Dashiell Hammett - Lep na muchy.pdf

Dashiell Hammett

Lep na muchy przełożyła Maja Gottesman Iskry, Warszawa 1987 Main nie żyje Kapitan powiedział mi, że tą sprawą zajmują się Hacken i Begg. Złapałem ich, gdy wychodzili z pokoju detektywów. Begg wygląda jak piegowaty bokser wagi ciężkiej: jest łagodny jak szczeniak bernardyna, lecz mniej inteligentny. Mózgiem tej pary jest wysoki i chudy detektyw sierżant Hacken, już nie tak wesoły; jego wąska twarz jest ciągle zmartwiona. — Spieszycie się? — zapytałem. — Zawsze się spieszymy, jak jest fajerant — odrzekł Begg, a jego piegi przesunęły się robiąc miejsce na uśmiech. — Czego chcesz? — zapytał Hacken. — Chcę wszystko, co macie o Mainie. — Będziesz się tym zajmował? — Tak — odpowiedziałem. — Na zlecenie Gungena, szefa Maina. — Więc może wiesz, dlaczego miał te dwadzieścia kawałków gotówką? — Powiem wam rano — obiecałem. — Jeszcze nie widziałem się z Gungenem. Mam z nim randkę dziś wieczorem. Tak rozmawiając przeszliśmy do pokoju detektywów, zastawionego biurkami jak szkolna klasa. Było tam kilku policyjnych detektywów pochylonych nad raportami. My trzej usiedliśmy przy biurku Hackena i słuchaliśmy chudego detektywa. — Main wrócił do domu z Los Angeles w niedzielę o ósmej wieczorem z 20 tysiącami w portfelu. Pojechał tam, by sprzedać coś dla Gungena. Dowiedz się, dlaczego miał tyle w gotówce. Powiedział żonie, że wracał z Los Angeles ze znajomym, nie podał nazwiska. Żona położyła się około 10.30, on został jeszcze i czytał. Miał te pieniądze, dwieście studolarowych banknotów, w brązowym portfelu. Na razie wszystko jest O.K. Main siedzi w salonie i czyta. Jego żona śpi w sypialni. W mieszkaniu jest tylko ich dwoje. Budzi ją jakiś hałas. Wyskakuje z

łóżka, biegnie do salonu. Zastaje tam męża mocującego się z jakimiś dwoma mężczyznami. Jeden jest wysoki i dobrze zbudowany, drugi niski, o raczej dziewczęcej budowie. Obaj mają gęby zasłonięte czarnymi chustkami i czapki naciągnięte na oczy. Kiedy zjawia się pani Main, ten niższy zostawia Maina, przystawia jej pistolet do głowy i rozkazuje, by była grzeczna. Main i ten drugi nadal się szamoczą. Main ma w ręku pistolet, a zbir próbuje wykręcić mu nadgarstek. Udaje mu się to i Main wypuszcza broń. Zbir wyciąga swój pistolet, celuje w kierunku Maina i schyla się, by podnieść pistolet Maina. Kiedy mężczyzna pochyla się, Main rzuca się na niego. Udaje mu się kopniakiem wytrącić zbirowi pistolet z ręki, lecz on ma już w drugiej ręce broń Maina. Leżą tak obaj przez parę sekund. Pani Main nie widzi, co się dzieje. I nagle — paf! Main pada, jego kamizelka płonie w miejscu, gdzie przeszła kula, prosto w serce. Zamaskowany facet trzyma w ręku dymiący pistolet Maina. Pani Main mdleje. Kiedy odzyskuje przytomność, w mieszkaniu oprócz niej i jej nieżywego męża nie ma nikogo. Zniknął jego pistolet i portfel. Była nieprzytomna około pół godziny. Wiemy to, bo sąsiedzi słyszeli strzał, choć nie wiedzieli, gdzie strzelano, i podali nam czas. Mieszkanie państwa Main jest na szóstym piętrze. Budynek jest ośmio- piętroWy. Tuż obok, na rogu Osiemnastej Alei, stoi budynek dwupiętrowy; na dole jest sklep spożywczy, nad nim mieszkanie właściciela. Za budynkiem biegnie mała uliczka, jakby przejście. To tyle. Kinney, patrolujący ten rejon, szedł właśnie Osiemnastą Aleją. Usłyszał strzał. Słyszał go wyraźnie, bo mieszkanie państwa Main jest po tej stronie budynku, wychodzi na sklep spożywczy, ale nie od razu umiał go umiejscowić. Stracił czas rozglądając się po ulicy. A kiedy doszedł do owego przejścia, ptaszki już wyfrunęły z klatki. Kinney znalazł jednak ich ślady — porzucili pistolet, który zabrali Mainowi i z którego go zastrzelili. Ale Kinney ich nie widział, nie widział nikogo, kto by mógł być mordercą. Z okna na trzecim piętrze na klatce schodowej w domu Mainów łatwo przejść na dach budynku ze sklepem spożywczym. Chyba tylko kaleka miałby z tym trudności. Okno jest stale otwarte. Z dachu na dół, na tę małą ulicę, jest tak samo

łatwo. Jest tam żeliwna rura, głęboko osadzone okno, drzwi z wystającymi masywnymi zawiasami — prawie jak drabina prowadząca z góry na dół po murze. Begg i ja wdrapaliśmy się tam bez najmniejszego wysiłku. Tamci dwaj też mogli postąpić w ten sposób. Na dachu domu sklepikarza znaleźliśmy portfel Maina, pusty oczywiście, i chusteczkę do nosa. Portfel miał metalowe okucia. Chusteczka zaczepiła się o jedno z nich i poleciała razem z portfelem, kiedy te zbiry go wyrzuciły. — To chusteczka Maina? — Damska, z monogramem „E” w rogu. — Pani Main? — Ona ma na imię Agnes — powiedział Hacken. — Pokazaliśmy jej portfel, pistolet i chustkę. Rozpoznała pierwsze dwie rzeczy, jako należące do jej męża, ale chustka była dla niej czymś nowym. Podała nam jednak nazwę perfum, którymi pachniała chusteczka. „Dćsir du Coeur”. I na tej podstawie zasugerowała, że niższy z zamaskowanych zbirów mógł być kobietą. Już przedtem wspominała, że miał dziewczęcą budowę. — Są jakieś odciski palców czy inne ślady? — Phels obejrzał mieszkanie, okno, dach, portfel i pistolet. Ani śladu. — Czy pani Main mogłaby ich zidentyfikować? — Twierdzi, że poznałaby tego małego. Możliwe. — Macie jakieś podejrzenia, kto to mógł być? — Na razie nie — odparł chudy detektyw i wyszliśmy. Na ulicy pożegnaliśmy się i ruszyłem do domu Bruno Gungena przy Westwood Park. Gungen, zajmujący się sprzedażą rzadkiej i starej biżuterii, był małym, zabawnym człowieczkiem. Nosił ciasny, mocno wywatowany w ramionach smoking. Jego włosy, wąsy i kozia bródka w kształcie łopatki były ufarbowane na czarno i natłuszczone tak, że błyszczały równie mocno, jak jego spiczaste, różowe paznokcie. Nie założyłbym się nawet o centa, że jego pięćdziesięcioletnie policzki nie były uróżowane. Wstał z głębi skórzanego fotela, by podać mi swą nie większą niż u dziecka, miękką i ciepłą rękę, kłaniając się i uśmiechając z głową przechyloną nieco na bok. Przedstawił mnie swojej żonie, która nie wstając od stołu skinęła mi tylko głową. Widać było, że jest od niego trzy razy młodsza. Nie miała więcej niż 19 lat,

a wyglądała na 16. Była jak i on nieduża, miała oliwkową cerę i dołeczki na policzkach, okrągłe, piwne oczy i pulchne, umalowane wargi — robiła wrażenie drogiej lalki na wystawie sklepu z zabawkami. Bruno Gungen dość szczegółowo wyjaśnił żonie, że jestem z Kontynentalnej Agencji Detektywistycznej i że wynajął mnie, bym pomógł policji znaleźć morderców Jeffreya Maina i odzyskać ukradzione dwadzieścia tysięcy dolarów. — Ach, tak — mruknęła tonem, który nie zdradzał najmniejszego za- interesowania, i wstała mówiąc: — Więc zostawię was, żebyście… — Ależ nie, moja droga! — Jej mąż machał do niej swymi różowymi palcami. — Nie mam przed tobą żadnych tajemnic. Udawałem, że się z nim zgadzam. — Wiem, moja droga — zwrócił się do żony, która posłusznie usiadła — że tak samo ci na tym zależy, bo przecież oboje lubiliśmy bardzo naszego drogiego Jeffreya, prawda? — Ach, tak — powiedziała z takim samym brakiem zainteresowania. — A więc… — zachęcająco zwrócił się do mnie jej mąż. — Rozmawiałem z policją — powiedziałem. — Czy mógłby pan dodać coś do tego, co oni wiedzą? Coś nowego? Coś, czego pan im nie powiedział? Gungen spojrzał na żonę. — Jest coś takiego, Enid, kochanie? :— Ja nie wiem o niczym — odparła. Zaśmiał się i spojrzał na mnie rozanielony. — I tak to wygląda — powiedział. — Nie wiemy o niczym więcej. — Main wrócił do San Francisco o ósmej wieczorem w niedzielę z dwudziestoma tysiącami dolarów w studolarowych banknotach. Trzy godziny później został zamordowany i obrabowany. Skąd miał te pieniądze? — To zapłata od pewnego klienta — wyjaśnił Bruno Gungen. — Od pana Nathaniela Ogilvie’ego z Los Angeles. — Ale czemu gotówką? Mały, wymalowany człowieczek wykrzywił się w chytrym uśmieszku. — To taka sztuczka — przyznał z zadowoleniem. — Chwyt zawodowy, jak to się mówi. Czy zna pan duszę kolekcjonera? To rzecz warta głębokich studiów.

Proszę słuchać. Zdobywam złoty diadem wczesnej greckiej roboty lub, dokładniej, rzekomo wczesnej greckiej roboty, znaleziony w południowej Rosji, koło Odessy, także rzekomo. Nie wiem, na ile te przypuszczenia są prawdziwe, ale diadem jest niewątpliwie piękny. Zachichotał. — No i jest klient, niejaki pan Nathaniel Ogilvie z Los Angeles, całkowicie ogarnięty manią posiadania. Rzeczy, których sprzedażą się zajmuję, warte są tyle, co pan za chwilę zrozumie, ile można za nie dostać — ani mniej, ani więcej. Ten diadem — dziesięć tysięcy dolarów to najmniejsza suma, jakiej się za niego spodziewałem — został sprzedany tak, jak sprzedaje się zwykle przedmioty tego typu. Ale czy złote nakrycie głowy, zrobione dla jakiegoś dawno zapomnianego scytyjskiego króla, można nazwać zwykłym przedmiotem? Oczywiście, że ńie. Więc Jeffrey wiezie owinięty w watę, wspaniale opakowany diadem do Los Angeles, by pokazać go naszemu panu Ogilvie’emu. Nie mówi, w jaki sposób diadem dostał się w nasze ręce. Napomyka tylko o jakichś skomplikowanych intrygach, przemycie, coś o przemocy i bezprawiu, o konieczności zachowania tajemnicy. Dla prawdziwego kolekcjonera to wspaniała przynęta; dla niego nie ma to jak trudności. Jeffrey nie kłamie. O, nie. Mon Dieu, to byłoby nieuczciwe i podłe! Zaintrygował Ogilvie’ego i odmówił, i to bardzo zdecydowanie, przyjęcia czeku. Żadnych czeków, drogi panie. Nic, co zostawia ślady. Tylko gotówka! I to jest sztuczka, jak pan widzi. Ale co w tym złego? Pan Ogilvie jest zdecydowany kupić diadem, więc nasze małe kłamstewka powiększą tylko jego satysfakcję z zakupu; będzie bardziej cenił swój nabytek. A poza tym kto stwierdzi, że ten diadem nie jest autentyczny? A jeśli nawet nie jest, to to, co sugeruje Jeffrey, jest niewątpliwą prawdą. Pan Ogilvie kupił diadem za dwadzieścia tysięcy dolarów i stąd biedny Jeffrey miał tyle gotówki. Machnął ku mnie swą różową dłonią, gwałtownie pokiwał ufarbowaną głową i

zakończył: — Voila! To wszystko. — Czy Main odezwał się do pana po powrocie? — zapytałem. Pan Gungen zaśmiał się, jakby moje pytanie go połaskotało, i zwrócił twarz ku żonie, tak że uśmiech był skierowany ku niej. — Jak to było, kochanie? — przekazał jej moje pytanie. Enid Gungen wydęła wargi i obojętnie wzruszyła ramionami. — Dowiedzieliśmy się, że wrócił, dopiero w poniedziałek rano, kiedy usłyszeliśmy o jego śmierci — przetłumaczył mi te gesty Gungen. — Prawda, moja gołąbeczko? — Tak — mruknęła gołąbeczka i wstając rzekła: — Panowie wybaczą. Mam list do napisania. — Oczywiście moja droga — odparł Gungen i obaj wstaliśmy. Idąc ku drzwiom przeszła tuż koło niego. Gungen zmarszczył swój mały nos i wywrócił oczami w karykaturze ekstazy. — Jaka cudowna woń, moja najdroższa — wykrzyknął. — Cóż za boski zapach! To prawdziwy raj dla nozdrzy! Czy to ma nazwę, kochanie? — Tak — odrzekła i nie odwracając się ku nam, stanęła w drzwiach. — Jaką? — „Desir du Coeur” — rzuciła przez ramię i wyszła. Bruno Gungen spojrzał na mnie i parsknął śmiechem. Usiadłem i zapytałem, co wie o Jeffreyu Mainie. — Wszystko, ani odrobiny mniej — zapewnił mnie. — Od dwunastu lat, kiedy skończył osiemnaście lat, był moim prawym okiem, moją prawą ręką. — Jaki to był człowiek? Bruno Gungen pokazał mi wnętrza swoich różowych dłoni. — A cóż w ogóle można o kimkolwiek powiedzieć? — zapytał. Nie wiedziałem, o co mu chodzi, więc milczałem. — Powiem panu — podjął po chwili. — Jeffrey miał konieczne w mojej branży dobre oko i gust. Nikt oprócz mnie nie ma takiego wyczucia w tych sprawach jak Jeffrey. A w dodatku ta jego uczciwość! Nie chciał bym, żeby pan miał co do tego wątpliwości. Nigdy nie miałem

takiego zamka, do którego i Jeffrey nie miałby klucza; i miałby do dziś, gdyby żył. Jest jednak jedno ale. W życiu prywatnym był niezłym łobuzem. Pił, był hazardzistą, lubił kobiety i dużo wydawał. O, tak, wydawać to on umiał! Z tym piciem, hazardem, kobietami i wydawaniem był… Bynajmniej nie był umiarkowany. Z pieniędzy, które odziedziczył, i z pięćdziesięciu tysięcy dolarów, które wniosła mu żona, nic już nie zostało. Na szczęście był ubezpieczony, inaczej jego żona zostałaby bez centa. Tak, to był prawdziwy Heliogabal. Bruno Gungen odprowadził mnie do drzwi. Powiedziałem dobranoc i poszedłem żwirowaną ścieżką do samochodu. Noc była pogodna, ciemna i bezksiężycowa. Wysoki żywopłot tworzył czarne ściany po obu stronach posiadłości Gungena. Po lewej stronie zobaczyłem w tej czerni ledwo widoczną dziurę — ciemnoszarą owalną, wielkości ludzkiej twarzy. Wsiadłem do auta, włączyłem silnik i odjechałem. Skręciłem w pierwszą przecznicę, zaparkowałem i ruszyłem piechotą z powrotem w kierunku posiadłości Gungena. Zaintrygowała mnie ta owalna dziura. Kiedy doszedłem do rogu ulicy, zauważyłem idącą z przeciwnej strony kobietę. Znajdowałem się w cieniu rzucanym przez mur. Ostrożnie wycofałem się za róg i gdy zobaczyłem bramę obramowaną cegłami, prawie się do niej przylepiłem. Kobieta przeszła przez ulicę; szła w kierunku zaparkowanych wzdłuż chodnika samochodów. Nie widziałem jej dokładnie, wiedziałem tylko, że to kobieta. Może wyszła z posiadłości Gungena, a może nie. Może to jej twarz widziałem na tle żywopłotu, a może nie. Równie dobrze mogłem zagrać w ciemno. Postawiłem na tak i poszedłem za nią. Szła w kierunku sklepu. Był tam telefon. Rozmawiała dziesięć minut. Nie wszedłem do sklepu, by ją podsłuchać, lecz pozostałem po drugiej stronie ulicy, zadowalając się obserwowaniem. Była to dziewczyna w wieku około dwudziestu pięciu lat, średniego wzrostu, klocowata, o jasnoszarych, podpuchniętych oczach i grubym nosie, z wystającą dolną wargą. Miała ciemne włosy i nie nosiła kapelusza. Otulała ją długa, niebieska peleryna.

Śledziłem ją aż do domu Gungena. Weszła tylnymi drzwiami. Pewnie ktoś ze służby; nie była to jednak pokojówka, która po południu otworzyła mi drzwi. Wróciłem do samochodu i pojechałem do biura. — Czy Dick Fowley ma teraz jakąś robotę? — zapytałem Fiske:a, który w Kontynentalnej Agencji Detektywistycznej pełni nocne dyżury. — Nie. Czy znasz tę historię o facecie, któremu operowano szyję? — Przy najmniejszej zachęcie Fiske zawsze gotów jest opowiedzieć kilkanaście takich historyjek. — Tak. Skontaktuj się z Dickiem i powiedz mu, że mam dla niego trochę śledzenia jutro rano w Westwood Park. Podałem Fiske’owi — by przekazał Dickowi — adres i rysopis dziewczyny, która dzwoniła ze sklepu. Potem jeszcze zapewniłem go, że znam historyjkę o Murzyniątku imieniem Opium i tę o tym, co powiedział pewien staruszek do swej żony na złotym weselu, także. Zanim zdążył mi zaproponować coś innego, schroniłem się w swoim pokoju, gdzie ułożyłem i zaszyfrowałem telegram do naszego oddziału w Los Angeles z zapytaniem o ostatni pobyt Maina w tym mieście. Następnego ranka wpadli do mnie Hacken i Begg i przedstawiłem im wersję Gungena wyjaśniającą, czemu Main miał przy sobie dwadzieścia tysięcy dolarów gotówką. Oni zaś powiedzieli mi, że pewien ich informator doniósł im, że niejaki Bunky Dahl, miejscowy partyzant, który bywa czasem bandytą, mniej więcej od dnia śmierci Maina szasta pie- niędzmi. — Jeszcze go nie mamy — rzekł Hacken. — Nie udało się nam go zlokalizować, ale wpadliśmy na trop jego dziewczyny. Oczywiście nie można wykluczyć, że te jego pieniądze pochodzą skądinąd. O dziesiątej tego ranka musiałem pojechać do Oakland, by zeznawać przeciwko dwójce oszustów, którzy sprzedali duże ilości akcji nie istniejącego przedsiębiorstwa produkującego kauczuk. Kiedy o szóstej wieczorem wróciłem do agencji, zastałem na biurku telegram z Los Angeles. Dowiedziałem się z niego, że Jeffrey Main zakończył swe interesy z Ogilvie’em w sobotę po południu, zaraz potem wymeldował się z hotelu i wyjechał nocnym pociągiem, powinien więc dotrzeć do San Francisco wcześnie rano w niedzielę.

Ogilvie zapłacił za diadem nowymi stu-dolarowymi banknotami o kolejnych numerach; nasz oddział w Los Angeles dostał z banku Ogilvie’ego te numery. Przed pójściem do domu zadzwoniłem do Hackena i podałem mu numery banknotów i pozostałe informacje z telegramu. — Nie mamy jeszcze Dahla — poinformował mnie. Nazajutrz rano dostałem raport Dicka Fowleya. Dziewczyna opuściła dom Gungena o dziewiątej piętnaście poprzedniego wieczora, poszła na róg Miramar Avenue i Southwood Drive, gdzie czekał na nią jakiś mężczyzna w buicku. Dick podał jego rysopis: wiek około trzydziestu lat, wzrost około 177 cm, szczupły, waga około 63 kg, cera zwyczajna, ciemne włosy i oczy, pociągła, szczupła twarz o spiczastym podbródku, brązowy kapelusz, garnitur i buty, szary płaszcz. Dziewczyna wsiadła do auta i pojechali kawałek ku plaży wzdłuż Great Highway i z powrotem na Miramar i Southwood, gdzie wysiadła. Wyglądało na to, że wraca do domu, więc Dick zostawił ją i pojechał za mężczyzną do Futurity Apartments na Mason Street. Mężczyzna wszedł do środka na jakieś pół godziny, a potem wyszedł razem z jakimś facetem i dwiema kobietami. Ten drugi mężczyzna był mniej więcej w jego wieku, miał około 172 cm wzrostu, ważył około 77 kg, miał ciemne włosy i oczy, ciemną cerę, płaską, szeroką twarz o wystających kościach policzkowych. Ubrany był w niebieski garnitur, szary kapelusz, brązowy płaszcz, czarne buty; miał też perłową spinkę do krawata w kształcie gruszki. Jedna z kobiet miała około dwudziestu dwóch lat, była niską, szczupłą blondynką. Druga, o jakieś trzy, cztery lata starsza, ruda, średniego wzrostu, o zadartym nosie. Wszyscy czworo wsiedli do auta i pojechali do Algerian Cafe, gdzie zostali do około pierwszej w nocy. Potem wrócili do Futurity Apartments. O trzeciej trzydzieści obaj mężczyźni wyszli i pojechali buickiem do garażu na Post Street, a potem poszli piechotą do hotelu Mars. Po przeczytaniu tego wszystkiego wezwałem Mićkeya Linehana, wręczyłem mu raport i poleciłem: — Sprawdź, kto to jest. Mickey wyszedł. Zadzwonił telefon. Bruno

Gungen: — Dzień dobry. Czy ma pan dla mnie jakieś wiadomości? — Być może — powiedziałem. — Jest pan w mieście? — Tak, w moim sklepie. Będę tu do czwartej. — Dobrze. Zajrzę do pana po południu. W południe wrócił Mickey Linehan. — Ten pierwszy facet — powiedział — ten, którego Dick widział z dziewczyną, nazywa się Benjamin Weel. Ma buicka i mieszka w Marsie, pokój 410. Jest kupcem, choć nie wiadomo w jakiej branży. Ten drugi jest jego przyjacielem, mieszka razem z nim od dwóch dni. Nic o nim nie wiem, nie zameldował się. Te dwie kobiety z Futurity to prostytutki. Mieszkają pod numerem 303. Ta większa występuje jako pani Effie Roberts, a mała blondynka to Violet Evarts. — Chwileczkę — powiedziałem i poszedłem do archiwum. Zajrzałem pod „W” — Weel, Benjamin, alias Kaszlący Ben, 36, 312 W. W teczce numer 36, 312 W wyczytałem, że Kaszlącego Bena Weela aresztowano w Amador County w 1916 roku i posłano na trzy lata do San Quentin. W 1922 roku złapano go znów w Los Angeles i oskarżono o próbę szantażu pewnej aktorki filmowej, lecz sprawa upadła. Jego rysopis pasował do opisu faceta z buicka. Na zdjęciu zrobionym przez policję w Los Angeles w 1922 roku widać było młodego mężczyznę o ostrych rysach, z trójkątnym podbródkiem. Zaniosłem zdjęcie do mego pokoju i pokazałem je Mickeyowi. — To jest Weel sprzed pięciu lat. Połaź trochę za nim. Kiedy Mickey wyszedł, zadzwoniłem do policyjnych detektywów. Nie zastałem ani Hackena ani Begga. W wydziale identyfikacyjnym był Lewis. — Jak wygląda Bunky Dahl? — zapytałem go.

— Chwileczkę — powiedział Lewis. — Trzydzieści dwa, sześćdziesiąt siedem i pół, sto siedemdziesiąt cztery, krępy, oczy i włosy ciemne, szeroka, płaska twarz z wystającymi kośćmi policzkowymi, złoty mostek w dolnej szczęce po lewej stronie, brązowe znamię pod prawym uchem, zdeformowany mały palec u prawej stopy. — Macie jakieś jego zdjęcie? — Jasne. — Dzięki. Przyślę po nie kogoś. Poprosiłem Tommy’ego Howda, żeby po nie pojechał, i poszedłem coś zjeść. Po lunchu wybrałem się do sklepu Gungena przy Post Street. Pan Gungen był tego popołudnia jeszcze krzykliwiej ubrany, marynarka jego smokinga była jeszcze ciaśniejsza i bardziej wy watowana w ramionach; miał też szare spodnie w paski, karmazynowa kamizelkę i fantazyjny atłasowy krawat wyszywany złotą nitką. Przeszliśmy przez sklep i potem wąskimi schodami na półpiętro do maleńkiego biura. — Więc co mi pan powie? — zapytał Gungen, kiedy usiedliśmy. — Przede wszystkim mam do pana kilka pytań. Po pierwsze — kim jest dziewczyna o grubym nosie, wydętej dolnej wardze, z podpuchnię-tymi szarymi oczami, która mieszka w pana domu? — Nazywa się Rosę Rubury. — Jego twarz zmarszczyła się w pełnym zadowolenia uśmiechu. — To pokojówka mojej drogiej żony. — Ta dziewczyna prowadza się z pewnym kryminalistą. — Naprawdę? — Bardzo zadowolony pogładził różową dłonią swą farbowaną bródkę. — To jest po prostu pokojówka mojej drogiej żony. — Main nie przyjechał do Los Angeles autem z przyjacielem, jak powiedział swojej żonie. Wrócił pociągiem w sobotę wieczorem — był więc w mieście dwanaście godzin wcześniej niż pojawił się w domu. Bruno Gungen przechylił głowę i zachichotał: — A więc postęp! Postęp! Prawda? — Może. Czy pamięta pan, czy ta Rosę Rubury była w domu w niedzielę wieczorem, powiedzmy od jedenastej do dwunastej? — Pamiętam. Była. Wiem na pewno. Moja droga żona nie czuła się najlepiej tamtego

wieczora. Moja ukochana wyszła wcześnie w niedzielę rano mówiąc, że wybiera się na przejażdżkę za miasto z przyjaciółmi; z jakimi — nie wiem. I wróciła o ósmej wieczorem skarżąc się na okropny ból głowy. Byłem przestraszony jej wyglądem, więc często do niej zaglądałem, by zobaczyć, jak się czuje. Stąd wiem, że jej pokojówka była cały ten wieczór w domu, przynajmniej do pierwszej. — Czy policja pokazała panu chusteczkę, którą znaleziono z portfelem Maina? — Tak. — Poprawił się na krześle; miał minę dziecka patrzącego na bożonarodzeniową choinkę. — Jest pan pewien, że należy do pańskiej żony? Chichot przeszkodził mu w odpowiedzi, kiwał więc tylko potakująco głową, a jego bródka jak miotełka zamiatała mu krawat. — Może zostawiła ją u Mainów, kiedy odwiedzała kiedyś panią Main? — podsunąłem. — To niemożliwe — sprostował. — Moja ukochana i pani Main nie znają się. — Ale pańska żona i Main znali się? Zachichotał i znowu omiótł krawat miotełką. — Jak dobrze? Uniósł wywatowane ramiona aż po uszy. — Nie wiem. — powiedział radośnie. — Zatrudniam detektywa. — Czyżby? — spojrzałem na niego gniewnie. — Zatrudnił mnie pan, bym znalazł tego, kto zabił i obrabował Maina, i po nic więcej. Jeśli myśli pan, że będę grzebał w pańskich rodzinnych sekretach, to jest pan tak głupi, jak prohibicja. — Ale dlaczego? Dlaczego? — wybuchnął. — Czyż nie mam prawa wiedzieć? Nie wynikną z tego żadne kłopoty, żaden skandal czy rozwód, tego może pan być pewien. Jeffrey nie żyje, więc cała sprawa i tak należy już do przeszłości. Kiedy żył, nie wiedziałem nic, byłem ślepy. Dopiero po jego śmierci dostrzegłem pewne rzeczy. Dla mojej własnej sa- tysfakcji — tylko po to, błagam, niech mi pan uwierzy — chciałbym mieć pewność. — Mowy nie ma. — Byłem uparty. — Nie wiem niczego poza tym, co mi pan powiedział, i nie namówi mnie pan, bym się w to zagłębiał. A skoro nie ma pan zamiaru nic robić w tej sprawie, to czemu pan nie zapomni o wszystkim, nie zostawi tego w spokoju. — Nie, nie, mój drogi. — Gungen odzyskał radosny błysk w oczach — Nie

jestem jeszcze stary, ale mam pięćdziesiąt dwa lata. Moja droga żona ma lat osiemnaście i jest naprawdę uroczą osobą. — Zachichotał. — Coś takiego już się zdarzyło i może zdarzyć się znowu, prawda? I czyż nie byłby to dowód mężowskiej przezorności, gdybym miał na nią jakiś haczyk? Coś w rodzaju cugli, żeby trzymać ją w szachu. A jeśliby miałoby się to już nigdy nie powtórzyć, to czyż dzięki takiej informacji posiadanej przez męża żona nie będzie bardziej posłuszna? — To pańska sprawa. — Wstałem. — Ale ja nie chcę mieć z tym nic wspólnego. — Ależ nie kłóćmy się! — Zerwał się i schwycił mnie za rękę. — Jak nie, to nie. Pozostaje jednak kryminalny aspekt sprawy: to, czym zajmował się pan do tej pory. Nie rzuci pan tego? Będzie jak się umówiliśmy, prawda? — A co, gdyby się okazało, że pańska żona maczała palce w zabójstwie Maina? Co wtedy? — Wtedy — wzruszył ramionami i rozłożył ręce — to będzie już tylko sprawa dla sądu. — W porządku. Dotrzymam umowy, ale tylko jeśli zrozumie pan, że nie ma pan prawa do żadnej informacji nie związanej z pańskim „kryminalnym aspektem”. — Cudownie. I rozumiem, że w razie czego nie będzie pan mógł wyłączyć z tego mojej żony. Kiwnąłem głową. Znów chwycił mnie za rękę i poklepał ją. Oswobodziłem się i wróciłem do agencji. Na biurku zastałem wiadomość, bym zadzwonił do Hackena. Zadzwoniłem. — Bunky Dahl nie miał nic wspólnego ze sprawą Maina — powiedział. — On i facet zwany Kaszlącym Benem Weelem bankietowali tego wieczora w knajpie koło Vallejo. Byli tam od dziesiątej do po drugiej, kiedy zaczęli rozróbę i wyrzucono ich. Co do tego nie mam wątpliwości. Facet, od którego to wiem, jest w porządku, a dwóch innych jeszcze to potwierdziło. Podziękowałem Hackenowi, zadzwoniłem do rezydencji Gungena i zapytałem panią Gungen, czy mnie przyjmie. — Ach, tak — powiedziała.

To chyba było jej ulubione wyrażenie, choć sposób, w jaki to powiedziała, nie wyrażał niczego. Wziąłem ze sobą fotografie Dahla i Weela, złapałem taksówkę i udałem się do Westwood Park. Po drodze, rozjaśniając umysł dymem papierosowym, wymyśliłem wspaniałą serię kłamstw, które miałem zamiar opowiedzieć żonie mego kienta i dzięki którym chciałem zdobyć potrzebne mi informacje. Mniej więcej sto pięćdziesiąt metrów od podjazdu do domu Gungena stał samochód Dicka Fowleya. Szczupła, o ziemistej cerze pokojówka otworzyła mi drzwi i wprowadziła do salonu na piętrze. Gdy wszedłem, pani Gungen odłożyła Słońce też wschodzi i trzymanym w ręku papierosem wskazała mi krzesło. Ubrana w pomarańczową perską suknię siedziała w brokatowym fotelu z jedną nogą podwiniętą i znów wyglądała jak droga lalka. Obserwowałem ją zapalając papierosa; przypomniałem sobie moją poprzednią rozmowę z nią i jej mężem, a potem drugą z nim samym i zrezygnowałem z bajeczki, którą wymyśliłem po drodze. — Ma pani pokojówkę, Rosę Rubury — zacząłem. — Nie chciałbym, żeby słyszała, o czym mówimy. — Dobrze — powiedziała bez najmniejszego zdziwienia. — Przepraszam na chwilę — dodała i opuściła fotel i pokój. Po chwili wróciła i znowu usiadła w fotelu, tym razem podwijając pod siebie obie nogi. — Nie będzie jej przynajmniej przez pół godziny. — To wystarczy. Ta Rosę przyjaźni się z byłym kryminalistą nazwiskiem Weel. Lalka zmarszczyła czoło i zacisnęła pulchne, umalowane wargi. Czekałem, dając jej czas, by coś powiedziała. Nie powiedziała nic. Wyjąłem fotografie Weela i Dahla i pokazałem jej. — Ten ze szczupłą twarzą to przyjaciel Rosę. Ten drugi to jego kumpel, też oszust. Szczupłą, ale równie silną jak moja dłonią ujęła zdjęcia i patrzyła na nie uważnie. Jej usta zmniejszyły się i jeszcze bardziej zacisnęły, ciemne oczy pociemniały. A potem powoli rozpogodziła się, powiedziała: „Ach, tak” i zwróciła

mi zdjęcia. — Kiedy powiedziałem o tym pani mężowi — rzekłem powoli — odparł: „To pokojówka mojej żony” i zaśmiał się. Enid Gungen milczała. — A więc? — zapytałem. — Co chciał przez to powiedzieć? — Skąd mogę wiedzieć? — westchnęła. — Wie pani, że pani chusteczkę znaleziono z pustym portfelem Mai-na? — rzuciłem mimochodem, udając zajętego strząsaniem popiołu do jaspisowej popielniczki w kształcie trumny bez wieka. — Ach, tak — mruknęła bez zainteresowania. — Powiedziano mi o tym. — Jak to się mogło stać? — Nie mam pojęcia. — A ja mam — powiedziałem — ale wolałbym wiedzieć na pewno. Proszę pani, oszczędziłoby nam mnóstwo czasu, gdybyśmy porozmawiali otwarcie. — Czemu nie — zgodziła się obojętnie. — Mój mąż panu ufa i pozwolił mnie przesłuchać. Nawet jeśli to dla mnie upokarzające, to i tak jestem tylko jego żoną. I wątpię, czy jakakolwiek nowa zniewaga, którą pan lub on wymyślicie, będzie gorsza od tego, co już przeszłam. Skwitowałem tę teatralną wypowiedź chrząknięciem i kontynuowałem: — Proszę pani, mnie interesuje tylko, kto okradł i zamordował Maina. I wszystko, co może mi w tym pomóc, interesuje mnie tylko o tyle, o ile może mi w tym pomóc. Czy rozumie pani, o co mi chodzi? — Oczywiście — powiedziała. — Rozumiem, że zatrudnił pana mój mąż. To było bez sensu. Spróbowałem znowu. — Jak pani myśli, jakie odniosłem wrażenie, kiedy byłem tu poprzednio i rozmawiałem z panią i pani mężem? — Nie mam pojęcia. — Proszę spróbować. — Niewątpliwie — uśmiechnęła się lekko — odniósł pan wrażenie, że mój mąż uważa, iż byłam kochanką Jeffreya. — A więc? — Czy pyta pan, czy naprawdę byłam jego kochanką? — Na jej policzkach pokazały się

dołeczki, wyglądała na rozbawioną. — Nie, choć oczywiście chciałbym wiedzieć. — Oczywiście, że by pan chciał — powiedziała wesoło. — Jakie wrażenie pani odniosła tamtego wieczora? — zapytałem. — Ja? — Zmarszczyła czoło. — No, że mój mąż wynajął pana, by udowodnić, że byłam kochanką Jeffreya. Powtórzyła słowo „kochanka”, jakby lubiła jego smak w swoich ustach. — Myli się pani. — Znając mojego męża, trudno mi w to uwierzyć. — Znając siebie, jestem tego pewien — obstawałem przy swoim. — Nie ma co do tego niejasności między pani mężem a mną. Jasne jest, że moim zadaniem jest znaleźć tego, kto okradł i zabił. Nic poza tym. — Czyżby? — Było to uprzejme zakończenie sporu, którym się już najwyraźniej zmęczyła. — Związuje mi pani ręce — poskarżyłem się wstając. Udawałem, że na nią nie patrzę. — Nie pozostaje mi nic innego, jak przycisnąć tę Rosę Rubury i tych dwóch facetów. Mówiła pani, że ona wróci za pół godziny? Patrzyła na mnie swymi okrągłymi, piwnymi oczami. — Powinna wrócić za parę minut. Chce ją pan przesłuchać? — Ale nie tutaj — poinformowałem ją. — Wezmę ją do Pałacu Sprawiedliwości i tamtych dwóch też. Czy mogę skorzystać z telefonu? — Oczywiście. Jest w tamtym pokoju. — Wstała, by otworzyć mi drzwi. Wykręciłem Davenport 20 i poprosiłem o połączenie z pokojem detektywów. Stojąc w salonie, pani Gungen odezwała się tak cicho, że ledwo ją usłyszałem. — Proszę poczekać. Wciąż trzymając słuchawkę odwróciłem się i spojrzałem na nią. W zamyśleniu szczypała swe czerwone wargi. Dopiero gdy odjęła rękę od ust i wyciągnęła ją ku mnie, odłożyłem słuchawkę. Wróciłem do salonu. Byłem górą. Teraz przyszła kolej na nią. Przyglądała mi się przez minutę lub dłużej, zanim zaczęła: — Nie będę udawać, że panu ufam. — Mówiła z wahaniem, jakby na wpół do siebie. — Pracuje pan dla mojego męża, a dla niego nawet pieniądze nie są tak ważne, jak to, co ja

robię. To wybór między dwoma złami: z jednej strony pewność, z drugiej więcej niż prawdopodobieństwo. Przerwała i zaczęła pocierać dłonią o dłoń. W jej okrągłych oczach pojawiło się wahanie. Musiałem jej pomóc, bo pewnie by się wycofała. — Rozmawiamy w cztery oczy — zapewniłem ją. — Potem może’ się pani wszystkiego wyprzeć. Uwierzą komu zechcą. Jeśli sama mi pani nie powie, wiem już, że dowiem się od tamtych. Odwołała mnie pani od telefonu, mam więc już tę pewność. Myśli pani, że powiem o wszystkim pani mężowi. No, ale jeśli wyciągnę to od tamtych, to on i tak przeczyta o wszystkim w gazetach. Jedyna pani szansa to zaufać mi. Warto z niej skorzystać. Tak czy inaczej decyzja należy do pani. Pół minuty ciszy. — A gdybym zapłaciła panu za… — szepnęła. — Za co? Jeśli naprawdę zamierzam powiedzieć wszystko pani mężowi, to wezmę pani pieniądze i powiem mu i tak, prawda? Wydęła swe czerwone wargi, jej oczy rozbłysły i na policzkach znów pojawiły się dołeczki. — To rozprasza moje wątpliwości — rzekła. — Powiem panu. Jeffrey wrócił z Los Angeles wcześniej, żebyśmy mogli spędzić razem dzień w mieszkaniu, które wynajmowaliśmy. Po południu zjawiło się tam dwóch mężczyzn, mieli klucz. Mieli też pistolety. Zabrali Jeffreyowi pieniądze. Po to przyszli. Miałam wrażenie, że wiedzą i o nich, i o nas. Zwracali się do nas po nazwisku i grozili, że wszystko opowiedzą, jeśli na nich doniesiemy. — Nie wiedzieliśmy co robić. Byliśmy w całkowicie beznadziejnej sytuacji. Nie mogliśmy nic zrobić — nie mieliśmy przecież pieniędzy, by zwrócić ukradzioną sumę. Jeffrey nie mógł udawać, że je zgubił lub że ukradziono mu je, gdy był sam. Jego potajemny, wcześniejszy powrót do San Francisco rzuciłby na niego podejrzenie. Jeffrey stracił głowę. Chciał, żebym z nim uciekła. A potem chciał iść do mojego męża i po - wiedzieć mu prawdę. Oba pomysły były głupie; nie mogłam się na nie zgodzić. Mieszkanie opuściliśmy osobno, trochę po siódmej. Prawdę mówiąc nie byliśmy wtedy w najlepszych stosunkach. Jeffrey nie był, teraz kiedy mieliśmy kłopoty, taki… Nie, nie powinnam tak mówić…

Przerwała i stała przede mną spokojna jak lalka, bo po prostu przerzuciła na mnie swoje kłopoty. — To ci dwaj byli na zdjęciach, które pani pokazałem? — zapytałem. — Tak. — Pani pokojówka wiedziała o pani i Mainie? I o tym mieszkaniu? I o jego wyjeździe do Los Angeles i planie wcześniejszego powrotu z gotówką? — Nie mogę tego powiedzieć z całą pewnością, ale niewątpliwie mogła się wiele dowiedzieć podsłuchując, szpiegując mnie czy przeszukując moje rzeczy. Miałam list od Jeffreya, w którym pisał o wyjeździe do Los Angeles i umawiał się ze mną na niedzielę rano. Mogła go znaleźć. Jestem dość nieuważna. — Pójdę już — powiedziałem. — Niech pani siedzi cicho, dopóki nie dam pani znać. I niech pani nie wystraszy pokojówki. — Proszę pamiętać, że ja nic panu nie powiedziałam — przypomniała odprowadzając mnie do drzwi. Z domu Gungena pojechałem prosto do hotelu Mars. Mickey Linehan siedział w hallu, przesłonięty gazetą. — Są w pokoju? — zapytałem. — Aha. — Chodźmy na górę. Mickey zastukał do drzwi z numerem 410. Metaliczny głos zapytał: — Kto tam? — Paczka — odpowiedział Mickey udając boya hotelowego. Szczupły mężczyzna ze spiczastym podbródkiem otworzył nam drzwi. Podałem mu wizytówkę. Nie zaprosił nas do pokoju, ale też i nie powstrzymywał, kiedy wchodziliśmy. — Ty jesteś Weel? — zapytałem go, gdy Mickey zamykał drzwi, i nie czekając na odpowiedź zwróciłem się do siedzącego na łóżku mężczyzny o szerokiej twarzy: — A ty jesteś Dahl? — Para kapusiów — zwrócił się Weel do Dahla beznamiętnym, metalicznym głosem. Siedzący na łóżku mężczyzna popatrzył na nas i wyszczerzył zęby. Spieszyłem się. — Chcę szmal, który wzięliście Mainowi — oznajmiłem.

Zupełnie jakby to przedtem trenowali, obaj równocześnie roześmieli się ironicznie. Wyciągnąłem pistolet. Weel zaśmiał się chrapliwie. — Weź kapelusz, Bunky — zachichotał. — Biorą nas do aresztu. — Mylisz się — wyjaśniłem. — To nie aresztowanie. To napad. Ręce do góry. Ręce Dahla błyskawicznie znalazły się w górze. Weel wahał się, dopóki Mickey nie stuknął go w żebra lufą pistoletu. — Przeszukaj ich — poleciłem Mickeyowi. Przeszukał Weela, wyjął pistolet, jakieś dokumenty, trochę drobnych i specjalny pas na pieniądze. Potem zrobił to samo z Dahlem. — Przelicz forsę — powiedziałem. Mickey wyjął pieniądze z pasów, splunął na palce i zabrał się do roboty. — Dziewiętnaście tysięcy sto dwadzieścia sześć dolarów i sześćdziesiąt dwa centy — zameldował po chwili. Wolną ręką poszukałem w kieszeni kawałka papieru, na którym zapisałem numery banknotów, jakie Main dostał od Ogilvie’ego. Podałem go Mickeyowi. — Sprawdź, czy się zgadzają. Wziął kartkę, sprawdził i rzekł: — Zgadzają się. — Dobra. Schowaj pieniądze i pistolety i rozejrzyj się po pokoju, może znajdziesz coś jeszcze. Kaszlący Ben wreszcie odzyskał mowę. — Hej, chwileczkę — zaprotestował. — O co tu chodzi? To ci się nie uda! — Jednak spróbuję — zapewniłem go. — A może zaczniesz wołać: „Policja!”? Co? Możesz najwyżej użalić się nad swoją własną głupotą, bo myślałeś, że tak przycisnąłeś tamtą kobietę, że już nie musisz się o nic martwić. Gram z wami w to samo, w co wy z tamtą kobietą i Mainem… Tylko że ja gram lepiej, bo wy nie możecie nic zrobić bez wywołania zamieszania. A teraz się zamknij! — Więcej szmalu nie ma — poinformował mnie Mickey. — Tylko cztery znaczki pocztowe. — Weźmiemy je — powiedziałem. — To przecież osiem centów. Idziemy. — Hej, zostawcie nam parę dolarów — błagał Weel.

— Czy nie kazałem ci się zamknąć? — warknąłem idąc ku drzwiom. Korytarz był pusty. Mickey zatrzymał się, trzymając Weela i Dahla na muszce, podczas gdy ja przełożyłem klucz na zewnątrz. Potem zatrzasnąłem drzwi, przekręciłem klucz, włożyłem go do kieszeni i zeszliśmy na dół. Auto Mickeya stało za rogiem. Siedząc w samochodzie przełożyliśmy nasze łupy, oprócz pistoletów, z jego kieszeni do moich. Potem Mickey wysiadł i wrócił do agencji, a ja wykręciłem i ruszyłem ku domowi, w którym zamordowano Jeffreya Maina. Pani Main nie miała jeszcze dwudziestu pięciu lat. Była wysoką dziewczyną o ciemnych, kręconych włosach, szaroniebieskich, otoczonych gęstymi rzęsami oczach i ciepłej, okrągłej twarzy. Jej pulchne ciało od stóp po szyję ubrane było na czarno. Przeczytała moją wizytówkę, kiwnięciem głowy skwitowała wyjaśnienie, że Gungen wynajął mnie, bym znalazł morderców jej męża i wprowadziła mnie do szarobiałego salonu. — Czy to ten pokój? — zapytałem. — Tak. — Miała przyjemny, lekko zachrypnięty głos. Podszedłem do okna i spojrzałem na dach sklepu spożywczego i na widoczną z okna część małej uliczki. Nadal się spieszyłem. — Pani Main — powiedziałem odwracając się od okna; mówiłem cicho, starając się złagodzić ostrość moich słów — kiedy zobaczyła pani, że mąż nie żyje, wyrzuciła pani pistolet przez okno. Potem przyczepiła pani chusteczkę do portfela i też wyrzuciła. Portfel był lżejszy od pistoletu, więc nie zsunął się z dachu. Dlaczego przyczepiła pani do portfela chusteczkę? Zemdlała. Złapałem ją, zanim upadła na podłogę, zaniosłem na kanapę, znalazłem wodę kolońską i sole trzeźwiące i zastosowałem je. — Czy wie pani, czyja to była chusteczka? — zapytałem, kiedy już przyszła do siebie i siedziała na kanapie.

Pokręciła głową. — Więc po co to wszystko? — Była w jego kieszeni. Nie miałam pojęcia, co z nią zrobić. Wiedziałam, że policja będzie o nią pytać. Nie chciałam wysłuchiwać żadnych pytań. — Dlaczego opowiedziała pani tę historyjkę o napadzie? Nie odpowiedziała. — Ubezpieczenie? — podsunąłem. Potrząsnęła głową i wykrzyknęła: — Tak! Roztrwonił swoje własne pieniądze i moje. I potem… potem zrobił coś takiego. On… Przerwałem te oskarżenia. — Mam nadzieję, że zostawił jakiś list, jakiś dowód. — Miałem na myśli jakiś dowód na to, że go nie zabiła. — Tak. — Szarpała swą czarną sukienkę na piersiach. — Dobrze — powiedziałem wstając. — Z samego rana niech pani zaniesie ten list swemu adwokatowi i opowie mu wszystko. Wymamrotałem coś uspokajającego i ulotniłem się. Zapadała już noc, gdy po raz drugi tego dnia zadzwoniłem do drzwi Gungenów. Blada pokojówka poinformowała mnie, że pan Gungen jest w domu i poprowadziła na górę. Rosę Rubury schodziła właśnie na dół. Zatrzymała się na podeście, by nas przepuścić. Stanąłem przed nią, a moja przewodniczka poszła do biblioteki. — Jesteś załatwiona, Rosę — powiedziałem. — Daję ci dziesięć minut, żebyś się stąd zmyła. Ani słowa nikomu. A jeśli ci się to nie spodoba, to dam. ci okazję obejrzenia paki od środka. — Też pomysł. — Akcja się nie udała. — Wyjąłem z kieszeni zwitek pieniędzy, które zdobyłem w hotelu Mars. — Właśnie odwiedziłem Kaszlącego Bena i Bunky’ego. To zrobiło na niej wrażenie. Odwróciła się i popędziła na górę. Bruno Gungen podszedł do drzwi biblioteki i rozglądał się za mną. Spoglądał zdziwiony to na dziewczynę, teraz już wbiegającą na trzecie piętro, to na mnie. Miał już na ustach pytanie, lecz je uprzedziłem: — Załatwione — powiedziałem.

— Brawo! — wykrzyknął, gdy wchodziliśmy do biblioteki. — Słyszysz, moja kochana? Załatwione! Jego kochana, tak jak tamtego wieczora siedząca przy stole, uśmiechnęła się obojętnie i mruknęła: „Ach, tak”, a jej słowa były tak samo obojętne, jak uśmiech. Podszedłem do stołu i opróżniłem kieszenie. — Dziewiętnaście tysięcy sto dwadzieścia sześć dolarów i siedemdziesiąt centów, łącznie ze znaczkami — oznajmiłem. — Brakuje osiemset siedemdziesiąt trzech dolarów i trzydziestu centów. — Ach! — Bruno Gungen różową, drżącą dłonią gładził swą czarną bródkę i wpatrywał się we mnie z napięciem. — Gdzież je pan znalazł? Błagam niech pan usiądzie i opowie nam wszystko. Umieramy z ciekawości, prawda, moja najdroższa? Jego najdroższa ziewnęła. — Ach, tak. — Nie ma wiele do opowiadania — powiedziałem. — Aby odzyskać pieniądze, musiałem pójść na kompromis i obiecać milczenie. Maina obrabowano w niedzielę po południu. Tak jednak wyszło, że nie możemy skazać złodziei. Jedyna osoba, która mogłaby ich zidentyfikować, odmawia zeznań. — Ale kto zabił Jeffreya? — Gungen schwycił mnie za klapy. — Kto go zabił? — To było samobójstwo. Z rozpaczy, że okradziono go w okolicznościach, których nie mógł wyjawić. — To bzdura! — Mojemu klientowi najwyraźniej nie podobał się pomysł z samobójstwem. — Panią Main obudził strzał. Samobójstwo pozbawiłoby ją ubezpieczenia, zostałaby bez centa. Wyrzuciła pistolet i portfel przez okno, schowała list, który zostawił, i wymyśliła tę historyjkę o napadzie. — A chusteczka? — wykrzyknął Gungen. Był bardzo podniecony. — Ona nic nie znaczy — zapewniłem go uroczyście. — Oprócz tego, że Main — sam pan mówił, że lubił romanse — zabawiał się prawdo- podobnie z pokojówką pańskiej żony i że ona, jak wiele pokojówek, pożyczała sobie rzeczy pańskiej żony. Nadął swe uróżowane policzki i tupnął prawie jak w tańcu. Jego oburzenie było

równie śmieszne, jak zdanie, które je wywołało. — Jeszcze zobaczymy! — Odwrócił się na pięcie i wybiegł z pokoju, wciąż powtarzając: — Jeszcze zobaczymy! Enid Gungen wyciągnęła ku mnie rękę. Jej lalkowata twarz była cała w dołeczkach. — Dziękuję — szepnęła. — Nie wiem za co — mruknąłem, nie ujmując wyciągniętej ku mnie ręki. — Tak to pogmatwałem, że nie można by tu niczego udowodnić. Ale on i tak wie, bo czyż właściwie nie powiedziałem mu wszystkiego? — Ach, to! — Odrzuciła tę myśl jednym ruchem głowy. — Dopóki on nie ma dowodu, dam sobie znakomicie radę. Wierzyłem jej. Bruno Gungen z pianą na ustach wpadł do biblioteki i szarpał swą farbowaną bródkę, wściekły, że Rosę Rubury zniknęła. Nazajutrz rano Dick Fowley poinformował mnie, że pokojówka, Weel i Dahl wyjechali do Portland. Lep na muchy Był to typowy przypadek córki marnotrawnej. Od paru pokoleń Hambletonowie są bogatą i dość znaną nowojorską rodziną. W historii Hambletonów nie było nic, co mogłoby wytłumaczyć przypadek Sue, najmłodszej latorośli rodu. Z dzieciństwa wyniosła jakieś skrzywienie charakteru, które powodowało u niej niechęć do porządnej strony życia i pociąg do wszystkiego, co brutalne. W wieku dwudziestu jeden lat, w roku 1926, zdecydowanie wolała Dziesiątą Aleją od Piątej, kanciarzy od bankierów i Hymie’ego Nitownika od szanownego Cecila Windowna, który się jej oświadczył. Hambletonowie próbowali skłonić Sue do przyzwoitego zachowania, ale było już na to za późno — była pełnoletnia. Kiedy w końcu powiedziała im, żeby się wypchali, i poszła sobie, niewiele mogli na to poradzić. Jej ojciec, major Waldo Hambleton, porzucił wszelkie nadzieje ocalenia jej, nie chciał jednak, by wpakowała się w jakieś niepotrzebne kłopoty. Przyszedł więc do nowojorskiego biura Kontynentalnej Agencji Detektywistycznej i poprosił, żebyśmy mieli na nią oko.

Hymie Nitownik był filadelfijskim rzezimieszkiem, który po jakiejś kłótni ze wspólnikami przeniósł się z półatuomatycznym thompsonem, owiniętym w niebieską kraciastą szmatę, na północ, do tego wielkiego miasta. Nowy Jork nie był tak dobrym terenem do posługiwania się karabinem maszynowym jak Filadelfia. Thompson leżał więc bezużyteczny przez rok czy dłużej, podczas gdy Hymie zarabiał na swoje wydatki za pomocą pistoletu, polując na drobne okazje w Harlemie. Trzy czy cztery miesiące po tym, jak Sue z nim zamieszkała, udało się Hymie’emu nawiązać dość obiecująco wyglądający kontakt z szefem pewnej grupy, która przybyła do Nowego Jorku z Chicago, by zorganizować miasto na wzór zachodni. Chłopcy z Chicago nie chcieli jednak Hymie’ego — chcieli jego thompsona. Kiedy pokazał im karabin, ważny załącznik do swego podania o pracę, zrobili mu kilka dziurek w głowie i uciekli z thompsonem. Sue Hambleton pochowała Hymie’ego, spędziła kilka samotnych tygodni, zastawiła pierścionek, by mieć co jeść, a potem dostała pracę kelnerki w pewnym szynku prowadzonym przez Greka nazwiskiem Vassos. Jednym z bywalców knajpy był Babę McCloor, ponad sto kilo twardych szkocko-irlandzko-indiańskich kości i mięśni; ten czarnowłosy, niebieskooki, śniady olbrzym odpoczywał właśnie po piętnastu latach wa- kacji spędzonych w Leavenworth za zrujnowanie większości urzędów pocztowych między Nowym Orleanem a Omahą. W czasie tego odpoczynku zapewniał sobie pieniądze na napoje zabawiając się z przechodniami w ciemnych uliczkach. Babe’owi podobała się Sue. Vassosowi podobała się Sue. Sue podobał się Babę. Vassosowi wcale się to nie podobało. Zazdrość przytępiła instynkt samozachowawczy Greka. Pewnego wieczoru nie otworzył drzwi do swego szynku, kiedy właśnie Babę chciał tam wejść. Babę jednak wszedł, wraz z kawałkami drzwi. Vassos wyciągnął pistolet, ale Sue uczepiła się jego ramienia. Zaprzestał prób strzelania, gdy Babę walnął go kawałkiem drzwi, akurat tym z mosiężną klamką. Babę i Sue wyszli razem od Vassosa. Do tego momentu nasze nowojorskie biuro miało ją na oku. Nie była śledzona cały czas. Jej ojciec sobie tego nie życzył. Po prostu posyłaliśmy kogoś raz w tygodniu, by sprawdził, czy żyje, wyciągnął co się da od jej sąsiadów i znajomych, ale oczywiście tak, żeby się o