CYW-REL_2016-17_cw_sylabus.pdf

1 CYWILIZACJE A RELIGIA – STAROŻYTNOŚĆ I ŚREDNIOWIECZNE _ 2016/2017 PROGRAM ĆWICZEŃ 1. Wprowadzenie – omówienie zakresu ćwiczeń, literatury przedmiotu oraz warunków zaliczenia kursu. 2. S. Sprawski, Najazd Dorów i migracje plemion greckich w końcu II tys. p.n.e. Konstrukcja i dekonstrukcja obrazu [w:] Wędrówka i etnogeneza w starożytności i średniowieczu, (red.) M. Salamon, J. Strzelczyk, Kraków 2010 (wyd. 2), s. 59–78. 3. C. Renfrew, Archeologia i język. Łamigłówka pochodzenia Indoeuropejczyków, Warszawa–Poznań 2001, szczególnie s. 27–104, 227–264. Literatura uzupełniająca [2-3] Chochorowski J., Kimmerowie i Scytowie – koczownicy wielkiego stepu na progu historii [w:] Wędrówka i etnogeneza w starożytności i średniowieczu, (red.) M. Salamon, J. Strzelczyk, Kraków 2010 (wyd. 2), s. 97–108. Heather P., Imperia i barbarzyńcy. Migracje i narodziny Europy, Poznań 2010. Popko M., Ludy i języki starożytnej Anatolii, Warszawa 2011 (nowe wydanie!). Salamon M., Ku nowej tożsamości etnicznej. Plemiona germańskie na Wschodzie (III–IV w. n.e.) [w:] Wędrówka i etnogeneza w starożytności i średniowieczu, (red.) M. Salamon, J. Strzelczyk, Kraków 2010 (wyd. 2), s. 157–171. Wilczyński M., Gocja czy Romania. Migracje Wizygotów, Wandalów i Burgundów w V w. n.e. oraz stosunek ich władców do administracji i ludności rzymskiej [w:] Wędrówka i etnogeneza w starożytności i średniowieczu, (red.) M. Salamon, J. Strzelczyk, Kraków 2010 (wyd. 2), s. 173–191. 4. M. Kuckenburg, Pierwsze słowo. Narodziny mowy i pisma, Warszawa 2006, s. 154–201, 219–242. 5. Zajęcia terenowe (planowane w terminie 31.10.2016) · Muzeum Archeologiczne w Krakowie – wystawa stała: Bogowie starożytnego Egiptu oraz/lub: · Muzeum Książąt Czartoryskich / Muzeum Narodowe w Krakowie – Galeria sztuki starożytnej 6. J. Goody, Logika pisma a organizacja społeczeństwa, Warszawa 2006, s. 37–86. 7. J. Assmann, Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych, Warszawa 2008, s. 45–101. Literatura uzupełniająca [4-7] Chadwick J., Odczytanie pisma linearnego B, Warszawa 1964. Chadwick J., Pismo linearne B i pisma pokrewne, Warszawa 1998. Davies W. V., Egipskie hieroglify, Warszawa 1998. Diringer D., Alfabet, czyli klucz do dziejów ludzkości, Warszawa 1972. Havelock. E.A., Muza uczy się pisać. Rozważania o oralności i piśmienności w kulturze Zachodu, Warszawa 2006. Walker C.B.F., Pismo klinowe, Warszawa 1998. ………………………………………………………………………………………………………………………………………… 8. Kolokwium pisemne – 21 listopada 2016 (wskazówki do kolokwium: poniżej) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 9. P. Vidal-Naquet, Czarny łowca [w:] tegoż, Czarny łowca. Formy myśli i formy życia społecznego w świecie greckim, Warszawa 2003, s. 135– 159. 10. E.R. Dodds, Grecy i irracjonalność, Bydgoszcz 2002, s. 11–30 oraz 111–142. 11. M. Winiarczyk, Euhemer z Messeny, [w:] tegoż, Utopie w Grecji hellenistycznej, Wrocław 2010, s. 109–161. Literatura uzupełniająca [9-11] Antropologia antyku greckiego. Zagadnienia i wybór tekstów, (red.) W. Lengauer, P. Majewski, L. Trzcionkowski, Warszawa 2011. Człowiek Grecji, (red.) J.-P. Vernant, Warszawa 2000. Hansen M.H., Polis. Wprowadzenie do dziejów greckiego miasta-państwa w starożytności, Warszawa 2011. Grecja klasyczna 500–323 p.n.e., (red.) R. Osborne, Warszawa 2002. Kulesza R., Sparta w V–IV wieku p.n.e., Warszawa 2003. Murray O., Narodziny Grecji, Warszawa 2004. Patzek B., Homer i jego czasy, Warszawa 2007. Pomeroy S.B., Burstein S.M., Donlan W., Roberts J.T., Starożytna Grecja. Historia polityczna, społeczna i kulturalna, Warszawa 2010. Świderkówna A., Hellenika. Wizerunek epoki od Aleksandra do Augusta, Warszawa 1995. Świderkówna A., Bogowie zeszli z Olimpu. Bóstwo i mit w greckiej literaturze świata hellenistycznego, Warszawa 1991. Vidal-Naquet P., Vernant J.-P., Brisson J.-P., Brisson E., Zrozumieć demokrację i obywatelskość. Dziedzictwo grecko-rzymskie, Warszawa 2007. Walbank F.W., Świat hellenistyczny, Warszawa 2003. 12. P. Veyne, Kim był imperator rzymski? [w:] tegoż, Imperium grecko-rzymskie, tłum. P. Domański, Kęty 2008, s. 9–73. 13. Ph. Buc, Pułapki rytuału. Między średniowiecznymi tekstami a teorią nauk społecznych, Warszawa 2011, s. 153–191. Literatura uzupełniająca [12-13] Alfoldy G., Historia społeczna starożytnego Rzymu, Poznań 2003 (2011). Crawford M., Rzym w okresie republiki, Warszawa 2004. Człowiek Rzymu, (red.) A. Giardina, Warszawa 2000. Flaig E., Zrytualizowana polityka. Znaki, gesty i władza w starożytnym Rzymie, Poznań 2013. F. Kolb, Ideał późnoantycznego władcy. Ideologia i autoprezentacja, Poznań 2008. Wells C., Cesarstwo rzymskie, Warszawa 2005. Zanker P., Apoteoza cesarzy rzymskich. Rytuał i przestrzeń miejska, Poznań 2005. Zanker P., August i potęga obrazów, Poznań 1999. 14. J. Heers, Święta głupców i karnawały, Warszawa 1995, s. 75–133. Literatura uzupełniająca Bloch M., Społeczeństwo feudalne, Warszawa 2002.

2 Brown P., Świat późnego antyku. Od Marka Aureliusza do Mahometa, warszawa 1991. Cameron A., Późne cesarstwo rzymskie, Warszawa 2005. Człowiek średniowiecza (red.) J. Le Goff, Warszawa 2000. Le Goff J., Kultura średniowiecznej Europy, Warszawa 1995. Le Goff J., Świat średniowiecznej wyobraźni, Warszawa 1997. Vauchez A., Duchowość średniowiecza, Gdańsk 1996. Wczesne średniowiecze, (red.) R. McKitterick, Warszawa 2003. 15. Kolokwium zaliczeniowe (ustne) sprawdzające znajomość lektur 6-14: 23 stycznia 2017 WSKAZÓWKI DO KOLOKWIUM PISEMNEGO I. Etnos – język – pismo · część teoretyczna, sprawdzająca znajomość następujących lektur: S. Sprawski, Najazd Dorów i migracje plemion greckich w końcu II tys. p.n.e. Konstrukcja i dekonstrukcja obrazu [w:] Wędrówka i etnogeneza w starożytności i średniowieczu, (red.) M. Salamon, J. Strzelczyk, Kraków 2010 (wyd. 2), s. 59–78. C. Renfrew, Archeologia i język. Łamigłówka pochodzenia Indoeuropejczyków, Warszawa–Poznań 2001, s. 27–104, 227–264. M. Kuckenburg, Pierwsze słowo. Narodziny mowy i pisma, Warszawa 2006, s. 154–201, 219–242. II. Panorama kultur świata starożytnego · część praktyczna sprawdzająca znajomość mapy starożytnego świata · przykładowe (!) punkty na mapie: Ariowie Afganistan Akad Akadowie Akwizgran Aleksandria Amoryci Anatolia Andaluzja Arabia Felix Arabowie Aramejczycy Asyria Asyryjczycy Aszur Ateny Azja Mniejsza Babilon Bagdad Baktriowie Byblos Chiny Cieśnina Bosfor Cypr Dacja Damaszek Egipt Elam Eufrat Fajstos Fenicja Fenicjanie Frygijczycy Galia Ganges Grecja Harappa Hattusa Hebrajczycy Hetyci Huang He Hunowie Huryci Indie Indus Italia Jangcy Jerozolima Kair Kartagina Kasyci Kimmerowie Knossos Konstantynopol Kreta Licyjczycy Lidyjczycy Luwici Maghreb Media Medowie Medyna Mekka Memfis Mezja Mezopotamia Mitanni Mohendżo-Daro Morze Arabskie Morze Czarne Morze Czerwone Morze Egejskie Morze Jońskie Morze Kaspijskie Mykeny Nil Niniwa Pakistan Palajczycy Palestyna Partowie Persepolis Persja Persowie Półwysep Arabski Półwysep Indyjski Półwysep Synaj Protohetyci Rzym Scytowie Sparta Sumer Sumerowie Suza Syria Tygrys Ugarit Urartu Wyżyna Irańska Zatoka Bengalska Zatoka Perska Atlasy historyczne, z których warto skorzystać przygotowując się do kolokwium (podane w kolejności od najstarszych do najnowszych): Atlas historii starożytnej, oprac. L. Piotrowicz (wiele wydań). Atlas historyczny świata (red.) J. Wolski (wiele wydań). Atlas dziejów świata, (oxfordzki) polskie wyd. PPWK 1998. Wielki Atlas Encyklopedyczny historii świata, PWN 2006. Pomocne mogą być także atlasy (i opracowania) zawarte na takich stronach jak www.atlasofworldhistory.com czy www.fsmitha.com WARUNKI ZALICZENIA ĆWICZEŃ • obecność i aktywność w trakcie zajęć • zaliczenie kolokwiów KONTAKT dr Daria Szymańska-Kuta e-mail: d.szymanska-kuta@wp.pl dyżur w Instytucie Religioznawstwa UJ: piątek, godz. 12:15–13:15