05. 24 godziny śledztwa.pdf

24 godziny śledztwa 07 zgłoś się Kolekcja książek o poruczniku Borewiczu Krzysztof Szmagier 24 godziny śledztwa

Okoliczne drzewa obsypane były śniegiem. Lampy rozświetlały wcześnie zapadający o tej porze roku mrok. Zabudowania gospodarstwa ogrodniczego widać było z daleka. Szczupły mężczyzna przeskoczył płot i znikł w mroku zarośli. Szklarnia była długa i szeroka. W trzech szeregach rozdzielonych przejściami stały przygotowane skrzynki z ziemią. Kilkanaście dziewcząt pochylonych nad grządkami pikowało sadzonki. Na dźwięk otwieranych drzwi jedna z nich spojrzała na wchodzącego. Uśmiechnęła się i spoglądając w bok, szepnęła konfidencjonalnie: - Do Kasi. Narzeczony! - Po ostatnim słowie parsknęła głupkowatym chichotem. Dziewczyny spojrzały za siebie. Wszystkie były młode, ubrane w kuse sukienki. W drzwiach stał Adam Fordon. Miał najwyżej dwadzieścia pięć lat. Szczupły, wysoki brunet, o pięknej głowie. Delikatne rysy i puszyste włosy stwarzały nieuchwytne wrażenie kobiecości. Ubrany w dżinsową kurtkę i takie same spodnie, mógł uchodzić równie za chłopaka, jak i za dziewczynę. Rozejrzał się uważnie dookoła. Wreszcie spytał pracującą najbliżej dziewczynę: - Nie ma Kasi? - Wyszła po sadzonki. W kotłowni szukaj... narzeczonej. Fordon nie zareagował na dowcip. Podziękował i skierował się do wyjścia. Kiedy był już w drzwiach, z głębi szklarni jedna z dziewczyn zawołała: - Kiedy ślub? Fordon stanął zmieszany pytaniem, ale nie odpowiedział. Pchnął drzwi i wyszedł. Huragan śmiechu zagłuszył dalsze żarty. - Mogłaby być z nich ładna para - zauważyła któraś bardzo serio. - Para? - powtórzyła inna - Bo się przekręcę. Para - ryczała dalej śmiechem. - Nic, tylko się zabić deską klozetową. Wszystkie wybuchły śmiechem. Fordon stanął przed szklarnią. Docinki dziewcząt bardzo go dotknęły. Przez chwilę patrzył tępo w ziemię. Wreszcie wolnym krokiem ruszył w stronę zabudowań. Nie było w nim złości. Był żal, a może smutek. Szedł wolno, zamyślony. Pchnął drzwi i znalazł się w obszernej kotłowni. Na dźwięk otwieranych drzwi dziewczyna podniosła głowę znad roboty i spojrzała na wchodzącego. Kasia Janczakówna była młodą, jasną blondynką z lekko zadartym noskiem, wyglądała ładnie i

niezwykle sympatycznie. Miała około dwudziestu lat. - Cześć - powiedziała pierwsza. - Dobry wieczór. - Fordon wszedł głębiej. - Co tu jeszcze robisz? Przyniosłem ci to... - Co? - No... pamiętasz... Mówiłaś, że w Peweksie są takie mocno pachnące. - Może mówiłam. Ale to nie znaczy, że masz je zaraz kupować. Powiedziałam, że nic od ciebie nie będę przyjmować. - Wzruszyła ramionami ze złością. Nie obejrzała prezentu, tylko zajęła się robotą. Z szerokich płaskich skrzynek wyjmowała maleńkie sadzonki pomidorów. - Gniewasz się? - zapytał nieśmiało Fordon. - Coś ty? - roześmiała się znowu pogodnie. Patrzyła na niego przez chwilę z rozczuleniem, jakby namyślając się, co ma powiedzieć. - Ożenisz się ze mną? - zapytała nagle. Patrzyła przez chwilę wyczekująco, z rozbawieniem. Adam spuścił głowę i gniótł palce. - A właściwie po co ja się pytam - Kasia z powrotem zajęła się sadzonkami - przecież ty masz już żonę. Nawet starszą od siebie. - Udała, że przypomniała sobie ten fakt. Była zawstydzona swoim pytaniem. - Kasiu - prawie krzyknął Adam i wybiegł z kotłowni. Na stoliku zostały elegancko opakowane trzy zagraniczne mydełka. Wyglądały bardzo kolorowo na brudnym stoliku zasypanym ziemią. Fordon szedł między szklarniami, jakby nie widział nic wokół siebie. Po chwili skręcił i wybiegł z ogrodu. Kasia przerwała pracę i oparła się o skrzynki. Zamyślona podeszła do leżących na stoliku mydełek. Otworzyła pudełko. Powąchała. Nagle cisnęła nim o ziemię. Zabrała skrzynkę z sadzonkami i wyszła z kotłowni. Kiedy mijała otwarte drzwi magazynu, spojrzała w głąb. Przy stoliku nakrytym papierem siedziało dwóch mężczyzn. Kacper, kierownik gospodarstwa, i drugi przystojny starszy mężczyzna ubrany z typowo angielską elegancją. Miał na sobie skórzaną, długą kamizelkę bez rękawów, taką samą, jakie nosili byli żołnierze Polskich Sił Zbrojnych na

Zachodzie. Był to Łukasz Uliński, właściciel gospodarstwa ogrodniczego, niewielkie stadniny koni pod wierzch i szkółki jeździeckiej. Mężczyzna uważnie odprowadził wzrokiem Janczakównę. Kacper, nalewając do kieliszków ciemną nalewkę, też obejrzał się za Kasią, po czym przeniósł uważne, zatroskane spojrzenie na Ulińskiego. W milczeniu wypili alkohol. Pojawienie się dziewczyny wywołało w nich podobne refleksje, ale żaden nie miał ochoty wypowiedzieć ich głośno. Adam szedł wolno wyboistą drogą. Z jednej strony rozciągały się tereny dochodzące do budowanego właśnie dużego ośrodka, z drugiej pola. Był to typowy podwarszawski krajobraz ogrodniczego zagłębia. Fordon pchnął furtkę i wszedł do rozległego ogrodu. Mimo że przykryty śniegiem, robił wrażenie starannie utrzymanego. W głębi widać było willę, jedną z takich, jakie przed wojną stawiali zamożni ludzie. Długi ciąg szklarni odbijał się w zachodzącym słońcu połyskliwą płaszczyzną szyb. Wokół zabudowań uwijało się jeszcze kilka dziewcząt zatrudnionych przy pracach ogrodniczych. Adam otworzył drzwi zamknięte na dwa zamki i wszedł do mieszkania. Rozejrzał się uważnie, nasłuchując. Na dole znajdował się duży pokój będący mieszaniną salonu i stołowego. Ciężkie meble, kominek i kilka dużych rzeźb przedstawiających mężczyzn stanowiło dominujący element wnętrza. Uwagę zwracała rzeźbiona w białym marmurze głowa młodego chłopca. Typowa, klasyczna kopia greckiego mistrza. Fordon cofnął się do sieni, jakby sobie coś przypomniał, i przesunął zasuwę. Pchnął sąsiednie drzwi i wszedł do niewielkiego pokoju. Urządzony skromnie, nowocześnie, wyglądał jak typowe wnętrze zajmowane przez młodego chłopaka. Adam włożył kasetę do magnetofonu i rzucił się na łóżko. Muzyka była rytmiczna, perkusja na przemian z gitarą basową. Fordon leżał, zamyślony, wpatrując się w sufit. Po chwili w sieni trzasnęły drzwi. Fordon zerwał się i wyłączył magnetofon. Nasłuchiwał. Czyjeś kroki zbliżały się pod drzwi i ktoś się zatrzymał.

- Co robisz? - rozległ się męski głos. - Leżę - odkrzyknął Fordon, kładąc się z powrotem. - Źle się czujesz? Może dam ci kolację do łóżka? - Nie. Dziękuję. - Zrobiłem sałatkę z bananów z winegretem i z shrimpsami. Adam wpatrywał się uważnie w drzwi. Klamka cicho opadła na dół. Mężczyzna stojący po drugiej stronie próbował wejść. Po chwili puścił klamkę. Kroki oddaliły się od drzwi. Adam nasłuchiwał, nie ruszając się z miejsca. - Możesz grać. Mnie to nie przeszkadza. Wiem, że ciągle jeszcze wolisz to niż Chopina. - Nie! Będzie ci przeszkadzać - odkrzyknął Fordon. Rozluźnił się i znowu wyciągnął na łóżku. Kroki ucichły w głębi mieszkania. Po chwili rozległy się pierwsze dźwięki Poloneza C-dur Chopina. Fordon usiadł nagle na łóżku. Przez chwilę tarł czoło, myśląc nad czymś intensywnie. Dom tonął w mroku. Tylko na parterze w dwóch oknach paliło się światło. Radiowóz stał tuż za pętlą autobusową. Wokół panowała niczym niezmącona cisza. Z daleka niosło poszczekiwanie psa. Pod nogami dziewczyny oddalającej się od autobusu chrzęścił śnieg. W świetle ostatniej na tej ulicy latarni mignęła jej postać. Szła szybko w kierunku nowego osiedla. Mężczyzna siedzący w autobusie uruchomił małe tranzystorowe radio. Manewrował pokrętłem, szukając muzyki. Ominął recital chopinowski. Natrafił na czysty odbiór. Ktoś gwizdał sentymentalną melodię. Postać dziewczyny ledwie majaczyła w mroku. Z daleka na horyzoncie można było dostrzec ciemne kontury domów. Dziewczyna skręciła w pierwszą przecznicę. Ulica biegła prawie pustym polem. Dopiero dalej widać było nikłe światło zabudowań i rozświetlone dachy szklarni. Nagle potknęła się i schyliła, poprawiając coś przy bucie. W tym momencie brzęknęła w pobliżu potrącona puszka. Obejrzała się wystraszona. Trudno było dojrzeć jej twarz. Przez chwilę nasłuchiwała. Było cicho. Zrobiła kilka kroków i znów się zatrzymała, nasłuchując. Szelest momentalnie ucichł. Obejrzała się. Ulica była pusta.

Wolno cofnęła się w rosnące na skraju ulicy krzewy i wyjrzała. Kilkanaście metrów za nią ktoś poruszył krzakami. Z daleka dobiegł gwizd pociągu. Dziewczyna stała bez ruchu. Nasłuchiwała. Wreszcie wolno wyszła na drogę, rozejrzała się i szybko ruszyła przed siebie. I wtedy z przodu, z rosnących przy drodze krzaków, skoczył na nią mężczyzna. Upadli oboje. Napastnik przycisnął mocno rękę do jej ust, by zdusić krzyk. Zaczęli się szamotać. Rozdarł na niej ubranie. Rozerwał bluzkę. Dziewczyna nie przestawała się bronić. Uderzył ją dwa razy w twarz z dużą siłą. - Stul pysk - syknął. Rozerwał brutalnie jej stanik i przywarł ustami do ciepłych piersi. Szarpiąc się z eklerem, usiłował zedrzeć z niej spódnicę. W pewnym momencie dziewczyna wyrwała się, zostawiając w jego rękach płaszcz, i rzuciła do ucieczki. Krzyknęła głośno, wzywając ratunku, ale dopadł do niej ponownie. Wyprowadził z rozmachem cios i powalił ją na ziemię. Złapał za nogi i błyskawicznie wciągnął w zarośla. Dziewczyna szarpała się nadal. Jeszcze raz udało się jej wyrwać i wybiegła z krzaków na ulicę. Napastnik ruszył za nią. I wtedy padł pierwszy strzał, który stłumił okrzyk przerażenia dziewczyny. Po drugim zapanowała cisza. - Ścisz. - Milicjant siedzący za kierownicą radiowozu gestem nakazał wyłączenie radia. Otworzył drzwi i przez chwilę nasłuchiwał. - Co jest? - zapytał drugi. - Coś jakby... - nie skończył. - Przejedźmy się - zdecydował. Uruchomił silnik, wyjechał na chodnik i prawie w miejscu zawrócił. Wolno jechał po wyboistej, oblodzonej drodze. Światła reflektorów raz świeciły nisko w ziemię, aby za chwilę, na kolejnej nierówności, oświetlać gałęzie drzew. W pewnym momencie milicjanci dostrzegli w światłach leżący na ziemi płaszcz. Stanęli. Zaniepokoił ich ten widok. Kierowca otworzył drzwi i wysiadł z radiowozu, za nim wyskoczył drugi funkcjonariusz. Kierowca podszedł bliżej i dał znak ręką koledze, aby się zatrzymał. Młody milicjant, bez żadnych dystynkcji, nadal trzymając radyjko, cofnął rękę, którą sięgał już po płaszcz. Miał najwyżej dwadzieścia lat. - Zgaś, do kurwy nędzy, te swoje rock'n'rolle i nie pakuj się tu z kopytami - spojrzał groźnie kierowca, starszy, otyły mężczyzna w stopniu sierżanta. - Daj mi latarkę - rozkazał.

Chłopak cofnął się do wozu. Po chwili słaby strumień światła omiótł okoliczne- krzewy. Kilka metrów dalej leżała otwarta torebka. Sierżant, stojąc w smudze świateł samochodu, zatrzymał się i nasłuchując, uważnie się rozglądał. - Jest tu kto? - krzyknął. W panującej wokoło ciszy rozległo się tylko dalekie naszczekiwanie psa. - Zostań przy wozie, zapal długie i patrz, co się dzieje za moimi plecami - rzucił sierżant szeptem. Świecąc latarką po śniegu, ominął z daleka torebkę i szukał dalej. Najpierw zobaczył nogi. Dziewczyna leżała kilka metrów od drogi. Skierował światło latarki na twarz. Otwarte oczy patrzyły nieruchomo, z ust wyciekała cienka strużka krwi. Bluzka i żółty sweter w szerokie pasy były ubrudzone błotem i podarte. Sierżant podszedł do dziewczyny i wziął ją za rękę. Próbował wyczuć puls. - Zawiadom stanowisko dowodzenia. To się stało przed chwilą. Niech dają karetkę i ekipę. I nie łaź tu. Jak mają psa, to niech podeślą. Przyda się. Borewicz z Zubkiem wysiedli z samochodu. Na miejscu pracowała już ekipa dochodzeniowa. - O której znaleźliście zamordowaną? - Zubek spojrzał pytająco na sierżanta. - To było parę minut po dwudziestej - odezwał się stojący obok sierżanta mężczyzna. Sierżant skierował na niego światło latarki. Mężczyzna cofnął twarz w mrok. Zubek spojrzał zdziwiony. - Nie was się o to pytam. A w ogóle co wy tu robicie? Kim jesteście? - Nazywam się Uliński, Łukasz Uliński. Przybiegłem, jak usłyszałem strzał. Chciałem w czymś pomóc. Mieszkam tu niedaleko. Jako były oficer... - zreflektował się mężczyzna. Był wysoki, szczupły, lekko szpakowaty. Ubrany w samodziałową marynarkę z naszytymi na łokciach skórzanymi łatami oraz skórzaną długą kamizelkę bez rękawów, jakie nosili zdemobilizowani żołnierze Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Robił wrażenie eleganckiego emerytowanego oficera z angielskich filmów. Mówił staranną polszczyzną, wyraźnie akcentując sylaby. Borewicz odwrócił na moment głowę i przyjrzał się uważnie Ulińskiemu.

- Dziękujemy panu za pomoc. Za chwilę zostanie pan przesłuchany. Ale na razie musimy ustalić kilka spraw we własnym zakresie. Pan chyba zna angielskie zwyczaje, że niepytany nie odpowiada. - Przepraszam - Ulińskiego uraziła ta uwaga. - Ale a propos, skąd pan wie, że byłem w Anglii? My się chyba nie znamy. - Wydaje mi się, że pod Lenino nie noszono takich kurtek - odparł Borewicz. - Proszę zaczekać w samochodzie. - Skinął głową w stronę radiowozu. Uliński skłonił się i sztywno odszedł we wskazanym kierunku. Do Borewicza podszedł szef ekipy kryminalistycznej. - Jest trochę, jak na początek. Strzał w plecy. Wybebeszona torebka, ale jest legitymacja. Nazywa się Katarzyna Janczak, dwadzieścia lat, uczennica zaocznego technikum rolniczego. Pusta portmonetka, jakieś drobiazgi. Mamy adres zamieszkania, no i... męska chustka, cała zakrwawiona, i taki dziwny sznurek. - Wyciągnął celofanową torebkę z linką. Borewicz wziął torebkę do ręki. Biały sznurek, dość gruby, zakończony był na końcach supełkami. Wyglądał jak linka żeglarska lub ściągacz do plecaka. - Łuska? - spytał krótko. - Nie ma. - Ściągnijcie saperów. A co pies? - Jeszcze go nie dowieźli. Borewicz oddał celofanową torebkę i wrócił do radiowozu. Uliński, zamyślony, siedział na tylnym siedzeniu. Borewicz stanął obok kierowcy. Nie zdążył jednak zadać żadnego pytania. Emerytowany żołnierz zaczął mówić sam: - Muszę się nieco cofnąć w czasie. Otóż koło godziny dziewiętnastej wracałem pieszo do domu od przystanku. Mam tu własne gospodarstwo ogrodniczo-warzywne - wyjaśnił. - Przy drodze, tu przy krzyżówce - wskazał za siebie - zauważyłem chłopca i dwie dziewczyny. Obok nich stał oparty o pień motocykl. Słyszałem śmiech. Jedna z nich na pewno miała na sobie taki sweterek. Zdaje mi się, że poznaję tę dziewczynę, ale ręczyć nie mogę. Ze wzrokiem u mnie nie najlepiej, skutki ciężkiej kontuzji głowy w kampanii afrykańskiej, pod El Alamein. Co się potem działo, nie wiem. Cały czas byłem w szklarni. Przybiegłem, kiedy zobaczyłem radiowóz.

Borewicz słuchał uważnie, nie patrząc na Ulińskiego. - Z kim pan mieszka? Kto mógłby nam jeszcze coś powiedzieć? Gdzie były te osoby wtedy? - Mieszkam ze swoim wychowankiem. Pomaga mi w pracy. Jest uczciwym i porządnym chłopcem. Mogę za niego ręczyć oficerskim słowem honoru. Nie ma go w tej chwili w domu. Gdzieś się zawieruszył. - Może ten chłopak je zna, może je odwiedzał... Uliński zmienił się nagle na twarzy. - Nie, nie, to absolutnie wykluczone - zaprzeczył z nieoczekiwaną gwałtownością. - Mój wychowanek nie ugania się za spódniczkami. Pochłania go wyłącznie praca i nauka. Mówiąc „zawieruszył się", miałem na myśli... pójście do kolegi po książkę... Nie, on nigdzie sam się nie szwenda... Przygotowuje się do egzaminu wstępnego na uniwersytet - powiedział z dumą. - Będzie zdawał na historię sztuki. - Przepraszam, ale chciałbym, żeby pan obejrzał zwłoki - przerwał Borewicz. - Wiem, że to przykre nawet dla byłego wojskowego, ale niestety konieczne. Uliński skinął głową i wysiadł z radiowozu. - Zna pan ją? - zapytał Borewicz, kiedy stanęli przy noszach przykrytych prześcieradłem. Odsłonił ciało i uważnie obserwował reakcję Ulińskiego. - To ta dziewczyna, która stała pod drzewem z tą drugą i z motocyklistą. Tak, była w takiej bluzce. To Kasia. Pracuje, znaczy pracowała, tu, u sąsiadów, u Feliksa Poczesnego. Bardzo ją wszyscy lubili. Sierota, mieszkała u ciotki. Uliński odszedł na bok. - Przepraszam, trudno mi... Myślałem, że nigdy już nie będę oglądał pomordowanych ludzi. Przepraszam - opanował się po chwili. - Dziękuję panu - powiedział Borewicz. - Jest pan wolny. - Skinął głową na pożegnanie i skierował się w stronę ambulansu kryminalistycznego. Mocno zmarzł. Zubek na widok Borewicza drgnął speszony i szybkim ruchem oddał coś stojącemu obok milicjantowi. Borewicz nie spodziewał się po nim takiej zręczności. Spojrzał z rozbawieniem na zawstydzonego Zubka i pociągnął nosem. Pytająco uniósł brwi. Zubek miał niepewną minę. - Straszny ziąb. Może wy też? - zaproponował nieśmiało.

Borewicz zmarszczył brwi. - Wódka - zaczął z oburzeniem - na ulicy, w czasie czynności śledczych! - Wziął głęboki oddech, z satysfakcją obserwując, jak Zubek coraz bardziej się kuli. - A z przyjemnością - uśmiechnął się szeroko. Szybko łyknął spory haust i ukradkiem oddał butelkę. - Jedziemy do niej, do domu. - Ruszył do radiowozu. Pies na widok wchodzących na podwórze Borewicza i Zubka zaczął ujadać, szarpiąc się na łańcuchu. Domek był niewielki, otoczony małym ogródkiem, tuż na granicy wielkiego osiedla. Pozostałość z dawnych lat, jakich wiele na obrzeżach Warszawy. Borewicz zapukał. Otworzyła starsza schludnie ubrana kobieta. - Dobry wieczór. Jestem z milicji. Czy tu mieszka Kasia Janczak? Na twarzy kobiety pojawił się niepokój. - Tak. Nie ma jej jeszcze. Nie wróciła z pracy - rozłożyła bezradnie ręce. - Czy mogę wejść? Kobieta wyjrzała, dostrzegła radiowóz z zapaloną lampą na dachu. Otworzyła szerzej drzwi. - Proszę bardzo. Czy coś się stało? - zapytała. Zaprosiła go gestem do mieszkania. Kuchnia była mała, skromnie urządzona. Borewicz uważnie przyjrzał się kobiecie. Zaskoczył go jej spokój i chłodna rzeczowość pytań. - Dzwoniła pani do znajomych... na pogotowie? Z kim się przyjaźniła najbardziej? - pytał dalej. - Z taką Jolką. Mieszka gdzieś przy Górczewskiej. Kasia ma notesik, do którego wpisuje sobie adresy, ma nawet parę telefonów - kobieta przeszła do pokoju obok. - Zaraz zobaczymy... Ale to bardzo elegancka panienka. I taka... - westchnęła - chyba nie dla Kasi. Na podwórzu pies znowu zaczął ujadać na ich widok. Zubek z Borewiczem przeszli przez ogródek i wsiedli do radiowozu. Zubek obejrzał się za siebie. - Dlaczego nie powiedzieliście, jej, że ta mała nie żyje? Borewicz spojrzał na domek. - Złych wiadomości starym ludziom nie należy mówić przed nocą. Tak podobno

uważali starzy Indianie. I moja babcia - dodał po chwili. - Na Lazurową siedem. Na sygnale - rzucił w stronę kierowcy. Radiowóz zatrzymał się przy jednym z bloków na nowoczesnym osiedlu. Wysiedli. Borewicz rozejrzał się uważnie, szukając tabliczki z adresem. Pokazał Zubkowi właściwą klatkę. Weszli. Szyba w drzwiach była wybita, ściany pomalowane dymem ze świecy. - Własne, ciężko zarobione pieniądze zapłacili za te mieszkania - powiedział Borewicz z oburzeniem. - Dzieci - mruknął usprawiedliwiająco Zubek. - Jakby jeden tatuś stanął przed kolegium i zapłacił dwa tysiące, a potem wlał w dupę szczeniakowi, to by się tak po podwórku rozniosło, że nogi by wycierali przed wejściem na klatkę schodową. Chyba tu? - Borewicz wskazał drzwi. Nacisnął dzwonek. Usłyszeli melodyjny dźwięk pozytywki. Otworzyła kobieta. Całą głowę miała w papilotach. - Milicja. Czy tu mieszka Jolanta Samowicz? - Tak. A bo co? - zapytała opryskliwie, nie uchylając drzwi. - Chciałbym z nią porozmawiać. Kobieta spojrzała niepewnie na Zubka, okryła się szczelniej szlafrokiem i przymknęła drzwi. - Jolka! - zawołała w głąb mieszkania. Borewicz westchnął. - Może moglibyśmy wejść? - zaproponował. Kobieta spojrzała niechętnie. - A bo ja wiem, kto pan jest? - Woli pani, żebym córkę przesłuchiwał na korytarzu? Proszę bardzo. Niezła zabawa dla sąsiadów. Tu zdaje się echo nieźle niesie. Kobieta wyjrzała zaniepokojona na korytarz. Zaraz za nią stanął elegancko ubrany mężczyzna. - Proszę, wejdźcie, towarzysze - powiedział prawie uroczystym tonem. Dziewczyna miała najwyżej osiemnaście lat. Ładna, w kusym efektownym szlafroku, siedziała w kolorowym, nadmuchiwanym plastikowym fotelu, pewna siebie. Może zresztą tylko nadrabiała miną.

W rogu pokoju stali zaniepokojeni rodzice, wpatrując się w córkę. Pokój urządzony był nowocześnie. Całe mieszkanie robiło wrażenie, że mieszkają tu zamożni ludzie. - Mało ją znam. Ona tam, zdaje się, pracuje. - A ty co robisz? - zapytał Borewicz. - Ojciec załatwia mi stypendium w Besançon we Francji - dodała wyjaśniająco. - Maturę zdałaś? - Na razie... Muszę w tym roku raz powtórzyć. Wyciągnęła w jego stronę niebieskie pudełko papierosów. - Proszę, może pan spróbuje. Gauloisy, francuskie - podkreśliła. Założyła nogę na nogę. Wiedziała, że jest ładna i że ma zgrabne nogi. Podziękował. Przez chwilę rozglądał się po pokoju, słuchając jej wywodów. - To chyba jakieś nieporozumienie. - Była prawie urażona. - Nie spotkałyśmy żadnego motocyklisty. Nie zawieram znajomości na ulicy i to z motocyklistami. Odprowadziłam ją do samego domu. Prosiła, żebym jej pomogła nieść jakąś paczkę. - Spojrzała w stronę rodziców. - Potem złapałam taksówkę i wróciłam do domu. - A cóż ty robiłaś w ogóle w towarzystwie dziewcząt pracujących u ogrodnika? Co to za element? - matka była prawie oburzona. - Co to znowu za nowe przyjaźnie? Borewicz uśmiechnął się rozbawiony. - Pan gdzie pracuje? - zwrócił się nagle do ojca. - Jestem z ramienia MSZ-etu ekspertem w jednej z agend ONZ-etu. Konkretnie w Genewie. Może będziecie jednak łaskawi wyjaśnić, o co tu chodzi - przyjął oficjalny ton. - W przeciwnym wypadku powiadomię jednego z przyjaciół, dyrektora w MSW. W końcu jest już pora nocna - dodał z oburzeniem. - Ach - powiedział Borewicz przesadnie grzecznie - może jeszcze przed tym telefonem i przed tym wyjazdem córki do Besançon - mocno podkreślił francuski akcent - przekona ją pan, żeby zaczęła mówić prawdę. A do pory nocnej - spojrzał na zegarek - brakuje jeszcze dwunastu minut - rzucił. - Nie mogłaś Janczakówny odprowadzić do domu - zmienił nagle ton - bo ona tam w ogóle nie doszła. W nocy została zamordowana. Jeszcze tam leży, na ulicy. Może zaczniesz rozmawiać normalnie. O której wróciłaś do domu? Dziewczyna przeraziła się.

- Kasia? - Tak. Kasia. Czy mogą państwo zostawić nas samych? - zwrócił się do rodziców. Wyszli bez słowa, cicho zamykając za sobą drzwi. - Kogo osłaniasz swoim kłamstwem? A może kłamiesz tak sobie... bez sensu? Co się działo wieczorem? Wszystko po kolei. Bo inaczej do czasu telefonu z MSW wylądujesz w areszcie bez francuskich gauloisów i z brudnymi kurwami za towarzystwo na pryczy. Dziewczyna spojrzała na drzwi, poprawiła szlafrok i zaczęła mówić. Normalnie, bez opryskliwości, przerażona tym, co usłyszała. - Kasię znam jeszcze z powszechniaka. Ale mama nie chce, żebym u niej bywała. Ona po szkole poszła do pracy. Mama mówi, że tam nikogo interesującego nie poznam. Byłam u niej, szłyśmy potem do autobusu i... zaczepił nas taki fajny chłopak na motorze. Zaczęłyśmy rozmawiać... ale on jechał do pracy. Najpierw to chciał Kasię podwieźć, ale ona miała blisko, więc wziął mnie, chciał na chwilę podjechać do dyskoteki, tu, na Górczewskiej, i przywiózł mnie do domu. - Jak się nazywa? - Nie wiem. Chyba Władek. Mówił, że buduje drugą Warszawę. Pytał się, czy mu pomogę - uśmiechnęła się. - Pracuje na tym drapaczu chmur przy Dworcu Centralnym, dziś ma nocną zmianę. Fajnie się całuje - dodała. Zubek spojrzał na Borewicza. Oburzony, szukał u niego potwierdzenia o demoralizacji młodego pokolenia. - Czyli ty odjechałaś z Władkiem, motocyklistą, a Kasia została na drodze sama. - Tak. - O której się z nim rozstałaś? - Nie pamiętam. - Opisz mi go dokładnie, jak wyglądał. - Raczej niski, mocno zbudowany, czarny z wąsikami. - Na razie dziękuję. Sławek uchylił drzwi. - Dziękujemy towarzyszowi ekspertowi za przychylną współpracę. Przyjaciół z MSW nie musi już pan budzić. Dobranoc.

Samowiczowie nadal stali w przedpokoju. Mężczyzna w milczeniu skinął głową. Borewicz z Zubkiem wyszli przed blok. - Pani dyrektorowa wąskotorowa - parsknął oburzony Zubek. - Panienka z dobrego domu -przedrzeźniał. - Jak tym babom się we łbach przewraca. Co to za nowe przyjaźnie? - powtórzył zgryźliwie. - Wielka pani inteligentowa. - Nie macie racji! - Dlaczego? - Zubek aż przystanął z oburzenia. - Tak się zachowują takie, co same jeszcze niedawno pasły krowy. - Machnął ręką Borewicz. - Myślę, że Lenin w grobie się przewraca. Chociaż on też pierdolnął z tą kucharką, co to może być prezydentem. Na budowę wieżowca przy Centralnym - rzucił do kierowcy, wsiadając do samochodu. Strumień iskier opadł na chwilę, odsłaniając sylwetkę spawacza. Zubek niezdarnie podążał za Borewiczem po nierównym jeszcze stropie dwudziestego trzeciego piętra. W dole widać było rozświetlony budynek Dworca Centralnego i Domy Towarowe Centrum. Chłopaka nie speszyła służbowa legitymacja. Raczej bawiła go ta rozmowa. Mówił swobodnie, nie przejmując się, że ma do czynienia z oficerami milicji. - Panie poruczniku, to był straszny niefart. Wie pan, co ta lala mi zaszpanowała? - relacjonował święcie oburzony. - Ze ona może zjeść ze mną jutro kolację w Victorii. Skąd ja dwóch żyrantów, kurwa, wezmę - roześmiał się. - To nie dla mnie dziewczyna. A tamta chyba fajniejsza, ale... - zamyślił się - chyba zakochana - znalazł wreszcie wyjaśnienie. - Albo co? Ale taka była jakaś ludzka, normalna. Opustoszałymi ulicami przejechał radiowóz. Na wielkim ściennym zegarze ulicznym było pół do jedenastej. Borewicz sprawdził godzinę na swoim zegarku. - Druga godzina śledztwa. Ale dwoje mamy już wyeliminowanych. W tym momencie rozległ się szum w głośniku radiostacji. „Dla 07. Pies doprowadził do budki nocnego dozorcy. Nikogo tam nie ma. Znaleziono zakrwawioną apaszkę. Pies na pobliskiej szosie zgubił ślad. Przeprowadzamy ogólną penetrację terenu. Odbiór". Borewicz sięgnął po słuchawkę. - Ja 07. Zrozumiałem. Za parę minut będzie u was porucznik Zubek. Niech

sprawdzą, czy są już wszyscy w domu u tego Ulińskiego. I ustalcie, co się dzieje z dozorcą. Bez odbioru. - Odwiesił słuchawkę. - Na sygnale? - zapytał kierowca z nadzieją w głosie. Miał ochotę na szybką jazdę. Borewicz skrzywił się. - Ludzie śpią. Zapal lampę. Pusto już. Kierowca włączył lampę na dachu samochodu. Wóz nabrał szybkości. Byli już na peryferiach, kiedy znowu zaszumiało w radiostacji. „Dla 07. Ten dozorca to właściwie jest grabarzem. Od trzech dni siedzi. Sprzedał kamieniarzowi na Bródnie nagrobek, który ukradł na Powązkach. Są już saperzy. Odbiór". Borewicz pokiwał głową. Żołnierz szedł wolno, równomiernie kontrolując powierzchnię wykrywaczem metalu. W pewnym momencie odezwał się brzęczyk. Saper cofnął się. Brzęczyk zadźwięczał głośniej. Chłopak pochylił się. Rozgarnął śnieg i podniósł łuskę. - Tu stańcie - powiedział Borewicz do kierowcy. Radiowóz zjechał na pobocze wyboistej drogi. Kierowca wyłączył silnik. Borewicz wysiadł i delikatnie zamknął drzwi. W dali widać było rozjaśnione dachy szklarni. Po lewej stronie świeciło się światło w oknach niedużej willi. Borewicz otulił się mocno płaszczem i ruszył do przodu. Po chwili zatrzymał się, nasłuchując. Z pokoju na parterze dobiegały strzępy głośnej rozmowy. - Ostrzegałem cię od samego początku. Wiesz, że wybaczę ci wiele, ale nigdy kłamstwa. Pomyśl o nas obu, możesz wpakować się w głupią historię. Gdzie byłeś naprawdę? Odpowiedzi nie było słychać. Borewicz zastukał do drzwi. W progu stanął Uliński, wyraźnie był zdenerwowany, choć wobec Borewicza starał się zachować spokój. Zaprosił go do środka. Kiedy weszli do pokoju, z fotela podniósł się młody chłopak. - To jest mój wychowanek Adam Fordon - dokonał prezentacji Uliński. Po chłopaku też widać było zdenerwowanie po przeprowadzonej przed chwilą rozmowie. Borewicz rozejrzał się po mieszkaniu. Zatrzymał się przed rzeźbą z białego marmuru, piękną głową młodego chłopca.

- Interesuje się pan rzeźbą? - usłyszał za sobą głos gospodarza. - Dobra osiemnastowieczna kopia. Marmur. Otrzymałem ją w prezencie od brytyjskich przyjaciół, kiedy wracałem do kraju. Antinous. Borewicz usłyszał szept. Gwałtownie się odwrócił. Fordon wychodził z pokoju, kierując się na górę. - Z panem też chciałbym porozmawiać - zatrzymał go. Chłopak stanął w drzwiach. - O której wrócił pan do domu i gdzie pan przebywał między osiemnastą a dwudziestą? - Już panu mówiłem, był u kolegi, wrócił zaraz po mnie i dopiero ja opowiedziałem mu o tragedii Janczakówny - Uliński odpowiedział na pytanie. - Proszę pana, już po raz drugi i ostatni pouczam pana, że odpowiadać ma wyłącznie osoba pytana. Nie chciałbym się więcej powtarzać. Czy pan - zwrócił się do Adama - to potwierdza? - Tak. - Pan znał zamordowaną? - spytał i kątem oka spojrzał na Ulińskiego. Mężczyzna wpatrywał się intensywnie w chłopaka, z niepokojem oczekując odpowiedzi. Adam spuścił wzrok, rzuciwszy ukradkowe spojrzenie na Ulińskiego. - Widywałem ją... Wszyscy ją bardzo lubili, ostatnio widziałem ją w szklarni... Byłem tam z Łukaszem. Ale nawet z nią nie rozmawiałem. - Nawet? - powtórzył Borewicz jakby do siebie. - To chyba napad rabunkowy, nie zgwałcenie młodej dziewczyny, prawda? - znowu wtrącił się Uliński. ' - Nic jeszcze nie mogę powiedzieć - odpowiedział Sławek, nie patrząc na Ulińskiego. Uważnie przyglądał się Adamowi. - Czy mogę obejrzeć pana pokój? - Oczywiście - odezwał się Uliński. - My tu nie mamy żadnych tajemnic ani przed sobą, ani przed osobami z zewnątrz. Prawda, Adamie? - uśmiechnął się do chłopaka. Borewicz już wyraźnie zniecierpliwiony pokręcił głową. Nie krył, że z trudem zaczyna znosić obecność starszego pana. Kiedy znaleźli się sami, Borewicz uważnie rozejrzał się po pokoju Adama. Na ścianach wisiało sporo fotografii znanych aktorów.

Sami mężczyźni. Porucznika zastanowił dobór fotosów. - Przepraszam za nieporządek. Ostatnio mamy mało czasu na sprzątanie - znowu odezwał się Uliński, który przyszedł za nimi. Borewicz, nie kryjąc już podenerwowania, spojrzał karcąco na stojącego za nim Ulińskiego. - Mogę, panie Adamie? - zwrócił się ostentacyjnie do chłopaka i zajrzał za kotarę oddzielającą małą wnękę od pokoju. W kącie na podłodze leżał brezentowy plecak. Borewicz podniósł go i dokładnie obejrzał. - A gdzie jest sznur, którym ściąga się u góry? - wskazał na plecak. - Ten sznur? - chłopak powtórzył pytanie. Przez chwilę nie odpowiadał. - Tak, sznur od tego plecaka? - powtórzył ostro Borewicz. - Gruby sznur w kolorze plecaka. Adam przez chwilę milczał, jakby szukał w myślach odpowiedzi. - Już wiem - uśmiechnął się zadowolony, że znalazł odpowiedź. - Przywiązałem nim kiedyś drzewko do palika. Ale to dawno. - Tak, dobrze to pamiętam, sam go o to po- prosiłem - znowu wtrącił się Uliński. - Rozumiem, że jest tam jeszcze? - z wyraźną drwiną w głosie zapytał Borewicz. - Gdzieżby - ponownie odpowiedział starszy pan, nie dopuszczając chłopaka do głosu. - Ostatni raz proszę, żeby pan się nie wtrącał do rozmowy - zareagował ostro Borewicz. - W przeciwnym razie przesłuchanie pana Fordona dokończymy na komendzie. Ale potrwa to czterdzieści osiem godzin. W milczeniu popatrzył najpierw na jednego, potem na drugiego. Zastanawiał się, dlaczego Uliński nie chce dopuścić chłopaka do rozmowy. Boi się o siebie czy o niego? - Szkoda, to jeszcze nowy plecak - powiedział głośno. - Gdybyśmy znaleźli resztę, to oddamy. Pies będzie na śladzie. Wyszli przed dom. Przy płocie stał motorower. - To pana? - Borewicz wskazał głową. - Tak - powiedzieli zgodnie.

- Jak chodzi? - Zepsuty - pierwszy raz odezwał się wreszcie Adam. Borewicz podszedł bliżej i dotknął silnika. Spojrzał na Adama. - Ciekawe, jeszcze ciepły - powiedział drwiąco, nie spuszczając wzroku z chłopaka. - Widocznie od słońca... w dzień się nagrzał - dodał z ironią. - Mam jeszcze dwa pytania. Tym razem do pana i pana proszę o odpowiedź. - Spojrzał na Ulińskie-go, akcentując słowo „pana". - Jak panu się powodzi? Nie jestem z wydziału finansowego - dodał. - Ja i z nimi jestem szczery. Połowa mojej produkcji idzie na eksport. Ludzie umiejący dobrze prowadzić interes ostatnio nie są przez władzę źle widziani. Słyszał pan o Wilczku? Płacę dwa i pół miliona podatku. Mnie się nie opłaca nic ukrywać, a państwu widzieć we mnie kułaka, jak to czynił poprzedni przywódca ludu pracującego miast i wsi. - Politykę, w związku z trupem biednej dziewczyny, którą znaleźliśmy w pobliżu pana domu, zostawmy na razie na boku. Chciałbym się dowiedzieć, jak wygląda sytuacja materialna pana wychowanka? - Dostaje wszystko, co mu jest potrzebne, i pięćset złotych kieszonkowego. I tak wie, że to wszystko będzie kiedyś jego. - Pokazał ręką. - A czy nie prosił ostatnio o jakąś większą kwotę pieniędzy? - Nie. - No to dziękuję i przepraszam. Mam jeszcze prośbę. - Borewicz spojrzał na zegarek. - Czy mógłby pan uprzedzić sąsiadów, tych, gdzie pracowała Janczakówna, że chciałbym jeszcze dziś z nimi porozmawiać? A pana poproszę jutro do komendy o złożenie oficjalnego zeznania. Krótka formalność. Zegnam. Jak pan pewnie pamięta jeszcze spod El Alamein, Anglicy w przeciwieństwie do Polaków się nie żegnają, ale wychodzą. My się żegnamy, ale długo nie wychodzimy. Do widzenia. Wychodzę. - Myślałem, że jako przedstawiciel milicji ludowej zna pan raczej zwyczaje spod Lenino. Borewicz odwrócił się w drzwiach. - A ja myślałem, że jako dżentelmen docenił pan moją cierpliwość w czasie przesłuchiwania pana wychowanka - odparł drwiąco. Pies stal, rozglądając się bezradnie. Po chwili nachylił się i znowu zaczął biec

zachęcany okrzykami przewodnika. Nagle skręcił, skierował się w stronę kępy krzaków. Rozpędził się. Dopadł do zarośli, oszczekując ciemną kępę krzewów. Milicjant odwołał psa. Wyciągnął z kabury pistolet i podszedł bliżej. W tym momencie nadjechał samochód. Borewicz wyskoczył prawie w biegu. Zubek poczekał, aż samochód się zatrzyma, i posapując, podążył za Sławkiem. - Co się dzieje? - zapytał Borewicz. - Coś tu jest - odparł milicjant. - Puśćcie psa. Funkcjonariusz odpiął karabińczyk. Pies jednym susem skoczył w zarośla. Znikł pod gałęziami. Po chwili ukazał się z powrotem, trzymając w pysku męską bluzę wojskową z oderwanymi dystynkcjami. - Połóż - rozkazał milicjant. Pies zadowolony z sukcesu tarmosił ją przez chwilę na wszystkie strony. Borewicz zrobił krok do przodu i wyciągnął rękę. Pies pokazał mu wszystkie zęby i groźnie zawarczał. Milicjant powstrzymał go gwałtownie gestem ręki. - Poczekajcie, on jest taki gorliwy, że czasami mam trudności, żeby mi oddał to, co znajdzie. Przywołał psa do nogi. Owczarek z ociąganiem odszedł od zdobyczy. Borewicz sięgnął po bluzę. Obejrzał ją dokładnie. Zajrzał do kieszeni. Pies przyglądał mu się uważnie, z cicha powarkując. Zainteresowanie człowieka wyraźnie mu się nie podobało. W jednej z kieszeni Borewicz natrafił na chleb i kawałek kiełbasy. Powąchał. - Zobaczcie, czy w krzakach nie ma czegoś więcej? Pies przyglądał mu się dalej uważnie, ale zachęcony rozkazem skoczył ponownie w zarośla. Leżały tam jeszcze spodnie i para bardzo zniszczonych butów. - Ktoś się tu przebierał - Borewicz uważnie rozejrzał się wokoło. - Jeszcze raz powąchał kiełbasę. - Zabezpieczcie to wszystko i zaraz do zakładu. - Myślicie, że to ubranie mordercy Janczakówny? - Zubek stanął bliżej. - Pełnego kompletu ubrania nie zostawia się w krzakach bez powodu. Zwłaszcza w pobliżu trupa i w nocy. - Może tu leżeć od tygodnia.

- Kiełbasa jest świeża - Borewicz zamyślił się. - Chodźmy do gospodarstwa, w którym pracowała Janczakówna. Było dość późno. Oboje państwo Pocześni zdążyli przebrać się w piżamy i szlafroki. Nikogo się już nie spodziewali. Zaprosili jednak Zubka i Borewi-cza do kuchni. Prawie całą ścianę w przestronnym pomieszczeniu zajmował duży, wyłożony ozdobnymi kaflami biały piec. Zubek rozejrzał się wokół z zainteresowaniem. Wisiało tu mnóstwo wyczyszczonych rondli. - Ostatnio chłopak zaczął interesować się Kasią - z pewnym ociąganiem i jakby żalem powiedział Poczesny. - Przyjeżdżał niby od Uliń-skiego, niby coś tam, ale tak naprawdę to chodziło mu o Kasię. Coś się w nim widocznie odmieniło. Borewicz już się miał o coś zapytać, ale powstrzymał się i słuchał dalej. Poczesny wyczuł, że poruszył sprawę, o której wolałby nie mówić. Aby pokryć zmieszanie, szybko zaczął relacjonować dalej. - Tak nieśmiało pytał o jej zainteresowania, mówił o własnych projektach, coś tam z uniwerkiem, ale on nie umiał chyba postępować z dumną i nieprzystępną dziewczyną. A to była ładna dziewucha. Wie pan, brzydkie to się spieszą, żeby dupska dać, bo się druga okazja może nie trafić, ale ładne... A jeszcze on... duża kultura, oczytany... Uliński z niego zrobił człowieka. - A skąd on się tu wziął? - Nie wiem. Żaden z nich o tym nie mówi. Nikt nic nie wie. - Przepraszam za to pytanie - Borewicz zawahał się - trochę niedyskretne. Jak się przedstawia życie osobiste pana Ulińskiego? Pocześni spojrzeli po sobie, wyraźnie niechętni do rozmowy na ten temat. Borewicz nie dawał za wygraną. - Znają się państwo od lat. Sąsiad prawie płot w płot. Przecież to mężczyzna w sile wieku, przystojny, samotny, dziewczyn zatrudnionych mnóstwo... Czy przypadkiem Uliński nie jest zazdrosny? Ten chłopak musi mieć duże powodzenie u kobiet. Piękne rysy, profil. - Borewicz uśmiechnął się znacząco, przesuwając palec po swoim nosie. - Dziwne to wszystko. Dom bez kobiet, ale z tyloma młodymi kobietami dookoła. Oboje Pocześni wymienili znowu między sobą szybkie ukradkowe spojrzenia. Jej

twarz wyrażała niechęć, a może i obrzydzenie do poruszonego przez Borewicza tematu. Oboje nie potrafili ukryć skrępowania. Poczesny sięgnął po papierosa. Temat wyraźnie wydawał się drażliwy. - Pan mówi o powodzeniu u dziewcząt - zaczął. - Uliński jest zazdrosny. Piekielnie, tylko nie o dziewczyny, a o chłopaka. Od powrotu z Anglii jest jakiś dziwny. Zaczęli się tam zjawiać jacyś młodzi ludzie. Nam mówił, że udziela im lekcji angielskiego. Mnie trudno o tym mówić. To z gruntu uczciwy i przyzwoity człowiek. - Przyzwoity? - parsknęła Poczesna oburzona. - Ja go nie potępiam. Wydaje mi się to - ciągnął dalej Poczesny - jakimś wielkim nieszczęściem. Co tu się oburzać. Dla mnie to jak... choroba. Może gorzej, bo jeszcze wstydliwa... Adam zjawił się tu dwa lata temu... Przez chwilę wszyscy troje milczeli. - Czy Uliński zauważył zainteresowanie Adama Kasią? Jak na to reagował? - Widział. Panie, jak on się gryzł. Znam go jeszcze sprzed wojny. A nigdy słowa nie powiedział. Nigdy by się nie przyznał do swojej klęski. Ale widziałem. Przecież ten chłopak to całe jego życie. A tu nagle... Poczesny westchnął szczerze zmartwiony. Gospodarstwo Poczesnych tonęło w ciszy. Tylko w kuchni paliło się światło. Po chwili skrzypnęły drzwi i pokazał się w nich Borewicz. Pożegnał gospodarzy. Spojrzał na zegarek i wyszedł na drogę. W mroku kierowca lekko mrugnął światłami i włączył lampę. Borewicz szybko podszedł do samochodu. Usiadł w wozie i się zamyślił. - Skończyli? - spytał. - Jeszcze nie. Porucznik Zubek czeka na pana w komendzie. Borewicz kiwnął głową. Ruszyli po zaśnieżonej drodze. Światła na korytarzu w pustym gmachu komendy były wygaszone. Borewicz szedł wolno, intensywnie rozmyślając nad sprawą. Wszedł do sekretariatu. Pokój był ciemny. Tylko w uchylonych drzwiach do gabinetu majora paliło się światło. Zapukał. - Tak - usłyszał głos Wołczyka.

W pokoju siedział już Zubek. Borewicz zameldował się. - Siadaj. Jak chcesz herbaty, to gorąca woda jest w sekretariacie. Nic więcej nie mam. - Nie, dziękuję. - Sławek był zmęczony. - No? - Spojrzał pytająco na Zubka. - Robotnicy, którzy wyszli przed Janczaków-ną, wszyscy sprawdzeni. Alibi Poczesnego też. Badanie łuski wykazało, że strzelano z pistoletu najprawdopodobniej nierejestrowanego. Niemiecki vis z czasów wojny. - A co ty? - major spojrzał pytająco na Bo-rewicza. - Zna pan sprawę? - spytał Sławek, wskazując na Zubka. - Tak. - No więc dla mnie są tu trzy punkty. Uliński. Na pewno miał powody, aby nie lubić Kasi. Ale myślę, że nie do tego stopnia, żeby mordować. Coś jednak wie, coś ukrywa. Myślę, że na razie nic nie powie i jeśli to Fordon, to będzie go osłaniał do końca. Gdzieś tu zalatuje mi homoseksualizmem. Fordon. Alibi kruche. Chyba się w niej kochał - westchnął Borewicz. - Ale właściwie brak motywów. Z zazdrości, o co? Za co? O kogo? Zemsta? Nawet najbardziej zakochani nie mordują. Dlaczego miałby w krzakach porzucić jakieś łachmany? Bluzy wojskowej nigdy nie miał. Tu mi coś nie pasuje. Jest trzecia sprawa. - Borewicz wstał i przeszedł się po pokoju. - To ubranie! Facet, który się przebiera w krzakach, musi się ukrywać. Dlaczego? Ktoś musi mu pomagać. Kto i dlaczego? - Albo poszukiwany, albo zbiegły? - mruknął major i nacisnął guzik interkomu. - Wołczyk - powiedział. - Podrzucić mi listę poszukiwanych i zbiegłych z zakładów karnych. - Tak jest - dyżurny potwierdził rozkaz. - Dziękuję. Bez odbioru. Siedzieli przez chwilę w milczeniu. - Na co liczą ludzie, którzy uciekają z więzienia? - odezwał się po chwili Borewicz. - Na to samo, na co liczą ci, co mordują. Gdyby myśleli, to by nie zabijali. Ucieczki? Teraz? - Major machnął ręką. - Był przed wojną... zmarł w przytułku... Nazywał się Zdankiewicz... Za carskich czasów dwadzieścia pięć lat katorgi. Siedemnaście spędził na Sachalinie, przykuty do ściany łańcuchem. Opowiadał kiedyś, że najważniejszą rzeczą to

było nie dopuścić do twarzy szczurów. Po siedemnastu czy dwudziestu latach przeszedł do pracy w kopalni. Zabrał ze sobą drewniany klocek, który służył mu za poduszkę do spania, a w którym wyżłobił głową wgłębienie. I on zorganizował ucieczkę! W piątkę uciekli łódką i na morzu zabłądzili. Głodowali. Pociągnęli losy. Padło na Tatara - nazywał się Ogły - i zjedli go. - Skąd pan major to zna? - zainteresował się Borewicz. Wołczyk uśmiechnął się. - On to sam opowiedział Henrykowi Lange, szefowi brygady do spraw złodziejstw w przedwojennej policji granatowej, a ten opowiedział mnie. Wydał taką książeczkę. Do pokoju weszła milicjantka. - Obywatel major prosił o dane? - Tak. - Ostatnio w ogóle trzech. Dwóch ujęto, jednego jeszcze nie. Cztery dni temu z robót prowadzonych przez więźniów przy budowie drogi koło Iławy. Lat dwadzieścia trzy. Anatol Kapic-ki, syn Kazimierza. Dom rodzinny pod obserwacją. Nie pokazał się tam w ogóle. Recydywa, złodziej. Jedno pobicie i rozbój. - Dziękuję. Zostawcie mi to. Dziewczyna wyszła. - Ale dlaczego on miałby właśnie mordować ubogą robotnicę w Warszawie? - zastanowił się major. Borewicz nie wiedział, co odpowiedzieć. - Nie wiem, czy to on i dlaczego miałby to robić. Ale sprawę tego ubrania muszę wyjaśnić. - Zgadzam się. Co chcesz zrobić? - Przejechać się do Iławy, i to zaraz, jeśli się pan zgodzi. - Niech ci dadzą dyżurny samochód i jedź. Zegar na kościelnej wieży wskazywał trzecią. Miasto wyglądało na wymarłe. Samochód wiozący Borewicza zatrzymał się przed więzieniem w Iławie. Porucznik wysiadł. Miał na sobie ciemny płaszcz. Nacisnął dzwonek. Po chwili uchyliło się małe okienko. - Co jest? - Nic nie jest - zaakcentował ostatnie słowo. - Do oficera dyżurnego.

- O tej porze? Przyjdźcie w godzinach urzędowania. - Kapicki wam uciekł też w porze urzędowania czy w godzinach nadliczbowych? - Borewicz nie był w nastroju do dyskusji. - Porucznik Borewicz z Komendy Stołecznej w Warszawie. - A - jęknął strażnik - w tej sprawie. Uchylił drzwi i wpuścił Borewicza do wartowni. Następnie zapalił światło i wprowadził go do kancelarii. - Leżą na wierzchu - otworzył szufladę i podał mu szarą teczkę z aktami. - Proszę, niech pan siada. Coś wiadomo? - Na razie nic. - Borewicz zrzucił płaszcz i otworzył akta. Spojrzał na fotografię. Trzy ujęcia twarzy Kapickiego. - Był na moim oddziale. Może mógłbym jakoś pomóc? - O - ucieszył się Borewicz. - Niech mi pan coś powie o tym facecie. - Środowisko kryminogenne. W czternastym roku życia dwa włamania do kiosków, poprawczak. W trzy tygodnie po wyjściu napad na przechodnia, wyrok, a potem już normalka. Trzeci raz teraz siedział. Agresywny, inteligentny. Dwa razy dyscyplinarnie karany. Terroryzował współwięźniów. Raz ciężko pobity w wyniku tych zajść. - Za co? - Nie doszliśmy. W tym momencie ktoś zapukał do drzwi. Wszedł drugi strażnik. - Obywatelu poruczniku, dzwonili z Warszawy. Chyba to do was? - spojrzał pytająco na Borewicza. - Przełączcie. - Zostawili wiadomość. - Tak? - zainteresował się Borewicz. Strażnik spojrzał na kartkę. - Wracać natychmiast. Zamordowano Adama Fordona. - Dziękuję. - Borewicz opadł na krzesło. Nie spodziewał się takiego obrotu sprawy. Przez chwilę siedział zamyślony po czym sięgnął po słuchawkę. - Chciałbym się połączyć z Warszawą.