Gregory Philippa - Powieści Tudorowskie 1 - Kochanice króla.pdf

PHILIPPA GREGORY Kochanice króla (The Other Boleyn Girl) Dla Anthony’ego Wiosna 1521 roku Moich uszu dochodził stłumiony dźwięk werbli. Nie widziałam wszakże nic poza ciasno splecionymi tasiemkami gorsetu, który miała na sobie niewiasta stojąca tuż przede mną i

zasłaniająca mi widok na wzniesione na dziedzińcu podwyższenie z desek. W istocie nieobce mi były dworskie rozrywki i uroczystości, wszelako nigdy dotąd nie brałam udziału w podobnym wydarzeniu – mimo iż przebywałam w Londynie już od przeszło roku. Wierciłam się więc i wykręcałam sobie szyję tak długo, aż w końcu udało mi się dostrzec skazańca, gdy w towarzystwie księdza opuszczał Tower. Odprowadzałam go wzrokiem, kiedy przemierzał

spłacheć zieleni, zbliżając się do podwyższenia, na którym dokładnie pośrodku umieszczono wielki drewniany kloc. Nieopodal czekał kat odziany w połyskującą czerń, z kapturem na głowie, gotów do wykonania wyroku. W moich oczach cała ta scena jawiła się raczej przedstawieniem aniżeli rzeczywistością, toteż przypatrywałam się z zainteresowaniem, jakie do tej pory okazywałam trefnisiom i bardom umilającym czas królewskiej parze, a przy okazji nam,

dworskiej świcie. Król siedział rozparty na tronie, z nieobecną miną, jak gdyby przepowiadał sobie w myślach słowa, którymi za parę chwil uniewinni skazańca. Nieco z tyłu, acz wystarczająco blisko, by zareagować na najlżejsze skinienie monarchy, stali trzej mężczyźni: Wilhelm Carey, od roku mój ślubny małżonek, Jerzy, mój brat, oraz mój ojciec – sir Tomasz Boleyn. Wszyscy mieli marsowe miny. Poczuwszy, że palce u stóp

zdrętwiały mi z wysiłku w cienkich atłasowych pantofelkach, opadłam na pięty, w duchu wyrażając nadzieję, że król się pośpieszy i bez zbędnej zwłoki okaże swą łaskę skazańcowi, a przy tym i nam. Zbliżała się pora śniadania, a ja w wieku trzynastu lat miałam nieposkromiony apetyt. Tymczasem jednak, kiedy w dalszym ciągu nie rozlegał się głos heroldów zapowiadających przemowę króla, chcąc nie chcąc znów wspięłam się na palce i spojrzałam na księcia

Buckingham, który akurat rozdziewał się ze swego wspaniałego, utkanego z najprzedniejszej wełny płaszcza. Tak dobrze znałam jego miękkość i pamiętałam, jak miły jest w dotyku, dlatego że książę Buckingham należał niemal do rodziny i często bywał w naszym domu, gdy jeszcze tam mieszkałam, a potem zaszczycił swoją obecnością moje wesele i podarował mi pozłacaną bransoletkę. Niedawno wszakże pan ojciec wezwał mnie do

siebie, by podzielić się ze mną smutną nowiną – wuj Edward obraził miłościwie panującego nam króla na pół tuzina sposobów: po pierwsze, w jego żyłach płynęła królewska krew, po drugie, zgromadził zbyt liczną jak na potrzeby wiernego wasala grupę zbrojnych, po trzecie, okazywał zbytnią pewność siebie wobec wciąż młodego władcy, po czwarte, piąte i szóste zaś rzekomo miał powiedzieć, iż król nie spłodził męskiego potomka, nie jest w stanie tego uczynić i

umrze, nie pozostawiając następcy tronu. Nawet ja wiedziałam, że podobnych myśli nie wyraża się na głos, nie przy świadkach. Inna sprawa, że zarówno król, jak i jego dwór – ba! cały kraj! – wiedział, iż Anglia rozpaczliwie potrzebuje królewskiego syna. Wszelako choćby lekka niewiara w męską moc Henryka prowadziła prosto na szafot, o czym przekonał się na własnej skórze Edward Stafford, stąpający jak zawsze pewnie i bez cienia strachu, mimo że odległość

między nim a miejscem, gdzie miał złożyć głowę, niebezpiecznie malała, król zaś wciąż nie korzystał z prawa łaski. Cóż, żaden poddany, a już zwłaszcza dworzanin nie powinien czynić niewygodnych monarsze uwag. Tylko wesoły dwór oznacza wesołą, szczęśliwą Anglię. Z zapartym tchem wpatrywałam się w króla, nie zważając na ostatnie słowa wuja Edwarda, które ten wypowiadał żywo gestykulując, lecz które

ulatywały wraz z dzielącym nas powietrzem. Lada moment król da znak, heroldowie zadmą w trąby i przedstawienie się skończy – myślałam. Przecież mężczyzna stojący na szafocie to niedawny przeciwnik króla w siłowaniu i grze piłką, jego rywal w turniejach rycerskich, towarzysz biesiad, uczestnik dworskich zabaw, folgujący tym samym co królewskie słabościom do dobrych trunków i gier hazardowych. Henryk VIII i książę Buckingham byli przyjaciółmi jeszcze z

lat dziecinnych. Owszem, książę zasłużył sobie na nauczkę, nawet na bolesne upokorzenie na oczach całego dworu, ale nie miałam wątpliwości, że ostatecznie zostanie uniewinniony i wreszcie wszyscy będziemy mogli spożyć pierwszy posiłek tego dnia. Ale oto skazaniec odwraca się do swego spowiednika, skłania głowę, by przyjąć odpuszczenie grzechów, z namaszczeniem całuje podetknięty mu różaniec. Klęka przed drewnianym klocem i ujmuje go silnymi,

zaprawionymi w szermierce rękami... Zastanowiłam się przelotnie, jak to jest przyłożyć policzek do gładkiego, nawoskowanego drewna, czując na skórze łagodny wietrzyk znad rzeki i słysząc krzyki mew kołujących na niebie. Jak to jest złożyć głowę na katowskim pieńku, za plecami mając człowieka z toporem, który niejedną szyję uciął? Wzdrygnęłam się ze współczucia, gdyż nawet wuj – wiedzący równie dobrze jak ja, że to tylko

przedstawienie, lekcja udzielana mu przez wprawionego w słuszny gniew króla – musiał w tamtej chwili zadrżeć. Oto kat unosi topór... Zdumiona spoglądam w stronę króla. Doprawdy, pozostawia akt łaski dosłownie na ostatnią chwilę... Wracam wzrokiem na podwyższenie, gdzie książę Buckingham spoczywa w tej samej pozycji, z szeroko rozpostartymi ramionami na znak, iż zgadza się z wymierzoną mu karą. Z niedowierzaniem, że tak bardzo można igrać z ludzkim życiem,

nawet gdy jest się królem, wpatruję się w urodziwą królewską twarz, zazwyczaj uśmiechniętą, jednakże teraz ściągniętą maską bólu. Wciąż mam ją przed oczyma, kiedy rozlegają się werble, a zaraz potem klaśnięcie topora, jeszcze jedno i następne, jak gdyby ktoś rąbał drwa na opał. Tyle że to nie drwa ani wióry lecą, lecz głowa mego wuja toczy się po słomie, chciwie pijącej posokę tryskającą z otwartej szyi. Niewzruszony kat podpiera się na skrwawionym toporze i

schyla się po nią, ujmując za bujne kręcone włosy, po czym podnosi wysoko, by wszyscy wyraźnie widzieli. Bardziej maska niż twarz, przesłonięta czarną materią od czoła po nos, szczerzy zęby w ostatnim wyzywającym grymasie. Kiedy Henryk podnosił się ciężko z tronu, westchnęłam dziecinnie: „O mój Boże, co za kłopotliwa sytuacja. Wszystko poszło nie tak. Król czekał zbyt długo, nie zdążył przemówić na czas...”, lecz oczywiście się myliłam.

To nie była kwestia czasu ani pomyłki królewskiej. Henryk VIII skazał mego wuja na śmierć i dopilnował, by wyrok wykonano, gdyż cały dwór musiał na własne oczy zobaczyć i zrozumieć, że jest tylko jeden król. I że ten król spłodzi prawowitego potomka. Każdy zaś, kto by choć pomyślał inaczej, skończy na szafocie niczym podły zdrajca albo pierwszy lepszy rzezimieszek. Ceremonia dobiegła końca w ciszy. Do Pałacu Westminsterskiego

wróciliśmy tak, jakeśmy się zjawili na terenie Tower – na trzech barkach poruszanych siłą mięśni wiernych poddanych. Ludzie na brzegu zdejmowali nakrycia głowy i przyklękali, kiedy mijała ich barka królewska, z daleka rzucająca się w oczy za sprawą powiewających proporców i bogato zdobionych materii. Ja płynęłam następną, na której ledwie pomieścił się dwór królowej. Siedząca obok mnie pani matka, nagle przypomniawszy sobie o mojej

osobie, rzuciła mi krytyczne spojrzenie i zapytała: – Cóż to, Mario, słabo ci? Bardzoś blada... – Nie sądziłam, że zostanie ścięty – odparłam. – Myślałam, że król go ułaskawi. Matka nachyliła się i przyłożyła usta do mego ucha, tak że nikt oprócz mnie nie mógł usłyszeć jej słów. – W takim razie jesteś głupia – rzekła spokojnie. Z trudem

wychwytywałam jej głos spośród chrobotu pokładowych desek i miarowego dudnienia tarabanu, w który uderzał nadzorca wioślarzy. – Podwójnie głupia, skoro masz odwagę coś takiego powiedzieć po tym, co widziałaś. Patrz uważnie i ucz się, Mario – zakończyła. – Na królewskim dworze nie ma miejsca na błędy. Wiosna 1522 roku Na schodach wiodących do Pałacu

Westminsterskiego podszedł do mnie pan ojciec ze słowami: – Skoro świt wyruszam do Francji po twą siostrę Annę. Królowa życzy sobie mieć ją na dworze. – Sądziłam, że Anna wyjechała po to, by poślubić francuskiego szlachetkę... Pan ojciec przerwał mi niecierpliwie: – Wiążemy z nią inne plany. Nie zapytałam jakie. Aż nazbyt dobrze

wiedziałam, że na nic by się to zdało – ilekroć chciałam poznać zamierzenia sir Tomasza Boleyna, musiałam mieć oczy i uszy szeroko otwarte, usta zaś zamknięte. Wszelako na tę niespodziewaną wieść mą duszą targnął niepokój: czyżby za moimi plecami wybrano dla Anny partię i szykowano weselisko? Najbardziej w świecie przerażała mnie myśl, że moja siostra wyjdzie za mąż korzystniej niż ja i że znów będę żyła w jej cieniu, godna co najwyżej tego, by stąpać

dwa kroki za nią i trzymać tren jej sukni... – Przestań się dąsać! – upomniał mnie pan ojciec. Natychmiast przywołałam na twarz uśmiech dworki. – Oczywiście, ojcze. Przepraszam, ojcze. Skinął głową udobruchany moim posłuszeństwem i przyśpieszył kroku. Dygnęłam, odprowadzając go wzrokiem, po czym skierowałam się do komnaty sypialnej, którą dzieliłam z mężem. Nie było go w środku, toteż

mogłam w spokoju ochłonąć. Stanęłam przed zwierciadłem i patrząc sobie prosto w oczy, wyszeptałam: – Wszystko będzie dobrze... Jestem owocem związku dwojga ludzi pochodzących z najpotężniejszych rodów Anglii. Po ojcu Boleyn, po matce Howard, w końcu to nie byle co... – zagryzłam wargę. – No tak, ale ona może powiedzieć o sobie to samo. – Uśmiechnęłam się blado do swego odbicia, a ono odpowiedziało mi równie pustym grymasem.

Przyglądając się swej ładnej twarzy, dodałam: – To nic, że jestem młodsza. Poślubił mnie sam Wilhelm Carey, powiernik królewski. Do tego upodobała mnie sobie królowa. Nikt mi tego nie odbierze! Nawet ona... Wiosna tego roku była chłodna i deszczowa i na Kanale szalały sztormy. Przybycie pana ojca i Anny opóźniało się, a ja po dziecięcemu na przemian modliłam się o ich bezpieczny powrót i o to, by statek, którym zdążają do brzegów Anglii, zatonął bez