste. Zgrubienia na kościach podudzia. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 10.53. Śródmiąższowe zapalenie rogówki. Ryc. 10.54. Zęby Hutchinsona. (Ze zbioru prof. S. Jabłońskiej). Ryc. 10.55. Osutka plamista przed podaniem penicyliny.

Ryc. 10.56. Zaostrzenie osutki w przebiegu odczynu Jarischa, Herxheimera i Łukasiewicza u chorego przedstawionego na rycinie 10.55. Rozdział 11 Wrzód miękki (Chancroid) Ryc. 11.0. August Ducrey (1860-1940) – odkrywca bakterii wywołującej wrzód miękki (Haemophilus ducreyi). Ryc. 11.1. Wrzód miękki. Pojedyncze owrzodzenie na skórze prącia. Ryc. 11.1a. Wrzód miękki. Gojące się pojedyncze owrzodzenie na skórze członka. Ryc. 11.2. Mnogie owrzodzenia na wewnętrznej stronie napletka. Ryc. 11.2a. Wrzód miękki. Mnogie owrzodzenia na żołędzi i w rowku zażołędnym. (Ze zbiorów prof. M. Kamińskiego). Ryc. 11.2b. Wrzód miękki. Mnogie owrzodzenia na członku. Ryc. 11.2c. Wrzód miękki. Gojące się owrzodzenie na żołędzi u pacjenta z vitiligo. Owrzodzenia na skórze ud są najprawdopodobniej następstwem autoinokulacji. Ryc. 11.2d. Wrzód miękki. Owrzodzenie o nierównych brzegach w rowku zażołędnym. Duże owrzodzenie w pachwinie jest najprawdopodobniej wynikiem autoinokulacji. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 11.3. Liczne owrzodzenia na skórze sromu i w szparze pośladkowej, wywołane przez Haemophilus ducreyi. Zmiany przypominają kiłowe grudki sączące oraz kłykciny płaskie (kiłowe odczyny serologiczne oraz badanie na krętki – ujemne). Ryc. 11.3a. Wrzód miękki u kobiety. Ta sama pacjentka, co na rycinie 11.3 (inne ujęcie). Ryc. 11.3b. Wrzód miękki. Bolesne owrzodzenie o nieregularnym kształcie i nierównym dnie w okolicy wejścia do pochwy. Ryc. 11.4. Wrzód miękki. Mnogie owrzodzenia na skórze moszny, w pachwinach oraz na wewnętrznej powierzchni ud. Dno owrzodzeń ma nierówną, ziarnistą powierzchnię. Ryc. 11.4a. Wrzód miękki. Ten sam pacjent (inne ujęcie). Ryc. 11.5. Mnogie owrzodzenia na żołędzi oraz wewnętrznej blaszce napletka (ze zbioru prof. M. Kamińskiego). Ryc. 11.5a. Wrzód miękki. Mnogie owrzodzenia o nieregularnym kształcie, nierównych i krwawiących brzegach na wewnętrznej blaszce napletka, w okolicy wędzidełka oraz na koronie żołędzi. Ryc. 11.5b. Wrzód miękki. Mnogie owrzodzenia o nieregularnym kształcie, ostro odgraniczone od otoczenia, o podminowanych brzegach i nierównym dnie na skórze członka i moszny. (Ze zbiorów L.E. Millikana). Ryc. 11.6. Wrzód miękki. Owrzodzenia w okolicy odbytu. Ryc. 11.7. Wrzód miękki. Liczne, drobne owrzodzenia na skórze sromu.

Ryc. 11.8. Owrzodzenia na prąciu oraz w pachwinie wywołane zakażeniem Haemophilus ducreyi. Zmiany w pachwinie są następstwem autoinokulacji, a nie zajęcia węzłów chłonnych. Ryc. 11.9. Wrzód miękki. Jednostronne bolesne powiększenie węzłów chłonnych. Ryc. 11.9a. Wrzód miękki. U 30-40% mężczyzn owrzodzeniom na narządach płciowych towarzyszy powiększenie węzłów chłonnych w pachwinach (bubo). Ryc. 11.9b. Wrzód miękki. Owrzodzeniom na członku towarzyszą zmiany w węzłach chłonnych w pachwinach (bubo). Ryc. 11.10. Wrzód miękki. Szczelinowate owrzodzenie w pachwinie spowodowane rozpadem bubo. Ryc. 11.10a. Wrzód miękki. W przypadkach nieleczonych bubo może ulec rozpadowi, tworząc owrzodzenie, z którego sączy się lepka, ropna wydzielina. Ryc. 11.11. Wrzód miękki. Obraz mikroskopowy wydzieliny z owrzodzeń, barwionej metodą Grama. Liczne pleomorficzne Gram-ujemne pałeczki. Niektóre układają się linijnie, przypominając ławice ryb. Rozdział 12 Ziarnica weneryczna pachwin (Lymphogranuloma venereum) Ryc. 12.1. Objaw pierwotny LGV. Małe, niebolesne owrzodzenie na skórze prącia. Ryc. 12.2. Objaw pierwotny LGV u podstawy wędzidełka. Ryc. 12.2a. LGV. Objaw pierwotny umiejscowiony w rowku zażołędnym. Ryc. 12.3. LGV. Jednostronne powiększenie węzłów chłonnych w pachwinie. Wczesny okres bubo. (Ze zbioru L.E. Millikana). Ryc. 12.3a. LGV. Jednostronne zapalenie pachwinowych węzłów chłonnych (II okres choroby). Ryc. 12.4. LGV. Powiększone węzły pachwinowe i udowe, przedzielone więzadłem pachwinowym (groove sign). Ryc. 12.4a. LGV. Groove sign. Przedzielone przez więzadło pachwinowe powiększone węzły chłonne w pachwinach. (Ze zbiorów CDC). Ryc. 12.4b. LGV. Obustronne zapalenie pachwinowych węzłów chłonnych. Ryc. 12.4c. LGV. Obustronne zmiany w pachwinowych węzłach chłonnych. Widoczna przetoka, z której sączy się ropna wydzielina. Ryc. 12.5. LGV. Zespół odbytniczo-odbytowy. Przetoka odbytniczo-skórna. Poniżej liczne kłykciny kończyste. Ryc. 12.6. Późne powikłanie LGV. Słoniowacizna sromu.

Rozdział 13 Ziarniniak pachwinowy (Granuloma inguinale) Ryc. 13.1. Ziarniniak pachwinowy. Ostro odgraniczone, lekko wyniosłe owrzodzenie o ziarnistym dnie, krwawiące przy dotyku. Ryc. 13.1a. Ziarniniak pachwinowy. Pojedyncze gojące się owrzodzenie na skórze członka. Zmiany są zwykle niebolesne, dobrze odgraniczone od skóry zdrowej, o ziarnistym dnie. Postać wrzodziejąca. Ryc. 13.1b. Ziarniniak pachwinowy. Pojedyncze niebolesne owrzodzenie o miękkiej podstawie i ziarnistym dnie. Postać wrzodziejąca. Ryc. 13.2. Ziarniniak pachwinowy – postać przerosła. Pojedyncze duże owrzodzenie o hiperkeratotycznej powierzchni na prąciu. Ryc. 13.2a. Ziarniniak pachwinowy. Zmiany brodawkowate na głowie członka. (Ze zbiorów CDC). Ryc. 13.2b. Ziarniniak pachwinowy. Mnogie zmiany brodawkowate na skórze prącia. Ryc. 13.3. Ziarniniak pachwinowy – postać martwicza. Rozległe owrzodzenia z ogniskową martwicą skóry na mosznie i prąciu. Ryc. 13.4. Ziarniniak pachwinowy – postać stwardniała. Zmiany bliznowate oraz mnogie owrzodzenia zniekształcające okolice narządów płciowych. Ryc. 13.4a. Ziarniniak pachwinowy. Zmiany bliznowato-wrzodziejące u kobiety. (Ze zbiorów L.E. Millikana). Ryc. 13.4b. Ziarniniak pachwinowy. Zmiany bliznowate w okolicy sromu i odbytu. Ryc. 13.5. Ziarniniak pachwinowy. Pseudolimfadenopatia. Owrzodzenia w pachwinach niemające związku z węzłami chłonnymi. Ryc. 13.6. Ziarniniak pachwinowy. Długo trwający proces może powodować zniekształcenie napletka i żołędzi. Rozdział 14 Świerzb i wszawica łonowa (Scabies & Pediculosis pubis) Ryc. 14.1. Świerzbowiec ludzki jest kształtu prawie okrągłego. Ryc. 14.1a. Świerzbowiec ludzki w zeskrobinach naskórka. Obraz mikroskopowy. Ryc. 14.2. Nora drążona w warstwie rogowej naskórka jest objawem patognomonicznym dla świerzbu. Ryc. 14.2a. Świerzb (scabies). Typowym miejscem występowania świerzbu u dzieci są szpary międzypalcowe. (Ze zbiorów L.E. Millikana). Ryc. 14.2b. Świerzb (scabies). Swędzące zmiany grudkowo-krostkowe w szparze między palcem wskazującym a trzecim. (Ze zbiorów L.E. Millikana).

Ryc. 14.2c. Świerzb (scabies). Swędzące zmiany grudkowo-krostkowe w szparach między palcami trzecim i czwartym oraz czwartym i piątym. (Ze zbiorów L.E. Millikana). Ryc. 14.2d. Świerzb (scabies). Swędzące zmiany grudkowo-krostkowe w szparze międzypalcowej u osoby dorosłej. (Ze zbiorów L.E. Millikana). Ryc. 14.2e. Świerzb (scabies). Spryszczenie skóry pomiędzy kciukiem a palcem wskazującym u osoby dorosłej. (Ze zbiorów L.E. Millikana). Ryc. 14.3. Świerzb (scabies). Zmiany na prąciu, mosznie, w pachwinach oraz na skórze wzgórka łonowego. Ryc. 14.3a. Świerzb (scabies). Zmiany grudkowo-krostkowe oraz przeczosy na skórze pośladków u osoby dorosłej. (Ze zbiorów L.E. Millikana). Ryc. 14.3b. Świerzb (scabies), lokalizacja na pośladkach. (Ze zbiorów Instytutu Wenerologii AM w Warszawie). Ryc. 14.4. Świerzb (scabies). Obrzękowe grudki na żołędzi i skórze moszny. Ryc. 14.4a. Świerzb (scabies). Grudki obrzękowe na członku. (Ze zbiorów L.E. Millikana). Ryc. 14.4b. Świerzb (scabies). Grudki obrzękowe na żołędzi, skórze członka i moszny. (Ze zbiorów L.E. Millikana). Ryc. 14.4c. Świerzb (scabies). Grudki obrzękowe i objawy spryszczenia na żołędzi, skórze członka i moszny. Ryc. 14.4d. Świerzb (scabies). Grudki obrzękowe na głowie członka. Ryc. 14.4e. Świerzb (scabies). Grudki obrzękowe na głowie żołędzi i skórze członka. (Ze zbiorów L.E. Millikana). Ryc. 14.4f. Świerzb (scabies). Grudki obrzękowe w rowku zażołędnym oraz na głowie członka. (Ze zbiorów L.E. Millikana). Ryc. 14.5. Zmiany guzkowe na skórze worka mosznowego wywołane przez świerzb. Ryc. 14.6. Świerzb norweski. Zrogowaciałe i nawarstwione strupy na goleni i stopie u pacjenta z obniżoną odpornością. Ryc. 14.6a. Świerzb norweski (crusted scabies) na skórze stopy. (Ze zbiorów L.E. Millikana). Ryc. 14.7. Wesz łonowa przypomina swym kształtem kraba. Ryc. 14.7a. Wszawica łonowa (pediculosis pubis). Wesz łonowa jest szersza niż dłuższa. Obraz mikroskopowy. (Ze zbiorów L.E. Millikana). Ryc. 14.7b. Wszawica łonowa (pediculosis pubis). Wszy łonowe na owłosionej skórze wzgórka łonowego. (Ze zbiorów L.E. Millikana). Ryc. 14.8. Gnida wszy łonowej przytwierdzona do włosa.

Rozdział 15 Problemy wenerologiczne występujące u homoseksualistów (STDs among homosexual men) Ryc. 15.1. Kiła I okresu. Objaw pierwotny na palcu może być następstwem praktyk manualno-rektalnych. Ryc. 15.2. Objaw pierwotny na wardze dolnej. Zmiana w tym miejscu jest zwykle wynikiem kontaktów orogenitalnych lub oroanalnych. Ryc. 15.3. Kłykciny kończyste w okolicy odbytu mogą, ale nie muszą być następstwem kontaktów homoseksualnych. Ryc. 15.4. Powierzchowne owrzodzenie na udzie wywołane przez wirus cytomegalii u zakażonego HIV. (Ze zbiorów L.E. Millikana). Rozdział 16 Zespół nabytego upośledzenia odporności (HIV/AIDS) Ryc. 16.1. AIDS. Liczne nacieki mięsaka Kaposiego. Ryc. 16.1a. Mięsak Kaposiego u chorego na AIDS. Powierzchowny naciek w skórze głowy. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 16.1b. Mięsak Kaposiego u chorego na AIDS. Powierzchowny naciek w skórze małżowiny usznej i na jej pograniczu. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 16.1c. Mięsak Kaposiego u chorego na AIDS. Guzki na dziąsłach. Ryc. 16.1d. Mięsak Kaposiego u chorego na AIDS. Rozlany naciek na podniebieniu. Ryc. 16.1e. Mięsak Kaposiego u chorego na AIDS. Liczne zmiany na tułowiu, twarzy i kończynach. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 16.1f. Mięsak Kaposiego u chorego na AIDS. Ten sam chory. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 16.1g. Mięsak Kaposiego u chorego na AIDS. Ten sam chory. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 16.1h. Mięsak Kaposiego u chorego na AIDS. Ten sam chory. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 16.1i. Mięsak Kaposiego u chorego na AIDS. Nacieki guzowate na stopie. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 16.1j. Mięsak Kaposiego u chorego na AIDS. Rozsiane, liczne guzki na podudziu i stopie. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 16.1k. Mięsak Kaposiego u chorego na AIDS. Liczne guzki na stopie. Ryc. 16.1l. Mięsak Kaposiego u chorego na AIDS. Drobne, skupione guzki w skórze uda. (Ze zbiorów prof. L.E. Millikana). Ryc. 16.2. AIDS. Nacieki mięsaka Kaposiego w obrębie żołędzi.

Ryc. 16.2a. Mięsak Kaposiego u chorego na AIDS. Nacieki w rowku zażołędnym. Ryc. 16.3. AIDS. Kandydoza języka. Język pokryty grubym, białym nalotem. Ryc. 16.3a. Kandydoza jamy ustnej u chorego na AIDS. Białokremowe naloty na języku. Ryc. 16.3b. Kandydoza jamy ustnej u chorego na AIDS. Brunatnawe naloty na grzbiecie języka. Ryc. 16.4. AIDS. Grzybica płytek paznokciowych. Ryc. 16.4a. Grzybica głęboka u chorego na AIDS. Ryc. 16.4b. Grzybica obrębna pachwin oraz rozsiane wykwity mięczaka zakaźnego u chorego na AIDS. Ryc. 16.5. Histoplazmoza u chorego na AIDS. Zmiany rumieniowe i rumieniowo-guzkowe. Ryc. 16.6. Nokardioza u chorego na AIDS. Rozsiane powierzchowne zmiany wrzodziejące. Ryc. 16.7. AIDS. Przewlekła opryszczka zwykła odbytu. Nadżerki i linijne owrzodzenie. Ryc. 16.7a. Opryszczka zwykła odbytu u chorego na AIDS. Ten sam chory w trakcie leczenia acyklowirem. Ryc. 16.7b. Ten sam chory. Stan po leczeniu. Ryc. 16.7c. Opryszczka zwykła wrzodziejąca u chorego na AIDS. Epitelizujące owrzodzenie w skórze moszny. Ryc. 16.7d. Opryszczka zwykła u chorego na AIDS z towarzyszącą stulejką. Ryc. 16.7e. Chory na AIDS. Współistnienie opryszczki zwykłej i kiły wczesnej objawowej. Ryc. 16.8. Ospa wietrzna u pacjenta z AIDS. Liczne zmiany pęcherzykowe w skórze czoła. Ryc. 16.9. AIDS. Liczne guzki mięczaka zakaźnego na skórze twarzy i szyi. Ryc. 16.10. Świerzb u pacjentki z AIDS. Chorobę rozpoznano dopiero po upływie kilku miesięcy. Ryc. 16.10a. Świerzb u chorego na AIDS. Ryc. 16.11. AIDS. Łojotokowe zapalenie skóry. Ryc. 16.11a. Chory na AIDS. Łojotokowe zapalenie skóry. Ten sam chory. Ryc. 16.12. Trądzik pospolity u chorego na AIDS. Rozdział 17 Choroby skóry zajmujące okolice narządów moczowo-płciowych (Skin diseases affecting anogenital region) Ryc. 17.1. Gronkowcowe zapalenie mieszków włosowych (folliculitis) skóry moszny oraz wewnętrznej powierzchni ud. Ryc. 17.2. Wyprzenie bakteryjne skóry krocza, wywołane przez paciorkowce z grupy B. Ryc. 17.2a. Erysipelas na członku i mosznie. Ryc. 17.3. Bakteryjne zapalenie gruczołu Bartholina.

Ryc. 17.4. Balanoposthitis wywołane mieszanym bakteryjno-grzybiczym zakażeniem. Ryc. 17.5. Kandydoza sromu rozciągająca się na okolice wzgórka łonowego i pachwin. Ryc. 17.5a. Drożdżakowe zapalenie żołędzi i napletka. Zmiany rumieniowo-zapalne oraz białawe naloty na żołędzi i wewnętrznej blaszce napletka. Ryc. 17.5b. Balanitis candidamycetica. Ryc. 17.5c. Balanitis candidamycetica. Ryc. 17.5d. Współistnienie drożdżycy odbytu z kłykcinami kończystymi. Ryc. 17.5e. Balanitis candidamycetica. Ryc. 17.5f. Balanoposthitis candidamycetica. Ryc. 17.6. Grzybica obrębna pachwin. Ryc. 17.6a. Grzybica obrębna pachwin (tinea cruris). Dobrze odgraniczone zmiany rumieniowo-zapalne w pachwinach. Ryc. 17.6b. Grzybica obrębna pachwin. Ryc. 17.7. Łupież rumieniowy (erythrasma) w pachwinach. Koralowa fluorescencja w świetle lampy Wooda. Ryc. 17.7a. Erythrasma w okolicy pachwin. Ryc. 17.8. Polipy skórne (acrochordons, skin tags). Różnej wielkości, mnogie uszypułowane zmiany na wewnętrznej powierzchni ud. Ryc. 17.8a. Włókniak miękki (fibroma molle). Miękki, uszypułowany, zwisający guz w okolicy pachwinowo-pośladkowej. Na tylno- wewnętrznej powierzchni oraz w szparze pośladkowej zmiany o charakterze grzybiczo-wyprzeniowym. Ryc. 17.9. Brodawka łojotokowa na skórze pośladka. Ryc. 17.9a. Verruca seborrhoica w okolicy odbytu. Ryc. 17.9b. Verruca seborrhoica na sromie. Ryc. 17.10. Perliste grudki prącia na koronie żołędzi i w rowku zażołędnym. Ryc. 17.11. Rogowiec krwawy moszny. Mnogie naczyniaki na skórze moszny. Ryc. 17.11a. Angiokeratoma na sromie. Ryc. 17.11b. Naczyniak jamisty zlokalizowany na pośladku. Ryc. 17.11c. Naczyniak jamisty (hemangioma cavernosum) u 4-miesięcznej dziewczynki. Ryc. 17.12. Kaszak na skórze moszny. Ryc. 17.13. Steatocystoma multiplex. Mnogie torbiele łojowe na skórze moszny. Ryc. 17.14. Rogowacenie białe (leukoplakia) na żołędzi. Ryc. 17.14a. Leukoplakia na sromie. Ryc. 17.15. Choroba Bowena. Zmiana na skórze prącia. Ryc. 17.15a. Choroba Bowena. Zmiany na żołędzi i wewnętrznej blaszce napletka. Ryc. 17.15b. Choroba Bowena. Zaawansowane zmiany na skórze prącia o cechach raka kolczystokomórkowego.

Ryc. 17.15c. Choroba Bowena. Długo utrzymująca się zmiana na żołędzi. Ryc. 17.15d. Choroba Bowena zlokalizowana na członku. Ryc. 17.15e. Choroba Bowena zlokalizowana na sromie. Ryc. 17.16. Erytroplazja Queyrata. Lśniąca, dobrze odgraniczona zmiana na żołędzi. Ryc. 17.16a. Erytroplazja Queyrata na żołędzi prącia. Ryc. 17.17. Naciekowa postać raka sromu rozwijająca się w zmianie o charakterze choroby Bowena. Ryc. 17.18. Daleko posunięta destrukcja prącia, spowodowana długotrwałym procesem nowotworowym. Ryc. 17.18a. Rak kolczystokomórkowy prącia. Ryc. 17.18b. Carcinoma spinocellulare penis. Ryc. 17.19. Ropnie mnogie gruczołów apokrynowych (hydradenitis suppurativa). Zapalne guzki, przetoki, zwłóknienia i blizny w dole pachowym. Ryc. 17.19a. Acne inversa w okolicy pachwinowej. Ryc. 17.20. Liszaj płaski. Płaskie, wielokątne, szarofioletowe grudki na skórze prącia. Ryc. 17.20a. Lichen planus verrucosus na mosznie. Ryc. 17.20b. Lichen planus verrucosus na grzbiecie stopy i na podudziach. Ryc. 17.20c. Lichen planus verrucosus w okolicy szpary pośladkowej. Ryc. 17.21. Liszaj twardzinowy i zanikowy na sromie. Ognisko pomarszczonej i atroficznej skóry wokół sromu. Widoczne teleangiektazje. Ryc. 17.21a. LSA na sromie. Ryc. 17.21b. LSA na skórze klatki piersiowej. Ryc. 17.22. Liszaj twardzinowy i zanikowy na prąciu. Ryc. 17.23. Stulejka (phimosis). Niemożność odprowadzenia napletka spowodowana jego pozapalnym zwężeniem. Ryc. 17.23a. Stulejka. Nieodprowadzalność napletka – przyczyna nieznana. Ryc. 17.24. Załupek (paraphimosis). Uwięźnięcie napletka u pacjenta z objawem pierwotnym kiły na skórze prącia. Ryc. 17.25. Neurodermitis. Ognisko zgrubiałej, lekko wyniosłej skóry. Objawy lichenizacji i powierzchowne nadżerki w szparze pośladkowej i na skórze pośladka. Ryc. 17.26. Łuszczyca. Typowe zmiany w szparze pośladkowej oraz na tylnej powierzchni ud. Ryc. 17.26a. Zmiany łuszczycowe na sromie. Ryc. 17.26b. Łuszczyca skóry gładkiej, lokalizacja na plecach. Ryc. 17.26c. Łuszczyca sromu. Ryc. 17.26d. Łuszczyca sromu. Ryc. 17.26e. Łuszczyca skóry gładkiej, lokalizacja na piersiach.

Ryc. 17.27. Łuszczyca. Zlewne zmiany zapalno-wysiękowe na skórze wzgórka łonowego, moszny i skórze prącia. Ryc. 17.28. Wyprysk kontaktowy. Zmiany rumieniowo-pęcherzowe spowodowane przez środek owadobójczy. Ryc. 17.28a. Współistnienie wyprysku z LSA na sromie. Ryc. 17.28b. Współistnienie wyprysku z LSA, zmiany grudkowe na dłoniach. Ta sama chora. Ryc. 17.28c. Współistnienie wyprysku z LSA, zmiany grudkowe w okolicy nadgarstków. Ta sama chora. Ryc. 17.28d. Współistnienie wyprysku z LSA, zmiany chorobowe na błonie śluzowej jamy ustnej. Ta sama chora. Ryc. 17.29. Rumień wielopostaciowy u pacjenta leczonego amoksycyliną. Rozległe nadżerki na żołędzi. Ryc. 17.29a. Erythema multiforme na błonie śluzowej żołędzi prącia. Ryc. 17.29b. Erythema multiforme na błonie śluzowej żołędzi prącia. Ryc. 17.30. Pęcherzyca bujająca obejmująca okolice krocza. Ryc. 17.30a. Pęcherzyca bujająca (pemphigus vegetans). Gojące się nadżerki na skórze sromu. Ryc. 17.30b. Pemfigoid. Duże, dobrze napięte pęcherze i nadżerki w pachwinach i na sromie. Ryc. 17.30c. Pemfigoid. Zmiany rumieniowo-obrzękowe w okolicy ujścia cewki moczowej. Ryc. 17.30d. Pemfigoid. Ten sam pacjent. Zmiany pęcherzowo-nadżerkowe na śluzówkach jamy ustnej. Ryc. 17.31. Zapalenie opryszczkowate (dermatitis herpetiformis). Zmiany rumieniowo-pęcherzowe na pośladkach. Ryc. 17.32. Rumień trwały (erythema fixum). Nawracające zmiany na żołędzi spowodowane uczuleniem na tetracykliny. Ryc. 17.32a. Rumień trwały (erythema fixum). Nawracające zmiany spowodowane zażywaniem sulfonamidów. Ryc. 17.33. Bielactwo u mężczyzny. Zmiany obejmują skórę moszny i prącia. Ryc. 17.33a. Bielactwo nabyte (vitiligo) na żołędzi i wewnętrznej blaszce napletka u chorego na kiłę. W miejscu bielactwa wyraźnie widoczny gojący się objaw pierwotny. Ryc. 17.33b. Vitilligo, lokalizacja na sromie. Ryc. 17.34. Balanitis plasmocellularis Zoon. Ryc. 17.35. Linijne skaleczenie na skórze prącia wywołane zębami. Ryc. 17.35a. Znaczny obrzęk napletka oraz krwawienie spowodowane ugryzieniem członka. Ryc. 17.36. Bulleetus. Niewielkie kuleczki wszyte do skóry prącia u pacjenta pochodzącego z Filipin. Ryc. 17.37. Pieluszkowe zapalenie skóry u 4-miesięcznego niemowlęcia. Ryc. 17.38. Świerzb u 7-letniego chłopca. Ryc. 17.39. Wyprysk z podrażnienia z nadkażeniem bakteryjnym u 11-miesięcznego niemowlęcia. Ryc. 17.40. Łuszczyca u 6-miesięcznego niemowlęcia. Ryc. 17.40a. Łuszczyca pieluszkowa u 8-miesięcznego niemowlęcia. Ryc. 17.41. Zaostrzenie acrodermatitis enteropathica u 14-letniego chłopca w przerwie leczenia doustnymi preparatami cynku. Ryc. 17.42. Kłykciny kończyste u 4-letniego chłopca.

Ryc. 17.43. Kłykciny kończyste u 2-letniej dziewczynki. Ryc. 17.44. Bielactwo u 14-letniego chłopca. Ryc. 17.45. Liszaj twardzinowy u 7-letniego chłopca. Ryc. 17.46. Liszaj twardzinowy u 5-letniej dziewczynki. Ryc. 17.47. Mięczaki zakaźne w okolicy odbytu u 2-letniego dziecka. Ryc. 17.48. Linijna IgA dermatoza u 7-letniej dziewczynki. Ryc. 17.49. Rozległe nadżerki w przebiegu przewlekłej drożdżycy sromu u 6-letniej dziewczynki. Ryc. 17.50. Naczyniak płaski u 10-miesięcznej dziewczynki. Ryc. 17.51. Znamię naskórkowe u 12-letniej dziewczynki. Ryc. 17.52. Rogowacenie ciemne u 13-letniej dziewczynki.

Rozdział 3 Choroby przenoszone drogą płciową wywołane przez chlamydie (STDs caused by chlamydia) Ryc. 3.3. Niewielka ilość śluzowej wydzieliny wyciśnięta z cewki moczowej u mężczyzny z NGU. Ryc. 3.3a. Śluzowo-ropny wyciek z cewki moczowej u mężczyzny może świadczyć o zakażeniu rzeżączką lub NGU. W celu ustalenia rozpoznania należy wykonać badania laboratoryjne: wymaz barwiony metodą Grama lub błękitem metylenowym, hodowle na rzeżączkę lub inne testy. Ryc. 3.4. Nierzeżączkowe zapalenie cewki moczowej. Rozmaz wydzieliny z cewki moczowej barwiony metodą Grama. Niewielka liczba leukocytów oraz komórek nabłonkowych. Brak Gram-ujemnych dwoinek z dużym prawdopodobieństwem wyklucza rzeżączkę. Ryc. 3.4a. NGU. Wymaz zawiera leukocyty wielojądrzaste oraz różne bakterie. Brak ułożonych wewnątrzleukocytarnie dwoinek rzeżączki. Ryc. 3.5. Chlamydialne zapalenie szyjki macicy. Niewielka ilość śluzowo-ropnej wydzieliny oraz krwawienie, które pojawiło się po pobraniu materiału z szyjki macicy. Ryc. 3.6. Balanitis circinata. Grudkowo-krostkowe, lekko złuszczające zmiany na prąciu u mężczyzny z zespołem Reitera. (Ze zbioru M. Kamińskiego). Ryc. 3.6a. Zespół Reitera. Balanitis circinata. (Ze zbiorów Instytutu Wenerologii AM w Warszawie). Ryc. 3.7. Zmiany skórne w zespole Reitera. Wykwity grudkowe i objawy hiperkeratozy na skórze dłoni oraz pojedyncze ognisko hiperkeratozy na udzie (keratoderma blennorrhagica). Zmiany troficzne paznokci z silnie zaznaczoną hiperkeratozą podpaznokciową. (Ze zbioru L.E. Millikana). Ryc. 3.7a. Zespół Reitera. Łuszczycopodobne zmiany na członku, mosznie i udach. (Ze zbiorów prof. M. Kamińskiego). Ryc. 3.7b. Zespół Reitera. Polyarthritis non supurativa. (Ze zbiorów Instytutu Wenerologii AM w Warszawie). Ryc. 3.7c. Zespół Reitera. Polyarthritis non supurativa. (Ze zbiorów Instytutu Wenerologii AM w Warszawie). Ryc. 3.7d. Zespół Reitera. Polyarthritis non supurativa. (Ze zbiorów Instytutu Wenerologii AM w Warszawie). Ryc. 3.7e. Zespół Reitera. Exfoliatio areata linquae. (Ze zbiorów Instytutu Wenerologii AM w Warszawie). Ryc. 3.7f. Zespół Reitera. Stomatitis. (Ze zbiorów Instytutu Wenerologii AM w Warszawie). Ryc. 3.7g. Zespół Reitera. Coniunctivitis. (Ze zbiorów Instytutu Wenerologii AM w Warszawie). Ryc. 3.8. Zapalenie spojówek wywołane przez chlamydie. Przekrwienie i obrzęk powiek oraz ropna wydzielina wydobywająca się z worka spojówkowego niemowlęcia. Ryc. 3.9. Preparat z hodowli komórkowej barwiony jodyną Jonesa.