Podziękowania
Dominique Borse, MBA,
inwestorowi w przemyśle rozrywkowym
Joe Coksowi, J.D., LLM,
adwokatowi, specjaliście od nieruchomości i podatków
Jean E. R. Cook, MSW, CAGS,
psychologowi
Rosę Doherty, A.M.,
pracownikowi naukowemu
Markowi Flomenbaumowi, M.D., Ph.D.,
Inspektorowi Medycyny Sądowej Commonwealth
of Massachusetts
Angelowi MacDonaldowi, J.D., adwokatowi,
specjaliście od prawa karnego
Prolog
Na przełomie marca i kwietnia 2007 roku pewne powaŜne,
nieoczekiwane zmiany w Ŝyciu trzech ludzi, z których dwaj
zmarli, miały zapoczątkować całą serię powiązanych ze sobą
zdarzeń i wpłynąć na egzystencję setek, a nawet tysięcy osób.
śadna z ofiar nie spodziewała się swojego losu. ChociaŜ
wszyscy byli zdrowymi, Ŝonatymi męŜczyznami w zbliŜonym
wieku, to jednak uprawiali zupełnie róŜne zawody i się nie
znali ani na gruncie towarzyskim, ani zawodowym. Jeden był
białym lekarzem; bolesna kontuzja unieruchomiła go na boisku
sportowym. Drugi Murzynem, programistą komputerowym;
zmarł w wyniku błyskawicznie postępującego, śmiertelnego
zakaŜenia pooperacyjnego. Trzeci, z pochodzenia Azjata, był
księgowym i padł ofiarą bezwzględnej mafijnej egzekucji.
Jak większość ludzi lekarz medycyny Jack Stapleton nigdy
naprawdę nie doceniał tego anatomicznego i fizjologicznego
cudu, jakim są stawy kolanowe, a uświadomił go sobie dopiero
wieczorem dwudziestego szóstego marca dwa tysiące siódmego
roku. Tego dnia od rana pracował w Biurze Głównego Inspek-
tora Inspektoratu Medycyny Sądowej dla Miasta Nowy Jork,
czyli Inspektoracie Medycyny Sądowej, gdzie był zatrudniony
na etacie lekarza sądowego. Kursując dzień w dzień między
domem a miejscem pracy na swoim ukochanym rowerze gór-
skim marki Cannon, ani razu nie zastanowił się nad tym, jak
bardzo obciąŜa swoje kolana. Przed południem przeprowadził
trzy sekcje, z których jedna była skomplikowanym zadaniem,
wymagającym skrupulatnego prześledzenia torów pocisków w
ranach postrzałowych. W sumie spędził w piekle, jak
nazywano prosektorium, cztery godziny, cały czas stojąc
7
lub chodząc, nieświadomy tego, jak bardzo obciąŜa nogi. Ani
razu nie pomyślał o kolanach ani o tym, do jakiego wysiłku
zmusza więzadła, które mimo znacznych napręŜeń wiernie
chroniły stawy, oraz łąkotki łagodzące znaczny nacisk, wy-
wierany na zakończenia kości piszczelowych przez długie
kości biodrowe.
Katastrofa wydarzyła się dopiero wieczorem, pod koniec
jednego z krótkich meczów koszykówki na lokalnym boisku, w
których Jack uczestniczył. Ku jego smutkowi nie wygrali ani
razu i przez niekończące się kwadranse osowiali okupowali
ławę, zanim znów mogli wrócić na boisko. Nie miało
znaczenia, Ŝe tego wieczoru walczył obok naprawdę
znakomitych graczy, w tym jego bliskich kumpli, Warrena i
Błyska.Kiedy czas wlókł się powoli, Jack bez przypomnień
Warrena wiedział, Ŝe jest odpowiedzialny za kilka katastrof, do
których doprowadził, nie odbierając podania albo gubiąc piłkę,
jednak Warren i tak bezlitośnie zmywał mu głowę. Jack się nie
bronił. Pod koniec pewnego wyrównanego meczu zrobił z
siebie wyjątkowego palanta. Zahaczył czubkiem jednej stopy o
piętę drugiej, stracił piłkę i doprowadził do przegranej.
Tak naprawdę jednak zhańbił się pod koniec finałowej
rozgrywki, po przejęciu długiego podania od Warrena. Jako Ŝe
stan meczu znów był remisowy i następna piłka miała
zdecydować o wyniku, Jack postanowił się zrehabilitować. Ku
jego zachwytowi w ostatecznym, jak miał nadzieję, starciu, od
kosza przeciwnika dzielił go tylko jeden obrońca, nazywany
„Splujem" z powodu jednego z jego mniej uroczych nawyków,
ale co waŜniejsze z perspektywy Jacka, wysoki, niezgrabny i
nie dorównujący mu szybkością.
- Zasuwaj! - zawył Warren z połówki boiska przeciwnika,
na sto procent pewien, Ŝe Jack przerobi Spluja i zostawi go
daleko za sobą.
Jack najpierw zrobił sprawny zwód w lewo, zaakcentowany
błyskawicznym kozłem w tym kierunku, po czym runął w
prawo. Uniósł nad nawierzchnię boiska prawą nogę, wpierw
uginając i zaraz prostując kolano. Gdy tylko stopa opadła na
asfalt, Jack wykręcił tors w prawo, zamierzając obiec Spluja,
8
który nadal stał jak słup soli po zwodzie i koźle. Kiedy lewa
stopa Jacka uniosła się nad nawierzchnię, cały cięŜar jego ciała
został przerzucony na częściowo ugięte prawe kolano, nadto
zmuszone wytrzymać nagły obrót górnej części kończyny.
Gdyby Jack dał sobie na wstrzymanie i obliczył siły dzia-
łające na jego pięćdziesięciodwuletnie stawy, moŜe by poszedł
po rozum do głowy i uznał, Ŝe zbyt wiele wymaga od swojej do
tej pory wiernej cielesnej konstrukcji. ChociaŜ więzadła po-
przeczne wytrzymały, gdyŜ działające na nie siły rozłoŜyły się
stosunkowo równo na ich całej, znacznej szerokości, sytuacja
inaczej wyglądała w wypadku przednich więzadeł krzyŜowych,
które w miarę jak Jack się starzał, nieco się wydłuŜyły. Na
próŜno stosunkowo wąski pasek tkanki - traktowany przez
większość ludzi jako chrząstka, gdy mocują się z kawałkiem
jagnięciny na talerzu - ale który Jack znał pod nazwą „tkanka
kolagenowa", usiłował powstrzymać kość biodrową przed
rozstaniem z piszczelową. Niestety, działające siły pokonały
więzadło. Rozdarło się z suchym trzaskiem i na moment
wypuściło kość biodrową z panewki stawu. Równocześnie
naderwaniu uległy delikatne brzegi łąkotek.
Prawa noga Jack złoŜyła się. Upadł na szorstką nawierzch-
nię boiska i wykonawszy półmetrowy ślizg, zostawił na niej
tęgi płat skóry. W jednej chwili był skoordynowaną, ukierun-
kowaną na cel masą mięśni i kości, w następnej potłuczoną i
krwawiącą galaretą. Krzywił się z bólu, ściskając kolano. Nie
ogarniał całkowicie tego, co się stało, ale z grubsza prze-
widywał konsekwencje kontuzji. Mógł tylko Ŝywić nadzieję,
Ŝe się myli.
- Chłopie, coraz gorzej z tobą - zrzędził Warren, po tym jak
przygnał na najwyŜszych obrotach i upewnił się, Ŝe Jack
jeszcze zipie. Z jego głosu przebijały ulga i obrzydzenie. Wy-
prostował się i wziął pod boki, mierząc karcącym spojrzeniem
kontuzjowanego przyjaciela. - MoŜe robisz się za stary, Ŝeby
biegać z piłką, doktorku? Jarzysz, co mówię?
- Przepraszam - z trudem wykrztusił Jack. Czuł się zaŜe-
nowany. Wszyscy się na niego gapili.
- Jesteś załatwiony na dzisiaj, czy jak? - spytał Warren.
9
Jack wzruszył ramionami. Ból wzrósł i zelŜał, napawając go
fałszywą nadzieją. Niezdarnie wstał i stopniowo obciąŜył
kontuzjowany staw. Znów wzruszył ramionami i ostroŜnie
przekuśtykał kilka kroków.
- Nie jest tak źle — oświadczył, oceniwszy otarcia na łokciu
i kolanie. Spróbował zrobić kolejne kilka kroków. Szło mu cał-
kiem nieźle, dopóki nie skręcił w bok. Znów doszło do
dyslokacji stawu kolanowego i kolejny raz zaliczył
nawierzchnię boiska. Z trudem się podniósł. - Jestem
załatwiony - powiedział tyleŜ z rezygnacją, co z Ŝalem. -
Jestem naprawdę załatwiony. To na pewno nie jest tylko zwy-
kłe naciągnięcie.
Jak większość ludzi David Jeffries nigdy naprawdę nie
doceniał molekularnego cudu, jakim są bakterie, ani nie
ogarniał faktu, Ŝe gdy zakaŜenie juŜ się zacznie, to zostanie
powstrzymane lub nie po epickiej molekularnej bitwie między
zajadłymi bakteriami a czynnikami obronnymi ludzkiego or-
ganizmu. Nigdy teŜ naprawdę nie doceniał zagroŜenia, jakie
nadal stwarzają bakterie mimo rozległej palety antybiotyków,
dostępnej współczesnemu lekarzowi. Wiedział, Ŝe odpowiadają
za straszliwe niegdysiejsze zarazy, w tym dŜumę, ale to było
dawno. Z pewnością nie traktował bakterii z takim niepokojem,
jakiego doznawał, słysząc o wirusach w rodzaju H5N1 (ptasiej
grypy), Ebola czy wirusie powodującym AIDS, które to
zagroŜenia nieustannie podkreślały media. Poza tym miał
mętne pojęcie o istnieniu „dobrych bakterii", które są
niezbędne do wyrobu takich produktów spoŜywczych, jak sery
i jogurty. Tak więc gdy pewnego poniedziałkowego ranka dwa
tysiące siódmego roku zgłosił się do szpitala ortopedycznego
Angels na przeszczep przednich więzadeł krzyŜowych, ani mu
było w głowie przejmować się bakteriami. Jeśli juŜ coś nie
dawało mu spokoju, to narkoza i obawa, Ŝe się nie obudzi po
operacji oraz Ŝe ta cała męka (tak określił zabieg pewien jego
znajomy) okaŜe się nieskuteczna i nie zapewni mu powrotu do
tego, co najbardziej uwielbiał, czyli do gry w tenisa.
Będąc programistą komputerowym w firmie informatycznej
na Manhattanie, spędzał, jak to sam określał, masę czasu na
10
tyłku, przykuty do monitora. Firma była na dorobku i kaŜdy
pracownik musiał zasuwać pełną parą. Poza tym David od
zawsze uwielbiał sport, a szczególnie konkurencje, w których
wysiłek fizyczny łączył się ze współzawodnictwem, więc tenis
widniał na szczycie listy jego upodobań. Do czasu kontuzji,
której się nabawił miesiąc przed operacją, biegał po korcie co
najmniej cztery razy w tygodniu. Nawet usiłował zaintereso-
wać tym sportem swoich dwóch nastoletnich synów, chociaŜ
na próŜno.
Co się tyczy samej kontuzji, to nie miał pojęcia, jak mogło
do niej dojść. Dotychczas zawsze był w formie. Pamiętał tylko,
Ŝe nastąpiła po tym, jak wystartował do siatki, wcześniej wy-
prowadzając, jak się mu wydawało, wygrywające uderzenie.
Niestety, nie okazało się tak skuteczne, jak na to liczył, i prze-
ciwnik odpowiedział na jego bekhend wyśmienitym returnem.
David, biegnąc, wyrzucił przed siebie nogę, postawił stopę i
równocześnie skręcił w lewo, próbując dosięgnąć piłki. Ale nic
z tego nie wyszło. Osiągnął tyle, Ŝe się rozkraczył i padł,
ściskając bolące kolano, które natychmiast zaczęło potwornie
puchnąć.
Biorąc pod uwagę piorunujące tempo zakaŜenia, które na-
stąpiło po operacji, z pewnością moŜna by powiedzieć, Ŝe
David powinien bardziej się wystrzegać bakterii. W kilka
godzin po tym, jak wywieziono Davida z sali operacyjnej,
stosunkowo niewielka kolonia gronkowców, która znalazła
drogę do jego kolana i obrzeŜy oskrzelików płucnych,
rozpoczęła swoje molekularne czary.
Gronkowiec to często spotykany rodzaj bakterii. W kaŜdej
chwili dwa miliardy ludzi, jedna trzecia ziemskiej populacji,
Ŝyje z nim symbiotycznie, zapewniając mu lokum w jamie
nosowo-gardłowej i wilgotnych zakamarkach skóry. RównieŜ
David był nosicielem tego rodzaju drobnoustrojów. Ale to nie
dotychczas noszony szczep wdarł się do organizmu, lecz
szczególny typ gronkowca złocistego, który wykorzystał
łatwość, z jaką gronkowce wymieniają się genetycznymi
informacjami, tak potęgując swoją wirulencję i przewagę w
starciu z innymi organizmami. Ten szczególny podgatunek nie
tylko był
11
oporny na antybiotyki z rodziny penicylin, ale niósł geny dla
zastępu niemiłych molekuł, z których część pomagała ataku-
jącym bakteriom przylgnąć do komórek biegnących wzdłuŜ
włosowatych naczyń krwionośnych Davida, podczas gdy inne
zniszczyły komórki obronne, wysłane przez jego organizm, by
poradziły sobie z rozwojem infekcji. Po nadweręŜeniu osłony
komórkowej liczba atakujących bakterii zaczęła gwałtownie
rosnąć i w ciągu kilku godzin osiągnęły fazę namnaŜania
intensywnego. W tym momencie włączyły się inne geny, nale-
Ŝące do tego szczególnego genomu gronkowca, które
pozwalają mikroorganizmom wyprodukować całą serię jeszcze
bardziej złośliwych molekuł, nazywanych toksynami. Te
zaczęły siać spustoszenie w ciele Davida, między innymi
doprowadzając do czegoś, co nosi nieformalną nazwę „efektu
zjadania ciała", jak równieŜ przynosząc objawy zespołu
wstrząsu septycznego.David pierwszy raz zdał sobie sprawę z nadciągającej
burzy, gdy sześć godzin po operacji pojawiła się lekka
gorączka, na jakiś czas przed tym, jak atakujące bakterie
osiągnęły fazę namnaŜania intensywnego. Nie poświęcił
wzrostowi temperatury wielkiej uwagi, podobnie młoda
pielęgniarka, która tylko mechanicznie zanotowała objaw na
karcie pacjenta. Następnie poczuł coś, co później nazwał
uciskiem w piersiach. Mając pod ręką środki przeciwbólowe,
których dozowanie sam regulował, nie narzekał. UwaŜał, Ŝe to
typowe objawy pooperacyjne, dopóki nie pojawiły się kłopoty
z oddychaniem i nie zaczął odpluwać zabarwionej krwią
flegmy. Nagle wydało mu się, Ŝe nie moŜe złapać tchu. W tym
momencie naprawdę się przejął. Jego niepokój wzrósł jeszcze
bardziej, gdy zwrócił uwagę na swój stan i pielęgniarki zaczęły
się kręcić jak w ukropie. Pobrały mu krew, dodały do
kroplówki antybiotyki, przeprowadziły gorączkowe rozmowy
telefoniczne i zasugerowały natychmiastowy transport do
kliniki uniwersyteckiej, na co David z wahaniem zapytał, czy
wtedy lepiej się poczuje.- Zaraz poczuje się pan lepiej - odruchowo odpowiedziała
jedna z pielęgniarek.
Ale słowa nie pomogły. David zmarł po kilku godzinach w
wyniku ostrej posocznicy i ogólnej niewydolności narządowej,
12
będąc w drodze do szpitala ogólnego, w pełni wyposaŜonego i
przygotowanego do leczenia wszelkiego typu powikłań po-
operacyjnych.
Jak większość ludzi, Paul Yang nigdy się naprawdę nie
martwił, jaki będzie jego ostateczny los, a powinien, zwłaszcza
gdy David Jeffries przegrywał swoją molekularną bitwę z bak-
teriami. Podobnie do wielu jego bliźnich, nad którymi ciąŜy
klątwa świadomości końca, nie zastanawiał się nad ponurą
realnością śmierci, mimo Ŝe mniej więcej od osiemnastych
urodzin miewał natrętne poczucie stopniowego, coraz szybsze-
go starzenia się. W wieku pięćdziesięciu jeden lat miał zbyt
wiele bardziej bezpośrednich zmartwień, takich jak rodzina, w
której skład wchodziła rozrzutna, nienasycona Ŝona, dwoje
dzieci w college'u i kolejne, które niedługo miało iść w ich śla-
dy, a takŜe duŜy dom na przedmieściu z powaŜnie obciąŜoną
hipoteką, wymagający kapitalnego remontu. Jakby nie dość
tego w ciągu ostatnich trzech miesięcy praca nieustannie
dostarczała mu kolejnych zmartwień.
Pięć lat wcześniej Paul zrezygnował z wygodnej, ale jed-
nocześnie przewidywalnej i w gruncie rzeczy nudnej posady w
przedsiębiorstwie trwale zakorzenionym na liście 500 naj-
większych firm „Fortune", i został głównym i jedynym księgo-
wym obiecującego, zaczynającego od zera interesu, mającego
budować i prowadzić prywatne szpitale specjalistyczne. Nie
zgłosił się sam, został bez ceregieli ściągnięty przez byłego
szefa, którego z kolei na stanowisko dyrektora finansowego,
CFO, ściągnęła znakomita lekarka Angela Dawson, świeŜo po
MBA na Uniwersytecie Columbia. Decyzja o zmianie posady
była dla Paula trudna, gdyŜ z natury nie był ryzykantem, ale
potrzeba większych dochodów i szansa wybicia się na szybko
rosnącym, przynoszącym bilionowe zyski rynku ochrony zdro-
wia przewaŜyła poczucie niepewności i ryzyka.
Co niezwykłe, wrodzone zdolności doktor Angeli Dawson do
prowadzenia interesów sprawiły, Ŝe wszystkie plany dotyczące
jej firmy, Angels Healthcare, ziściły się co do joty. Z tymi
akcjami, świadectwami udziałowymi i opcjami, którymi Paul
13
dysponował, od bogactwa dzieliły go tylko tygodnie - tak jak
innych załoŜycieli, inwestorów Angels i w mniejszym stopniu
ponad pięciuset lekarzy, właścicieli udziałów spółki. Pierwsza
publiczna oferta sprzedaŜy akcji, IPO, była tuŜ-tuŜ i dzięki
wyjątkowo udanej prezentacji prospektu emisyjnego, która
doprowadziła instytucjonalnych inwestorów do ślinotoku, cena
akcji oscylowała w górnej strefie oczekiwań.
Spodziewając się uzyskania przez spółkę pięciuset milio-
nów dolarów po pierwszej emisji, Paul powinien być w stanie
bliskim nirwany. Ale nie był. PrzeŜywał największą udrękę w
Ŝyciu, uwikłany w niebywały dylemat etyczny, doprowadzony
do wręcz gigantycznych rozmiarów niedawnymi skandalami w
świecie księgowości korporacyjnej, na przykład w Enronie,
które w ostatnich sześciu czy siedmiu latach zachwiały świa-
tem finansów. Fakt, Ŝe Paul nie uprawiał kreatywnej księgo-
wości, nie był pocieszeniem. Trzymał się ogólnie przyjętych
procedur księgowania jak papieŜ dziesięciorga przykazań i był
pewien, Ŝe jego rachunki zgadzają się co do centa. Problem
polegał na tym, Ŝe nie chciał, by ktokolwiek oprócz załoŜycieli
spółki zaglądał do ksiąg, właśnie dlatego, Ŝe były dokładnie
prowadzone i dobitnie wskazywały, Ŝe spółka generuje wyŜsze
koszty niŜ przychody. Problem zrodził się trzy i pół miesiąca
wcześniej, tuŜ po badaniu audytora przeprowadzonym ze
względu na prospekt emisji akcji. Z wątłego ostrzegawczego
światełka szybko przeistoczył się w opętańczo błyskające
światła alarmu. Dylemat Paula polegał na tym, Ŝe wedle
przepisów niedobory gotówki winien zgłosić nie tylko
swojemu dyrektorowi finansowemu, ale równieŜ państwowej
Komisji Papierów Wartościowych i Giełdy, SEC. Rzecz w
tym, Ŝe, jak to szybko zauwaŜył dyrektor finansowy, taki raport
rozłoŜyłby IPO i cała ich roczna harówka poszłaby w diabły, a
niewykluczone, Ŝe przyszłość spółki równieŜ. Dyrektor i
doktor Dawson przypomnieli Paulowi, Ŝe nieoczekiwanie
wysoki współczynnik spalania, czyli tempo, z jakim
młodziutka spółka zuŜywa kapitał zakładowy, zanim zacznie
wypracowywać dochody, to tylko drobna, z pewnością
chwilowa anomalia, jako Ŝe juŜ przystąpiono do uzdrawiania
tego stanu rzeczy.
14
ChociaŜ Paul wiedział, Ŝe wszystko, co usłyszał od
zwierzchników, jest zapewne prawdą, miał świadomość, Ŝe nie
składając raportu do Komisji, po prostu łamie prawo. Konflikt
między wrodzonym poczuciem uczciwości a osobistymi
ambicjami, splecionymi z potrzebami wiecznie spragnionej
pieniędzy rodziny doprowadzał go do obłędu. Mało tego,
zaczął zaglądać do kieliszka. Lata temu pokonał tę słabość, ale
obecna sytuacja przerosła jego siły. Pocieszał się jedynie
myślą, Ŝe nie jest całkowicie uzaleŜniony, gdyŜ ograniczał się
do kilku drinków, które wypijał, zanim wsiadł do pociągu
kursującego między jego miejscem pracy a domem w New
Jersey. Nie było mowy o powrocie do całonocnych popijaw i
zabaw z damulkami z półświatka.
Krytycznego wieczoru drugiego kwietnia dwa tysiące siód-
mego roku zahaczył o wybrany wodopój i gdy pociągał trzecie
martini z wódką, gapiąc się w swoje odbicie w przyciemnia-
nym lustrze za barem, nagle postanowił, Ŝe następnego dnia
sporządzi wymagany prawem raport. Wahał się dobre kilka
dni, aŜ nagle uznał, Ŝe zdoła jednocześnie zachować i zjeść
ciastko. Lekko podchmielony wydumał, Ŝe poniewaŜ sprzedaŜ
akcji jest tuŜ-tuŜ, raport nie dotrze na czas do inwestorów,
gdyŜ wpierw zalegnie w trzewiach biurokratycznego potwora,
jakim była Komisja. Tak uspokoił swoje sumienie i nabrał
nadziei, Ŝe nie załatwi publicznej oferty sprzedaŜy akcji.
Ogarnięty nagłą euforią z powodu podjętej decyzji (nawet
jeśliby przez noc miała przybrać zgoła odmienną postać)
nagrodził się czwartym koktajlem.
Ostatnia dawka wódki z wermutem smakowała Paulowi
jeszcze bardziej niŜ poprzednie, ale być moŜe to ona sprawiła,
ze godzinę później zrobił coś, na co normalnie nigdy by się nie
odwaŜył. Sunąc węŜykiem ze stacji do domu, pozwolił, aby
kilka kroków przed celem zatrzymali go i przeprowadzili z nim
rozmowę dwaj co prawda porządnie ubrani, ale w jakiś
nieuchwytny sposób niepokojący męŜczyźni, którzy wysiedli z
wielkiego, czarnego, staromodnego cadillaca.
- Pan Paul Yang? - chrapliwym głosem spytał jeden z nich.
Paul zatrzymał się, co było jego pierwszym błędem.
15
- Tak - odpowiedział. To był błąd numer dwa. Powinien po
prostu dalej iść. Nagle przystanąwszy, musiał się lekko
pochylić, by utrzymać równowagę, i kilka razy zamrugał,
próbując odzyskać ostrość widzenia. Nieznajomi byli w tym
samym wieku i tego samego wzrostu, mieli ostre rysy, głęboko
osadzone oczy i ciemne, gładko zaczesane do tyłu włosy.
Mówił tylko jeden z nich. Jego towarzysza wyróŜniała poryta
bliznami twarz.
- Czy byłby pan tak uprzejmy i poświęcił nam nieco czasu?
- padło pytanie.
- Czemu nie? - rzekł Paul, zaskoczony rozziewem między
elegancką formą pytania a prostackim nowojorskim akcentem.
- Zechce pan wybaczyć, Ŝe naraŜam go na zwłokę - konty-
nuował męŜczyzna. - Z pewnością spieszy się pan, by dotrzeć
w domowe pielesze.
Paul odwrócił głowę i popatrzył na frontowe drzwi swojego
domu. Poczuł się trochę niewyraźnie, słysząc, Ŝe nieznajomi
wiedzą, gdzie mieszka.
- Nazywam się Franco Ponti - przedstawił się męŜczyzna -
a to pan Angelo Facciolo.
Paul rzucił przelotne spojrzenie na męŜczyznę ze szpetnymi
bliznami. Wydawał się pozbawiony brwi. W półświetle wyglą-
dał jak stwór z innej planety.
- Pracujemy dla pana Vinniego Dominicka. Nie sądzę, aby
dŜentelmen o tym nazwisku był panu znany.
Paul potwierdził to przypuszczenie skinieniem głowy. Nie
wydawało mu się, by kiedykolwiek poznał pana Dominicka.
- Pan Dominick zezwolił mi przekazać panu pewną
finansowo znaczącą informację o Angels Healthcare, niedo-
stępną dla Ŝadnej z osób związanych z firmą - kontynuował
Ponti. - W zamian za tę informację, co do której pan Dominick
jest pewien, Ŝe będzie dla pana interesująca, prosi tylko
o uszanowanie jego prywatności i nieprzekazywanie nikomu
tego, czego się pan dowie. Umowa stoi?
Paul starał się skupić, ale w tych okolicznościach było to
trudne. Jednocześnie jako główny księgowy Angels Healthcare
był ciekawy „finansowo znaczącej informacji".
16
- Okej - w końcu powiedział.
- Muszę jednak pana ostrzec, Ŝe pan Dominick ma zwyczaj
trzymać ludzi za słowo i jeśli nie dotrzyma pan przyrzeczenia,
konsekwencje takiego postępowania będą powaŜne. Rozumie-
my się?
- Chyba tak - bąknął Paul. Nagle musiał zrobić krok w tył,
by utrzymać równowagę.
- Pan Vinnie Dominick jest prywatnym inwestorem w
Angels Healthcare.
- Rany! - wykrzyknął Paul. Jako księgowy firmy wiedział,
Ŝe ma ona prywatnego inwestora, który zaangaŜował piętnaście
milionów dolarów i którego nazwiska nikt nie znał. Na domiar
wszystkiego ten sam inwestor ostatnio dostarczył
krótkoterminowej poŜyczki na ćwierć miliona dolarów na
pokrycie dziury w kasie. Z perspektywy firmy i Paula pan
Dominick był świetlaną postacią.
- OtóŜ tak się składa, Ŝe pan Dominick ma prośbę o przy-
sługę. Chciałby się z panem spotkać bez wiedzy władz Angels
Healthcare. Powiedział mi, Ŝe martwi się, Ŝe spółka nie trzyma
się litery prawa. Tak się składa, Ŝe nie wiem, w czym rzecz, ale
on powiedział, Ŝe pan będzie wiedział.
Paul znowu skinął głową, próbując odzyskać zmąconą
alkoholem trzeźwość umysłu. Oto problem, z którym walczył
w pojedynkę od tygodni, i proszę, jak z nieba spada nieocze-
kiwane wsparcie. Odchrząknął i spytał:
- Kiedy chciałby się ze mną spotkać? - Pochylił się, zapusz-
czając Ŝurawia do czarnego sedana, ale niczego nie dojrzał.
- W tej chwili - wyjaśnił Ponti - oceaniczna motorówka
pana Dominicka cumuje w Hoboken. Kwadrans drogi stąd.
Przewieziemy pana. Panowie sobie porozmawiacie i odstawimy
pana z powrotem pod same drzwi. Wszystko zajmie najwyŜej
godzinę.
- Hoboken? - spytał Paul, Ŝałując, Ŝe tak się rozpędził z
koktajlami. Myślenie przychodziło mu z coraz większą
trudnością. Przez chwilę nawet nie potrafił sobie uzmysłowić,
gdzie jest Hoboken.
- Będziemy tam w kwadrans - powtórzył Ponti.
17
Paul nie był zachwycony tym pomysłem, nienawidził, gdy
go przypierano do muru. Był typowym księgowym, lubił się
zajmować cyferkami, natomiast cierpiał, gdy musiał naprędce
oceniać ludzi, szczególnie będąc po paru kieliszkach. W
normalnych okolicznościach nigdy nie wsiadłby nocą do
samochodu z zupełnie obcymi ludźmi, mającymi go zawieźć na
spotkanie z człowiekiem - w dodatku na motorówce oce-
anicznej! - którego wcześniej nie widział na oczy. Ale w stanie
podchmielenia i nęcony wizją, Ŝe tak powaŜny rozgrywający
jak Vinnie Dominick moŜe go oświecić w waŜnych sprawach
zawodowych, nie mógł się oprzeć. W końcu skinął głową i
chwiejnym krokiem skierował się do otwartych drzwi wozu.
Facciolo pomógł mu, potrzymał mu laptop, gdy Paul mościł się
na tylnej kanapie.
W milczeniu jechali w kierunku Nowego Jorku. Na tle
świateł jadących z przeciwka samochodów ciemne,
nieruchome głowy Pontiego i Facciola przypominały Paulowi
wycinanki. Od czasu do czasu wyglądał przez boczną szybę i
zastanawiał się, czy nie powinien był przynajmniej zajrzeć do
domu i powiedzieć Ŝonie, gdzie się udaje. Westchnął i
pomyślał o plusach sytuacji. ChociaŜ wnętrze samochodu
cuchnęło papierosami, ani Ponti, ani Facciolo nie palili. Przy-
najmniej za to Paul był wdzięczny losowi.
Przystań jachtowa była mroczna i opuszczona. Franco
skierował się prosto do głównego pomostu, zatrzymał wóz i
wszyscy wysiedli. PoniewaŜ sezon Ŝeglarski jeszcze się nie
zaczął, większość jednostek stała na brzegu na kozłach, okryta
białymi pokrowcami ze sztucznego włókna. Wyglądały jak
całuny. Nadal nie padło ani jedno słowo, gdy grupka szła po-
mostem. Zimne powietrze w pewnym stopniu otrzeźwiło
Paula. Wchłaniał piękno nocnej panoramy Nowego Jorku,
skaŜonej widokiem rzeki Hudson, bardziej przypominającej
wypełniony naftą gigantyczny ściek niŜ wodne koryto. Fale
łagodnie chlupotały o pale i zaśmiecony brzeg. W powietrzu
unosił się lekki smród śniętych ryb. Paul nadal miał
wątpliwości, czy postępuje sensownie, ale było za późno na
zmianę zdania.W połowie pomostu zatrzymali się przy mahoniowej rufie
18
imponującej motorówki oceanicznej, na której umieszczono zło-
ty napis Cała naprzód. W głównym salonie paliły się światła,
ale nie było widać nikogo. WzdłuŜ nadburcia rufy sterczały
umieszczone w cylindrycznych uchwytach wędziska jak owło-
sienie grzbietu gigantycznego owada.
Facciolo przebiegł po trapie, wspiął się schodkami na górny
pokład i zniknął.
- Gdzie pan Dominick? - spytał Paul. Nie widząc inwesto-
ra, poczuł rosnący niepokój.
- Za dwie minutki będą panowie mogli uciąć sobie poga-
wędkę - zapewnił go Ponti, gestem zachęcając Paula, by śladem
Facciola wszedł na wąski trap. Zrezygnowany Paul zrobił, co
mu kazano. Na pokładzie musiał się chwycić relingu, gdyŜ
wielka łódź kołysała się na fali.
Ku jego dalszemu zaskoczeniu Facciolo włączył silniki,
które wydały potęŜny basowy ryk. Równocześnie Ponti szybko
zebrał cumy i ściągnął trap. Dwaj męŜczyźni niewątpliwie
umieli obsługiwać motorówkę.
Niepokój Paula wzrósł jeszcze bardziej. Poprzednio załoŜył,
Ŝe do jego podobno krótkiego spotkania z Dominickiem dojdzie
przy nabrzeŜu. Kiedy motorówka oddalała się od miejsca cu-
mowania, Paul przez krótką chwilę rozwaŜał, czy nie zesko-
czyć na pomost, ale jego wrodzone niezdecydowanie sprawiło,
Ŝe ta moŜliwość uciekła bezpowrotnie. Zresztą wątpił, by po
czterech martini zdobył się na taki sus, zwłaszcza z laptopem
w objęciach.
Zajrzał przez bulaj do salonu, w nadziei, Ŝe dojrzy gospo-
darza. Podszedł do drzwi i spróbował przekręcić gałkę. Drzwi
ustąpiły. Obejrzał się na Pontiego, który buchtował cumy,
kładąc grube zwoje przy stosie pustaków. MęŜczyzna gestem
zachęcił go, by wszedł do środka. Rosnący huk diesli utrudniał
rozmowę.
Kiedy tylko drzwi się za nim zamknęły, Paul z ulgą skon-
statował, Ŝe nie słyszy łoskotu silników, chociaŜ nadal czuł
wibrację pokładu pod stopami. Wnętrze urządzono z drogim
bezguściem. Wielki płaski telewizor i rząd głębokich foteli,
stół do gry w karty i krąg krzeseł, duŜa kanapa w kształcie
19
litery L i imponująco zaopatrzony barek. Przeszedł przez salon
i zajrzał głębiej. Były tam prowadzące do kambuza schodki i
korytarz, od którego odchodziło kilka zamkniętych pomiesz-
czeń, zapewne kabiny.
- Panie Dominick...! - zawołał. śadnej odpowiedzi.
Oparł się o ścianę, gdy silniki zwiększyły obroty i dziób łodzi
uniósł się, po czym szybko opadł. Wyjrzał przez bulaj. Łódź
zwiększyła prędkość. Nagły huk zwrócił uwagę Paula na drzwi
prowadzące na pokład rufowy. To wszedł Facciolo i podszedł
do niego, wcześniej zamknąwszy za sobą drzwi. W pełnym
świetle blizny szpecące twarz męŜczyzny ukazały się w całej
potworności. Nie tylko nie miał brwi, ale takŜe rzęs. Co jeszcze
bardziej uderzające, niezwykle cienkie wargi miał ściągnięte
do tego stopnia, Ŝe nieustannie szczerzył poŜółkłe zęby.
- Pan Dominick - oświadczył, podając Paulowi otwarty
telefon komórkowy.
Powstrzymując nagły przypływ irytacji, złości i bezrad-
ności, spowodowany absurdalnością sytuacji, Paul wyrwał mu
komórkę z rąk. Rzucił laptopa na stolik karciany, usiadł i
przyłoŜył telefon do ucha, zerkając na Facciola, który przysiadł
bokiem na poręczy fotela.
- Panie Dominick... - warknął Paul, wyraŜając w ten
sposób swoje poirytowanie i frustrację, po tym jak podstępem
ściągnięto go na pokład łodzi po to tylko, by porozmawiał
przez telefon, gdy równie dobrze mógł to zrobić z samochodu.
Zamierzał się równieŜ poskarŜyć, Ŝe nie jest zadowolony z
tego, Ŝe prowadzi poufną rozmowę w zasięgu słuchu Facciola,
który nie wykazywał chęci do wyjścia.
- Słuchaj, miły przyjacielu - przerwał mu Dominick. - Cze-
mu nie mówisz mi „Vinnie", skoro pewnie jesteśmy skazani na
to, Ŝeby podziałać ramię w ramię i oczyścić ten cały chlew w
Angels. I zanim przejdę do kolejnych spraw, chcę przeprosić,
Ŝe nie wpadłem osobiście. Taki miałem plan, ale wyskoczyła
sprawa zawodowa i muszę się nią natychmiast zająć. Mam
nadzieję, Ŝe mi wybaczysz.
- Myślę... — zaczął Paul, ale Vinnie znowu mu przerwał.
- Ufam, Ŝe Franco i Angelo zajęli się tobą z całą gościn-
20
nością, skoro sam nie mogłem tego zrobić. Plan zakładał, Ŝe
zgarną mnie z kei przy Jacob Javits Center, ale utknąłem w
Queens. Czy zaproponowali ci chociaŜ drinka?
- Nie, ale nie potrzebuję drinka - skłamał Paul. Oddałby
Ŝycie za mocnego gola. - Za to wolałbym, Ŝeby zawieziono mnie
z powrotem do mariny. Moglibyśmy porozmawiać po drodze.
- JuŜ kazałem Francowi i Angelowi, Ŝeby przywieźli cię z
powrotem - powiedział Vinnie. - Tymczasem przejdźmy do
sprawy. Sądzę, Ŝe masz juŜ pojęcie o stopniu mojego zaanga-
Ŝowania w interesy Angels Healthcare.
- Jak najbardziej i dziękuję. Sytuacja Angels Healthcare
byłaby zupełnie inna, gdyby nie twoja hojność.
- Moje zaangaŜowanie nie ma Ŝadnego związku z hojno-
ścią. To wyłącznie interes... powaŜny interes, dodajmy.
- Oczywiście - szybko wtrącił Paul.
- Jako osobie zorientowanej obiło mi się o uszy, Ŝe są powaŜ-
ne kłopoty z płynnością finansową. To plotki czy prawda?
- Zanim odpowiem - powiedział Paul, oglądając się na
Angela, który nonszalancko obgryzał paznokcie - wiedz, Ŝe
jeden z twoich ludzi siedzi mi na karku i moŜe wszystko
usłyszeć. Czy to w porządku?
- Jak najbardziej - odparł bez wahania Vinnie. - Franco i
Angelo są jak członkowie rodziny.
- W takim razie muszę przyznać, Ŝe to nie plotki. Są bardzo
powaŜne kłopoty z płynnością finansową. - Paul w nietypowy
dla siebie sposób seplenił, jakby mu język spuchł.
- I dowiedziałem się równieŜ, Ŝe zasady SEC wymagają
złoŜenia w określonym terminie raportu z kaŜdej istotnej
zmiany w sytuacji materialnej spółki.
- To równieŜ prawda - przyznał Paul, czując się winny. -
Taki raport sporządza się na formularzu o nazwie osiem K,
który winien zostać złoŜony w ciągu czterech dni.
- Poinformowano mnie takŜe, Ŝe wymagany formularz nie
został złoŜony.
- Znów się zgadza - wyznał Paul. - Raport sporządzono, ale
nie został przedłoŜony. Mój szef, dyrektor finansowy, po-
wiedział, Ŝebym tego nie robił.
21
- A jak się to zwykle robi?
- Elektronicznie, przez Internet - wyjaśnił Paul. Wyjrzał na
zewnątrz. Zastanowiło go, dlaczego nie zmienili kursu na
marinę. Miał lekkie mdłości; Ŝołądek jeździł mu w górę i w
dół.- Tak więc, jeśli dobrze rozumiem, skoro nie zgłoszono
raportu, łamiemy zasady SEC.
- Tak - przyznał z ociąganiem Paul. To, Ŝe kazano mu nie
przedkładać raportu, nie zwalniało go z odpowiedzialności.
Nowe, wprowadzone ustawą Sarbanesa-Oxleya zasady pro-
wadzenia księgowości bardzo wyraźnie o tym mówiły. Paul
zerknął na Angela. Mimo zapewnień Dominicka nie czuł się
komfortowo, prowadząc obciąŜającą rozmowę w obecności
tego typa.
- Uświadomiono mi równieŜ, Ŝe nieprzedłoŜenie raportu w
terminie moŜe być uznane za cięŜkie przestępstwo, tak więc
chciałbym wiedzieć, czy zamierzasz coś z tym zrobić, Ŝeby
Ŝaden z nas nie został uznany współwinnym.
- Jutro zamierzam przeprowadzić jeszcze jedną rozmowę z
szefem. Bez względu na jej wynik postanowiłem zgłosić raport.
Tak więc odpowiedź na twoje pytanie brzmi „tak".
- No, to dla mnie ulga - powiedział Vinnie. - Gdzie do-
kładnie jest ten raport?
- Tu, w moim laptopie.
- Jeszcze gdzieś?
- W pendrivie. Ma go moja sekretarka - wyjaśnił Paul.
Czuł, Ŝe wibracje silników łagodnieją. Patrząc przez tylny
bulaj, ocenił, Ŝe zwolnili.
- Czy trzyma go z jakiegoś konkretnego powodu?
- Po prostu na wszelki wypadek. Nie ulega kwestii, Ŝe szef
i ja mieliśmy róŜne zdanie na temat raportu. Laptop jest
firmowy.
- Cieszę się, Ŝeśmy sobie pogadali, bo wygląda mi na to, Ŝe
ty i ja myślimy podobnie - powiedział Vinnie. Chwała twojemu
moralnemu kompasowi. Musimy postąpić jak naleŜy, choćby
nawet to znaczyło, Ŝe IPO się odwlecze. Przy okazji, jak się
nazywa twoja sekretarka?
22
- Amy Lucas.
- Czy jest lojalna?
- Absolutnie.
- Gdzie mieszka?
- Gdzieś w New Jersey.
- Jak wygląda?
Paul przewrócił oczami. Musiał się zastanowić.
- Bardzo drobna, z buźką jak myszka. Wygląda na znacz-
nie młodszą, niŜ jest. Chyba najbardziej rzucają się w oczy jej
włosy. Zrobiła się na blondynkę z limonkowymi pasemkami.
- Powiedziałbym, Ŝe to coś wyjątkowego. Czy wie, co jest
na tym komputerowym gadŜecie?
- Wie - powiedział Paul, słysząc, Ŝe silniki pracują ledwo -
ledwo. Oceniając po odległych światłach wybrzeŜa,
motorówka chyba stanęła w miejscu. Po drugiej stronie
pokładu świeciła Statua Wolności.
- Czy jeszcze ktoś wypełniał ten formularz albo wie, Ŝe on
istnieje? Nie chcę się przejmować jakimś panikarzem, który
moŜe chce cię ubiec i juŜ szykuje to cholerstwo, Ŝeby zarobić
kilka dolców, twierdząc, Ŝe raport nie miał być wysłany.
- Nic mi o tym nie wiadomo — powiedział Paul. -
Dyrektor mógł komuś powiedzieć, ale wątpię. Dał bardzo wy-
raźnie do zrozumienia, Ŝe nie chce, Ŝeby ta informacja się
rozeszła.- Fantastycznie - stwierdził Vinnie.
- Panie Dominick - powiedział Paul - myślę, Ŝe będzie pan
musiał pogadać ze swoimi ludźmi, Ŝeby dowieźli mnie z
powrotem do przystani.
- Co? - spytał z przesadną niewiarą Vinnie. - Daj mi któ-
regoś z tych tępaków. JuŜ ja się z nimi rozmówię.
Paul miał zawołać Angela i przekazać mu telefon, gdy
Franco, tupiąc, zbiegł z mostka i zbliŜył się z wyciągniętą ręką.
Zrobił to jak na sygnał i ten zbieg okoliczności zaskoczył
Paula. MoŜna by pomyśleć, Ŝe fagas był świadkiem rozmowy.
Podczas gdy Franco odszedł na bok, by porozmawiać,
Angelo się podniósł. Usłyszał, Ŝe wracają do przystani, i
kamień spadł mu z serca. ChociaŜ był skazany na częste rejsy
Całą naprzód, nigdy nie przywykł do pokładu pod stopami.
Kursy
23
zawsze trafiały się nocą, zwykle transporty prochów z mek-
sykańskich czy południowoamerykańskich jednostek. Sęk w
tym, Ŝe Franco nie umiał pływać i na wodzie, szczególnie nocą,
czuł się bardzo nieswojo. W tym momencie potrzebował
czegoś mocnego.
Wyjął z baru staromodną szklankę i nalał sobie podwójną
szkocką. Z tyłu dobiegały go pokorne „nie", „okej" i Jasne",
jakby Franco nawijał z rodzoną mamuśką. Angelo chlapnął
drinka i odwrócił się w tej samej chwili, w której Franco ze
słowami: „Sprawa załatwiona" zamknął komórkę.
- Czas dostarczyć pana do domu - powiedział Paulowi.
- NajwyŜszy - burknął Paul.
- Wreszcie - powiedział bezgłośnie Angelo, wsuwając rękę
pod marynarkę. Owinął palce wokół uchwytu spoczywającego
w kaburze półautomatycznego walthera TPH, kaliber 0.22.
Rozdział 1
2 kwietnia 2007 roku
19.20
W wieku trzydziestu siedmiu lat Angela Dawson poznała,
co to przeciwieństwa losu i cierpienie, mimo Ŝe dorastała w
bogatej rodzinie, mieszkającej na zamoŜnym przedmieściu
Englewood w stanie New Jersey. Zakosztowała wszystkich
związanych ze swoją pozycją udogodnień, w tym korzyści,
jakie zapewniają wszechstronne studia na dobrych i drogich
uczelniach. Uzbrojona w dyplom magistra medycyny i MBA, a
takŜe doskonałe zdrowie powinna beztrosko cieszyć się
Ŝyciem, zwłaszcza Ŝe tego kwietniowego wieczoru miała na
wyciągnięcie ręki wszelkie przyjemności, które zapewnia
zamoŜność, w tym bajeczny apartament w Nowym Jorku i
oszałamiający domek przy plaŜy w Martha's Vineyard. A
jednak się nie cieszyła. Przeciwnie, przeŜywała ogromny
niepokój i stres, stojąc przed największym wyzwaniem w swojej
zawodowej karierze. Angels Healthcare, którą załoŜyła i roz-
winęła w ciągu ostatnich pięciu lat, chwiała się na krawędzi
oszałamiającego sukcesu albo całkowitej klęski. Jej los miał się
wyjaśnić w następnych kilku tygodniach i zaleŜał tylko i
wyłącznie od Angeli Dawson.
Jakby nie dość było takiego ogromnego wyzwania, Michelle
Calabrese, dziesięcioletnia córka Angeli, przeŜywała właśnie
kryzys. I podczas gdy dyrektor finansowy i dyrektor do spraw
operacyjnych, zastępca Angeli, dyrektorzy trzech szpitali
naleŜących do Angels Healthcare i świeŜo zatrudniona specja-
listka od zwalczania zakaŜeń niecierpliwie oczekiwali w sali
konferencyjnej w głębi korytarza, Angela musiała poradzić
25
CZYNNIK KRYTYCZNY PrzełoŜył Paweł Korombel DOM WYDAWNICZY REBIS Poznań 2008
Tytuł oryginału Critical Copyright © 2007 by Robin Cook AU rights reserved Copyright © for the Polish edition by REBIS Publishing House Ltd., Poznań 2008 Redaktor ElŜbieta Bandel Projekt okładki Zbigniew Mielnik Fotografia na okładce Masterfile Wydanie I ISBN 978-83-7510-077-8 Dom Wydawniczy REBIS Sp. z o.o. ul. śmigrodzka 41/49, 60- I71 Poznań tel. 061-867-47-08, 061-867-81-40; fax 061-867-37-74 e-mail: rebis@rebis.com.pl www.rebis.com.pl Skład REBIS: Gdańsk, teł. 058-347-64-44
Cameronowi za radość, którą przynosi, poświęcam
Podziękowania Dominique Borse, MBA, inwestorowi w przemyśle rozrywkowym Joe Coksowi, J.D., LLM, adwokatowi, specjaliście od nieruchomości i podatków Jean E. R. Cook, MSW, CAGS, psychologowi Rosę Doherty, A.M., pracownikowi naukowemu Markowi Flomenbaumowi, M.D., Ph.D., Inspektorowi Medycyny Sądowej Commonwealth of Massachusetts Angelowi MacDonaldowi, J.D., adwokatowi, specjaliście od prawa karnego
Prolog Na przełomie marca i kwietnia 2007 roku pewne powaŜne, nieoczekiwane zmiany w Ŝyciu trzech ludzi, z których dwaj zmarli, miały zapoczątkować całą serię powiązanych ze sobą zdarzeń i wpłynąć na egzystencję setek, a nawet tysięcy osób. śadna z ofiar nie spodziewała się swojego losu. ChociaŜ wszyscy byli zdrowymi, Ŝonatymi męŜczyznami w zbliŜonym wieku, to jednak uprawiali zupełnie róŜne zawody i się nie znali ani na gruncie towarzyskim, ani zawodowym. Jeden był białym lekarzem; bolesna kontuzja unieruchomiła go na boisku sportowym. Drugi Murzynem, programistą komputerowym; zmarł w wyniku błyskawicznie postępującego, śmiertelnego zakaŜenia pooperacyjnego. Trzeci, z pochodzenia Azjata, był księgowym i padł ofiarą bezwzględnej mafijnej egzekucji. Jak większość ludzi lekarz medycyny Jack Stapleton nigdy naprawdę nie doceniał tego anatomicznego i fizjologicznego cudu, jakim są stawy kolanowe, a uświadomił go sobie dopiero wieczorem dwudziestego szóstego marca dwa tysiące siódmego roku. Tego dnia od rana pracował w Biurze Głównego Inspek- tora Inspektoratu Medycyny Sądowej dla Miasta Nowy Jork, czyli Inspektoracie Medycyny Sądowej, gdzie był zatrudniony na etacie lekarza sądowego. Kursując dzień w dzień między domem a miejscem pracy na swoim ukochanym rowerze gór- skim marki Cannon, ani razu nie zastanowił się nad tym, jak bardzo obciąŜa swoje kolana. Przed południem przeprowadził trzy sekcje, z których jedna była skomplikowanym zadaniem, wymagającym skrupulatnego prześledzenia torów pocisków w ranach postrzałowych. W sumie spędził w piekle, jak nazywano prosektorium, cztery godziny, cały czas stojąc 7
lub chodząc, nieświadomy tego, jak bardzo obciąŜa nogi. Ani razu nie pomyślał o kolanach ani o tym, do jakiego wysiłku zmusza więzadła, które mimo znacznych napręŜeń wiernie chroniły stawy, oraz łąkotki łagodzące znaczny nacisk, wy- wierany na zakończenia kości piszczelowych przez długie kości biodrowe. Katastrofa wydarzyła się dopiero wieczorem, pod koniec jednego z krótkich meczów koszykówki na lokalnym boisku, w których Jack uczestniczył. Ku jego smutkowi nie wygrali ani razu i przez niekończące się kwadranse osowiali okupowali ławę, zanim znów mogli wrócić na boisko. Nie miało znaczenia, Ŝe tego wieczoru walczył obok naprawdę znakomitych graczy, w tym jego bliskich kumpli, Warrena i Błyska.Kiedy czas wlókł się powoli, Jack bez przypomnień Warrena wiedział, Ŝe jest odpowiedzialny za kilka katastrof, do których doprowadził, nie odbierając podania albo gubiąc piłkę, jednak Warren i tak bezlitośnie zmywał mu głowę. Jack się nie bronił. Pod koniec pewnego wyrównanego meczu zrobił z siebie wyjątkowego palanta. Zahaczył czubkiem jednej stopy o piętę drugiej, stracił piłkę i doprowadził do przegranej. Tak naprawdę jednak zhańbił się pod koniec finałowej rozgrywki, po przejęciu długiego podania od Warrena. Jako Ŝe stan meczu znów był remisowy i następna piłka miała zdecydować o wyniku, Jack postanowił się zrehabilitować. Ku jego zachwytowi w ostatecznym, jak miał nadzieję, starciu, od kosza przeciwnika dzielił go tylko jeden obrońca, nazywany „Splujem" z powodu jednego z jego mniej uroczych nawyków, ale co waŜniejsze z perspektywy Jacka, wysoki, niezgrabny i nie dorównujący mu szybkością. - Zasuwaj! - zawył Warren z połówki boiska przeciwnika, na sto procent pewien, Ŝe Jack przerobi Spluja i zostawi go daleko za sobą. Jack najpierw zrobił sprawny zwód w lewo, zaakcentowany błyskawicznym kozłem w tym kierunku, po czym runął w prawo. Uniósł nad nawierzchnię boiska prawą nogę, wpierw uginając i zaraz prostując kolano. Gdy tylko stopa opadła na asfalt, Jack wykręcił tors w prawo, zamierzając obiec Spluja, 8
który nadal stał jak słup soli po zwodzie i koźle. Kiedy lewa stopa Jacka uniosła się nad nawierzchnię, cały cięŜar jego ciała został przerzucony na częściowo ugięte prawe kolano, nadto zmuszone wytrzymać nagły obrót górnej części kończyny. Gdyby Jack dał sobie na wstrzymanie i obliczył siły dzia- łające na jego pięćdziesięciodwuletnie stawy, moŜe by poszedł po rozum do głowy i uznał, Ŝe zbyt wiele wymaga od swojej do tej pory wiernej cielesnej konstrukcji. ChociaŜ więzadła po- przeczne wytrzymały, gdyŜ działające na nie siły rozłoŜyły się stosunkowo równo na ich całej, znacznej szerokości, sytuacja inaczej wyglądała w wypadku przednich więzadeł krzyŜowych, które w miarę jak Jack się starzał, nieco się wydłuŜyły. Na próŜno stosunkowo wąski pasek tkanki - traktowany przez większość ludzi jako chrząstka, gdy mocują się z kawałkiem jagnięciny na talerzu - ale który Jack znał pod nazwą „tkanka kolagenowa", usiłował powstrzymać kość biodrową przed rozstaniem z piszczelową. Niestety, działające siły pokonały więzadło. Rozdarło się z suchym trzaskiem i na moment wypuściło kość biodrową z panewki stawu. Równocześnie naderwaniu uległy delikatne brzegi łąkotek. Prawa noga Jack złoŜyła się. Upadł na szorstką nawierzch- nię boiska i wykonawszy półmetrowy ślizg, zostawił na niej tęgi płat skóry. W jednej chwili był skoordynowaną, ukierun- kowaną na cel masą mięśni i kości, w następnej potłuczoną i krwawiącą galaretą. Krzywił się z bólu, ściskając kolano. Nie ogarniał całkowicie tego, co się stało, ale z grubsza prze- widywał konsekwencje kontuzji. Mógł tylko Ŝywić nadzieję, Ŝe się myli. - Chłopie, coraz gorzej z tobą - zrzędził Warren, po tym jak przygnał na najwyŜszych obrotach i upewnił się, Ŝe Jack jeszcze zipie. Z jego głosu przebijały ulga i obrzydzenie. Wy- prostował się i wziął pod boki, mierząc karcącym spojrzeniem kontuzjowanego przyjaciela. - MoŜe robisz się za stary, Ŝeby biegać z piłką, doktorku? Jarzysz, co mówię? - Przepraszam - z trudem wykrztusił Jack. Czuł się zaŜe- nowany. Wszyscy się na niego gapili. - Jesteś załatwiony na dzisiaj, czy jak? - spytał Warren. 9
Jack wzruszył ramionami. Ból wzrósł i zelŜał, napawając go fałszywą nadzieją. Niezdarnie wstał i stopniowo obciąŜył kontuzjowany staw. Znów wzruszył ramionami i ostroŜnie przekuśtykał kilka kroków. - Nie jest tak źle — oświadczył, oceniwszy otarcia na łokciu i kolanie. Spróbował zrobić kolejne kilka kroków. Szło mu cał- kiem nieźle, dopóki nie skręcił w bok. Znów doszło do dyslokacji stawu kolanowego i kolejny raz zaliczył nawierzchnię boiska. Z trudem się podniósł. - Jestem załatwiony - powiedział tyleŜ z rezygnacją, co z Ŝalem. - Jestem naprawdę załatwiony. To na pewno nie jest tylko zwy- kłe naciągnięcie. Jak większość ludzi David Jeffries nigdy naprawdę nie doceniał molekularnego cudu, jakim są bakterie, ani nie ogarniał faktu, Ŝe gdy zakaŜenie juŜ się zacznie, to zostanie powstrzymane lub nie po epickiej molekularnej bitwie między zajadłymi bakteriami a czynnikami obronnymi ludzkiego or- ganizmu. Nigdy teŜ naprawdę nie doceniał zagroŜenia, jakie nadal stwarzają bakterie mimo rozległej palety antybiotyków, dostępnej współczesnemu lekarzowi. Wiedział, Ŝe odpowiadają za straszliwe niegdysiejsze zarazy, w tym dŜumę, ale to było dawno. Z pewnością nie traktował bakterii z takim niepokojem, jakiego doznawał, słysząc o wirusach w rodzaju H5N1 (ptasiej grypy), Ebola czy wirusie powodującym AIDS, które to zagroŜenia nieustannie podkreślały media. Poza tym miał mętne pojęcie o istnieniu „dobrych bakterii", które są niezbędne do wyrobu takich produktów spoŜywczych, jak sery i jogurty. Tak więc gdy pewnego poniedziałkowego ranka dwa tysiące siódmego roku zgłosił się do szpitala ortopedycznego Angels na przeszczep przednich więzadeł krzyŜowych, ani mu było w głowie przejmować się bakteriami. Jeśli juŜ coś nie dawało mu spokoju, to narkoza i obawa, Ŝe się nie obudzi po operacji oraz Ŝe ta cała męka (tak określił zabieg pewien jego znajomy) okaŜe się nieskuteczna i nie zapewni mu powrotu do tego, co najbardziej uwielbiał, czyli do gry w tenisa. Będąc programistą komputerowym w firmie informatycznej na Manhattanie, spędzał, jak to sam określał, masę czasu na 10
tyłku, przykuty do monitora. Firma była na dorobku i kaŜdy pracownik musiał zasuwać pełną parą. Poza tym David od zawsze uwielbiał sport, a szczególnie konkurencje, w których wysiłek fizyczny łączył się ze współzawodnictwem, więc tenis widniał na szczycie listy jego upodobań. Do czasu kontuzji, której się nabawił miesiąc przed operacją, biegał po korcie co najmniej cztery razy w tygodniu. Nawet usiłował zaintereso- wać tym sportem swoich dwóch nastoletnich synów, chociaŜ na próŜno. Co się tyczy samej kontuzji, to nie miał pojęcia, jak mogło do niej dojść. Dotychczas zawsze był w formie. Pamiętał tylko, Ŝe nastąpiła po tym, jak wystartował do siatki, wcześniej wy- prowadzając, jak się mu wydawało, wygrywające uderzenie. Niestety, nie okazało się tak skuteczne, jak na to liczył, i prze- ciwnik odpowiedział na jego bekhend wyśmienitym returnem. David, biegnąc, wyrzucił przed siebie nogę, postawił stopę i równocześnie skręcił w lewo, próbując dosięgnąć piłki. Ale nic z tego nie wyszło. Osiągnął tyle, Ŝe się rozkraczył i padł, ściskając bolące kolano, które natychmiast zaczęło potwornie puchnąć. Biorąc pod uwagę piorunujące tempo zakaŜenia, które na- stąpiło po operacji, z pewnością moŜna by powiedzieć, Ŝe David powinien bardziej się wystrzegać bakterii. W kilka godzin po tym, jak wywieziono Davida z sali operacyjnej, stosunkowo niewielka kolonia gronkowców, która znalazła drogę do jego kolana i obrzeŜy oskrzelików płucnych, rozpoczęła swoje molekularne czary. Gronkowiec to często spotykany rodzaj bakterii. W kaŜdej chwili dwa miliardy ludzi, jedna trzecia ziemskiej populacji, Ŝyje z nim symbiotycznie, zapewniając mu lokum w jamie nosowo-gardłowej i wilgotnych zakamarkach skóry. RównieŜ David był nosicielem tego rodzaju drobnoustrojów. Ale to nie dotychczas noszony szczep wdarł się do organizmu, lecz szczególny typ gronkowca złocistego, który wykorzystał łatwość, z jaką gronkowce wymieniają się genetycznymi informacjami, tak potęgując swoją wirulencję i przewagę w starciu z innymi organizmami. Ten szczególny podgatunek nie tylko był 11
oporny na antybiotyki z rodziny penicylin, ale niósł geny dla zastępu niemiłych molekuł, z których część pomagała ataku- jącym bakteriom przylgnąć do komórek biegnących wzdłuŜ włosowatych naczyń krwionośnych Davida, podczas gdy inne zniszczyły komórki obronne, wysłane przez jego organizm, by poradziły sobie z rozwojem infekcji. Po nadweręŜeniu osłony komórkowej liczba atakujących bakterii zaczęła gwałtownie rosnąć i w ciągu kilku godzin osiągnęły fazę namnaŜania intensywnego. W tym momencie włączyły się inne geny, nale- Ŝące do tego szczególnego genomu gronkowca, które pozwalają mikroorganizmom wyprodukować całą serię jeszcze bardziej złośliwych molekuł, nazywanych toksynami. Te zaczęły siać spustoszenie w ciele Davida, między innymi doprowadzając do czegoś, co nosi nieformalną nazwę „efektu zjadania ciała", jak równieŜ przynosząc objawy zespołu wstrząsu septycznego.David pierwszy raz zdał sobie sprawę z nadciągającej burzy, gdy sześć godzin po operacji pojawiła się lekka gorączka, na jakiś czas przed tym, jak atakujące bakterie osiągnęły fazę namnaŜania intensywnego. Nie poświęcił wzrostowi temperatury wielkiej uwagi, podobnie młoda pielęgniarka, która tylko mechanicznie zanotowała objaw na karcie pacjenta. Następnie poczuł coś, co później nazwał uciskiem w piersiach. Mając pod ręką środki przeciwbólowe, których dozowanie sam regulował, nie narzekał. UwaŜał, Ŝe to typowe objawy pooperacyjne, dopóki nie pojawiły się kłopoty z oddychaniem i nie zaczął odpluwać zabarwionej krwią flegmy. Nagle wydało mu się, Ŝe nie moŜe złapać tchu. W tym momencie naprawdę się przejął. Jego niepokój wzrósł jeszcze bardziej, gdy zwrócił uwagę na swój stan i pielęgniarki zaczęły się kręcić jak w ukropie. Pobrały mu krew, dodały do kroplówki antybiotyki, przeprowadziły gorączkowe rozmowy telefoniczne i zasugerowały natychmiastowy transport do kliniki uniwersyteckiej, na co David z wahaniem zapytał, czy wtedy lepiej się poczuje.- Zaraz poczuje się pan lepiej - odruchowo odpowiedziała jedna z pielęgniarek. Ale słowa nie pomogły. David zmarł po kilku godzinach w wyniku ostrej posocznicy i ogólnej niewydolności narządowej, 12
będąc w drodze do szpitala ogólnego, w pełni wyposaŜonego i przygotowanego do leczenia wszelkiego typu powikłań po- operacyjnych. Jak większość ludzi, Paul Yang nigdy się naprawdę nie martwił, jaki będzie jego ostateczny los, a powinien, zwłaszcza gdy David Jeffries przegrywał swoją molekularną bitwę z bak- teriami. Podobnie do wielu jego bliźnich, nad którymi ciąŜy klątwa świadomości końca, nie zastanawiał się nad ponurą realnością śmierci, mimo Ŝe mniej więcej od osiemnastych urodzin miewał natrętne poczucie stopniowego, coraz szybsze- go starzenia się. W wieku pięćdziesięciu jeden lat miał zbyt wiele bardziej bezpośrednich zmartwień, takich jak rodzina, w której skład wchodziła rozrzutna, nienasycona Ŝona, dwoje dzieci w college'u i kolejne, które niedługo miało iść w ich śla- dy, a takŜe duŜy dom na przedmieściu z powaŜnie obciąŜoną hipoteką, wymagający kapitalnego remontu. Jakby nie dość tego w ciągu ostatnich trzech miesięcy praca nieustannie dostarczała mu kolejnych zmartwień. Pięć lat wcześniej Paul zrezygnował z wygodnej, ale jed- nocześnie przewidywalnej i w gruncie rzeczy nudnej posady w przedsiębiorstwie trwale zakorzenionym na liście 500 naj- większych firm „Fortune", i został głównym i jedynym księgo- wym obiecującego, zaczynającego od zera interesu, mającego budować i prowadzić prywatne szpitale specjalistyczne. Nie zgłosił się sam, został bez ceregieli ściągnięty przez byłego szefa, którego z kolei na stanowisko dyrektora finansowego, CFO, ściągnęła znakomita lekarka Angela Dawson, świeŜo po MBA na Uniwersytecie Columbia. Decyzja o zmianie posady była dla Paula trudna, gdyŜ z natury nie był ryzykantem, ale potrzeba większych dochodów i szansa wybicia się na szybko rosnącym, przynoszącym bilionowe zyski rynku ochrony zdro- wia przewaŜyła poczucie niepewności i ryzyka. Co niezwykłe, wrodzone zdolności doktor Angeli Dawson do prowadzenia interesów sprawiły, Ŝe wszystkie plany dotyczące jej firmy, Angels Healthcare, ziściły się co do joty. Z tymi akcjami, świadectwami udziałowymi i opcjami, którymi Paul 13
dysponował, od bogactwa dzieliły go tylko tygodnie - tak jak innych załoŜycieli, inwestorów Angels i w mniejszym stopniu ponad pięciuset lekarzy, właścicieli udziałów spółki. Pierwsza publiczna oferta sprzedaŜy akcji, IPO, była tuŜ-tuŜ i dzięki wyjątkowo udanej prezentacji prospektu emisyjnego, która doprowadziła instytucjonalnych inwestorów do ślinotoku, cena akcji oscylowała w górnej strefie oczekiwań. Spodziewając się uzyskania przez spółkę pięciuset milio- nów dolarów po pierwszej emisji, Paul powinien być w stanie bliskim nirwany. Ale nie był. PrzeŜywał największą udrękę w Ŝyciu, uwikłany w niebywały dylemat etyczny, doprowadzony do wręcz gigantycznych rozmiarów niedawnymi skandalami w świecie księgowości korporacyjnej, na przykład w Enronie, które w ostatnich sześciu czy siedmiu latach zachwiały świa- tem finansów. Fakt, Ŝe Paul nie uprawiał kreatywnej księgo- wości, nie był pocieszeniem. Trzymał się ogólnie przyjętych procedur księgowania jak papieŜ dziesięciorga przykazań i był pewien, Ŝe jego rachunki zgadzają się co do centa. Problem polegał na tym, Ŝe nie chciał, by ktokolwiek oprócz załoŜycieli spółki zaglądał do ksiąg, właśnie dlatego, Ŝe były dokładnie prowadzone i dobitnie wskazywały, Ŝe spółka generuje wyŜsze koszty niŜ przychody. Problem zrodził się trzy i pół miesiąca wcześniej, tuŜ po badaniu audytora przeprowadzonym ze względu na prospekt emisji akcji. Z wątłego ostrzegawczego światełka szybko przeistoczył się w opętańczo błyskające światła alarmu. Dylemat Paula polegał na tym, Ŝe wedle przepisów niedobory gotówki winien zgłosić nie tylko swojemu dyrektorowi finansowemu, ale równieŜ państwowej Komisji Papierów Wartościowych i Giełdy, SEC. Rzecz w tym, Ŝe, jak to szybko zauwaŜył dyrektor finansowy, taki raport rozłoŜyłby IPO i cała ich roczna harówka poszłaby w diabły, a niewykluczone, Ŝe przyszłość spółki równieŜ. Dyrektor i doktor Dawson przypomnieli Paulowi, Ŝe nieoczekiwanie wysoki współczynnik spalania, czyli tempo, z jakim młodziutka spółka zuŜywa kapitał zakładowy, zanim zacznie wypracowywać dochody, to tylko drobna, z pewnością chwilowa anomalia, jako Ŝe juŜ przystąpiono do uzdrawiania tego stanu rzeczy. 14
ChociaŜ Paul wiedział, Ŝe wszystko, co usłyszał od zwierzchników, jest zapewne prawdą, miał świadomość, Ŝe nie składając raportu do Komisji, po prostu łamie prawo. Konflikt między wrodzonym poczuciem uczciwości a osobistymi ambicjami, splecionymi z potrzebami wiecznie spragnionej pieniędzy rodziny doprowadzał go do obłędu. Mało tego, zaczął zaglądać do kieliszka. Lata temu pokonał tę słabość, ale obecna sytuacja przerosła jego siły. Pocieszał się jedynie myślą, Ŝe nie jest całkowicie uzaleŜniony, gdyŜ ograniczał się do kilku drinków, które wypijał, zanim wsiadł do pociągu kursującego między jego miejscem pracy a domem w New Jersey. Nie było mowy o powrocie do całonocnych popijaw i zabaw z damulkami z półświatka. Krytycznego wieczoru drugiego kwietnia dwa tysiące siód- mego roku zahaczył o wybrany wodopój i gdy pociągał trzecie martini z wódką, gapiąc się w swoje odbicie w przyciemnia- nym lustrze za barem, nagle postanowił, Ŝe następnego dnia sporządzi wymagany prawem raport. Wahał się dobre kilka dni, aŜ nagle uznał, Ŝe zdoła jednocześnie zachować i zjeść ciastko. Lekko podchmielony wydumał, Ŝe poniewaŜ sprzedaŜ akcji jest tuŜ-tuŜ, raport nie dotrze na czas do inwestorów, gdyŜ wpierw zalegnie w trzewiach biurokratycznego potwora, jakim była Komisja. Tak uspokoił swoje sumienie i nabrał nadziei, Ŝe nie załatwi publicznej oferty sprzedaŜy akcji. Ogarnięty nagłą euforią z powodu podjętej decyzji (nawet jeśliby przez noc miała przybrać zgoła odmienną postać) nagrodził się czwartym koktajlem. Ostatnia dawka wódki z wermutem smakowała Paulowi jeszcze bardziej niŜ poprzednie, ale być moŜe to ona sprawiła, ze godzinę później zrobił coś, na co normalnie nigdy by się nie odwaŜył. Sunąc węŜykiem ze stacji do domu, pozwolił, aby kilka kroków przed celem zatrzymali go i przeprowadzili z nim rozmowę dwaj co prawda porządnie ubrani, ale w jakiś nieuchwytny sposób niepokojący męŜczyźni, którzy wysiedli z wielkiego, czarnego, staromodnego cadillaca. - Pan Paul Yang? - chrapliwym głosem spytał jeden z nich. Paul zatrzymał się, co było jego pierwszym błędem. 15
- Tak - odpowiedział. To był błąd numer dwa. Powinien po prostu dalej iść. Nagle przystanąwszy, musiał się lekko pochylić, by utrzymać równowagę, i kilka razy zamrugał, próbując odzyskać ostrość widzenia. Nieznajomi byli w tym samym wieku i tego samego wzrostu, mieli ostre rysy, głęboko osadzone oczy i ciemne, gładko zaczesane do tyłu włosy. Mówił tylko jeden z nich. Jego towarzysza wyróŜniała poryta bliznami twarz. - Czy byłby pan tak uprzejmy i poświęcił nam nieco czasu? - padło pytanie. - Czemu nie? - rzekł Paul, zaskoczony rozziewem między elegancką formą pytania a prostackim nowojorskim akcentem. - Zechce pan wybaczyć, Ŝe naraŜam go na zwłokę - konty- nuował męŜczyzna. - Z pewnością spieszy się pan, by dotrzeć w domowe pielesze. Paul odwrócił głowę i popatrzył na frontowe drzwi swojego domu. Poczuł się trochę niewyraźnie, słysząc, Ŝe nieznajomi wiedzą, gdzie mieszka. - Nazywam się Franco Ponti - przedstawił się męŜczyzna - a to pan Angelo Facciolo. Paul rzucił przelotne spojrzenie na męŜczyznę ze szpetnymi bliznami. Wydawał się pozbawiony brwi. W półświetle wyglą- dał jak stwór z innej planety. - Pracujemy dla pana Vinniego Dominicka. Nie sądzę, aby dŜentelmen o tym nazwisku był panu znany. Paul potwierdził to przypuszczenie skinieniem głowy. Nie wydawało mu się, by kiedykolwiek poznał pana Dominicka. - Pan Dominick zezwolił mi przekazać panu pewną finansowo znaczącą informację o Angels Healthcare, niedo- stępną dla Ŝadnej z osób związanych z firmą - kontynuował Ponti. - W zamian za tę informację, co do której pan Dominick jest pewien, Ŝe będzie dla pana interesująca, prosi tylko o uszanowanie jego prywatności i nieprzekazywanie nikomu tego, czego się pan dowie. Umowa stoi? Paul starał się skupić, ale w tych okolicznościach było to trudne. Jednocześnie jako główny księgowy Angels Healthcare był ciekawy „finansowo znaczącej informacji". 16
- Okej - w końcu powiedział. - Muszę jednak pana ostrzec, Ŝe pan Dominick ma zwyczaj trzymać ludzi za słowo i jeśli nie dotrzyma pan przyrzeczenia, konsekwencje takiego postępowania będą powaŜne. Rozumie- my się? - Chyba tak - bąknął Paul. Nagle musiał zrobić krok w tył, by utrzymać równowagę. - Pan Vinnie Dominick jest prywatnym inwestorem w Angels Healthcare. - Rany! - wykrzyknął Paul. Jako księgowy firmy wiedział, Ŝe ma ona prywatnego inwestora, który zaangaŜował piętnaście milionów dolarów i którego nazwiska nikt nie znał. Na domiar wszystkiego ten sam inwestor ostatnio dostarczył krótkoterminowej poŜyczki na ćwierć miliona dolarów na pokrycie dziury w kasie. Z perspektywy firmy i Paula pan Dominick był świetlaną postacią. - OtóŜ tak się składa, Ŝe pan Dominick ma prośbę o przy- sługę. Chciałby się z panem spotkać bez wiedzy władz Angels Healthcare. Powiedział mi, Ŝe martwi się, Ŝe spółka nie trzyma się litery prawa. Tak się składa, Ŝe nie wiem, w czym rzecz, ale on powiedział, Ŝe pan będzie wiedział. Paul znowu skinął głową, próbując odzyskać zmąconą alkoholem trzeźwość umysłu. Oto problem, z którym walczył w pojedynkę od tygodni, i proszę, jak z nieba spada nieocze- kiwane wsparcie. Odchrząknął i spytał: - Kiedy chciałby się ze mną spotkać? - Pochylił się, zapusz- czając Ŝurawia do czarnego sedana, ale niczego nie dojrzał. - W tej chwili - wyjaśnił Ponti - oceaniczna motorówka pana Dominicka cumuje w Hoboken. Kwadrans drogi stąd. Przewieziemy pana. Panowie sobie porozmawiacie i odstawimy pana z powrotem pod same drzwi. Wszystko zajmie najwyŜej godzinę. - Hoboken? - spytał Paul, Ŝałując, Ŝe tak się rozpędził z koktajlami. Myślenie przychodziło mu z coraz większą trudnością. Przez chwilę nawet nie potrafił sobie uzmysłowić, gdzie jest Hoboken. - Będziemy tam w kwadrans - powtórzył Ponti. 17
Paul nie był zachwycony tym pomysłem, nienawidził, gdy go przypierano do muru. Był typowym księgowym, lubił się zajmować cyferkami, natomiast cierpiał, gdy musiał naprędce oceniać ludzi, szczególnie będąc po paru kieliszkach. W normalnych okolicznościach nigdy nie wsiadłby nocą do samochodu z zupełnie obcymi ludźmi, mającymi go zawieźć na spotkanie z człowiekiem - w dodatku na motorówce oce- anicznej! - którego wcześniej nie widział na oczy. Ale w stanie podchmielenia i nęcony wizją, Ŝe tak powaŜny rozgrywający jak Vinnie Dominick moŜe go oświecić w waŜnych sprawach zawodowych, nie mógł się oprzeć. W końcu skinął głową i chwiejnym krokiem skierował się do otwartych drzwi wozu. Facciolo pomógł mu, potrzymał mu laptop, gdy Paul mościł się na tylnej kanapie. W milczeniu jechali w kierunku Nowego Jorku. Na tle świateł jadących z przeciwka samochodów ciemne, nieruchome głowy Pontiego i Facciola przypominały Paulowi wycinanki. Od czasu do czasu wyglądał przez boczną szybę i zastanawiał się, czy nie powinien był przynajmniej zajrzeć do domu i powiedzieć Ŝonie, gdzie się udaje. Westchnął i pomyślał o plusach sytuacji. ChociaŜ wnętrze samochodu cuchnęło papierosami, ani Ponti, ani Facciolo nie palili. Przy- najmniej za to Paul był wdzięczny losowi. Przystań jachtowa była mroczna i opuszczona. Franco skierował się prosto do głównego pomostu, zatrzymał wóz i wszyscy wysiedli. PoniewaŜ sezon Ŝeglarski jeszcze się nie zaczął, większość jednostek stała na brzegu na kozłach, okryta białymi pokrowcami ze sztucznego włókna. Wyglądały jak całuny. Nadal nie padło ani jedno słowo, gdy grupka szła po- mostem. Zimne powietrze w pewnym stopniu otrzeźwiło Paula. Wchłaniał piękno nocnej panoramy Nowego Jorku, skaŜonej widokiem rzeki Hudson, bardziej przypominającej wypełniony naftą gigantyczny ściek niŜ wodne koryto. Fale łagodnie chlupotały o pale i zaśmiecony brzeg. W powietrzu unosił się lekki smród śniętych ryb. Paul nadal miał wątpliwości, czy postępuje sensownie, ale było za późno na zmianę zdania.W połowie pomostu zatrzymali się przy mahoniowej rufie 18
imponującej motorówki oceanicznej, na której umieszczono zło- ty napis Cała naprzód. W głównym salonie paliły się światła, ale nie było widać nikogo. WzdłuŜ nadburcia rufy sterczały umieszczone w cylindrycznych uchwytach wędziska jak owło- sienie grzbietu gigantycznego owada. Facciolo przebiegł po trapie, wspiął się schodkami na górny pokład i zniknął. - Gdzie pan Dominick? - spytał Paul. Nie widząc inwesto- ra, poczuł rosnący niepokój. - Za dwie minutki będą panowie mogli uciąć sobie poga- wędkę - zapewnił go Ponti, gestem zachęcając Paula, by śladem Facciola wszedł na wąski trap. Zrezygnowany Paul zrobił, co mu kazano. Na pokładzie musiał się chwycić relingu, gdyŜ wielka łódź kołysała się na fali. Ku jego dalszemu zaskoczeniu Facciolo włączył silniki, które wydały potęŜny basowy ryk. Równocześnie Ponti szybko zebrał cumy i ściągnął trap. Dwaj męŜczyźni niewątpliwie umieli obsługiwać motorówkę. Niepokój Paula wzrósł jeszcze bardziej. Poprzednio załoŜył, Ŝe do jego podobno krótkiego spotkania z Dominickiem dojdzie przy nabrzeŜu. Kiedy motorówka oddalała się od miejsca cu- mowania, Paul przez krótką chwilę rozwaŜał, czy nie zesko- czyć na pomost, ale jego wrodzone niezdecydowanie sprawiło, Ŝe ta moŜliwość uciekła bezpowrotnie. Zresztą wątpił, by po czterech martini zdobył się na taki sus, zwłaszcza z laptopem w objęciach. Zajrzał przez bulaj do salonu, w nadziei, Ŝe dojrzy gospo- darza. Podszedł do drzwi i spróbował przekręcić gałkę. Drzwi ustąpiły. Obejrzał się na Pontiego, który buchtował cumy, kładąc grube zwoje przy stosie pustaków. MęŜczyzna gestem zachęcił go, by wszedł do środka. Rosnący huk diesli utrudniał rozmowę. Kiedy tylko drzwi się za nim zamknęły, Paul z ulgą skon- statował, Ŝe nie słyszy łoskotu silników, chociaŜ nadal czuł wibrację pokładu pod stopami. Wnętrze urządzono z drogim bezguściem. Wielki płaski telewizor i rząd głębokich foteli, stół do gry w karty i krąg krzeseł, duŜa kanapa w kształcie 19
litery L i imponująco zaopatrzony barek. Przeszedł przez salon i zajrzał głębiej. Były tam prowadzące do kambuza schodki i korytarz, od którego odchodziło kilka zamkniętych pomiesz- czeń, zapewne kabiny. - Panie Dominick...! - zawołał. śadnej odpowiedzi. Oparł się o ścianę, gdy silniki zwiększyły obroty i dziób łodzi uniósł się, po czym szybko opadł. Wyjrzał przez bulaj. Łódź zwiększyła prędkość. Nagły huk zwrócił uwagę Paula na drzwi prowadzące na pokład rufowy. To wszedł Facciolo i podszedł do niego, wcześniej zamknąwszy za sobą drzwi. W pełnym świetle blizny szpecące twarz męŜczyzny ukazały się w całej potworności. Nie tylko nie miał brwi, ale takŜe rzęs. Co jeszcze bardziej uderzające, niezwykle cienkie wargi miał ściągnięte do tego stopnia, Ŝe nieustannie szczerzył poŜółkłe zęby. - Pan Dominick - oświadczył, podając Paulowi otwarty telefon komórkowy. Powstrzymując nagły przypływ irytacji, złości i bezrad- ności, spowodowany absurdalnością sytuacji, Paul wyrwał mu komórkę z rąk. Rzucił laptopa na stolik karciany, usiadł i przyłoŜył telefon do ucha, zerkając na Facciola, który przysiadł bokiem na poręczy fotela. - Panie Dominick... - warknął Paul, wyraŜając w ten sposób swoje poirytowanie i frustrację, po tym jak podstępem ściągnięto go na pokład łodzi po to tylko, by porozmawiał przez telefon, gdy równie dobrze mógł to zrobić z samochodu. Zamierzał się równieŜ poskarŜyć, Ŝe nie jest zadowolony z tego, Ŝe prowadzi poufną rozmowę w zasięgu słuchu Facciola, który nie wykazywał chęci do wyjścia. - Słuchaj, miły przyjacielu - przerwał mu Dominick. - Cze- mu nie mówisz mi „Vinnie", skoro pewnie jesteśmy skazani na to, Ŝeby podziałać ramię w ramię i oczyścić ten cały chlew w Angels. I zanim przejdę do kolejnych spraw, chcę przeprosić, Ŝe nie wpadłem osobiście. Taki miałem plan, ale wyskoczyła sprawa zawodowa i muszę się nią natychmiast zająć. Mam nadzieję, Ŝe mi wybaczysz. - Myślę... — zaczął Paul, ale Vinnie znowu mu przerwał. - Ufam, Ŝe Franco i Angelo zajęli się tobą z całą gościn- 20
nością, skoro sam nie mogłem tego zrobić. Plan zakładał, Ŝe zgarną mnie z kei przy Jacob Javits Center, ale utknąłem w Queens. Czy zaproponowali ci chociaŜ drinka? - Nie, ale nie potrzebuję drinka - skłamał Paul. Oddałby Ŝycie za mocnego gola. - Za to wolałbym, Ŝeby zawieziono mnie z powrotem do mariny. Moglibyśmy porozmawiać po drodze. - JuŜ kazałem Francowi i Angelowi, Ŝeby przywieźli cię z powrotem - powiedział Vinnie. - Tymczasem przejdźmy do sprawy. Sądzę, Ŝe masz juŜ pojęcie o stopniu mojego zaanga- Ŝowania w interesy Angels Healthcare. - Jak najbardziej i dziękuję. Sytuacja Angels Healthcare byłaby zupełnie inna, gdyby nie twoja hojność. - Moje zaangaŜowanie nie ma Ŝadnego związku z hojno- ścią. To wyłącznie interes... powaŜny interes, dodajmy. - Oczywiście - szybko wtrącił Paul. - Jako osobie zorientowanej obiło mi się o uszy, Ŝe są powaŜ- ne kłopoty z płynnością finansową. To plotki czy prawda? - Zanim odpowiem - powiedział Paul, oglądając się na Angela, który nonszalancko obgryzał paznokcie - wiedz, Ŝe jeden z twoich ludzi siedzi mi na karku i moŜe wszystko usłyszeć. Czy to w porządku? - Jak najbardziej - odparł bez wahania Vinnie. - Franco i Angelo są jak członkowie rodziny. - W takim razie muszę przyznać, Ŝe to nie plotki. Są bardzo powaŜne kłopoty z płynnością finansową. - Paul w nietypowy dla siebie sposób seplenił, jakby mu język spuchł. - I dowiedziałem się równieŜ, Ŝe zasady SEC wymagają złoŜenia w określonym terminie raportu z kaŜdej istotnej zmiany w sytuacji materialnej spółki. - To równieŜ prawda - przyznał Paul, czując się winny. - Taki raport sporządza się na formularzu o nazwie osiem K, który winien zostać złoŜony w ciągu czterech dni. - Poinformowano mnie takŜe, Ŝe wymagany formularz nie został złoŜony. - Znów się zgadza - wyznał Paul. - Raport sporządzono, ale nie został przedłoŜony. Mój szef, dyrektor finansowy, po- wiedział, Ŝebym tego nie robił. 21
- A jak się to zwykle robi? - Elektronicznie, przez Internet - wyjaśnił Paul. Wyjrzał na zewnątrz. Zastanowiło go, dlaczego nie zmienili kursu na marinę. Miał lekkie mdłości; Ŝołądek jeździł mu w górę i w dół.- Tak więc, jeśli dobrze rozumiem, skoro nie zgłoszono raportu, łamiemy zasady SEC. - Tak - przyznał z ociąganiem Paul. To, Ŝe kazano mu nie przedkładać raportu, nie zwalniało go z odpowiedzialności. Nowe, wprowadzone ustawą Sarbanesa-Oxleya zasady pro- wadzenia księgowości bardzo wyraźnie o tym mówiły. Paul zerknął na Angela. Mimo zapewnień Dominicka nie czuł się komfortowo, prowadząc obciąŜającą rozmowę w obecności tego typa. - Uświadomiono mi równieŜ, Ŝe nieprzedłoŜenie raportu w terminie moŜe być uznane za cięŜkie przestępstwo, tak więc chciałbym wiedzieć, czy zamierzasz coś z tym zrobić, Ŝeby Ŝaden z nas nie został uznany współwinnym. - Jutro zamierzam przeprowadzić jeszcze jedną rozmowę z szefem. Bez względu na jej wynik postanowiłem zgłosić raport. Tak więc odpowiedź na twoje pytanie brzmi „tak". - No, to dla mnie ulga - powiedział Vinnie. - Gdzie do- kładnie jest ten raport? - Tu, w moim laptopie. - Jeszcze gdzieś? - W pendrivie. Ma go moja sekretarka - wyjaśnił Paul. Czuł, Ŝe wibracje silników łagodnieją. Patrząc przez tylny bulaj, ocenił, Ŝe zwolnili. - Czy trzyma go z jakiegoś konkretnego powodu? - Po prostu na wszelki wypadek. Nie ulega kwestii, Ŝe szef i ja mieliśmy róŜne zdanie na temat raportu. Laptop jest firmowy. - Cieszę się, Ŝeśmy sobie pogadali, bo wygląda mi na to, Ŝe ty i ja myślimy podobnie - powiedział Vinnie. Chwała twojemu moralnemu kompasowi. Musimy postąpić jak naleŜy, choćby nawet to znaczyło, Ŝe IPO się odwlecze. Przy okazji, jak się nazywa twoja sekretarka? 22
- Amy Lucas. - Czy jest lojalna? - Absolutnie. - Gdzie mieszka? - Gdzieś w New Jersey. - Jak wygląda? Paul przewrócił oczami. Musiał się zastanowić. - Bardzo drobna, z buźką jak myszka. Wygląda na znacz- nie młodszą, niŜ jest. Chyba najbardziej rzucają się w oczy jej włosy. Zrobiła się na blondynkę z limonkowymi pasemkami. - Powiedziałbym, Ŝe to coś wyjątkowego. Czy wie, co jest na tym komputerowym gadŜecie? - Wie - powiedział Paul, słysząc, Ŝe silniki pracują ledwo - ledwo. Oceniając po odległych światłach wybrzeŜa, motorówka chyba stanęła w miejscu. Po drugiej stronie pokładu świeciła Statua Wolności. - Czy jeszcze ktoś wypełniał ten formularz albo wie, Ŝe on istnieje? Nie chcę się przejmować jakimś panikarzem, który moŜe chce cię ubiec i juŜ szykuje to cholerstwo, Ŝeby zarobić kilka dolców, twierdząc, Ŝe raport nie miał być wysłany. - Nic mi o tym nie wiadomo — powiedział Paul. - Dyrektor mógł komuś powiedzieć, ale wątpię. Dał bardzo wy- raźnie do zrozumienia, Ŝe nie chce, Ŝeby ta informacja się rozeszła.- Fantastycznie - stwierdził Vinnie. - Panie Dominick - powiedział Paul - myślę, Ŝe będzie pan musiał pogadać ze swoimi ludźmi, Ŝeby dowieźli mnie z powrotem do przystani. - Co? - spytał z przesadną niewiarą Vinnie. - Daj mi któ- regoś z tych tępaków. JuŜ ja się z nimi rozmówię. Paul miał zawołać Angela i przekazać mu telefon, gdy Franco, tupiąc, zbiegł z mostka i zbliŜył się z wyciągniętą ręką. Zrobił to jak na sygnał i ten zbieg okoliczności zaskoczył Paula. MoŜna by pomyśleć, Ŝe fagas był świadkiem rozmowy. Podczas gdy Franco odszedł na bok, by porozmawiać, Angelo się podniósł. Usłyszał, Ŝe wracają do przystani, i kamień spadł mu z serca. ChociaŜ był skazany na częste rejsy Całą naprzód, nigdy nie przywykł do pokładu pod stopami. Kursy 23
zawsze trafiały się nocą, zwykle transporty prochów z mek- sykańskich czy południowoamerykańskich jednostek. Sęk w tym, Ŝe Franco nie umiał pływać i na wodzie, szczególnie nocą, czuł się bardzo nieswojo. W tym momencie potrzebował czegoś mocnego. Wyjął z baru staromodną szklankę i nalał sobie podwójną szkocką. Z tyłu dobiegały go pokorne „nie", „okej" i Jasne", jakby Franco nawijał z rodzoną mamuśką. Angelo chlapnął drinka i odwrócił się w tej samej chwili, w której Franco ze słowami: „Sprawa załatwiona" zamknął komórkę. - Czas dostarczyć pana do domu - powiedział Paulowi. - NajwyŜszy - burknął Paul. - Wreszcie - powiedział bezgłośnie Angelo, wsuwając rękę pod marynarkę. Owinął palce wokół uchwytu spoczywającego w kaburze półautomatycznego walthera TPH, kaliber 0.22.
Rozdział 1 2 kwietnia 2007 roku 19.20 W wieku trzydziestu siedmiu lat Angela Dawson poznała, co to przeciwieństwa losu i cierpienie, mimo Ŝe dorastała w bogatej rodzinie, mieszkającej na zamoŜnym przedmieściu Englewood w stanie New Jersey. Zakosztowała wszystkich związanych ze swoją pozycją udogodnień, w tym korzyści, jakie zapewniają wszechstronne studia na dobrych i drogich uczelniach. Uzbrojona w dyplom magistra medycyny i MBA, a takŜe doskonałe zdrowie powinna beztrosko cieszyć się Ŝyciem, zwłaszcza Ŝe tego kwietniowego wieczoru miała na wyciągnięcie ręki wszelkie przyjemności, które zapewnia zamoŜność, w tym bajeczny apartament w Nowym Jorku i oszałamiający domek przy plaŜy w Martha's Vineyard. A jednak się nie cieszyła. Przeciwnie, przeŜywała ogromny niepokój i stres, stojąc przed największym wyzwaniem w swojej zawodowej karierze. Angels Healthcare, którą załoŜyła i roz- winęła w ciągu ostatnich pięciu lat, chwiała się na krawędzi oszałamiającego sukcesu albo całkowitej klęski. Jej los miał się wyjaśnić w następnych kilku tygodniach i zaleŜał tylko i wyłącznie od Angeli Dawson. Jakby nie dość było takiego ogromnego wyzwania, Michelle Calabrese, dziesięcioletnia córka Angeli, przeŜywała właśnie kryzys. I podczas gdy dyrektor finansowy i dyrektor do spraw operacyjnych, zastępca Angeli, dyrektorzy trzech szpitali naleŜących do Angels Healthcare i świeŜo zatrudniona specja- listka od zwalczania zakaŜeń niecierpliwie oczekiwali w sali konferencyjnej w głębi korytarza, Angela musiała poradzić 25